Εμανουέλ Μακρόν: Τα (επόμενα) πέντε χρόνια φαγούρας ενός αποδυναμωμένου ηγέτη
Ανανεώθηκε:
Τη νύχτα της 24ης Απριλίου, όταν ο Εμανουέλ Μακρόν πέτυχε την επανεκλογή του στην γαλλική προεδρία, κάποιοι παρατήρησαν μια παράξενη ατμόσφαιρα.
Τα χαμόγελα δεν περίσσεψαν, η νικητήρια ομιλία ήταν κάθε άλλο παρά θριαμβευτική.
Θα έλεγε κανείς ότι ο επανεκλεγείς πρόεδρος είχε ένα προαίσθημα.
Δύο μήνες αργότερα βγήκε αληθινός.
Η κεντρώα-φιλελεύθερη παράταξη Ensemble («Μαζί») του προέδρου εξασφάλισε 245 από τις 577 έδρες της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, χάνοντας την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στο σώμα, σύμφωνα με τα τελικά επίσημα αποτελέσματα των χθεσινών βουλευτικών εκλογών.
Η συμμαχία NUPES υπό τον επικεφαλής της ριζοσπαστικής αριστεράς Ζαν-Λυκ Μελανσόν εξασφάλισε 131 έδρες και είναι πλέον αξιωματική αντιπολίτευση, ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν θα καταλάβει 89 έδρες, σχεδόν δεκαπενταπλάσιες απ’ ό,τι στην απερχόμενη κάτω Βουλή, ενώ η παραδοσιακή δεξιά –οι Ρεπουμπλικάνοι– κέρδισαν 61.
Η αποχή έφθασε το πρωτοφανές 53,77%.
Μπορεί πράγματι να είχε καταγάγει μια υπερήφανη νίκη, όμως το μήνυμα με το οποίο συνοδευόταν ήταν σαφές: όταν βρίσκεσαι στην κορυφή, υπάρχει μόνο μια διαδρομή, προς τα κάτω.
Τα αποτελέσματα της χθεσινής Κυριακής επιβεβαιώνουν ότι η δεύτερη θητεία του θα είναι διαφορετική από την πρώτη: χάνοντας την αυτοδυναμία του στις βουλευτικές εκλογές, ο Μακρόν είναι πλέον ένας αποδυναμωμένος ηγέτης. Αντί να μπορεί να βασίζεται (και επομένως να αγνοεί) το νομοθετικό σώμα, ο πρόεδρος αντιμετωπίζει τώρα μια Εθνοσυνέλευση που δεν μπορεί να εγγυηθεί την ψήφιση των μεταρρυθμίσεών του.
Έχοντας πλέον μόνο τη σχετική πλειοψηφία, ο πάλαι ποτέ παντοδύναμος πρόεδρος είναι πλέον αναγκασμένος να διαπραγματεύεται με την αντιπολίτευση.
Ακόμη και απέναντι στον δικό του συνασπισμό, δεν μπορεί να είναι πλέον σίγουρος.
Βασικό «αγκάθι» το κόστος ζωής, καθώς ο ανεξέλεγκτης πληθωρισμός διαβρώνει τους μισθούς.
Ο Μακρόν έχει υποσχεθεί γενναίες ενισχύσεις, αυξήσεις συντάξεων και φορολογικές ελαφρύνσεις, τις οποίες πρέπει τώρα να υποβάλει στο κοινοβούλιο.
Επιπλέον, η Γαλλία αντιμετωπίζει μια έντονη νοσοκομειακή κρίση. Δεκάδες τμήματα επειγόντων περιστατικών πρέπει να κλείσουν μερικώς ή να περιορίσουν το ωράριο τους λόγω μεγάλης έλλειψης ιατρικού προσωπικού και πόρων.
Υπήρξαν απεργίες σε νοσοκομεία, διαμαρτυρίες από το ιατρικό προσωπικό και έντονες κινητοποιήσεις τις τελευταίες εβδομάδες καθώς οι γιατροί προειδοποίησαν ότι η κατάσταση ήταν επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία.
