ΚΟΣΜΟΣ

Ο Κάρολος Γ και επίσημα βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου

Ο Κάρολος Γ και επίσημα βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου
Η ιστορική τελετή της ενθρόνισης τελείται στο Παλάτι του Αγίου Ιακώβου Jonathan Brady/Pool Photo via AP

Ο Κάρολος ο Γ’ είναι και επίσημα ο βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου, σε μια ιστορική αλλαγή σελίδας για τη χώρα μετά από τα 70 χρόνια της βασίλισσας Ελισάβετ στο θρόνο.

Για πρώτη φορά στην ιστορία, η τελετή στο Συμβούλιο Διαδοχής, που νωρίτερα συνεδρίασε στο παλάτι του Αγίου Ιακώβου, μεταδόθηκε τηλεοπτικά σε ολόκληρο τον κόσμο.

Το παρών έδωσαν ο γιος του, πρίγκιπας Ουίλιαμ, η βασιλική σύζυγος Καμίλα και πλήθος αξιωματούχων όπως οι πρώην πρωθυπουργοί, Μπόρις Τζόνσον, Τόνι Μπλερ, Τερέζα Μέι και Ντέιβιντ Κάμερον.

Η ανακήρυξη του Καρόλου ως βασιλιά αναγνώστηκε δημόσια από τον εξώστη αυτής της κατοικίας.

Οι περίπου 200 επίσημοι προσκεκλημένοι φώναξαν: «God save the King» («Ο Θεός να σώζει τον βασιλιά») προτού να ξεκινήσει η υπογραφή των εγγράφων.

Δεσμεύτηκε να αφιερώσει το υπόλοιπο της ζωής του στην εκτέλεση των καθηκόντων του

Στις πρώτες του δηλώσεις ως βασιλιάς, ο Κάρολος δήλωσε πως:

«Είναι θλιβερό μου καθήκον να σας ανακοινώσω το θάνατο της πολυαγαπημένης μητέρας του, της Βασίλισσας. Ξέρω πόσο ολόκληρο το έθνος -νομίζω ότι μπορώ να πω ολόκληρος ο κόσμος- συμπάσχει μαζί μου στην ανεπανόρθωτη απώλεια που έχουμε όλοι βιώσει» και συμπλήρωσε:

«Αποτελεί για εμένα παρηγοριά η συμπόνοια που εκφράστηκε από τόσους πολλούς στην αδελφή και τους αδελφούς μου και την απίστευτη στοργή και στήριξη που δέχτηκε ολόκληρη η οικογένεια αυτή την ώρα της απώλειας».

Στη συνέχεια, ο Κάρολος μίλησε για τη μητέρα του, που όπως είπε υπηρέτησε ανιδιοτελώς και έγινε παράδειγμα για όλους.

«Η βασιλεία της μητέρας μου ήταν απαράμιλλη σε διάρκεια και αφοσίωση. Ακόμη και ενώ θρηνούμε, ευχαριστούμε για αυτή την πίστη που έδειξε στη ζωή της».

Δήλωσε δε, πως αναγνωρίζει την μεγάλη κληρονομιά και τη σημασία των ευθυνών που πλέον περνούν σε αυτόν και πως θα προσπαθήσει να ακολουθήσει το εμπνευσμένο παράδειγμα που έλαβε.

Ο Κάρολος αναφέρθηκε και στην Καμίλα, λέγοντας ότι θα έχει τη στήριξη της «πολυαγαπημένης του συζύγου».

Κλείνοντας, ο βασιλιάς Κάρολος ο Γ' δήλωσε πως για να σηκώσει το μεγάλο αυτό έργο, στο οποίο θα αφιερώσει το υπόλοιπο της ζωής του, προσεύχεται στην καθοδήγηση και βοήθεια του παντοδύναμου Θεού.

