ΚΟΣΜΟΣ

«Πρόβα πολέμου» από την Κίνα στην Ταϊβάν - Ασκήσεις με βαλλιστικούς πυραύλους και πραγματικά πυρά

«Πρόβα πολέμου» από την Κίνα στην Ταϊβάν - Ασκήσεις με βαλλιστικούς πυραύλους και πραγματικά πυρά
Στιγμιότυπο από πλάνα που μετέδωσε η κινεζική τηλεόραση με την εκτόξευση πυραύλων στο πλαίσιο των στρατιωτικών ασκήσεων CCTV via AP

Κινεζικά «παιχνίδια πολέμου» στο Στενό της Ταϊβάν έχουν διαδεχθεί την υψηλού συμβολισμού -και εξίσου υψηλού ρίσκου- επίσκεψη της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι, στην Ταϊπέι. Οι πρωτοφανούς κλίμακας στρατιωτικές ασκήσεις, που ξεκίνησαν σήμερα, Πέμπτη, και θα διαρκέσουν έως την Κυριακή, συνιστούν επί της ουσίας «πρόβα πολέμου».

Στόχος των ασκήσεων -που περιλαμβάνουν εκτοξεύσεις βαλλιστικών πυραύλων και πραγματικά πυρά-, είναι να προσομοιωθεί «αποκλεισμός» της νήσου, με τις κινεζικές ένοπλες δυνάμεις να συγκεντρώνουν «πολύτιμη εμπειρία» εάν μία ημέρα όντως λάβουν την εντολή να περικυκλώσουν την Ταϊβάν και να επιτεθούν.

Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, όπως και οι προκάτοχοί του, δεν αποκλείει τη χρήση βίας για την «επανένωση». Η κινεζική στρατιωτική ισχύς έχει φθάσει σε σημείο που ορισμένοι αναλυτές και διοικητές θεωρούν ότι μία κινεζική εισβολή είναι όλο και πιο πιθανή, αν και παραμένει ένα εξαιρετικά επικίνδυνο σενάριο.

«Δεν θα προκαλέσουμε αλλά θα αμυνθούμε» είναι η απάντηση που έρχεται από πλευράς Ταϊβάν διά στόματος της προέδρου Τσάι Ινγκ-γουέν, η οποία αναφέρει πως η προκαλέσει συγκρούσεις, αλλά θα υπερασπιστεί σθεναρά την κυριαρχία και την εθνική της ασφάλεια.

Όμως, ακόμη και αν απέχει το ενδεχόμενο μίας άμεσης σύρραξης, οι στρατιωτικές ασκήσεις ανεβάζουν στο «κόκκινο» το γεωπολιτικό θερμόμετρο τόσο σε περιφερειακό επίπεδο, όσο και διεθνώς, και η κατάσταση θα μπορούσε να κλιμακωθεί σε περίπτωση «ατυχήματος», σημειώνουν οι New York Times.

Η ιαπωνική κυβέρνηση ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι πέντε κινεζικοί βαλλιστικοί πύραυλοι προσγειώθηκαν στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Ιαπωνίας. Πρόκειται για το πρώτο ανάλογο επεισόδιο, και το Τόκιο προέβη σε διάβημα διαμαρτυρίας. Η ζώνη βρίσκεται εκτός των χωρικών υδάτων της Ιαπωνίας, όπου μπορούν να διέρχονται ελεύθερα πλοία.

Κινεζική επίδειξη ισχύος

Οι κινεζικές ένοπλες δυνάμεις πραγματοποιούν τα μεγαλύτερα στρατιωτικά γυμνάσια της ιστορίας τους γύρω από την Ταϊβάν, προβαίνοντας σε επίδειξη δύναμης σε αντίδραση για την επίσκεψη της προέδρου της Νάνσι Πελόζι στη νήσο.

Στο πλαίσιο των ασκήσεων, εκτόξευσαν «πολλούς» βαλλιστικούς πυραύλους στα ύδατα γύρω από τη νήσο, έκανε γνωστό το υπουργείο Άμυνας στην Ταϊπέι.

Σύμφωνα με ανακοίνωση Τύπου του υπουργείου, «το Κομμουνιστικό Κόμμα» της Κίνας εκτόξευσε «πολλαπλούς πυραύλους Ντονγκφένγκ στα ύδατα βορειοανατολικά και νοτιοδυτικά της Ταϊβάν από τις 13:56 (σ.σ.: τοπική ώρα· 08:56 ώρα Ελλάδας)».

Αν και η επίσκεψη της Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν, την οποία η Κίνα θεωρεί αποσκιρτήσασα επαρχία της, διήρκεσε λιγότερες από 24 ώρες, πυροδότησε την οργή του Πεκίνου, καθώς επρόκειτο για την πιο υψηλόβαθμη αξιωματούχο που μετέβη στην Ταϊπέι τα τελευταία 25 χρόνια.

Ο προκάτοχός της Νιούτ Γκίνγκριτς είχε επισκεφθεί την Ταϊβάν το 1997.

Η Πελόζι διεμήνυσε ότι οι ΗΠΑ δεν θα εγκαταλείψουν τη νήσο, η οποία έχει δική της κυβέρνηση που εκλέγεται δημοκρατικά και ζει υπό τη μόνιμη απειλή εισβολής του κινεζικού στρατού.

Εν είδει αντιποίνων, το Πεκίνο άρχισε το μεσημέρι (τοπική ώρα· στις 07:00 ώρα Ελλάδας) στρατιωτικά γυμνάσια ευρείας κλίμακας σε έξι ζώνες γύρω από την Ταϊβάν, πάνω σε πολυσύχναστες θαλάσσιες εμπορικές οδούς.

«Τα γυμνάσια ξεκινούν», ανέφερε το κινεζικό κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο CCTV μέσω Weibo, του κινεζικού αντίστοιχου του Twitter, και θα συνεχιστούν ως την Κυριακή το μεσημέρι (07:00 ώρα Ελλάδας).

Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής δεν θα επιτρέπεται η είσοδος «πλοίων και αεροσκαφών» στα πεδία όπου θα γίνονται ασκήσεις με πραγματικά πυρά, πρόσθεσε.

Στο Πινγκτάν, κινεζικό νησί κοντά σε μια από τις ζώνες των γυμνασίων, στρατιωτικά ελικόπτερα πέρασαν κινούμενα προς την κατεύθυνση της Ταϊβάν, διαπίστωσαν δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου.

Ο στρατός της Ταϊβάν από την πλευρά του ανέφερε ότι «προετοιμάζεται για πόλεμο» αν και «χωρίς να επιδιώκει πόλεμο».

Σύμφωνα με την κινεζική εφημερίδα Global Times, που επικαλέστηκε στρατιωτικούς αναλυτές, τα γυμνάσια που άρχισαν σήμερα είναι εύρους «χωρίς προηγούμενο» και πύραυλοι θα περάσουν για πρώτη φορά πάνω από την Ταϊβάν.

«Είναι η πρώτη φορά» που ο κινεζικός στρατός θα εκτοξεύσει πυραύλους και θα χρησιμοποιήσει πραγματικά πυρά στο στενό της Ταϊβάν, υπογράμμισε η εφημερίδα, γνωστή για τον εθνικιστικό της τόνο.

«Αποκλεισμός» της νήσου

Τα σημερινά γυμνάσια γίνονται σε σειρά τομέων γύρω από την Ταϊβάν -σε ορισμένες περιπτώσεις, μόλις 20 χιλιόμετρα από τις ακτές της- και θα διαρκέσουν άλλες τρεις ημέρες, ως την Κυριακή.

«Αν οι δυνάμεις της Ταϊβάν έρθουν ηθελημένα σε επαφή [σ.σ.: με στον στρατό της Κίνας] και ρίξουν ακόμη και μια τουφεκιά κατά λάθος, [ο κινεζικός στρατός] θα ανταποδώσει με σθένος και θα είναι η πλευρά της Ταϊβάν» αυτή που θα έχει την ευθύνη και «θα υποστεί όλες τις συνέπειες», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο πηγή προσκείμενη στον κινεζικό στρατό υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.

Οι αρχές της νήσου κατήγγειλαν τα γυμνάσια, κρίνοντας ότι απειλούν την ασφάλεια της ανατολικής Ασίας.

«Ορισμένες από τις περιοχές των γυμνασίων της Κίνας καταπατούν (...) τα χωρικά ύδατα της Ταϊβάν», είπε ο Σουν Λι-φανγκ, εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας της Ταϊβάν, στηλιτεύοντας την «παράλογη» ενέργεια της Κίνας η οποία «αψηφά τη διεθνή τάξη».

