Ενεργειακή κρίση: Αδιέξοδο διαρκείας στην ΕΕ για το πλαφόν στο φυσικό αέριο
Από έκτακτο... σε έκτακτο Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας «οδεύει» η Ευρωπαϊκή Ένωση σε αναζήτηση κοινής απάντησης στον ενεργειακό «εφιάλτη» που έχει αναδυθεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία, με το σκέλος που αφορά στην επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου να «προσκρούει» σταθερά στην αρνητική στάση της Γερμανίας, με την οποία συντάσσονται η Ολλανδία και η Δανία προβάλλοντας φόβους ότι θα διαταραχθούν οι προμήθειες της ΕΕ.
Στη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας στο Λουξεμβούργο επιβεβαιώθηκαν μεν σημαντικά σημεία σύγκλισης επί των βασικών κατευθύνσεων των μέτρων που συμφωνήθηκαν κατά τη Σύνοδο Κορυφής της Πράγας, ωστόσο οι διαφωνίες δεν γεφυρώθηκαν ως προς τον μηχανισμό παρέμβασης για τη μείωση των τιμών του φυσικού αερίου, ούτε και κατέστη σαφές πώς θα κινηθεί επ' αυτού η Κομισιόν.
Η αγωνία των Ευρωπαίων για λύσεις παρατείνεται εν μέσω ενός αδιεξόδου διαρκείας αναφορικά με το ζήτημα της επιβολής ή μη πλαφόν στο φυσικό αέριο, καθώς οι όποιες αποφάσεις παραπέμπονται σε νέο έκτακτο Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας στις 24 Νοεμβρίου -το οποίο θα είναι και το τέταρτο κατά σειρά από τον Ιούλιο.
«Οι υπουργοί είχαν την ίδια συζήτηση που έχουν εδώ και εβδομάδες» δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης, υπό καθεστώς ανωνυμίας, μετά το πέρας της συνόδου των υπουργών Ενέργειας.
Κατόπιν της λήξης των εργασιών της συνόδου των υπουργών Ενέργειας στο Λουξεμβούργο, ο προεδρεύων του Συμβουλίου και υπουργός Βιομηχανίας και Ενέργειας της Τσεχίας, Γιόζεφ Σικέλα, έκανε λόγο για ευρεία στήριξη στην πρόταση για την επιβολή «δυναμικού πλαφόν» στο φυσικό αέριο, που δεν συνοδεύεται όμως από αντίστοιχη συναίνεση ως προς τον διορθωτικό μηχανισμό για τον έλεγχο της τιμής στο Χρηματιστήριο του Άμστερνταμ.
Όσον αφορά το «δυναμικό πλαφόν» στην τιμή του φυσικού αερίου στο ΤTF, η επίτροπος Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, δήλωσε από πλευράς της ότι η Κομισιόν θα παρουσιάσει λεπτομερείς προτάσεις εγκαίρως για το επόμενο Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας.
Η κοινοτική επίτροπος επισήμανε όμως ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να διασφαλιστεί ο ενεργειακός εφοδιασμός και να αποτραπεί η αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου -φόβοι ακριβώς που προβάλλουν η Γερμανία και η Ολλανδία.
Τη συγκεκριμένη θέση επανέλαβαν στο Λουξεμβούργο αμφότεροι ο υπουργός Οικονομίας και Κλιματικής Δράσης της Γερμανίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, και ο Ολλανδός υπουργός Ενέργειας Ρομπ Γιέτεν.
«Θα δούμε τελικά αν οι προτάσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή λαμβάνουν υπόψη αυτό που ζήτησε το Συμβούλιο. Η ασφάλεια του εφοδιασμού θα πρέπει να είναι το βασικό μας μέλημα», σημείωσε ο Ρομπ Γιέτεν, συμπληρώνοντας ότι στο έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας στις 24 Νοεμβρίου, «αναμένουμε από την Επιτροπή να παρουσιάσει ένα πακέτο προτάσεων με τη σωστή ανάλυση επιπτώσεων».
«Είμαστε ανοιχτοί σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις της αγοράς, υπό τον όρο ότι δεν θα επιβραδυνθεί η ενεργειακή μετάβαση και δεν θα μπει σε κίνδυνο ο ενεργειακός εφοδιασμός», υπογράμμισε δίνοντας το στίγμα των θέσεων Χάγης-Βερολίνου.