Οι σημαίες που κυμάτιζαν μεσίστιες από την Πέμπτη σε ένδειξη πένθους για τη βασίλισσα, θα υψωθούν και πάλι στον ιστό τους, για μικρό χρονικό διάστημα, προς τιμή του νέου βασιλιά. Μια από τις πρώτες αποφάσεις του Καρόλου ως βασιλιά ήταν να εγκρίνει την κήρυξη δημόσιας αργίας την ημέρα που θα κηδευτεί η μητέρα του.

Η διακήρυξη της αναγόρευσης του Καρόλου θα διαβαστεί μέχρι αύριο δημοσίως σε όλες τις πρωτεύουσες του Ηνωμένου Βασιλείου –στο Εδιμβούργο της Σκωτίας, στο Μπέλφαστ της Βόρειας Ιρλανδίας και στο Κάρντιφ της Ουαλίας– καθώς και σε άλλες πόλεις.

Το βράδυ της Παρασκευής, για πρώτη φορά εδώ και 70 χρόνια, ακούστηκε στον καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου στο Λονδίνο ο βρετανικός εθνικός ύμνος με την αλλαγή στους στίχους "God save the King" (Ο Θεός να σώζει τον βασιλιά).

Η εκδοχή αυτή που αναφέρεται σε άνδρα μονάρχη αντικαθιστά το"God save the Queen" (Ο Θεός να σώζει τη βασίλισσα), τον ύμνο που ακουγόταν από την άνοδο της Ελισάβετ στον θρόνο το 1952.

Στο πρώτο του διάγγελμα προς το έθνος, ο Κάρολος Γ’ ευχαρίστησε τον κόσμο για τη συμμετοχή του στο πένθος για τη μητέρα του, ενώ δεσμεύτηκε πως θα ακολουθήσει το παράδειγμά της.

Ο Κάρολος Γ’ ανέρχεται στον θρόνο σε μια δύσκολη περίοδο, με το Ηνωμένο Βασίλειο να αντιμετωπίζει τη χειρότερη οικονομική κρίση των τελευταίων 40 ετών, έχοντας αλλάξει τέσσερις πρωθυπουργούς σε έξι χρόνια.

Στα 73 του χρόνια, ο Κάρολος είναι ο μεγαλύτερος σε ηλικία Βρετανός μονάρχης που ανεβαίνει στον θρόνο.

Ποιες αρμοδιότητες παραλαμβάνει ο Βασιλιάς Κάρολος Γ

Στη Βρετανία ο βασιλιάς έχει κυρίως τελετουργικό ρόλο και δεν αναμένεται από αυτόν να παρεμβαίνει στις πολιτικές υποθέσεις. Ωστόσο ως αρχηγός του κράτους διατηρεί ορισμένες συνταγματικές εξουσίες.

Ρόλος στο Κοινοβούλιο

Το κοινοβούλιο είναι η ανώτατη νομοθετική αρχή στη Βρετανία και περιλαμβάνει τη Βουλή των Κοινοτήτων, τη Βουλή των Λόρδων και το Στέμμα -άλλος όρος για την μοναρχία.

Το Στέμμα είναι η πιο παλιά συνιστώσα του βρετανικού συστήματος διακυβέρνησης, αλλά οι εξουσίες του έχουν εξασθενήσει με την πάροδο του χρόνου και σήμερα είναι σε μεγάλο βαθμό τιμητικές.

Διορισμός κυβέρνησης

Την επομένη των βουλευτικών εκλογών, ο μονάρχης καλεί τον αρχηγό του κόμματος που κέρδισε τις περισσότερες έδρες βουλευτών στην Βουλή των Κοινοτήτων να αναλάβει την πρωθυπουργία και να σχηματίσει κυβέρνηση.

Έναρξη κοινοβουλευτικής περιόδου ή διάλυση του κοινοβουλίου

Ο μονάρχης κηρύσσει την έναρξη των εργασιών του κοινοβουλίου κάθε χρόνο σε μια τελετή γεμάτη παραδόσεις, που ονομάζεται η Ομιλία του Θρόνου, και προχωράει στην ανάγνωση των σχεδίων της κυβέρνησης για τους επόμενους 12 μήνες.

