«Σπριντ» στην ΕΕ για συμβιβασμό στο εμπάργκο ρωσικού πετρελαίου πριν από τη Σύνοδο Κορυφής

Οι ζυμώσεις είναι πυρετώδεις για συμφωνία επί συμβιβαστικής πρότασης που έχει τεθεί στο τραπέζι με γαλλική πρωτοβουλία προς κάμψη των αντιρρήσεων που προβάλλει κυρίως η Ουγγαρία, εντούτοις έως και το βράδυ της Κυριακής οι κυβερνήσεις της ΕΕ δεν είχαν καταφέρει να καταλήξουν σε συμφωνία.

Οι διαβουλεύσεις σε επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων θα συνεχιστούν και το πρωί της Δευτέρας, όμως οι προσδοκίες δεν είναι υψηλές.

Υψηλόβαθμος Ευρωπαίος διπλωμάτης, που επικαλείται το πρακτορείο Reuters, αναφέρει ότι υπάρχουν ακόμη «πάρα πολλές λεπτομέρειες προς διευθέτηση» ώστε να υπάρξει συμφωνία πριν προσέλθουν στις 17.00 το απόγευμα (ώρα Ελλάδας) οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής.

Η πρόταση που συζητείται τώρα μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ προϋποθέτει απαγόρευση στις παραδόσεις ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ διά θαλάσσης μέχρι το τέλος του έτους, αλλά προβλέπει μία εξαίρεση για το πετρέλαιο που παραδίδεται από τον ρωσικό αγωγό Druzhba, ο οποίος τροφοδοτεί την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία.

Το έκτο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ περιλαμβάνει επίσης την αποκοπή της μεγαλύτερης τράπεζας της Ρωσίας, Sberbank, από το σύστημα SWIFT, την απαγόρευση των ρωσικών ραδιοτηλεοπτικών φορέων από την ΕΕ και τη διεύρυνση της λίστας των ατόμων των οποίων έχουν δεσμευτεί τα περιουσιακά στοιχεία και έχει απαγορευτεί η είσοδος στην ΕΕ.

Η Ουγγαρία κρατά υπό «ομηρία» το έκτο πακέτο κυρώσεων, τονίζοντας ότι ένα εμπάργκο πετρελαίου θα επιφέρει μεγάλο πλήγμα για την οικονομία της, επειδή δεν μπορεί εύκολα να προμηθευτεί πετρέλαιο από άλλες πηγές. Η Σλοβακία και η Τσεχία έχουν εκφράσει ανάλογες ανησυχίες.

Οι συνομιλίες για το εμπάργκο πετρελαίου συνεχίζονται εδώ και ένα μήνα χωρίς καμία πρόοδο και ζητούμενο για τους Ευρωπαίους ήταν να καταλήξουν σε συμφωνία κατά τη Σύνοδο Κορυφής για να αποφύγουν να εμφανιστούν διχασμένοι στην απάντησή τους έναντι της Μόσχας.

Ήδη ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, εξέφρασε την ανησυχία του την παραμονή της Συνόδου ότι «αρχίζει να θρυμματίζεται» η ενότητα που έχει επιδείξει μέχρι στιγμής η ΕΕ.

«Μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, είδαμε τι μπορεί να συμβεί όταν η Ευρώπη παραμείνει ενωμένη. Εν όψει της αυριανής Συνόδου Κορυφής, ας ελπίσουμε ότι θα συνεχίσει έτσι. Αλλά έχει ήδη αρχίσει να θρυμματίζεται», δήλωσε ο Ρόμπερτ Χάμπεκ σε συνέντευξη Τύπου την Κυριακή από το Βερολίνο.

Για να ξεπεράσει το αδιέξοδο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε η απαγόρευση να ισχύει μόνο για ρωσικό πετρέλαιο που εισάγεται στην ΕΕ με δεξαμενόπλοια, αφήνοντας την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία να συνεχίσουν να παραλαμβάνουν το ρωσικό πετρέλαιο μέσω του ρωσικού αγωγού Druzhba για κάποιο χρονικό διάστημα έως ότου μπορούν να υπάρξουν εναλλακτικές προμήθειες..

Η Βουδαπέστη υποστηρίζει αυτή την πρόταση, δηλώνουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, όμως οι συνομιλίες την Κυριακή «κόλλησαν» στη χρηματοδότηση που ζητά η Ουγγαρία από την ΕΕ για την ενίσχυση της χωρητικότητας αγωγών πετρελαίου από την Κροατία και τη μετατροπή των διυλιστηριών της για χρήση αργού Brent έναντι ρωσικού Urals.

