Ενέργεια: Η ρελάνς της ΕΕ έναντι της Ρωσίας και ο «Δούρειος Ίππος» της Ουγγαρίας
«Πυρετός» διαβουλεύσεων και αποφάσεων επικρατεί τις τελευταίες ημέρες στους κόλπους της Ευρώπης των «27», καθώς αναζητείται λύση στον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων του πολέμου στην Ουκρανία, κυρίως σε ενεργειακό και οικονομικό επίπεδο.
Η «ισχυρή τριανδρία» της Γερμανίας, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ και ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ ανακοίνωσαν την Τετάρτη την υλοποίηση άμεσων μέτρων, για την κατασκευή τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), αλλά και για την ελαχιστοποίηση των συνεπειών του πολέμου στη Γερμανία.
Στο πλάνο του Βερολίνου βρίσκεται – μεταξύ άλλων – η υιοθέτηση ενός νομοθετικού πλαισίου που θα διασφαλίζει ταχείες διαδικασίες για την κατασκευή σταθμών LNG.
Σύμφωνα με τον Καγκελάριο της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, το νέο νομοσχέδιο αναμένεται πριν από τη θερινή παύση της λειτουργίας του κοινοβουλίου, ενώ η τελική απόφαση θα πρέπει να ληφθεί στο υπουργικό συμβούλιο μέχρι τη Δευτέρα 9 Μαΐου.
Επιπλέον, θα προωθηθεί νομοθεσία για την επιβολή κυρώσεων, η οποία, όπως είπε ο κ. Λίντνερ, θα προβλέπει π.χ. και το υποχρεωτικό άνοιγμα λογαριασμών των «υπόπτων» στη Γερμανία.
Ο υπουργός Οικονομικών εμφανίστηκε πάντως επιφυλακτικός σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο νέων πακέτων στήριξης για την άμβλυνση των οικονομικών βαρών των πολιτών. «Το κράτος δεν πρέπει να συμβάλει μέσω επιδοτήσεων στην περαιτέρω αύξηση των τιμών, οι οποίες έχουν ήδη αυξηθεί», είπε σχετικά ο υπουργός Οικονομικών.
Ο καγκελάριος ανακοίνωσε ακόμη «εντατικότερη υποστήριξη», για παράδειγμα με αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων, για όσους έχουν εγκαταλείψει την Ουκρανία προκειμένου να βρουν καταφύγιο στη Γερμανία και αναζητούν εργασία. Το ίδιο θα ισχύσει, διευκρίνισε, και για όσους έχουν εγκαταλείψει την Ρωσία για πολιτικούς λόγους.
Ώρα κρίσιμων αποφάσεων για την Ευρώπη των 27
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με το γερμανικό δίκτυο της Deutsche Welle, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έδωσε την Τετάρτη (05/04) το στίγμα των προθέσεων της ΕΕ, παρουσιάζοντας την τελική πρόταση της Κομισιόν αναφορικά με την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο.
Η οριστική απόφαση ανήκει στα κράτη-μέλη και θα πρέπει να είναι ομόφωνη. Ο αγώνας δρόμου συνεχίζεται, καθώς την Πέμπτη συνεδριάζουν στις Βρυξέλλες οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των «27», με στόχο να επέλθει συμφωνία ως το τέλος της εβδομάδας και να μην προλάβει η Ρωσία να δημιουργήσει νέα τετελεσμένα, για παράδειγμα με την προσάρτηση της περιοχής του Ντονμπάς.
Τι προβλέπει η πρόταση της Κομισιόν; Η εισαγωγή πετρελαίου από τη Ρωσία τερματίζεται μέσα σε έξι μήνες, ενώ για την εισαγωγή διυλισμένων προϊόντων (βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης κ.α.) δίνεται μία παράταση ως το τέλος του έτους. Κατ' αυτόν τον τρόπο, επισημαίνει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σήμερα στο Στρασβούργο, «ασκούμε τη μέγιστη δυνατή πίεση στη Ρωσία, ενώ παράλληλα περιορίζουμε στα ελάχιστα δυνατά επίπεδα τις παράπλευρες ζημιές για εμάς και τους συμμάχους μας».
Οι «ενδοτικοί» της ΕΕ και ο ρόλος της Ουγγαρίας και στο βάθος... βέτο
Την ίδια στιγμή, πάντως, εξαιρέσεις από το εμπάργκο ζητούν η Ουγγαρία, η Σλοβακία και ίσως η Τσεχία.
Την πλέον αρνητική στάση έναντι των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Μόσχας φαίνεται, προς στιγμήν τουλάχιστον, να τηρεί η Ουγγαρία, διαφοροποιούμενη από το πλαίσιο των κυρώσεων.
