Δεν «βλέπουν» ρήξη οι Βρυξέλλες με την Μελόνι στην Ιταλία, αλλά «δείχνουν τα δόντια τους»
Η προοπτική μίας ιταλικής κυβέρνησης υπό την ακροδεξιά Τζόρτζια Μελόνι ανησυχεί τις Βρυξέλλες, κυρίως ως προς το θέμα των κυρώσεων κατά της Μόσχας, αλλά διπλωμάτες και ειδικοί δεν θεωρούν ότι η Ρώμη της δεξιάς/ακροδεξιάς συμμαχίας, του φαβορί των εκλογών της Κυριακής, θα αναλάβει το ρίσκο να αποποιηθεί το τεράστιο πακέτο των ευρωπαϊκών πόρων που εξασφάλισε η κυβέρνηση του Μάριο Ντράγκι για την Ιταλία.
«Δεν είναι η πρώτη φορά που κινδυνεύουμε να έρθουμε αντιμέτωποι με κυβερνήσεις που συγκροτούνται από κόμματα της άκρας δεξιάς ή της άκρας αριστεράς», υπενθυμίζει ο Ευρωπαίος επίτροπος Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρεντέρ.
«Ας αφήσουμε στους ψηφοφόρους την επιλογή των εκπροσώπων τους. Θα αντιδράσουμε στις πράξεις της νέας κυβέρνησης και έχουμε εργαλεία στην διάθεσή μας», επισήμανε.
Ανάλογη αναφορά περί «εργαλειών» έκανε και η ίδια η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για να εισπράξει την έντονη αντίδραση του γραμματέα της Λέγκα, Ματέο Σαλβίνι.
«H δημοκρατία είναι σε διαρκή εξέλιξη. Ποτέ δεν τελειώνει, δεν μπορείς να βάλεις την δημοκρατία σε ένα κουτί και να την διατηρείς εκεί, χωρίς να κάνεις τίποτα. Εξαρτάται, όμως, από το πώς οι άνθρωποι την υπερασπίζουν. Θα δούμε πώς θα πάνε τελικά οι εκλογές στην Ιταλία. Είχαμε εκλογές και στην Σουηδία. Η προσέγγισή μου στο όλο θέμα είναι: θα συνεργαστούμε με κάθε δημοκρατική κυβέρνηση η οποία θα θελήσει να συνεργαστεί μαζί μας», ανέφερε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με τη Repubblica.
«Θα δούμε, αν τα πράγματα οδεύσουν προς μια δύσκολη κατάσταση- μίλησα με τον ίδιο τρόπο για την Πολωνία και την Ουγγαρία- έχουμε τααναγκαία εργαλεία. Αν τα πράγματα πάνε προς την σωστή κατεύθυνση, τα άτομα στα οποία μια κυβέρνηση πρέπει να δίνει αναφορά, θα παίξουν σημαντικό ρόλο», ανέφερε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο Ματέο Σαλβίνι μίλησε για «αχαρακτήριστη απειλή», διότι «η κυρία αυτή οφείλει να εκπροσωπεί όλους τους Ευρωπαίους και όχι μόνο τους αριστερούς». Παράλληλα ο Σαλβίνι τόνισε ότι το κόμμα του θα καταθέσει πρόταση μομφής στο Ευρωκοινοβούλιο κατά της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αρχηγός του μεταφασιστικού κόμματος Fratelli d'Italia (Αδέλφια της Ιταλίας), η Τζόρτζια Μελόνι, ως φαβορί κατά τις δημοσκοπήσεις, ετοιμάζεται να κυβερνήσει σε συνασπισμό με την αντιευρωπαϊκή, λαϊκιστική Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι και την Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Εν μέσω της κρίσης που έχει προκαλέσει η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, η Ιταλία ετοιμάζεται να γίνει, μετά την Σουηδία, η δεύτερη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κυβέρνηση συμμαχίας με την ακροδεξιά.
Καθώς πλησιάζει ένας χειμώνας που αναμένεται έντονος και θα θέσει σε δοκιμασία την ευρωπαϊκή ενότητα, οι πολιτικές αλλαγές που σημειώθηκαν στην Σουηδία και προβλέπονται για την Ιταλία «δεν θα βοηθήσουν στην λήψη αναγκαίων δύσκολων αποφάσεων», τονίζει ο Fabian Zuleeg του European Policy Centre.
