Το αμερικανικό πελατολόγιο και ο κινεζικός ανταγωνισμός στους εξοπλισμούς

Η Σαουδική Αραβία ήταν η κορυφαία χώρα που αγόραζε όπλα αμερικανικής κατασκευής την περίοδο 2011-2015 και ακολουθούν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σύμφωνα με την έρευνα του SIPRI (Stockholm International Peace Research Institute), το οποίο αναλύει τις διεθνείς μεταφορές όπλων από το 1968.

Την δεκάδα συμπληρώνουν η Τουρκία, η Νότιος Κορέα, η Αυστραλία, η Ταιβάν, η Ινδία, η Σιγκαπούρη, το Ιράκ, και η Αίγυπτος.

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η Μέση Ανατολή θα παραμείνει κορυφαίο αγορά εξοπλισμών για μεγάλο χρονικό διάστημα, αντιπροσωπεύοντας σήμερα περί το 40% των εξαγωγών όπλων των ΗΠΑ, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η αύξηση της δράσης του Ισλαμικού Κράτους.

«Η δυναμική πτώση των τιμών του πετρελαίου έχει προκαλέσει ανασφάλεια σε όλες αυτές τις χώρες, που αισθάνονται σήμερα ότι αντιμετωπίζουν ένα αβέβαιο μέλλον», δήλωσε ο Άντριου Χάντερ (Andrew Hunter) του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών στο CNN.

Ο Χάντερ –διευθυντής της ομάδας άμυνας βιομηχανικών πρωτοβουλιών– δήλωσε ότι οι χώρες της περιοχής έχουν «προτεραιότητα στην άμυνα» έναντι άλλων δαπανών.

Οι αμερικανικές εξαγωγές περιλαμβάνουν τα πάντα: από μικρά όπλα μέχρι μαχητικά αεροσκάφη, δεξαμενές και μπαταρίες για πυραύλους εδάφους.

Αρκετές ασιατικές χώρες βρίσκονται, επίσης, ψηλά στη λίστα με τις πωλήσεις όπλων των ΗΠΑ, αντανακλώντας τις συνεχιζόμενες εντάσεις με τη Βόρειο Κορέα για το πυρηνικό της και πυραυλικό της πρόγραμμα, αλλά και λόγω της ενισχυμένης στρατιωτικής δραστηριότητας της Κίνας στη Νότια Σινική Θάλασσα.

Η σύσφιξη των σχέσεων ΗΠΑ–Βιετνάμ έχει προκύψει λόγω των ενεργειών της Κίνας κοντά στα θαλάσσια σύνορα του Βιετνάμ, συμπεριλαμβανομένου και ενός περιστατικού το 2014, όταν η Κίνα εγκατέστησε μία εξέδρας άντλησης πετρελαίου σε περιοχή της Νότιας Σινικής Θάλασσας, γεγονός που προκάλεσε ταραχές στη χώρα. Κίνα και Βιετνάμ εγείρουν αξιώσεις στη θαλάσσια αυτή περιοχή. Ακολούθησε η ανακοίνωση των ΗΠΑ ότι βάζουν τέλος στο εμπάργκο όπλων του Βιετνάμ. Την Τρίτη, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζόν Κερι (John Kerry) δήλωσε ότι το Βιετνάμ χρειάζεται να εξοπλιστεί κατάλληλα για να είναι σε θέση να προστατευτεί.

Ο χορός των εξοπλισμών

Αν και οι περισσότερες χώρες–αγοραστές χρησιμοποιούν τα δικά τους χρήματα για να αγοράσουν όπλα από την Αμερική, οι ΗΠΑ παρέχουν δάνεια για να αγοράσουν αμυντικό εξοπλισμό από αμερικανικές εταιρείες. Αυτό αποτελεί μέρος ενός προγράμματος που ονομάζεται Foreign Military Financing (Εξωτερική Στρατιωτική Χρηματοδότηση).

Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών υπολογίζει ότι ο σχετικός του προϋπολογισμός για το 2017 θα ανέλθει στα 5,1 δισ. δολάρια.

Οι πέντε κορυφαίες χώρες που αναμένεται να λάβουν δάνεια μέσω του προγράμματος αυτού θα είναι το Ισραήλ (2,78 δισ. δολάρια), η Αίγυπτος (1,17 δισ. δολάρια), η Ιορδανία (313,74 εκατ. δολάρια), το Πακιστάν (237,55 εκατ. δολάρια) και το Ιράκ (134,46 εκατ. δολάρια).

Παρόλο που η Μέση Ανατολή βρίσκεται στην κορυφή της λίστας, η χρηματοδότηση των αφρικανικών στρατευμάτων το 2017 αναμένεται κάτι παραπάνω από διπλάσια σε σχέση με πέρυσι, προφανώς εξαιτίας των τρομοκρατικών οργανισμών σε χώρες όπως το Μάλι, η Σομαλία και η Νιγηρία.

Άλλοι σημαντικοί διεθνώς εξαγωγείς όπλων μετά τις ΗΠΑ, είναι η Ρωσία, η Κίνα, η Γαλλία και η Γερμανία.

Ο Χάντερ δήλωσε ότι η Ρωσία θα απολαμβάνει για πάντα φθηνότερες εξαγωγές σε χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Βλέπει δε την Κίνα ολοένα και πιο ενεργή στη διεθνή αγορά.

«Βλέπουμε όλο και περισσότερους Κινέζους σε εκθέσεις όπλων, όπου προσπαθούν να ανταγωνιστούν τους Αμερικανούς».

Η Κίνα έχει αυξήσει κατά 60% το μερίδιο της στις εξαγωγές όπλων, εάν συγκρίνουμε τις εξαγωγές που πραγματοποίησε την περίοδο 2006-2010, σύμφωνα με το SIPRI.

Ένας τομέας στον οποίο η Κίνα είναι ιδιαίτερα δραστήρια είναι η τεχνολογία drone, όπου οι σχετικές εξαγωγές κατευθύνονται σε Νιγηρία, Ιράκ και Πακιστάν.