Σύνοδος Κορυφής: Τι αναφέρει το κείμενο συμπερασμάτων για το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί ότι η έκτη δέσμη κυρώσεων κατά της Ρωσίας θα καλύπτει το αργό πετρέλαιο, καθώς και τα προϊόντα πετρελαίου, που παραδίδονται από τη Ρωσία στα κράτη μέλη, με προσωρινή εξαίρεση για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών», τονίζεται στα συμπεράσματα των ευρωπαίων ηγετών, οι οποίοι καλούν το Συμβούλιο να «οριστικοποιήσει τη συμφωνία» και «να την εγκρίνει χωρίς καθυστέρηση, διασφαλίζοντας εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας αγοράς της ΕΕ, θεμιτό ανταγωνισμό, αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών και ίσους όρους ανταγωνισμού, επίσης, όσον αφορά τη σταδιακή κατάργηση της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα».

Σε περίπτωση «αιφνίδιας διακοπής του εφοδιασμού, θα ληφθούν έκτακτα μέτρα για την ασφάλεια του εφοδιασμού», διαβεβαιώνεται στα συμπεράσματα. Υπογραμμίζεται, επίσης, ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα της προσωρινής εξαίρεσης για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών το συντομότερο δυνατό».

Διαβάστε αναλυτικά τις βραδινές διαβουλεύσεις που διήρκεσαν μέχρι αργά τα μεσάνυχτα:

«Λευκός καπνός» στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ για εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο

Χρηματοοικονομική βοήθεια

Οι «27» στα συμπεράσματά τους τονίζουν ότι «η ΕΕ είναι έτοιμη να χορηγήσει στην Ουκρανία νέα έκτακτη μακροοικονομική βοήθεια ύψους έως και 9 δισεκ. ευρώ το 2022». Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να εξεταστεί η πρόταση της Επιτροπής αμέσως μόλις υποβληθεί.

«Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι διατεθειμένα να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας στο μέλλον», τονίζεται στα συμπεράσματα. «Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο δημιουργίας πλατφόρμας ανασυγκρότησης της Ουκρανίας, η οποία θα συγκεντρώνει την ουκρανική κυβέρνηση, την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων καθώς και διεθνείς εταίρους, χρηματοδοτικούς οργανισμούς, εμπειρογνώμονες και (άλλα) ενδιαφερόμενα μέρη», προστίθεται.

Εξάλλου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει για ακόμη μια φορά τον «επιθετικό πόλεμο» της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, προτρέπει τη Ρωσία να σταματήσει αμέσως τις επιθέσεις χωρίς διάκριση εναντίον αμάχων και μη στρατιωτικών υποδομών και να αποσύρει αμέσως και άνευ όρων όλα τα στρατεύματα και τον στρατιωτικό εξοπλισμό της από ολόκληρη την επικράτεια της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της.

«Οι φρικαλεότητες που διαπράττουν οι ρωσικές δυνάμεις και τα δεινά και οι καταστροφές που προκαλούνται είναι ανείπωτα», καταγγέλλεται στα συμπεράσματα.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τη Ρωσία να επιτρέψει την άμεση ανθρωπιστική πρόσβαση και την ασφαλή διέλευση όλων των πολιτών. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει ότι το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης των Συμβάσεων της Γενεύης για τη μεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου, θα τηρηθεί πλήρως. Καλεί επίσης τη Ρωσία να επιτρέψει αμέσως την ασφαλή επιστροφή Ουκρανών που απομακρύνθηκαν παρά τη θέλησή τους και διά της βίας στη Ρωσία.

Εγκλήματα πολέμου

Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαινεί όλους όσους βοηθούν στη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων και στη διερεύνηση εγκλημάτων πολέμου και των σοβαρότερων εγκλημάτων, εκφράζοντας την υποστήριξή του στην εντατική εργασία του Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για τον σκοπό αυτό.

Χαιρετίζει επίσης το έργο που επιτελείται από τον Γενικό Εισαγγελέα της Ουκρανίας με οικονομική υποστήριξη και υποστήριξη για την ανάπτυξη ικανοτήτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της. Χαιρετίζει τη σύσταση μιας κοινής ομάδας έρευνας που συντονίζεται από την Eurojust, της οποίας ο ρόλος έχει ενισχυθεί, και τη συνεχή επιχειρησιακή υποστήριξη που παρέχει η Europol. Η Ρωσία, η Λευκορωσία και όλοι οι υπεύθυνοι θα λογοδοτήσουν για τις ενέργειές τους σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, καταλήγουν τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής.

Την επίτευξη συναίνεσης στις Βρυξέλλες ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, με ανάρτησή του στο Twitter λίγο πριν τη 1.00 τα ξημερώματα της Τρίτης, και αφού «κλείδωσε» η συμβιβαστική λύση που επιτρέπει τη συνέχιση της τροφοδοσίας της Ουγγαρίας.

Κάνοντας λόγο για «μέγιστη πίεση» στον Κρεμλίνο προκειμένου να τερματίσει τον πόλεμο, ο Σαρλ Μισέλ επισήμανε πως η συμφωνία καλύπτει τα δύο τρίτα των ευρωπαϊκών εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία, στερώντας μία τεράστια πηγή χρηματοδότησης για την πολεμική μηχανή του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Στη σχετική ανακοίνωση ο Σαρλ Μισέλ αναφέρει πως το έκτο πακέτο των ευρωπαϊκών κυρώσεων περιλαμβάνει περαιτέρω σκληρά μέτρα, στα οποία περιλαμβάνεται η αποκοπή της μεγαλύτερης τράπεζας της Ρωσίας, Sberbank, από το σύστημα SWIFT, η απαγόρευση άλλων τριών ρωσικών κρατικών ραδιοτηλεοπτικών σταθμών και η επιβολή κυρώσεων σε πρόσωπα που ευθύνονται για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου στην Ουκρανία.

