ΚΟΣΜΟΣ

Εν αναμονή αποφάσεων: Η Φινλανδία «ζυγίζει» την ένταξή της στο ΝΑΤΟ

Εν αναμονή αποφάσεων: Η Φινλανδία «ζυγίζει» την ένταξή της στο ΝΑΤΟ
«Πριν από τα μέσα του καλοκαιριού» οι αποφάσεις (Evelyn Hockstein, Pool via AP)

Η Φινλανδία ετοιμάζεται να λάβει την ιστορική απόφαση για το εάν θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ «πριν από τα μέσα καλοκαιριού», απαντώντας με αυτό τον τρόπο στη ρωσική επιθετικότητα.

Παρότι παραδοσιακά η σκανδιναβική αυτή χώρα των 5,5 εκατ. κατοίκων δεν είχε ευθυγραμμιστεί στρατιωτικά με τη συμμαχία για να μην ενοχλήσει τη γειτονική της Ρωσία -με την οποία μοιράζεται σύνορα 1.300 χιλιομέτρων- οι πολίτες φαίνεται τώρα πως στηρίζουν την ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Μάλιστα, όπως γράφει η βρετανική εφημερίδα Guardian το ποσοστό των πολιτών που βλέπει θετικά μια τέτοια κίνηση αυξήθηκε από το 30 στο 60%.

«Μην υποτιμάτε τη δυνατότητα των Φινλανδών να λαμβάνουν ταχύτατα αποφάσεις όταν αλλάζει ο κόσμος» δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) ο τέως Φινλανδός πρωθυπουργός Αλεξάντερ Στουμπ.

Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται στο κοινοβούλιο της χώρας έκθεση για την εθνική ασφάλεια, που θα βοηθήσει τους βουλευτές να λάβουν αποφάσεις για το σημαντικό αυτό θέμα.

Το κείμενο, που δόθηκε εντολή να συνταχθεί στις αρχές του Μαρτίου, θα σηματοδοτήσει την έναρξη διαδικασίας στο κοινοβούλιο και εθνικού διαλόγου που μάλλον θα κρατήσει αρκετές εβδομάδες, ενώ το ζήτημα τίθεται επίσης πιεστικά και για τη γειτονική Σουηδία.

Η πρωθυπουργός της χώρας Σάνα Μάριν δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου την Παρασκευή:

«Θα πρέπει να λάβουμε προσεκτικές αποφάσεις αλλά χωρίς να καθυστερήσουμε περισσότερο από όσο πρέπει».

«Νομίζω ότι θα καταλήξουμε σε κάποια απόφαση πριν από τα μέσα καλοκαιριού» τόνισε χαρακτηριστικά η ίδια.

Με τη σειρά του, ο τέως πρωθυπουργός Αλεξάντερ Στουμπ εκτίμησε πως η αίτηση για συμμετοχή στο ΝΑΤΟ θα κατατεθεί κάποια στιγμή μέσα τον Μάιο, πριν από τη σύνοδο της βορειοατλαντικής συμμαχίας στη Μαδρίτη τον Ιούνιο.

Η αντιστροφή της κοινής γνώμης είναι θεαματική: οι δημοσκοπήσεις υποδεικνύουν πλέον ότι το 60% των Φινλανδών τάσσεται υπέρ, ποσοστό διπλάσιο από ό,τι πριν από την εισβολή.

Το ποσοστό όσων εναντιώνονται έχει πέσει στο 20%.

Αν και δεν έχουν εκφράσει όλοι θέση, καθαρή πλειοψηφία των μελών του κοινοβουλίου τάσσεται επίσης υπέρ της ένταξης στο NATO.

Όπως αρκετοί συνάδελφοί του, ο βουλευτής του κόμματος του Κέντρου Γιόνας Κόντα θεωρούσε ως πρότινος πως «δεν χρειαζόμασταν» την ένταξη στη συμμαχία, αλλά η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία «άλλαξε ανεπιστρεπτί την Ευρώπη» και «το να είμαστε μέλος του NATO θα μας προσέφερε περισσότερη αξία σε ό,τι αφορά την ασφάλεια».

Οι βουλευτές που τάσσονται κατά είναι λιγοστοί, ανάμεσά τους ο Μάρκους Μουστάγιαρβι της Συμμαχίας της Αριστεράς, που κρίνει ότι το ότι η Φινλανδία έμεινε εκτός στρατιωτικών συμμαχιών έφερε τη «σταθερότητα» σε όλη «τη βόρεια Ευρώπη».

Παραμένει το ερώτημα ποια θα είναι η αντίδραση της Μόσχας. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, για τον οποίο το κόκκινο πανί της διεύρυνσης του NATO ήταν ένας από τους λόγους που επικαλέστηκε για να δικαιολογήσει την εισβολή στην Ουκρανία, βρίσκεται μπροστά στο ενδεχόμενο να αποκτήσει νέα σύνορα με την Ατλαντική Συμμαχία, μήκους 1.340 χιλιομέτρων.

