Κλιματική αλλαγή και ενεργειακή κρίση: Η τέλεια καταιγίδα για τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου

Συνθήκες ακραίας ζέστης και ξηρασίας πλήττουν την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα, επιδεινώνοντας τα προβλήματα με τα οποία βρίσκονται αντιμέτωποι εργαζόμενοι και επιχειρήσεις σε περίοδο κατά την οποία η οικονομική ανάπτυξη ήδη επιβραδύνεται αισθητά και η ακρίβεια «καλπάζει».

Στην επαρχία Σιτσουάν της Κίνας, όλα τα εργοστάσια έλαβαν εντολή να κλείσουν για έξι ημέρες προς εξοικονόμηση ενέργειας. Τα πλοία που μεταφέρουν άνθρακα και χημικές ουσίες δυσκολεύονται να πραγματοποιήσουν τα συνηθισμένα τους δρομολόγια κατά μήκος του ποταμού Ρήνου της Γερμανίας. Και οι κάτοικοι της Δυτικής Ακτής των ΗΠΑ κλήθηκαν να χρησιμοποιούν λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια τη στιγμή που ο υδράργυρος ανεβαίνει στα ύψη.

Τα γεγονότα αυτά μπορεί να αποδειχθούν εξαιρετικά σημαντικά και «επίπονα» για τις πληττόμενες περιοχές, επισημαίνει μιλώντας στο CNNi ο Μπεν Μέι, διευθυντής στο τμήμα παγκόσμιας μακροοικονομικής έρευνας στην Oxford Economics. Το μέγεθος των αρνητικών συνεπειών μπορεί να εξαρτηθεί από το πόσο θα διαρκέσουν οι καύσωνες και η ανομβρία. Όμως σε χώρες όπως η Γερμανία, οι ειδικοί δεν είναι αισιόδοξοι και οι εταιρείες προετοιμάζονται για το χειρότερο...

Ακραία καιρικά φαινόμενα και οικονομική επιβράδυνση

Δεν είναι μόνο ο Ρήνος. Σε όλο τον κόσμο, τα ποτάμια που υποστηρίζουν την παγκόσμια ανάπτυξη -ο Γιανγκτσέ, ο Δούναβης και ο ποταμός του Κολοράντο- στερεύουν, εμποδίζοντας τη διακίνηση των εμπορευμάτων, επηρεάζοντας τα συστήματα άρδευσης και καθιστώντας δυσκολότερη την εξαφάλιση ψύξης στους σταθμούς παραγωγής ενέργειας και τα εργοστάσια.

Ταυτόχρονα, η ακραία ζέστη δυσχεραίνει την ομαλή λειτουργία των δικτύων μεταφορών, επιβαρύνει τα δίκτυα ηλεκτροδότησης και επηρεάζει την παραγωγικότητα των εργαζομένων.

«Δεν πρέπει να εκπλαγούμε από τα γεγονότα που συνδέονται με τον καύσωνα», δηλώνει ο Μπομπ Γουόρντ, διευθυντής πολιτικής και επικοινωνίας στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Grantham του London School of Economics για την Κλιματική Αλλαγή και το Περιβάλλον. «Είναι ακριβώς αυτό που είχαμε προβλέψει και αποτελούν μέρος μιας τάσης: Καύσωνες πιο συχνοί, πιο έντονοι, σε όλο τον κόσμο».

Η Κίνα βρίσκεται αντιμέτωπη με το πιο σφοδρό κύμα καύσωνα των τελευταίων έξι δεκαετιών, με θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους 40 βαθμούς Κελσίου σε δεκάδες πόλεις. Περιοχές της Καλιφόρνια θα μπορούσαν να «δουν» θερμοκρασίες έως και 42 βαθμών Κελσίου αυτή την εβδομάδα. Τον Ιούλιο, οι θερμοκρασία ξεπέρασε τους 40 βαθμούς Κελσίου στο Ηνωμένο Βασίλειο για πρώτη φορά στα χρονικά.