Στο ζήτημα θα επανέλθουν το πρωί της Δευτέρας οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των κρατών-μελών της ΕΕ, ενώ θα εξεταστεί και ο τρόπος διασφάλισης του θεμιτού ανταγωνισμού δεδομένων των υψηλότερων τιμών που θα αντιμετωπίσουν τα κράτη-μέλη που εξαρτώνται από το μεταφερόμενο αργό Brent ως αποτέλεσμα των κυρώσεων.

Ουκρανία, επισιτιστική ασφάλεια και άμυνα στην ατζέντα

Πέραν του ενεργειακού, επί τάπητος στις Βρυξέλλες τίθενται τη Δευτέρα και την Τρίτη η πολιτική και οικονομική στήριξη προς την Ουκρανία, το ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας, καθώς και η ευρωπαϊκή άμυνα υπό το φως των νέων δεδομένων που έχει δημιουργήσει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Πρώτο θέμα στην ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι η κατάσταση στην Ουκρανία. Ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι θα απευθυνθεί μέσω τηλεδιάσκεψης στους Ευρωπαίους ηγέτες στην αρχή της συζήτησης.

«Μία από τις πιο πιεστικές ανησυχίες μας είναι να βοηθήσουμε το ουκρανικό κράτος, μαζί με τους διεθνείς εταίρους μας, στις ανάγκες ρευστότητάς του. Θα συζητήσουμε επίσης πώς να οργανώσουμε καλύτερα την υποστήριξή μας για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, καθώς θα απαιτηθεί μεγάλη παγκόσμια προσπάθεια για την ανοικοδόμηση της χώρας», τονίζει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στην καθιερωμένη προ των Συνόδων Κορυφής επιστολή του προς τους Ευρωπαίους ηγέτες και προσθέτει:

«Από την πρώτη κιόλας μέρα, ήμασταν ακλόνητοι στην ανθρωπιστική, οικονομική, στρατιωτική και πολιτική υποστήριξή μας στον ουκρανικό λαό και την ηγεσία του. Θα συνεχίσουμε να ασκούμε πίεση στη Ρωσία. Η ενότητά μας ήταν πάντα το ισχυρότερο πλεονέκτημά μας και παραμένει η κατευθυντήρια αρχή μας».

Εξάλλου, την πρώτη ημέρα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι «27» ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν το θέμα της ενέργειας και των υψηλών τιμών που πλήττουν σκληρά τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. «Πρέπει να επιταχύνουμε την ενεργειακή μας μετάβαση εάν θέλουμε να καταργήσουμε σταδιακά την εξάρτησή μας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα το συντομότερο δυνατό. Βασιζόμενοι στις αποφάσεις μας στις Βερσαλλίες, θα συζητήσουμε τους καλύτερους τρόπους για να προχωρήσουμε την εργασία», αναφέρει ο Σαρλ Μισέλ στην επιστολή του.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν, εξάλλου, για τις δραματικές επιπτώσεις στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια που κινδυνεύει να φέρει η στρατιωτική επιθετικότητα της Ρωσίας. Στη συζήτηση θα συμμετάσχει, μέσω τηλεδιάσκεψης ο πρόεδρος της Αφρικανικής Ένωσης Μάκι Σαλ.

«Οι τιμές των τροφίμων έχουν εκτοξευθεί και αντιμετωπίζουμε σοβαρούς κινδύνους πείνας και αποσταθεροποίησης σε πολλά μέρη του κόσμου. Στη συνάντησή μας, θα συζητήσουμε συγκεκριμένους τρόπους για να βοηθήσουμε την Ουκρανία να εξάγει τα γεωργικά της προϊόντα χρησιμοποιώντας τις υποδομές της ΕΕ. Θα δούμε επίσης πώς να συντονίσουμε καλύτερα τις πολυμερείς πρωτοβουλίες ως προς αυτό», τονίζει ο Σαρλ Μισέλ.

Τέλος, η ευρωπαϊκή άμυνα θα απασχολήσει τους «27» ηγέτες, καθώς ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας ενίσχυσε περαιτέρω τη φιλοδοξία τους για μια ισχυρή, συντονισμένη ευρωπαϊκή άμυνα.

Υπενθυμίζεται ότι το Μάρτιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ανέθεσε στην Επιτροπή, σε συντονισμό με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό 'Αμυνας, να υποβάλει ανάλυση των κενών στις αμυντικές επενδύσεις και να προτείνει περαιτέρω πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης. Προτεραιότητα είναι τα κράτη-μέλη να συντονίσουν τις προσπάθειές τους για την αναπλήρωση των αποθεμάτων και την οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκής βιομηχανικής βάσης.