Η Μόσχα απειλεί το Ελσίνκι και τη Στοκχόλμη με «σοβαρές συνέπειες, πολιτικές και στρατιωτικές» εάν ενταχθούν στο NATO, προειδοποίηση που επανέλαβε τις τελευταίες εβδομάδες.

Ο φινλανδός πρόεδρος Σάουλι Νιινίστε αναγνώρισε στα τέλη Μαρτίου πως η υποψηφιότητα για ένταξη στο NATO θα μπορούσε να πυροδοτήσει «παρορμητικές» αντιδράσεις από τη Μόσχα — κυβερνητικοί ιστότοποι έγιναν στόχος κυβερνοεπιθέσεων προχθές Παρασκευή.

Απαιτείται ομοφωνία των μελών για την ένταξη νέου στο NATO. Αν και η υποστήριξη της Τουρκίας μοιάζει δεδομένη, σύμφωνα με το Ελσίνκι, δεν είναι σαφής η στάση της Ουγγαρίας του Βίκτορ Όρμπαν.

Σύμφωνα με τον φινλανδό υπουργό Εξωτερικών Πέκα Χααβίστο, το NATO λέει πως χρειάζονται από τέσσερις ως δώδεκα μήνες για να οριστικοποιηθεί η ένταξη μιας χώρας. Η διαδικασία κράτησε 13 για τη Βόρεια Μακεδονία, το κράτος που εντάχθηκε πιο πρόσφατα στη στρατιωτική συμμαχία, τον Μάρτιο του 2020.

Στα χαρτιά, η Φινλανδία των 5,5 εκατ. κατοίκων είναι ονειρεμένη υποψήφια, με αριθμόεφέδρων-ρεκόρ , αντανάκλαση της μόνιμης επαγρύπνησης της έναντι της γειτονικής Ρωσίας.

«Μπορούμε να κινητοποιήσουμε από 280.000 ως 300.000 άνδρες και γυναίκες σε μερικές ημέρες», εξηγεί ο κ. Στουμπ.

Αφού παρήγγειλε στα τέλη του 2021 64 αμερικανικά μαχητικά F-35, η Φινλανδία θα αυξήσει αλματωδώς, κατά 40%, τον στρατιωτικό προϋπολογισμό της ως το 2026 και θα βρίσκεται πάνω από το όριο του 2% του ΑΕΠ που συστήνει το NATO.

Άλλοτε ρωσικό μεγάλο δουκάτο, ως την ανεξαρτησία της το 1917, η Φινλανδία υπέστη εισβολή από την πάλαι ποτέ σοβιετική ένωση το 1939, όταν ξέσπασε ο «χειμερινός πόλεμος» τριών μηνών στον οποίο η σφοδρή αντίσταση των Φινλανδών έχει παραλληλιστεί με αυτή των Ουκρανών.

Μετά τη νέα σύρραξη, τον λεγόμενο «πόλεμο της συνέχειας» (1941-1944) με τους σοβιετικούς, η σκανδιναβική χώρα επέλεξε την ουδετερότητα –αναγκαστικά για πολλούς– κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, τη λεγόμενη «φινλανδοποίηση», υπό το άγρυπνο βλέμμα της Μόσχας.

Η χώρα δεν έγινε μέλος της ΕΕ και εταίρος του NATO παρά τα χρόνια του 1990.

Στόλτενμπεργκ: Σχέδιο για μόνιμη στρατιωτική παρουσία στα εξωτερικά σύνορα του ΝΑΤΟ

O επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ αποκάλυψε πως η συμμαχία έχει σχέδια για την ανάπτυξη μόνιμης στρατιωτικής παρουσίας στα εξωτερικά σύνορα, για να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε μελλοντική επίθεση της Ρωσίας.

Μιλώντας στην βρετανική εφημερίδα The Telegraph, ο κ. Στόλτενμπεργκ ανέφερε πως το NATO «βρίσκεται εν μέσω μιας πολύ θεμελιακής μεταμόρφωσης», που θα αντανακλά «τις μακροπρόθεσμες συνέπειες» των ενεργειών του προέδρου της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν.

«Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι νέα πραγματικότητα, νέα ομαλότητα για την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Κατά συνέπεια, ζητήσαμε από τους στρατιωτικούς διοικητές μας να μαςπαρουσιάσουν επιλογέςγια αυτή που αποκαλούμεεπανεκκίνηση, μακροπρόθεσμη αναπροσαρμογή του NATO», δήλωσε ο Νορβηγός επικεφαλής της στρατιωτικής συμμαχίας.

Ο κ. Στόλτενμπεργκ, που πρόσφατα ανακοίνωσε πως θα παραμείνει στη θέση του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού για έναν χρόνο ακόμη, είπε επίσης στη συνέντευξή του ότι οι οριστικές αποφάσεις για τις αλλαγές αυτές θα ληφθούν στη σύνοδο του NATO στη Μαδρίτη τον Ιούνιο.

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πυροδότησε τη μεγαλύτερη κρίση προσφύγων στη Γηραιά Ήπειρο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και εξώθησε τις κυβερνήσεις των κρατών της Δύσης να επανεξετάσουν τις πολιτικές τους για την άμυνα.