Βρώμικη βόμβα: Ένα όπλο που σπέρνει πανικό - Τι είναι και γιατί η Ρωσία κατηγορεί την Ουκρανία

Η βρώμικες βόμβες χρησιμοποιούνται για να σπείρουν πανικό και σύγχυση εξαπλώνοντας ραδιενεργή σκόνη και καπνό στην ατμόσφαιρα.

Σύμφωνα με το BBC, είναι μια βόμβα που περιέχει ραδιενεργό υλικό, για παράδειγμα ουράνιο, το οποίο διασκορπίζεται στον αέρα όταν εκρήγνυται το συμβατικό εκρηκτικό του.

Δεν είναι απαραίτητο να περιέχει εξαιρετικά επεξεργασμένο ραδιενεργό υλικό, όπως αυτά που βρίσκει κανείς σε μια πυρηνική βόμβα.

Αντίθετα, θα μπορούσε να περιέχει ραδιενεργά υλικά από νοσοκομεία, πυρηνικούς σταθμούς ή ερευνητικά εργαστήρια.

Αυτό τις καθιστά πολύ φθηνότερες ενώ η κατασκευή τους είναι πιο γρήγορη από αυτή των πυρηνικών όπλων.

Επίσης, μπορεί να μεταφερθεί εύκολα, για παράδειγμα στο πίσω μέρος ενός οχήματος.

Οι ραδιενεργές εκπομπές μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ασθένειες, όπως καρκίνο, ωστόσο μια τέτοια βόμβα προκαλεί πανικό στον πληθυσμό.

Μετά την έκρηξη αυτής της βόμβας, η περιοχή θα πρέπει να εκκενωθεί για να γίνει απολύμανση ή να εγκαταλειφθεί εντελώς.

Η Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων υπολόγισε ότι εάν μια βόμβα που περιείχε 9 γραμμάρια κοβαλτίου-60 και 5 κιλά TNT εκραγεί στην άκρη του Μανχάταν, στη Νέα Υόρκη, θα καθιστούσε ολόκληρη την περιοχή ακατοίκητη για δεκαετίες.

Για το λόγο αυτό, οι βρώμικες βόμβες είναι γνωστές ως όπλα μαζικής αναστάτωσης.

Ωστόσο, ως όπλα, είναι πολύ αναξιόπιστες.

Για να διασκορπιστεί το ραδιενεργό υλικό σε μια βρώμικη βόμβα στη ζώνη του στόχο της, πρέπει να μετατραπεί σε σκόνη. Αλλά αν τα σωματίδια είναι πολύ λεπτά ή πνέουν ισχυροί άνεμοι, θα διασκορπιστούν και δεν θα μπορούν να προκαλέσουν μεγάλο κακό.

Γιατί η Ρωσία έκανε ισχυρισμούς για πιθανή χρήση βρώμικης βόμβας από την Ουκρανία;

Το Ινστιτούτο Μελέτης του Πολέμου (ISW) που εδρεύει στις ΗΠΑ εκτιμά πως ο Ρώσος υπουργός Άμυνας «πιθανότατα προσπάθησε να επιβραδύνει ή να αναστείλει τη στρατιωτική βοήθεια της Δύσης στην Ουκρανία και πιθανώς να αποδυναμώσει τη συμμαχία του ΝΑΤΟ».

Υπήρξαν επίσης εικασίες ότι η Ρωσία σχεδιάζει να κάνει χρήση μια βρώμικης βόμβας στην Ουκρανία και να ρίξει την ευθύνη στις ουκρανικές δυνάμεις.

Ωστόσο, πολλοί στρατιωτικοί αναλυτές λένε ότι η Ρωσία δεν θα ήταν τόσο ανόητη, δεδομένης της ζημιάς που θα μπορούσε να προκαλέσει μια βρώμικη βόμβα στα δικά της στρατεύματα και στις περιοχές υπό τον έλεγχό της.

Έχει χρησιμοποιηθεί βρώμικη βόμβα στο παρελθόν;

Δεν έχει σημειωθεί κάποια επιτυχημένη επίθεση με βρώμικη βόμβα πουθενά στον κόσμο, σημειώνει το BBC.