Η επιστροφή των «φαντασμάτων»
Η συμμαχία του κόμματος Forza Italia -μέλους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος- με την άκρα δεξιά προκαλεί έντονες επικρίσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Τα φαντάσματα που θεωρούσαμε εξαφανισμένα επιστρέφουν. Το γεγονός ότι τα φιλοφασιστικά κόμματα μπορούν να κερδίσουν εκλογές στην Ευρώπη με την έγκριση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος είναι πολύ ανησυχητικό», δήλωσε η πρόεδρος της σοσιαλιστικής ομάδας Ιράτσε Γκαρθία Πέρεθ, καταγγέλλοντας την υποστήριξη που εξέφρασε στην προσέγγιση αυτή με την άκρα δεξιά ο Γερμανός Μάνφρεντ Βέμπερ, πρόεδρος του ΕΛΚ και επικεφαλής της ομάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η θραύση του φραγμού προς την άκρα δεξιά ανησυχεί τα κράτη-μέλη. «Ο κίνδυνος είναι η άρση των ταμπού που θα ευνοήσει παρόμοιες συμμαχίες στην Ισπανία και την Γαλλία», δηλώνει Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Στους κόλπους των ευρωπαϊκών θεσμών η εκτίμηση είναι ωστόσο ότι το μέγεθος των κονδυλίων που προορίζονται για την οικονομική ανάκαμψη της Ιταλίας -200 δισεκατομμύρια ευρώ - θα παρακινήσει την νέα ιταλική ηγεσία σε κάποιου βαθμού σωφροσύνη στο βάθος.
«Η αποποίηση των δισεκατομμυρίων του σχεδίου ανάκαμψης θα ήταν αυτοκτονική», λέει ο Sébastien Maillard, διευθυντής του ινστιτούτου Jacques Delors.
«Ανησυχητική αβεβαιότητα»
«Η Ιταλία έχει πληθύνει τα μηνύματα για τον καθησυχασμό των αγορών και των Ευρωπαίων εταίρων», τονίζει Ευρωπαίος διπλωμάτης. «Ποιος θα είναι υπουργός Οικονομικών; Τα ονόματα που κυκλοφορούν είναι ονόματα πολύ γνωστά στις Βρυξέλλες. Ας τους δώσουμε το πλεονέκτημα της αμφιβολίας».
«Οι Ιταλοί δεν έχουν γίνει αντιευρωπαίοι και ευρωσκεπτικιστές όπως οι Βρετανοί», προσθέτει ο Sébastien Maillard. «Αντίθετα, με τον Σαλβίνι στον συνασπισμό, ο Βλαντιμίρ Πούτιν μπορεί να είναι ήσυχος ότι δεν θα υπάρξουν νέες ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας».
Ευρύτερα, οι τοποθετήσεις των ηγετών των κομμάτων που θα συμμετάσχουν στον πιθανό κυβερνητικό συνασπισμό της Ιταλίας έχουν διακυμάνσεις.
«Αυτή η αβεβαιότητα είναι ανησυχητική», παραδέχεται η υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας Λοράνς Μπουν.
Είναι δεδομένο ότι Παρίσι και Βερολίνο θα χάσουν έναν σημαντικό σύμμαχο εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ο Εμανουέλ Μακρόν είχε καλλιεργήσει πολύ στενή σχέση με τον Μάριο Ντράγκι. «Η Ιταλία θα γίνει ένας δύσκολος σύμμαχος για την Γαλλία», προβλέπει ο Sébastien Maillard.
Εντάσεις στην Ένωση αναμένονται επίσης στο θέμα της μετανάστευσης και πολλά κοινωνικά θέματα, κυρίως το δικαίωμα στην άμβλωση.
Αλλο σημείο τριβής που αναμένεται με την Ιταλία: Η εκπεφρασμένη αντίθεση της Τζόρτζια Μελόνι στις κυρώσεις που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να αναγκάσει τον ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν να αντιμετωπίσει την ενδημική στην Ουγγαρία διαφθορά και να σεβαστεί το κράτος Δικαίου.
Ειδική πλειοψηφία είναι αναγκαία για να αποφασισθεί η παρακράτηση των ευρωπαϊκών πόρων και η αντίθεση της Ιταλίας, μίας από τις μεγάλες ιδρυτικές χώρες, μπορεί να μπλοκάρει την διαδικασία.
«Θα το δούμε αν τα κράτη θα είναι ικανά να διατηρήσουν την πίεση επί του Βίκτορ Όρμπαν», λέει χωρίς να κρύψει τις αμφιβολίες του αξιωματούχος της Κομισιόν.