Υπό το φόβο νέων σαμποτάζ στις ενεργειακές υποδομές η Ευρώπη - Πόσο πιθανή είναι μια νέα διαρροή

Αν και οι έρευνες για τις τέσσερις διαρροές στους Nord Stream 1 και Nord Stream 2 βρίσκονται σε εξέλιξη, οι κυβερνήσεις της Δανίας και της Σουηδίας πιστεύουν ότι οι διαρροές είναι αποτέλεσμα «σκόπιμων πράξεων».

Στο ίδιο μήκος κύματος, το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο -το κύριο όργανο λήψης πολιτικών αποφάσεων στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ- δήλωσε ότι όλες οι υπάρχουσες πληροφορίες υποδεικνύουν ότι είναι αποτέλεσμα σκόπιμων, απερίσκεπτων και ανεύθυνων πράξεων σαμποτάζ.

Στο μεταξύ, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ «συνεργάζονται στενά» πάνω στο επόμενο βήμα, της προστασίας των κρίσιμων υποδομών, όπως δήλωσε η Δανία, ενώ η Νορβηγία έχει αποστείλει πλεούμενα για να περιπολούν την περιοχή. Επιπλέον, η κρατική πετρελαϊκή της εταιρεία, η Equinor, ανακοίνωσε ότι αύξησε το επίπεδο ετοιμότητάς της σε όλες τις εγκαταστάσεις της.

Ο Julian Pawlak, ερευνητής στο Γερμανικό Ινστιτούτο Άμυνας και Στρατηγικών Μελετών, τάσσεται υπέρ της ανάπτυξης του στρατού για την προστασία της υποβρύχιας υποδομής.

«Μπορούν να δείξουν παρουσία, μπορούν να δείξουν ότι είναι ενεργοί δίπλα στις κρίσιμες υποδομές τους, δίπλα σε σημαντικούς θαλάσσιους δρόμους, όπως έχουμε δει να συμβαίνει από τις νορβηγικές αρχές», είπε στο Euronews, υποστηρίζοντας ότι τα στρατιωτικά σκάφη θα λειτουργούν ως «ένα είδος αποτρεπτικού παράγοντα για τους ξένους εμπλεκόμενους».

Ωστόσο, τόνισε επίσης ότι αυτό δεν είναι ένα βιώσιμο μέτρο: «Είναι βασικά δύσκολο να παρακολουθείς όλα τα θαλάσσια καλώδια ή όλους τους αγωγούς σου. Εννοώ, ούτε η Ευρώπη ούτε το ΝΑΤΟ είναι σε θέση να βάζουν ένα σκάφος του πολεμικού ναυτικού κάθε δέκα θαλάσσια μίλια για να ερευνούν τι συμβαίνει στη θάλασσα ή κάτω από την επιφάνεια ή στον βυθό».

Οι διαρροές στους δύο αγωγούς Nord Stream δεν θέτουν σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια του μπλοκ για τον επερχόμενο χειμώνα, καθώς η Ρωσία σταμάτησε την παράδοση φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream 1 στις 31 Αυγούστου ως αντίποινα για τις κυρώσεις της ΕΕ για τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ ο Nord Stream 2 δεν είχε ακόμη συνδεθεί.

Εξάλλου, η ΕΕ είχε ήδη αρχίσει να προετοιμάζεται για το ενδεχόμενο πλήρους αποκοπής από τη Ρωσία, εφαρμόζοντας έκτακτα μέτρα για να αντισταθμίσει το έλλειμμα κατά την κρίσιμη χειμερινή περίοδο. Αυτά περιλαμβάνουν υποχρεωτική απαίτηση αποθήκευσης αερίου για τα κράτη μέλη, σχέδιο μείωσης της χρήσης φυσικού αερίου και νέες συμφωνίες με εναλλακτικούς προμηθευτές.

Η ΕΕ λαμβάνει πλέον αέριο αγωγών κυρίως από τη Νορβηγία, το Αζερμπαϊτζάν και την Αλγερία καθώς και υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) από τις ΗΠΑ, τη Νορβηγία και την Αλγερία, το οποίο παραδίδεται με πλοία και απαιτεί τερματικούς σταθμούς ανοικτής θαλάσσης για να μετατραπεί ξανά σε αέριο.

Η προστασία όλης αυτής της κρίσιμης υποδομής βρίσκεται στα χέρια των κρατών μελών. Ωστόσο, οι Βρυξέλλες κυκλοφόρησαν μια Οδηγία για την Ευρωπαϊκή Υποδομή Ζωτικής Σημασίας το 2008 που καθορίζει ένα πλαίσιο για τον εντοπισμό και τη βελτίωση της προστασίας των υποδομών ζωτικής σημασίας.

Η επικαιροποίηση αυτής της οδηγίας απαιτεί από τα κράτη - μέλη να πραγματοποιούν «αξιολογήσεις κινδύνου της υποδομής ζωτικής σημασίας τους κάθε τέσσερα χρόνια, όπου θα πρέπει να ελέγχουν ποια συστήματα είναι κρίσιμα για τις κοινωνίες μας, για τις οικονομίες μας, για την ασφάλειά μας συνολικά και θα είναι υποχρεωμένα να ελέγξουν πού (βρίσκονται) τα τρωτά σημεία μας, πού πρέπει να βελτιωθούμε», εξήγησε ο Pawlak.

Το θέμα της ασφάλειας των ενεργειακών υποδομών αναμένεται να απασχολήσει τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

«Το σαμποτάζ στους αγωγούς Nord Stream αποτελεί μια απειλή για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είμαστε αποφασισμένοι να ασφαλίσουμε τις κρίσιμες υποδομές μας», έγραψε ο πρόεδρος του Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ σε tweet του μέσα στο Σαββατοκύριακο.