ΚΟΣΜΟΣ

«Σαν να βρεθήκαμε στην ΕΣΣΔ»: Αγώνας για ζάχαρη στη Ρωσία καθώς οι κυρώσεις αρχίζουν να «δαγκώνουν»

«Σαν να βρεθήκαμε στην ΕΣΣΔ»: Αγώνας για ζάχαρη στη Ρωσία καθώς οι κυρώσεις αρχίζουν να «δαγκώνουν»
Για κινήσεις πανικού κάνει λόγο η κυβέρνηση, η οποία επιμένει ότι υπάρχει άφθονη προσφορά AP Photo/Valentina Petrova

Μετά από μιάμιση ώρα στην ουρά για ζάχαρη, ή -ακόμα χειρότερα- παλεύοντας γι’ αυτήν στα μαγαζιά, οι Ρώσοι αρχίζουν να νιώθουν στο πετσί τους τον αντίκτυπο των ελλείψεων που προκαλούνται από την άνευ προηγουμένου αποκοπή τους από τον υπόλοιπο κόσμο.

Είναι δύσκολο να μη συγκρίνει κανείς τις ουρές που σχηματίζονται για τη ζάχαρη στο Σαράτοφ με τη σοβιετική εποχή: οι ελλείψεις σε βασικά προϊόντα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ξύπνησαν μνήμες σε πολλούς Ρώσους.

Οι συσκευασίες με ζάχαρη και φαγόπυρο άρχισαν να εξαφανίζονται από τις τοπικές αγορές στις αρχές Μαρτίου, μόλις μια εβδομάδα αφότου η Ρωσία ξεκίνησε την εισβολή της στην Ουκρανία. Και όταν το γραφείο του τοπικού δημάρχου ανακοίνωσε ότι θα δημιουργήσει ειδικές αγορές ώστε οι πολίτες να αγοράζουν τα βασικά προϊόντα από εκεί, εκατοντάδες εμφανίστηκαν.

«Οι άνθρωποι μοιράζονται συμβουλές για το πού να προμηθευτούν ζάχαρη. Αυτό είναι τρελό», λέει στην εφημερίδα Guardian ο Βίκτορ Ναζάροφ, ο επιφορτίστηκε από τη γιαγιά του με το έργο να επισκεφτεί την ειδική αγορά το περασμένο Σαββατοκύριακο για να εφοδιαστεί. «Είναι λυπηρό και είναι αστείο. Πριν από έναν μήνα όλα ήταν μια χαρά και τώρα μιλάμε ξανά για τη δεκαετία του 1990, αγοράζουμε προϊόντα γιατί… φοβόμαστε ότι θα εξαφανιστούν».

Μετά από μιάμιση ώρα αναμονής στην κεντρική πλατεία της πόλης, κατάφερε μόνο να αγοράσει μια συσκευασία των πέντε κιλών.

Βίντεο που κοινοποιήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειξαν μάχες για τη ζάχαρη σε καταστήματα και σε άλλες πόλεις της Ρωσίας, ενώ οι αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι η έλλειψη είναι μέρος μιας τεχνητής κρίσης.

«Αυτό που συμβαίνει σήμερα με τη ζάχαρη έχει στόχο να δημιουργήσει μια αίσθηση πανικού στην κοινωνία», δήλωσε την Τρίτη ο κυβερνήτης της περιφέρειας Ομσκ της Ρωσίας, η οποία αντιμετωπίζει παρόμοιες ελλείψεις.

Οι ξαφνικές ελλείψεις είναι μια πρώτη γεύση της δύσκολης χρονιάς που αναμένεται για τη Ρωσία, η οποία χαρακτηρίζεται από μια τεράστια οικονομική συρρίκνωση, υψηλό πληθωρισμό και μια άνευ προηγουμένου για μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία αποκοπή από τον κόσμο.

«Νομίζω ότι επιστρέφουμε σταθερά σε μια ΕΣΣΔ», λέει η Ελίνα Ριμπάκοβα, αναπληρώτρια επικεφαλής οικονομολόγος για το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών, προβλέποντας ότι η ρωσική κυβέρνηση πιθανότατα θα συνεχίσει να αποκλείεται από την παγκόσμια οικονομία. «Δεν το βλέπω ως ένα προσωρινό σοκ και ότι μετά θα επιστρέψουμε στη φιλελεύθερη δημοκρατία και την επανένταξη στον κόσμο, εκτός εάν υπάρξει αλλαγή στην κυβέρνηση».