Η παγκόσμια οικονομία ήταν ήδη υπό πίεση. Η Ευρώπη διατρέχει υψηλό κίνδυνο ύφεσης, καθώς οι τιμές της ενέργειας εκτινάσσονται στα ύψη, υπό το φως της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ο υψηλός πληθωρισμός και οι επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) θέτουν σε κίνδυνο την ανάπτυξη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Την ίδια στιγμή, η Κίνα παλεύει με τις συνέπειες των σκληρών περιορισμών λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού και μίας κρίσης ακινήτων.

«Προς το παρόν, βρισκόμαστε στο πιο δύσκολο σημείο οικονομικής σταθεροποίησης», δήλωσε αυτή την εβδομάδα ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Κετσιάνγκ.

Από τον Γιανγκτσέ στον Ρήνο και την αμερικανική Δύση - Κίνδυνος ύφεσης για τη Γερμανία

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τα υπάρχοντα προβλήματα στις αλυσίδες εφοδιασμού, ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο ο πληθωρισμός είναι δύσκολο να μειωθεί, επισημαίνουν οι αναλυτές.

Η επαρχία Σιτσουάν της Κίνας, όπου τα εργοστάσια διέκοψαν την παραγωγή αυτή την εβδομάδα, αποτελούν κόμβο για τους κατασκευαστές ημιαγωγών και ηλιακών συλλεκτών. Κυλιόμενες διακοπές στην ηλεκτροδότηση θα πλήξουν εργοστάσια που ανήκουν σε μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες ηλεκτρονικών ειδών στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων της Foxconn, προμηθεύτριας της Apple (AAPL), και της Intel (INTC).

Η επαρχία Σιτσουάν είναι επίσης το επίκεντρο της βιομηχανίας εξόρυξης λιθίου της Κίνας. Η διακοπή λειτουργίας μπορεί να αυξήσει το κόστος της πρώτης ύλης, η οποία αποτελεί βασικό συστατικό στις μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

Η γειτονική πόλη Τσονγκτσίνγκ, η οποία βρίσκεται στη συμβολή των ποταμών Γιανγκτσέ και Ζιαλίνγκ, διέταξε επίσης τα εργοστάσια να αναστείλουν τη λειτουργία τους για μια εβδομάδα έως την επόμενη Τετάρτη για να εξοικονομήσουν ηλεκτρική ενέργεια, μετέδωσε το κρατικό δίκτυο The Paper.

Ως αποτέλεσμα, οι προβλέψεις για την οικονομία της Κίνας φέτος υποβαθμίζονται ήδη. Οι αναλυτές της Nomura χαμήλωσαν την πρόβλεψή τους για αύξηση του ΑΕΠ στο 2,8% το 2022 -πολύ κάτω από τον στόχο του 5,5% της κυβέρνησης, ενώ η Goldman Sachs μείωσε την πρόβλεψή της στο 3%.

Εν τω μεταξύ, ο συρρικνούμενος Ρήνος της Γερμανίας έχει πέσει κάτω από ένα κρίσιμο επίπεδο, εμποδίζοντας τη ροή των πλοίων.

Ο ποταμός αποτελεί κρίσιμο διαύλο για τη διακίνηση χημικών και σιτηρών, εμπορευμάτων, καθώς και για τη μεταφορά άνθρακα που βρίσκεται σε μεγαλύτερη ζήτηση καθώς η Γερμανία πασχίζει να γεμίσει τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου εν όψει του χειμώνα. Η εύρεση εναλλακτικών μορφών διαμετακόμισης είναι δύσκολη λόγω της έλλειψης εργατικού δυναμικού.