Το υπουργείο ανέφερε πως ο στρατός της Ταϊβάν εκτόξευσε φωτοβολίδα τη νύχτα της Τετάρτης προς Πέμπτη για να απομακρυνθεί UAV που πέταγε πάνω από το νησί Κινμέν, μόλις 10 χιλιόμετρα από την πόλη Σιαμέν, στην ηπειρωτική Κίνα. Δεν διευκρίνισε για τι είδους UAV επρόκειτο, ούτε από πού ερχόταν.

Για το Πεκίνο, τα γυμνάσια αυτά -όπως και άλλα, πιο περιορισμένης έκτασης, τις τελευταίες ημέρες- είναι «απαραίτητο και θεμιτό μέτρο» μετά την επίσκεψη της Νάνσι Πελόζι.

«Είναι οι ΗΠΑ αυτές που επιδίδονται σε προκλήσεις και η Κίνα είναι το θύμα τους. Η Κίνα βρίσκεται σε κατάσταση νόμιμης άμυνας», τόνισε στον Τύπο η Χουά Τσουνγίνγκ, εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ.

Οι ασκήσεις έχουν στόχο να προσομοιωθεί «αποκλεισμός» της νήσου και συμπεριλαμβάνουν «επιθέσεις εναντίον στόχων στη θάλασσα, πλήγματα στόχων στο έδαφος και έλεγχο του εναέριου χώρου», συνόψισε το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Νέα Κίνα.

Αν και το σενάριο της εισβολής στην Ταϊβάν των 23 εκατομμυρίων κατοίκων θεωρείτο απίθανο να γίνει πραγματικότητα, οι πιθανότητες αυξήθηκαν μετά την εκλογή το 2016 της σημερινής προέδρου, της Τσάι Ινγκ-γουέν.

Η ίδια ανήκει σε παράταξη που τάσσεται υπέρ της επίσημης ανακήρυξης της ανεξαρτησίας και, αντίθετα με την προηγούμενη κυβέρνηση, αρνείται να δεχθεί τη θέση ότι η νήσος και η ηπειρωτική χώρα ανήκουν στην «ενιαία Κίνα».

«Καθαρή κλιμάκωση»

Οι επισκέψεις ξένων αξιωματούχων και κοινοβουλευτικών έχουν πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια, προκαλώντας την οργή του Πεκίνου.

Ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, που θέλει να προβάλει εικόνα ηγέτη που δεν παζαρεύει ζητήματα εθνικής κυριαρχίας, επιδίωξε σε αντίποινα να απομονώσει ακόμη περισσότερο την Ταϊβάν και ασκεί ολοένα αυξανόμενη στρατιωτική πίεση στη νήσο.

Αποτέλεσμα είναι ότι το στενό της Ταϊβάν έχει μετατραπεί σε θέατρο επικίνδυνων εντάσεων μεταξύ της Ουάσινγκτον, της Ταϊπέι και του Πεκίνου, που είναι αναγκασμένο να προβάλει εικόνα αδιαλλαξίας καθώς φέτος θα διεξαχθεί το συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Το συνέδριο αυτό, που θα οργανωθεί τον Οκτώβριο, αναμένεται -αν δεν συμβεί στο μεταξύ κατακλυσμός- να επανεκλέξει τον Σι Τζινπίνγκ επικεφαλής του κόμματος και του κράτους για τρίτη συναπτή θητεία.

Η Κίνα πάντως δεν έχει καμία πρόθεση να δει την τρέχουσα κατάσταση να εκτραχύνεται, σύμφωνα με ειδικούς που μίλησαν στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Το ενδεχόμενο να ξεσπάσει «πόλεμος από ατύχημα» είναι «το τελευταίο πράγμα που επιθυμεί ο Σι Τζινπίνγκ» πριν από το συνέδριο του ΚΚΚ, εκτιμά ο Τάιτους Τσεν, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο εθνικό πανεπιστήμιο Σουν Γιατ-Σεν στην Ταϊβάν.

Η Αμάντα Χσιάο, αναλύτρια για θέματα Κίνας στο ινστιτούτο μελετών International Crisis Group, σημειώνει πάντως ότι τα γυμνάσια που άρχισαν σήμερα αντιπροσωπεύουν «καθαρή κλιμάκωση σε σχέση με τον κανόνα των κινεζικών στρατιωτικών δραστηριοτήτων γύρω από την Ταϊβάν και σε σχέση με την τελευταία κρίση στο στενό της Ταϊβάν το 1995-1996».

«Ενεργώντας με αυτόν τον τρόπο», το Πεκίνο στέλνει το μήνυμα ότι «απορρίπτει κάθε ιδέα εθνικής κυριαρχίας» των αρχών της Ταϊβάν, προσθέτει.