Καθώς τα ρωσικά στρατεύματα προσπαθούν να κατακτήσουν την Ουκρανία, καταστήματα σε ορισμένες μεγάλες πόλεις ανέφεραν ελλείψεις σε βασικά προϊόντα όπως τα ταμπόν. Οι τιμές στα εισαγόμενα αγαθά, όπως τα απορρυπαντικά Tide, τα ενδύματα ή οι οδοντόκρεμες, έχουν επίσης εκτοξευθεί καθώς το ρούβλι υποχώρησε σε αξία.

Μάχη για τη ζάχαρη:

Για την άνοδο των τιμών στα βασικά αγαθά, η κυβέρνηση κατηγόρησε τις κινήσεις πανικού και τους κερδοσκόπους, λέγοντας ότι υπάρχει υπεραρκετή προσφορά για να ικανοποιήσει τη ζήτηση.

«Όπως και το 2020, θέλω να καθησυχάσω τους πολίτες μας τώρα: εφοδιαζόμαστε πλήρως με ζάχαρη και φαγόπυρο. Δεν χρειάζεται να πανικοβληθείτε και να αγοράσετε αυτά τα αγαθά – υπάρχουν αρκετά από αυτά για όλους», δήλωσε η Βικτόρια Αμπραμτσένκο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης

Το πιο ανησυχητικό είναι ότι φάρμακα όπως η ινσουλίνη έχουν αρχίσει να εξαφανίζονται από τα ράφια των φαρμακείων. Ορισμένες δημοσκοπήσεις έχουν δείξει ότι οι Ρώσοι γιατροί αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε περισσότερα από 80 φάρμακα στα φαρμακεία, συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης και ενός δημοφιλούς αντιφλεγμονώδους για τα παιδιά. Για άλλη μια φορά Ρώσοι αξιωματούχοι κατηγόρησαν τον πανικό των καταναλωτών, σημειώνοντας ότι οι περισσότερες δυτικές φαρμακευτικές εταιρείες έχουν δηλώσει ότι δεν θα περιορίσουν τις αποστολές βασικών φαρμάκων στη Ρωσία.

Όμως, καθώς η οικονομία της Ρωσίας συρρικνώνεται, ο πληθωρισμός αναμένεται να εκτοξευθεί έως και 20% φέτος. Για τους απλούς Ρώσους, αυτό θα σήμαινε «φτώχεια. Φτώχεια και απόγνωση», λένε οι αναλυτές.

«Οι άνθρωποι ήταν τόσο απασχολημένοι με το να επιβιώνουν», είπε. «Αγοράζοντας βασικά φάρμακα, βασικά τρόφιμα, ζώντας με πενιχρές συντάξεις… οι Ρώσοι φτωχοποιούνται».

Η Natalia Zubarevich, ειδικός στην οικονομία των περιοχών της Ρωσίας, σημειώνει ότι ο κύριος λόγος για τις πρόσφατες ελλείψεις δεν ήταν μόνο η ζημιά από τις κυρώσεις, αλλά και η αποτυχία των αλυσίδων εφοδιασμού και ο δισταγμός να κάνουν μεγάλες αγορές, ενώ η αξία του ρουβλίου παραμένει τόσο ασταθής .

«Καταλαβαίνω ότι τα ένστικτα του σοβιετικού-ρωσικού λαού δεν αλλάζουν», είπε κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης ραδιοφωνικής εκπομπής, σημειώνοντας πώς η ζάχαρη αποτελεί ένα παραδοσιακό προϊόν για αγορά σε αβέβαιες οικονομικές περιόδους.

Χιλιάδες εργαζόμενοι έχουν πληγεί καθώς μεγάλες ξένες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των Ikea και McDonald’s, έχουν αποχωρήσει προσωρινά από την αγορά. Εν τω μεταξύ, τοπικά εργοστάσια και άλλοι εργοδότες έχουν αρχίσει επίσης να διακόπτουν την παραγωγή. Νωρίτερα αυτό το μήνα, η AvtoVAZ, μια από τις μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες της χώρας, αναγκάστηκε να σταματήσει την παραγωγή ορισμένων γραμμών οχημάτων.

Και το Σερεμέτιεβο της Μόσχας, το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας, δήλωσε τη Δευτέρα ότι θα πρέπει να απολύσει το ένα πέμπτο του προσωπικού του και να σταματήσει περαιτέρω προσλήψεις καθώς η επιβατική κίνηση επιβραδύνεται λόγω των κυρώσεων.

Και η πρόσφατη φυγή των νεότερων και των πιο λαμπερών μυαλών της χώρας καθιστά ασαφές ποιος θα παρέμβει για να προετοιμάσει εναλλακτικές λύσεις.

LIVEBLOG: Νέοι βομβαρδισμοί στο Κίεβο - Ρωσικές απειλές για αποστολή ειρηνευτικής δύναμης από ΝΑΤΟ