O συμβιβασμός

Για την επίτευξη συμβιβασμού, η ΕΕ οδηγήθηκε σε «εκπτώσεις» αναφορικά με το πετρελαϊκό εμπάργκο, με τη σκλήρη διαπραγμάτευση που μεσολάβησε να είναι ενδεικτική των ακόμη μεγαλύτερων δυσκολιών που θα ενσκύψουν όταν φτάσει η «ώρα» του φυσικού αερίου.

Η συμβιβαστική συμφωνία προβλέπει απαγόρευση των εισαγωγών πετρελαίου στην Ευρώπη διά θαλάσσης από το τέλος του 2022 και προσωρινή εξαίρεση από την απαγόρευση των εισαγωγών μέσω αγωγών προς κάμψη των αντιρρήσεων της Ουγγαρίας -σε μία κίνηση που θα ευνοήσει παράλληλα τη Σλοβακία και την Τσεχία. Οι «27» δεν έχουν ορίσει πόσο χρονικό διάστημα θα διαρκέσει η ρύθμιση σχετικά με το πετρέλαιο που παρέχεται στην Ουγγαρία μέσω του αγωγού Ντρουζμπά.

Ο Βίκτορ Όρμπαν δεν αρκέστηκε στην προτεινόμενη, προσωρινή εξαίρεση στις εισαγωγές πετρελαίου μέσω αγωγών, αλλά ζήτησε διασφαλίσεις ότι η Ουγγαρία θα μπορεί να αγοράζει πετρέλαιο και διά της θαλάσσιας οδού εάν για οποιονδήποτε λόγο σταματήσουν οι παραδόσεις μέσω του αγωγού Ντρουζμπά που περνά μέσα από το έδαφος της Ουκρανίας.

Προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής, επισήμανε πως η συμβιβαστική πρόταση συμφωνίας, στην οποία κατέληξαν κατόπιν μαραθώνιων διαβουλεύσεων οι μόνιμοι αντιπρόσωποι στην ΕΕ, είναι μεν «μία καλή λύση» για την Ουγγαρία, όπως επέμεινε ότι η χώρα του χρειάζεται τις προαναφερθείσες πρόσθετες εγγυήσεις.

Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, στην ακόλουθη τοποθέτησή του κατά τις εργασίες του Συμβουλίου δήλωσε ενώπιον των ομολόγων του ότι προτίθεται να δεχθεί το συμβιβαστικό κείμενο, υπό την προϋπόθεση όμως να υπάρξει πρόβλεψη για την περίπτωση κάποιου «ατυχήματος» στην τροφοδοσία.

Εν μέσω ενός πολύρωρου «θρίλερ», επί τάπητος τέθηκε εν συνεχεία νέο προσχέδιο συμπερασμάτων με προσθήκη-κλειδί, που ήλθε να «απαντήσει» στις αξιώσεις της Βουδαπέστης, και η οποία αναφέρει πως «σε περίπτωση αιφνίδιων διακοπών του εφοδιασμού θα ληφθούν έκτακτα μέτρα προς διασφάλιση της τροφοδοσίας».

Στις Βρυξέλλες, ο Ούγγρος πρωθυπουργός εξαπέλυσε βολές κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κατηγορώντας την Κομισιόν ότι εισηγήθηκε την επιβολή πετρελαϊκού εμπάργκο προτού να έχει εξασφαλίσει την πλήρη συναίνεση των κρατών-μελών. «Είμαστε σε μία πραγματικά δύσκολη θέση εξαιτίας της ανεύθυνης συμπεριφοράς της Κομισιόν» ανέφερε ο Βίκτορ Όρμπαν, προσθέτοντας ότι δεν υπήρξε επαρκής και κατάλληλη διαβούλευση με τα κράτη-μέλη. Πέραν των ουγγρικών αξιώσεων και η Τσεχία επέμεινε στο να μπορεί να προμηθεύεται ντίζελ από γειτονικές της χώρες.

Στο τελευταίο προσχέδιο συμπερασμάτων που είχε έλθει στην κατοχή του Politico το βράδυ της Δευτέρας αναφερόταν πως «καλείται το Συμβούλιο να οριστικοποιήσει και να υιοθετήσει δίχως καθυστέρηση [την πρόταση για το πετρελαϊκό εμπάργκο], διασφαλίζοντας την καλή λειτουργία της ενιαίας αγοράς της ΕΕ, τον θεμιτό ανταγωνισμό, την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών και τη σταδιακή κατάργηση της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα».

«Σε περίπτωση αιφνίδιων διακοπών του εφοδιασμού, θα ληφθούν έκτακτα μέτρα προς διασφάλιση της τροφοδοσίας», ήταν η αναφορά-κλειδί στο προσχέδιο, που ανέφερε επίσης ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα της προσωρινής εξαίρεσης των παραδόσεων αργού μέσω αγωγών το συντομότερο δυνατόν».

«Η ΕΕ είναι ενωμένη»

Τη συμφωνία χαιρέτισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επισημαίνοντας πως έως τα τέλη του έτους θα έχει διακοπεί το 90% των ευρωπαϊκών εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ενωμένη. Συμφωνήσαμε σε περαιτέρω κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Θα υπάρξει εμπάργκο στο μεγαλύτερο μέρος των εισαγωγών ρωσικών πετρελαίου» ανέφερε ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, μέσω Twitter, χαιρετίζοντας την επίτευξη συμφωνίας.