Ωστόσο, έχουν γίνει προσπάθειες.

Το 1996, αντάρτες από την Τσετσενία τοποθέτησαν μια βόμβα που περιείχε δυναμίτη και Καίσιο137 στο πάρκο Ισμαίλοβο της Μόσχας.

Το Καίσιο είχε εξαχθεί από εξοπλισμό που χρησιμοποιείτο για θεραπεία καρκίνου.

Οι υπηρεσίες ασφαλείας ανακάλυψαν τη βόιμβα και αυτή εξουδετερώθηκε.

Το 1998, η υπηρεσία πληροφοριών της Τσετσενίας βρήκε και εξουδετέρωσε μια βρώμικη βόμβα που είχε τοποθετηθεί κοντά σε μια σιδηροδρομική γραμμή στη χώρα.

Το 2002, ο Τζοσέ Παντίλα, ένας Αμερικανός πολίτης που είχε επαφές με την Αλ Κάιντα, συνελήφθη στο Σικάγο ως ύποπτος ότι σχεδίαζε μια επίθεση με βρώμικη βόμβα. Του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 21 ετών.

Δύο χρόνια αργότερα, ο Ντίρεν Μπάροτ, Βρετανός υπήκοος και μέλος της Αλ Κάιντα, συνελήφθη στο Λονδίνο και στη συνέχεια φυλακίστηκε για 30 χρόνια για σχεδιασμό τρομοκρατικών επιθέσεων στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο που θα περιλάμβαναν τη χρήση βρώμικης βόμβας.

Ωστόσο, κανένας από τους δύο δεν είχε ξεκινήσει να συναρμολογεί ένα τέτοιο όπλο, πριν συλληφθούν και καταδικαστούν.

Επιμένει η Ρωσία στους ισχυρισμούς της - Διαψεύδουν Κίεβο και Δύση

Ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού ενημέρωσε τους ομολόγους του των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Τουρκίας για τις «ανησυχίες του σε σχέση με ενδεχόμενες προκλήσεις εκ μέρους της Ουκρανίας με την καταφυγή σε μια 'βρώμικη βόμβα'».

Σύμφωνα με το Κίεβο, οι κατηγορίες αυτές είναι «παράλογες και επικίνδυνες», και ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ζήτησε την Κυριακή μια απάντηση «όσο γίνεται εξίσου σκληρή» από μέρους των δυτικών συμμάχων του.

«Οι κατηγορίες της Μόσχας για το Κίεβο σύμφωνα με τις οποίες η Ουκρανία θέλει να καταφύγει σε μια 'βρώμικη βόμβα', είναι ψευδείς», απάντησαν σε κοινή δήλωση το Παρίσι, το Λονδίνο και η Ουάσινγκτον.

Ωστόσο, Ρώσος αξιωματούχος επέμεινε τη Δευτέρα πως η Ουκρανία έχει εισέλθει στο «τελικό στάδιο» της κατασκευής της βόμβας.

«Σύμφωνα με τις πληροφορίες που διαθέτουμε, δύο ουκρανικοί οργανισμοί έχουν συγκεκριμένες οδηγίες για να κατασκευάσουν τη λεγόμενη 'βρώμικη βόμβα'. Η εργασία τους εισήλθε στο τελικό στάδιο», ανέφερε σε μια ανακοίνωση ο υποστράτηγος Ιγκόρ Κιρίλοφ, αρμόδιος στον ρωσικό στρατό για τις ραδιενεργές ουσίες, τα βιολογικά και χημικά προϊόντα.

Όπως είπε, «ο σκοπός αυτής της πρόκλησης είναι να κατηγορηθεί η Ρωσία ότι χρησιμοποιεί όπλα μαζικής καταστροφής στην Ουκρανία και να εξαπολυθεί έτσι μια ισχυρή αντιρωσική εκστρατεία στον κόσμο», είπε, εκτιμώντας πως το Κίεβο θέλει κυρίως να «εκφοβίσει τον τοπικό πληθυσμό και να αυξήσει τη ροή των προσφύγων σε όλη την Ευρώπη».