Η πρωθυπουργός του Μακρόν, Ελίζαμπεθ Μπορν, είπε ότι ήταν «έκτακτη ανάγκη» της κυβέρνησης να λάβει ειδικά μέτρα για το καλοκαίρι και να πραγματοποιήσει μια ευρύτερη μακροπρόθεσμη αναθεώρηση του συστήματος υγείας.
Η ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν είπε ότι το νοσοκομειακό σύστημα καταρρέει.
Η κυβέρνηση υποσχέθηκε, επίσης, έναν επείγοντα περιβαλλοντικό νόμο για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αφού η αριστερά κατηγόρησε τον Μακρόν ότι δεν κινήθηκε αρκετά γρήγορα για να αντιμετωπίσει την κλιματική κρίση.
Και καθώς, σύμφωνα με το νέο σύνταγμα, δεν δικαιούται τρίτη θητεία, το ερώτημα της διαδοχής είναι ανοικτό.
Οπότε είναι σίγουρο ότι μπορεί να αναμένει, κάποια στιγμή, το σφυροκόπημά του από συμμάχους, όπως ο πρώην πρωθυπουργός Εντουάρ Φιλίπ.
Ωστόσο, η πιο προφανής πρόκληση θα είναι η πρόσφατα αναζωογονημένη αντιπολίτευση.
Και όχι μια συμβατική αντιπολίτευση, αλλά ένας νέος αριστερός συνασπισμός που κυριαρχείται από νέους, ριζοσπάστες υποστηρικτές του Ζαν – Λυκ Μελανσόν και (η έκπληξη της βραδιάς) από ένα μαζικό νέο ακροδεξιό κύμα. Είναι σαφές ότι οι Γάλλοι αναδιαμορφώνουν την πολιτική τους εκπροσώπηση.
Αυτές οι φωνές εκ δεξιών και ευωνύμων θα κάνουν ό,τι μπορούν να εμποδίσουν την υιοθέτηση νέων προαναγγελθέντων μεταρρυθμίσεων, όπως η ηλικία συνταξιοδότησης, και ενισχυμένες από τη νέα τους νομιμοποίηση, δεν θα διστάσουν να βγουν στον δρόμο όταν χρειαστεί.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι ο Μακρόν ήταν ο αρχιτέκτονας των προβλημάτων του. Δεν κατάφερε να αξιοποιήσει την ορμή που του έδωσε η προεδρική του νίκη επιτυγχάνοντας την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Σχεδόν δεν έκανε προεκλογική καμπάνια και καθυστέρησε πολλές εβδομάδες μέχρι να διορίσει πρωθυπουργό.
Η Ελίζαμπεθ Μπορν μπορεί να έχει αδιαμφισβήτητα ταλέντα, υπολείπεται ωστόσο στην επαφή της με τους ψηφοφόρους.
Επιπλέον η προεκλογική περίοδος σημαδεύτηκε με τις κατηγορίες για βιασμό κατά ενός υπουργού αλλά και το φιάσκο με τον τελικό του Champions League στο Stade de France.
Ίσως από τη στιγμή ακριβώς της 24ης Απριλίου, της Κυριακής που έμαθε ότι είχε εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία, ο κ. Μακρόν ένιωσε το άβολο βάρος της θέσης του.
Έτσι φαινόταν τουλάχιστον.
Ναι, είχε κερδίσει άλλα πέντε χρόνια θητείας- αλλά η ιστορία των δεύτερων θητειών στην Πέμπτη Γαλλική Δημοκρατία δεν ήταν ποτέ ευτυχής. Και ναι, είχε πίσω του την πλειοψηφία των Γάλλων - αλλά περισσότερο από απόρριψη της άλλης επιλογής παρά από αγάπη για τον ίδιο.
Ήταν σαν να ήξερε ότι τα καλύτερα είχαν τελειώσει.
Πηγές: BBC, Guardian, Politico