Από ελληνικής πλευράς, ο υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, ζήτησε κατά την παρέμβασή του στο Συμβούλιο την άμεση εξειδίκευση των μέτρων για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών φυσικού αερίου, επισημαίνοντας ότι με ενότητα και αποφασιστικότητα η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει την ενεργειακή κρίση.
Μήνυμα για την ανάγκη άμεσης δράσης είχε στείλει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη παρέμβασή του στις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την περασμένη εβδομάδα, υπογραμμίζοντας ότι η διαρροή και μόνο του σχεδίου για παρέμβαση στην τιμή του φυσικού αερίου στο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο ενέργειας αποτέλεσε μήνυμα προς την αγορά που είχε ως αποτέλεσμα να μειωθούν οι τιμές.
«Πρέπει να δούμε τη μεγάλη εικόνα. Πρέπει να στείλουμε το μήνυμα ότι η Ευρώπη ανακτά τον έλεγχο. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να διστάζουμε άλλο», είχε υπογραμμίσει ο πρωθυπουργός, επαναλαμβάνοντας τη θέση της Αθήνας υπέρ της επιβολής πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου στο επίπεδο του TTF.
Επ' αυτού ο υπουργός Ενέργειας της Τσεχίας, Γιόζεφ Σικέλα, δήλωσε σήμερα από το Λουξεμβούργο ότι οι υπουργοί Ενέργειας στηρίζουν ευρέως την εισαγωγή ενός δυναμικού πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου που θα περιορίσει την υπερβολική αστάθεια των τιμών. Σημείωσε, ωστόσο, ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις όσον αφορά στον μηχανισμό διόρθωσης των τιμών στο Χρηματιστήριο TTF.
«Το ζητούμενο είναι να διασφαλιστεί ότι με το πλαφόν αυτό, θα συνεχίσουμε να μπορούμε να λαμβάνουμε από τις αγορές το αέριο που έχουμε ανάγκη», τόνισε ο Γιόζέφ Σικέλα. Το ζήτημα πλέον παραπέμπεται στην επόμενη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας επί των εξειδικευμένων πλέον προτάσεων της Κομισιόν.
Ως προς τα σημεία σύγκλισης των κρατών-μελών, ο Γιόζεφ Σικέλα επισήμανε ότι «οι υπουργοί συμφώνησαν ότι πρέπει να εστιάσουμε στις κοινές προμήθειες φυσικού αερίου -είναι κάτι το οποίο συζητούμε εδώ και αρκετούς μήνες και πρέπει να αρχίσουμε να αγοράζουμε φυσικό αέριο από αξιόπιστους προμηθευτές», αμέσως μετά την περίοδο του καλοκαιριού».
Ο ίδιος ανέφερε, επίσης, ότι οι υπουργοί Ενέργειας καλωσόρισαν τα μέτρα αλληλεγγύης, τα οποία θα διασφαλίζουν ότι τα κράτη-μέλη θα μπορούν να λαμβάνουν φυσικό αέριο, ακόμα και χωρίς τη σύναψη διμερών συμφωνιών μεταξύ τους.
«Είχαμε μια λεπτομερή συζήτηση με τους υπουργούς Ενέργειας για το πώς θα προχωρήσουμε», δήλωσε από πλευράς της η Επίτροπος Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, και προσέθεσε ότι το πακέτο μέτρων που συμφωνήθηκε έχει σειρά σημαντικών στοιχείων πάνω στο οποίο «θα πρέπει να εργαστούμε μαζί για να υιοθετηθεί στο επόμενο Συμβούλιο Ενέργειας».
Πρώτον, θα πρέπει να υλοποιήσουμε τις κοινές αγορές φυσικού αερίου -είναι ισχυρή η στήριξη για αυτό το μέτρο μεταξύ των υπουργών, είπε η Επίτροπος Ενέργειας. «Αν γίνει αυτό θα αρχίσουμε να αγοράζουμε από κοινού φυσικό αέριο μετά τη θερινή περίοδο», πρόσθεσε. Δεύτερον, «υπάρχει ευρεία συναίνεση» ότι ένας συμπληρωματικός δείκτης για το Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο ως τα τέλη Μαρτίου, είναι ένα «πολύ χρήσιμο βήμα», είπε η Σίμσον.