«Άρτεμις 1»: Αναβλήθηκε και η δεύτερη απόπειρα εκτόξευσης του πυραύλου SLS προς τη Σελήνη

Η εκτόξευση από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα είχε προγραμματιστεί για απόψε, Σάββατο, στις 21.17 ώρα Ελλάδας (14.17, τοπική ώρα), εντούτοις αναβλήθηκε καθώς διαπιστώθηκε διαρροή σε δεξαμενή υδρογόνου, η οποία δεν κατέστη εφικτό να αποκατασταθεί εγκαίρως.

Η πρώτη προσπάθεια για την εκτόξευση του πελώριου πυραύλου Space Launch System (SLS), που έχει συνολικό ύψος 209 μέτρων, απέτυχε την περασμένη Δευτέρα μετά τον εντοπισμό σειράς τεχνικών ζητημάτων που έθεταν σε κίνδυνο την αποστολή.

Ο πύραυλος SLS πρόκειται να μεταφέρει τη μη επανδρωμένη κάψουλα Ωρίων γύρω από τη Σελήνη για μία δοκιμαστική πτήση έξι εβδομάδων.

Η εκτόξευση που αναμένεται εδώ και πολύ καιρό θα ενεργοποιήσει το διαστημικό πρόγραμμα «Άρτεμις» της NASA για πτήση από το φεγγάρι στον Άρη, ενώ διαδέχεται το πρόγραμμα Απόλλων (Apollo Program) των σεληνιακών διαστημικών αποστολών των δεκαετιών του 1960 και του 1970.

Ο SLS μαζί με το Orion έχουν ύψος 98 μέτρων. Ο SLS, που χρειάστηκε πάνω από δέκα χρόνια για να αναπτυχτεί και να κατασκευαστεί, θεωρείται ο ισχυρότερος και πιο πολύπλοκος πύραυλος στον κόσμο, αν και, σύμφωνα με τον «Economist», αποτελεί ένα υπερβολικά ακριβό κρατικό κατασκεύασμα και μια σπατάλη για τα χρήματα των φορολογουμένων. Οι βασικοί υπεργολάβοι για το πρόγραμμα Άρτεμις είναι οι εταιρείες Boeing για τον SLS και Lockheed Martin για την κάψουλα Orion.

Η τελευταία φορά που εκτοξεύτηκε ένας τέτοιος μεγα-πύραυλος από το Κέντρο Κένεντι, ήταν το 1973 όταν ένας πύραυλος Κρόνος 5 (Saturn V) μετέφερε σε τροχιά τον διαστημικό σταθμό Skylab. Ο σχεδιασμός της NASA είναι η εκτόξευση το 2024 της επανδρωμένης αποστολής Άρτεμις 2 γύρω από το φεγγάρι, ώσπου τελικά το 2025 η αποστολή Άρτεμις 3 να προσεληνωθεί (μεταφέροντας και την πρώτη γυναίκα αστροναύτη στη Σελήνη).

Θα τεθούν έτσι πιθανότατα αυτή τη φορά τα θεμέλια για μια πιο μόνιμη σεληνιακή βάση και παρουσία αστροναυτών στον δορυφόρο της Γης, με απώτερο στόχο μια βάση στον Άρη μέσα στη δεκαετία του 2030. Πάντως αρκετοί ειδικοί δεν αποκλείουν ότι όλο αυτό το χρονοδιάγραμμα είναι υπερβολικά «σφιχτό» και φιλόδοξο, οπότε μπορεί να μετατεθεί κατά μερικά χρόνια προς το μέλλον.

Οι τελευταίοι άνθρωποι που περπάτησαν στη Σελήνη, ήταν οι δύο άνδρες αστροναύτες της αποστολής Απόλλων 17 το 1972, ενώ είχαν προηγηθεί δέκα άλλοι Αμερικανοί αστροναύτες, στη διάρκεια πέντε προηγούμενων αποστολών, με πρώτη προσελήνωση της αποστολής Απόλλων 11 το 1969.

Η NASA τις τελευταίες δεκαετίες έστρεψε το ενδιαφέρον της σε άλλους πλανήτες (Άρη) και μεγάλους δορυφόρους (του Κρόνου και του Δία), αλλά τώρα πλέον ενδιαφέρεται ξανά για τη Σελήνη, μεταξύ άλλων ως ενδιάμεσο σταθμό για πιο μακρινούς διαστημικούς στόχους. Πολύ περισσότερο που τα τελευταία χρόνια έγινε αντιληπτό ότι υπάρχει αρκετό νερό σε παγωμένη μορφή στο φεγγάρι, κάτι σημαντικό για μια μονιμότερη ανθρώπινη παρουσία, όχι μόνο ως πόσιμο νερό, αλλά και ως καύσιμο για πυραύλους μετά τη διάσπαση του σε οξυγόνο και υδρογόνο.

Η Σελήνη ή ένας διαστημικός σταθμός σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι θα λειτουργήσει ως σταθμός ανεφοδιασμού για ένα πιο μακρινό ταξίδι, π.χ. στον Άρη. Προς το παρόν πάντως οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πόσο ακριβώς νερό υπάρχει στη Σελήνη και πόσο εύκολο θα είναι αξιοποιηθεί στην πράξη, καθώς βρίσκεται συνήθως στο βάθος ανήλιαγων κρατήρων.

Σημειώνεται πως η Άρτεμις είναι η αδερφή του Απόλλωνα, σύμφωνα με την μυθολογία και το όνομα είχε επιλεχτεί ήδη επί προεδρίας Τραμπ.