Ο Ούγγρος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Ζόλταν Κόβακς, δήλωσε στο BBC ότι η χώρα του θα ασκήσει βέτο έναντι της απαγόρευσης των εισαγωγών πετρελαίου από την Ρωσία.
Ο ίδιος χαρακτήρισε την ευρωπαϊκή πρόταση «απαράδεκτη», υποστηρίζοντας ότι «θα μπορούσε να καταστρέψει την ουγγρική οικονομία».
Ιδού τι δήλωσε ο κ. Κόβακς στο BBC HARDtalk και το δημοσιογράφο Στίβεν Σακούρ.
- Στίβεν Σακούρ: Μου λέτε, λοιπόν, πως θα ασκήσετε βέτο απέναντι σε μια συνεκτική και συνεργατική δράση της ΕΕ. Αυτό σκοπεύετε να κάνετε;
- Ζόλταν Κόβακς: Εν ολίγοις, ναι. Αλλά στο τέλος της ημέρας θα πρέπει να θυμάστε και πάλι πώς δουλεύει η ΕΕ. Η πρόταση έρχεται από τις Βρυξέλλες... Αυτό είναι το διοικητικό και γραφειοκρατικό κέντρο της ΕΕ - και όχι από τις χώρες - μέλη. Γνωρίζουν με ακρίβεια πως ό,τι προτείνουν, κινείται ενάντια στα ουγγρικά συμφέροντα, βρίσκεται απέναντι από μια εύλογη λύση κι ότι εάν το κάνουμε αυτό [ενν. αν υιοθετήσουμε τις κυρώσεις αυτές], θα καταστραφεί ολοσχερώς η ουγγρική οικονομία.
Παράλληλα, σύμφωνα με δημοσίευμα του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων (AFP), η Βουδαπέστη εκτιμά πως οι ευρωπαϊκές προτάσεις για την υιοθέτηση νέων κυρώσεων κατά του ρωσικού πετρελαίου δεν παρέχουν καμία εγγύηση για την ενεργειακή της ασφάλεια.
«Δεν βλέπουμε σχέδια ή εγγυήσεις ως προς τον τρόπο επίτευξης μιας ενεργειακής μετάβασης, με βάση τις παρούσες προτάσεις [της ΕΕ] αλλά και με ποιον τρόπο θα εξασφαλιστεί η ενεργειακή ασφάλεια της Ουγγαρίας», δήλωσε ο Ζόλταν Κόβακς, μιλώντας στο Reuters και το AFP.
Ωστόσο, ο κ. Κόβακς απέφυγε να απαντήσει σε ερώτηση δημοσιογράφου, αν αυτή η δήλωση συνεπάγεται την άμεση απόρριψη της ευρωπαϊκής πρότασης για την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο.
Διεθνείς αναλυτές εκτιμούν πως η εφεκτική αυτή στάση της Βουδαπέστης δεν αποκλείεται να λειτουργεί κι ως ένας «Δούρειος Ίπππος», καθώς η υιοθέτηση των όποιων κυρώσεων έναντι της Μόσχα συνεπάγεται την ομοφωνία της Ευρώπης των 27.
Προς στιγμήν πάντως, ένα τέτοιο σενάριο φαντάζει ιδιαίτερα δύσκολο, καθώς με τη στάση της Ουγγαρίας φαίνεται να συντάσσεται και η Σλοβακία, με τις δύο χώρες να δηλώνουν πως δεν μπορούν να κυρώσουν μια τέτοια πρόταση, δηλώνοντας άμεσα ενεργειακά εξαρτημένες από το ρωσικό πετρέλαιο κι ότι δεν έχουν άμεσες εναλλακτικές.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Όρμπαν – ο οποίος έχει καλλιεργήσει στενές σχέσεις με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν τα τελευταία χρόνια – δήλωσε πως η χώρα του είναι ολότελα εξαρτώμενη από το ρωσικό πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
«Στην παρούσα φάση είναι φύσει αδύνατο να λειτουργήσουν το ουγγρικό κράτος και η ουγγρική οικονομία δίχως το ρωσικό πετρέλαιο», δήλωσε από την πλευρά του ο Ούγγρος ΥΠΕΞ, Πέτερ Σιγιάρτο.
Αντίδραση από το Κίεβο
Οι χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αρνούνται να εφαρμόσουν εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο θα είναι «συνένοχες» σε εγκλήματα πολέμου, υποστήριξε ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα.
«Εάν μια χώρα της Ευρώπης συνεχίσει να αντιτίθεται στο εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, τότε θα είναι σωστό να πούμε ότι αυτή η χώρα είναι συνεργός στα εγκλήματα που διαπράττει η Ρωσία στο ουκρανικό έδαφος», είπε ο Κουλέμπα σε βίντεο που αναρτήθηκε στο Twitter.