«Είναι απλώς ζήτημα χρόνου να κλείσουν εργοστάσια στη χημική ή τη χαλυβουργική βιομηχανία, τα ορυκτέλαια και τα οικοδομικά υλικά να μην φτάσουν στον προορισμό τους ή να μην μπορούν πλέον να πραγματοποιούνται μεγάλες και βαριές μεταφορές», αναφέρει ο Χόλγκερ Λοτζ, αναπληρωτής διευθυντής της Ομοσπονδίας Γερμανικών Βιομηχανιών, την περασμένη εβδομάδα.

Η χαμηλή στάθμη του Ρήνου στέρησε 0,3 ποσοστιαίες μονάδες από την οικονομική παραγωγή της Γερμανίας το 2018, σύμφωνα με τον Κάρστεν Μπρζέσκι, επικεφαλής Μακροοικονομικής στο παγκόσμιο οικονομικό ίδρυμα ING. Όμως την περίοδο εκείνη, η χαμηλή στάθμη απέβη προβληματική στα τέλη Σεπτεμβρίου. Αυτή τη φορά, θα μπορούσε να επιφέρει μείωση του ΑΕΠ κατά τουλάχιστον 0,5 ποσοστιαίες μονάδες το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, εκτίμησε.

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στη Γερμανία συνέχισε να υποχωρεί τον Αύγουστο, σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα αυτή την εβδομάδα. Κατά την εκτίμηση του Μπρζέσκι, «θα χρειαζόταν ένα οικονομικό θαύμα» για να αποφύγει η χώρα να περιέλθει σε ύφεση τους επόμενους μήνες.

Την ίδια στιγμή, στις δυτικές πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών, η ξηρασία αποστραγγίζει τις μεγαλύτερες δεξαμενές της χώρας, αναγκάζοντας την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να εφαρμόσει νέες υποχρεωτικές διακοπές νερού. Αναγκάζει επίσης τους αγρότες να καταστρέψουν τις καλλιέργειές τους, σημειώνει η Τζούλια Χόροουιτς στη σχετική ανάλυσή της στο CNNi.

Σχεδόν τα τρία τέταρτα των αγροτών στις Ηνωμένες Πολιτείες λένε ότι η φετινή ξηρασία βλάπτει τη σοδειά τους -με σημαντική απώλεια συγκομιδής και εισοδήματος, σύμφωνα με έρευνα της American Farm Bureau Federation, ασφαλιστικής εταιρείας και ομάδας λόμπι που εκπροσωπεί γεωργικά συμφέροντα.

Η έρευνα διεξήχθη σε 15 πολιτείες από τις 8 Ιουνίου έως τις 20 Ιουλίου -σε περιοχές ακραίας ξηρασίας από το Τέξας έως τη Βόρεια Ντακότα και Καλιφόρνια, που αναλογούν συνολικά σχεδόν το ήμισυ της αξίας της γεωργικής παραγωγής της χώρας. Στην Καλιφόρνια -πολιτεία με μεγάλες καλλιέργειες καρπών και ξηρών καρπών- το 50% των αγροτών ανέφερε ότι έπρεπε να αφαιρέσουν δέντρα και πολυετείς καλλιέργειες λόγω ξηρασίας, κάτι που θα επηρεάσει τα μελλοντικά έσοδα.

Χωρίς σημαντικές επενδύσεις στην αναβάθμιση των υποδομών, το κόστος θα συνεχίσει να αυξάνεται, σημειώνει ο Μπομπ Γουόρντ του London School of Economics. Και ο αντίκτυπος μπορεί να μην είναι σταδιακός.

«Υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτά τα κύματα καύσωνα δεν γίνονται απλώς ελαφρώς πιο έντονα και συχνά με την πάροδο του χρόνου. Συμβαίνει, με έναν μη σταδιακό τρόπο και αυτό θα καταστήσει πιο δύσκολο το να προσαρμοστούμε», επισημαίνει.

Διαβάστε επίσης

Η ξηρασία στην Ευρώπη φέρνει αυξήσεις στις τιμές κρέατος και γαλακτοκομικών

Στεγνώνουν τα ποτάμια της Ευρώπης: Αναδύονται χωριά-φαντάσματα και ναυάγια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου