Ρύπανση: Μικροπλαστικά σωματίδια «ταξίδεψαν» από το περιβάλλον στους ανθρώπινους πνεύμονες

Τα σωματίδια βρέθηκαν σχεδόν σε όλα τα δείγματα που αναλύθηκαν, με τους επιστήμονες να εκφράζουν ανησυχία για τις επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών καθώς διαπιστώνουν ότι η ρύπανση είναι πλέον πανταχού παρούσα σε ολόκληρο τον πλανήτη και καθιστά την ανθρώπινη έκθεση αναπόφευκτη.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι από τα δείγματα ιστού που αφαιρέθηκε από 13 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση, βρέθηκαν μικροπλαστικά σε 11 περιπτώσεις, με τα πιο κοινά σωματίδια να είναι το πολυπροπυλένιο, που χρησιμοποιείται σε πλαστικές συσκευασίες και σωλήνες, και το PET, που χρησιμοποιείται σε μπουκάλια.

Το πολυαιθυλένιο, δε, που χρησιμοποιείται στις πλαστικές σακούλες, ήταν ένα από τα πιο κοινά σωματίδια σε δείγματα αυτοψίας. Δύο προηγούμενες μελέτες εξάλλου είχαν βρει μικροπλαστικά σε παρόμοια υψηλά ποσοστά στον πνευμονικό ιστό, που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια αυτοψίας.

Είναι ήδη γνωστό, ότι οι άνθρωποι αναπνέουν τα μικροσκοπικά σωματίδια, καθώς και ότι τα καταναλώνουν μέσω τροφής και νερού. Οι εργαζόμενοι μάλιστα, που εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα μικροπλαστικών, έχουν ασθενήσει.

Μικροπλαστικά ανιχνεύθηκαν στο ανθρώπινο αίμα για πρώτη φορά τον Μάρτιο, δείχνοντας ότι τα σωματίδια μπορούν να ταξιδεύουν σε όλο το σώμα και μπορεί να εγκατασταθούν σε όργανα.

Οι επιπτώσεις στην υγεία είναι ακόμη άγνωστες. Ωστόσο, οι ερευνητές ανησυχούν επειδή τα μικροπλαστικά προκαλούν βλάβη στα ανθρώπινα κύτταρα καθώς τα σωματίδια της ατμοσφαιρικής ρύπανσης εισέρχονται στο σώμα και προκαλούν εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ετησίως.

«Δεν περιμέναμε να βρούμε μεγάλο αριθμό σωματιδίων στις χαμηλότερες περιοχές των πνευμόνων ή σωματίδια των μεγεθών που βρήκαμε», δήλωσε η επιστήμονας Λάουρα Σαντόφσκι της ιατρικής σχολής Hull York στο Ηνωμένο Βασίλειο και συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science of the Total Environment.

«Είναι εκπληκτικό καθώς οι αεραγωγοί είναι μικρότεροι στα κατώτερα μέρη των πνευμόνων και θα περιμέναμε να φιλτραριστούν ή να παγιδευτούν σωματίδια αυτών των μεγεθών πριν φτάσουν τόσο βαθιά», είπε.

«Αυτά τα δεδομένα παρέχουν μια σημαντική πρόοδο στον τομέα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, των μικροπλαστικών και της ανθρώπινης υγείας», ανέφερε προσθέτοντας ότι αυτές οι πληροφορίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τον προσδιορισμό των επιπτώσεων στην υγεία.

Η σχέση καρκίνου - μικροπλαστιδίων

Μια μελέτη του 2021 στη Βραζιλία σε δείγματα αυτοψίας βρήκε μικροπλαστικά σε 13 από τα 20 άτομα που αναλύθηκαν, των οποίων η μέση ηλικία ήταν υψηλότερη από αυτή που αξιολογήθηκε από τη μελέτη της Sadofsky. Το πολυαιθυλένιο, που χρησιμοποιείται στις πλαστικές σακούλες, ήταν ένα από τα πιο κοινά σωματίδια.

Επιπλέον, μια αμερικανική μελέτη ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα το 1998 βρήκε πλαστικές και φυτικές ίνες (όπως το βαμβάκι) σε περισσότερα από 100 δείγματα. Στον καρκινικό ιστό, το 97% των δειγμάτων περιείχε τις ίνες και στα μη καρκινικά δείγματα, το 83% ήταν μολυσμένα.

Τεράστιες ποσότητες πλαστικών απορριμμάτων απορρίπτονται στο περιβάλλον και τα μικροπλαστικά μολύνουν ολόκληρο τον πλανήτη, από την κορυφή του Έβερεστ έως τους βαθύτερους ωκεανούς. Μικροπλαστικά έχουν βρεθεί στους πλακούντες εγκύων γυναικών και σε εγκύους αρουραίους περνούν γρήγορα μέσω των πνευμόνων στις καρδιές, τον εγκέφαλο και άλλα όργανα των εμβρύων.

Αξιολογώντας τον κίνδυνο καρκίνου οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «απαιτείται επειγόντως λεπτομερέστερη έρευνα σχετικά με το πώς τα μικροπλαστικά- και τα νανοπλαστικά σωματίδια επηρεάζουν τις δομές και τις διαδικασίες του ανθρώπινου σώματος και πώς μπορούν να μετασχηματίσουν κύτταρα και να προκαλέσουν καρκινογένεση, ιδιαίτερα μετά την αύξηση της έκθεσης στην παραγωγή πλαστικών».