Ευλογιά των πιθήκων: Σε τέσσερις ηπείρους πλέον η σπάνια νόσος – Ποια τα συμπτώματα και τα σημάδια

Πρόκειται για έναν άνδρα περίπου 30 ετών, ο οποίος επέστρεψε πρόσφατα από τη Βρετανία στη Μελβούρνη. Παράλληλα, έχει εντοπιστεί ένα ακόμη ύποπτο κρούσμα στο Σίδνεϋ που ελέγχεται. Και αυτός ο άνδρας είχε ταξιδέψει στη Βρετανία.

Κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων, η οποία είναι ενδημική στη δυτική Αφρική, έχουν εντοπιστεί τις τελευταίες εβδομάδες στη Βρετανία, την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιταλία, τον Καναδά και τις ΗΠΑ, ενώ το πρώτο τους κρούσμα ανακοίνωσαν σήμερα η Γερμανία και το Βέλγιο.

Η αύξηση των εστιών της προκαλεί ανησυχία και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι εξετάζει προσεκτικά το γεγονός ότι κάποια από τα κρούσματα στη Βρετανία φαίνεται να μεταδόθηκαν μέσα στην κοινότητα των ομοφυλόφιλων.

«Σε αυτή τη φάση, δεν θέλουμε ο κόσμος να ανησυχεί» δήλωσε στο CNNi ο Γενικός Χειρουργός Βίβεκ Μάρθι: «Οι αριθμοί είναι ακόμη περιορισμένοι. Αυτό που θέλουμε είναι να γνωρίζουν τα συμπτώματα και αν έχουν κάποια ανησυχία να συμβουλευτούν τον γιατρό τους».

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Σύμφωνα με το Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων υπάρχει μια περίοδο επώασης 7-14 ημερών. Τα αρχικά συμπτώματα είναι αυτά της γρίπης, όπως πυρετός, εξάντληση, πονοκέφαλος και μυϊκή αδυναμία, τα οποία ακολουθούνται από πρήξιμο στους λεμφαδένες, το οποίο βοηθά τον οργανισμό να πολεμήσει την μόλυνση και την ασθένεια.

Το πρήξιμο των λεμφαδένων είναι άλλωστε το χαρακτηριστικό που διαχωρίζει την ευλογιά των πιθήκων με την κοινή ευλογιά.

Στη συνέχεια έρχεται η εξάπλωση εξανθημάτων στο πρόσωπο και το σώμα, ακόμη και μέσα στο στόμα, στις παλάμες των χεριών και στις πατούσες των ποδιών.

Τα επώδυνα αυτά σημάδια ευλογιάς είναι γεμάτα υγρό και συχνά περιβάλλονται από κόκκινους κύκλους. Εν τέλει, τα σημάδια ξεφλουδίζουν και υποχωρούν σε διάστημα δύο έως τριών εβδομάδων.

«Η θεραπεία είναι γενικά υποστηρικτική αφού δεν υπάρχουν διαθέσιμα συγκεκριμένα φάρμακα. Ωστόσο, υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο που μπορεί να δοθεί για να αποτραπεί η ανάπτυξη της ασθένειας», λέει ο Jimmy Whitworth, καθηγητής διεθνούς δημόσιας υγείας στο London School of Hygiene & Tropical Medicine.

Πώς μεταδίδεται η ευλογιά των πιθήκων

Σύμφωνα με τους ειδικούς, για την μετάδοση της νόσου των πιθήκων απαιτείται η στενή επαφή με ένα μολυσμένο πρόσωπο.

Η μόλυνση μπορεί να αναπτυχθεί μετά από έκθεση σε «επιδερμίδα με πληγές, βλεννογόνους, αναπνευστικά σταγονίδια, μολυσμένα σωματικά υγρά ή ακόμα και επαφή με μολυσμένα λευκά είδη», λέει ο Νιλ Μάμποτ, πρόεδρος ανοσοπαθολογίας στην κτηνιατρική σχολή του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου στη Σκωτία. .

«Όταν οι βλάβες επουλωθούν, οι φουσκάλες (που μπορεί να μεταφέρουν μολυσματικό ιό) μπορούν να χυθούν ως σκόνη, η οποία θα μπορούσε να εισπνευστεί», λέει ο Δρ Μάικλ Σκίνερ, από τη σχολή ιατρικής στο τμήμα μολυσματικών ασθενειών στο Imperial College. Λονδίνο.