Αυτό το μεγάλο ετήσιο γεγονός αρχίζει εν γένει με την άφιξη του μονάρχη στο Ουέστμινστερ, με πομπή από τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Φορώντας το αυτοκρατορικό στέμμα, ο βασιλιάς ή η βασίλισσα εισέρχεται στην Βουλή των Λόρδων.

Ο αξιωματούχος του κοινοβουλίου που είναι γνωστός ως "Black Rod" πηγαίνει τότε να καλέσει τους βουλευτές της Βουλής των Κοινοτήτων, όπου αυτοί του κλείνουν συμβολικά την πόρτα στο πρόσωπο, σε μια ένδειξη ανεξαρτησίας από τη μοναρχία.

Το Στέμμα διαλύει με την ίδια επισημότητα το κοινοβούλιο πριν από τη διεξαγωγή νέων βουλευτικών εκλογών.

Βασιλική έγκριση

Όταν ένα σχέδιο νόμου εγκρίνεται από την Βουλή των Κοινοτήτων και την Βουλή των Λόρδων, αυτό επιδίδεται στον μονάρχη για να επικυρωθεί και να αποκτήσει την ισχύ νόμου.

Αν και ο βασιλιάς μπορεί να αρνηθεί να επικυρώσει ένα νομοσχέδιο, στην πραγματικότητα πρόκειται απλώς για μια τυπική διαδικασία.

Ο τελευταίος μονάρχης που αρνήθηκε να δώσει την έγκρισή του ήταν η βασίλισσα Άννα, το 1708.

Εμπιστοσύνη στον πρωθυπουργό

Η βασίλισσα Ελισάβετ Β' δεχόταν τους πρωθυπουργούς μία φορά την εβδομάδα, σε μια ακρόαση κατά τη διάρκεια της οποίας αυτοί την ενημέρωναν για τα σχέδιά τους και τις ανησυχίες τους. Η συνάντηση αυτή γινόταν όλο και περισσότερο μέσω τηλεδιάσκεψης προς το τέλος της βασιλείας της.

"Μου λένε τι συμβαίνει ή αν έχουν προβλήματα, και μερικές φορές μπορώ επίσης να τους βοηθήσω με τον έναν ή τον άλλο τρόπο", δήλωνε η εκλιπούσα βασίλισσα σε ένα ντοκιμαντέρ που μεταδόθηκε το 1992, σημειώνοντας ότι "αυτοί γνωρίζουν ότι μπορώ να είμαι αμερόληπτη".

Αξιώματα

Ο μονάρχης έχει την εξουσία να διορίσει Λόρδους στο κοινοβούλιο, αλλά η εξουσία αυτή ασκείται μόνον βάσει της γνώμης των υπουργών της κυβέρνησης.

Ο βασιλιάς απονέμει επίσης προσωπικά τον τίτλο του ιππότη, τιμώντας αυτούς που είχαν σημαντική συμβολή στην βρετανική κοινωνία, σε όλους τους τομείς.

Η κυβέρνηση παραδίδει στον μονάρχη κάθε χρόνο κατάλογο με τους υποψηφίους προς έγκριση για δημόσιες τιμές.

Συνταγματικές κρίσεις

Ο μονάρχης έχει την εξουσία να ασκήσει τα βασιλικά του προνόμια "σε περίπτωση σοβαρής συνταγματικής κρίσης"- τότε εξουσιοδοτείται να διαφωνήσει με την γνώμη των υπουργών, αλλά αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ στην σύγχρονη εποχή.

Επικεφαλής της Αγγλικανικής Εκκλησίας

Ως κεφαλή της Εκκλησίας της Αγγλίας, ο βασιλιάς έχει την εξουσία να διορίζει επισκόπους και αρχιεπισκόπους, αλλά ακόμη και σε αυτό, αυτή του η εξουσία ασκείται σύμφωνα με τη γνώμη εκκλησιαστικής επιτροπής.