Η μετάδοση μεταξύ ανθρώπων συμβαίνει κυρίως μέσω μεγάλων αναπνευστικών σταγόνων, καθώς αυτές οι σταγόνες συνήθως ταξιδεύουν μόλις λίγα μέτρα», αναφέρει το CDC.

«Η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να είναι μια σοβαρή λοίμωξη, με τα ποσοστά θνησιμότητας να είναι στο 1% περίπου. Τα ξεσπάσματά της γίνονται συχνά σε περιβάλλοντα χαμηλότερου εισοδήματος με περιορισμένη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη», δήλωσε ο Μάικλ Χεντ, ανώτερος ερευνητής παγκόσμιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Ωστόσο, στον ανεπτυγμένο κόσμο, «θα ήταν πολύ ασυνήθιστο να δούμε κάτι περισσότερο από λίγα κρούσματα σε οποιοδήποτε ξέσπασμα και δεν θα βλέπουμε επίπεδα μετάδοσης τύπου Covid», πρόσθεσε ο Χεντ.

Τα κοινά οικιακά απολυμαντικά μπορούν να σκοτώσουν τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων, σύμφωνα με το CDC.

Πώς ξεκίνησε η ευλογιά των πιθήκων;

Η ευλογιά των πιθήκων πήρε το όνομά της το 1958 όταν «δύο κρούσματα ασθένειας που μοιάζει με ευλογιά εμφανίστηκαν σε αποικίες πιθήκων που κρατήθηκαν για έρευνα», ανέφερε το CDC.

Ωστόσο, ο κύριος φορέας της νόσου της ευλογιάς των πιθήκων είναι ακόμα άγνωστος, αν και «εκτιμάται ότι τα αφρικανικά τρωκτικά παίζουν ρόλο στη μετάδοση», ανέφερε η υπηρεσία.

Το πρώτο γνωστό κρούσμα ευλογιάς των πιθήκων σε ανθρώπους «καταγράφηκε το 1970 στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό κατά τη διάρκεια μιας περιόδου εντατικών προσπαθειών για την εξάλειψη της ευλογιάς», ανέφερε το CDC.

Μετά από 40 χρόνια χωρίς καμία αναφορά κρουσμάτων, η ευλογιά των πιθήκων επανεμφανίστηκε στη Νιγηρία το 2017, ανέφερε το CDC. Από τότε, έχουν αναφερθεί περισσότερα από 450 κρούσματα στη Νιγηρία και τουλάχιστον οκτώ γνωστά κρούσματα εξαγωγής διεθνώς, ανέφερε ο οργανισμός.

Ένα ξέσπασμα εκδηλώθηκε στις ΗΠΑ το 2003 αφού σαράντα επτά άνθρωποι σε έξι πολιτείες -Ιλινόις, Ιντιάνα, Κάνσας, Μιζούρι, Οχάιο και Ουισκόνσιν- αρρώστησαν λόγω επαφής με τα κατοικίδια σκυλιά λιβαδιών τους, ανέφερε το CDC.

«Τα κατοικίδια μολύνθηκαν αφού στεγάστηκαν κοντά σε εισαγόμενα μικρά θηλαστικά από την Γκάνα», ανέφερε το CDC. «Αυτή ήταν η πρώτη φορά που αναφέρθηκε ανθρώπινη ευλογιά έξω από την Αφρική».

Τι λέει ο ΕΟΔΥ

Στη χώρα μας δεν έχει καταγραφεί -μέχρι στιγμής- κάποιο ύποπτο κρούσμα ευλογιάς των πιθήκων, όπως αναφέρει, σε ανακοίνωσή του, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), ο οποίος βρίσκεται σε εγρήγορση και παρακολουθεί στενά την εξέλιξη της εμφάνισης των κρουσμάτων σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς φορείς δημόσιας υγείας, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Ο ΕΟΔΥ τονίζει ότι με βάση τα έως τώρα επιδημιολογικά δεδομένα ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό είναι χαμηλός, καθώς η νόσηση είναι συνήθως ήπια και αυτοπεριοριζόμενη, με μικρή σχετικά μεταδοτικότητα. Πάντως, συστήνεται στους πολίτες να ακολουθούν τις οδηγίες των ιατρών τους σε περίπτωση εμφάνισης κάποιου εξανθήματος ή ασυνήθιστης δερματικής βλάβης.

Ο Οργανισμός σημειώνει ότι στις αρχές Μαΐου εντοπίστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο κρούσμα ευλογιάς των πιθήκων σε ταξιδιώτη που είχε επιστρέψει από τη Νιγηρία. Έκτοτε έχουν καταγραφεί περαιτέρω σποραδικά κρούσματα στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία).