Πόλεμος στην Ουκρανία: «Καθηλώνονται» στο έδαφος οι Ρώσοι - Βομβαρδίζουν πόλεις και αμάχους
Με τον πόλεμο του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία να έχει εισέλθει πλέον στην τέταρτη εβδομάδα, η προέλαση των ρωσικών χερσαίων δυνάμεων γύρω από το Κίεβο διαφαίνεται ότι επιβραδύνεται έως «καθηλώνεται», την ίδια στιγμή όμως εντείνονται οι αεροπορικές επιδρομές και οι επιθέσεις με πυρά πυροβολικού κατά πολιτικών στόχων και αμάχων σε πολλαπλά μέτωπα -με έξι χώρες να κατηγορούν πλέον ευθέως τη Ρωσία για διάπραξη εγκλημάτων πολέμου.
Ο φόρος αίματος του άμαχου πληθυσμού αυξάνεται δραματικά· Μαριούπολη, Χάρκοβο και Τσερνίχιβ δέχονται ανηλέες σφυροκόπημα. Άμαχοι στοχοθετούνται και η ανθρωπιστική κρίση στην οποία έχει βυθιστεί ιδίως το στρατηγικής σημασίας λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας -όπου και κατοικεί συμπαγής ελληνικός πληθυσμός- εξελίσσεται ημέρα με την ημέρα σε ασύλληπτη τραγωδία.
Τα τελευταία επιβεβαιωμένα στοιχεία για τις απώλειες αμάχων που παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια νέας, έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ κάνουν λόγο για 726 νεκρούς, περιλαμβανομένων 52 παιδιών, και 1.714 τραυματίες. Όμως ο πραγματικός αριθμός εκτιμάται ότι είναι κατά πολύ υψηλότερος.
Μόνο στη Μαριούπολη, οι τοπικές αρχές κάνουν λόγο για περισσότερα από 2.000 θύματα. Ο πραγματικός αριθμός παραμένει άγνωστος· οι αδιάκοποι βομβαρδισμοί δεν επιτρέπουν καν στους κατοίκους να περισυλλέξουν τους νεκρούς τους.
Στην πόλη έχει καταστραφεί άνω του 80% των κτηρίων, σύμφωνα με τις δημοτικές αρχές. Τις τελευταίες ημέρες έχουν κατορθώσει να διαφύγουν 30.000 άνθρωποι, όμως 350.000 κάτοικοι παραμένουν παγιδευμένοι.
Κρύβονται σε υπόγεια και καταφύγια. Όμως, ούτε καν αυτά γλιτώνουν από τις επιδρομές. Ακόμη και αν η λέξη «παιδιά» αναγράφεται στα ρωσικά για να είναι διακριτή από τα βομβαρδιστικά, όπως καταδεικνύουν δορυφορικές φωτογραφίες της Maxar Technologies από τον προαύλιο χώρο του θεάτρου.
Ασαφές παραμένει έως αυτή την ώρα εάν υπήρξαν θύματα από την επιδρομή στο θέατρο-καταφύγιο της Μαριούπολης.
Τουλάχιστον 130 άνθρωποι διασώθηκαν την Πέμπτη μέσα από τα συντρίμμια. Το καταφύγιο διαφαίνεται ότι «άντεξε» στο βομβαρδισμό και οι προσπάθειες διάσωσης συνεχίζονται με τα ελάχιστα μέσα που πλέον διαθέτουν οι υπηρεσίες. Έως και 1.300 άμαχοι, παιδιά και ηλικιωμένοι ανάμεσά τους, εκτιμάται ότι είχαν αναζητήσει το τελευταίο διάστημα καταφύγιο στο θέατρο που η Ρωσία διαψεύδει ότι βομβάρδισε, επιρρίπτοντας την ευθύνη σε εθνικιστές του Τάγματος Αζόφ.
Από τον αεροπορικό βομβαρδισμό καταστράφηκε το κεντρικό τμήμα του θεάτρου, ενώ από την κατάρρευση αποκλείστηκε η είσοδος του καταφυγίου που βρίσκεται στο υπόγειο του κτηρίου.
Εξίσου δραματική είναι η κατάσταση στο Χάρκοβο, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας που δέχεται αδιάκοπο σφυροκόπημα. Τουλάχιστον 27 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 25 τραυματίστηκαν την Πέμπτη στην πόλη Μερέφα, κοντά στην πολιορκημένη περιφέρεια του Χαρκόβου στα ανατολικά. Χτυπήθηκαν σχολείο και κοινοτικό κέντρο.
Έως και 53 άμαχοι πολίτες έχουν σκοτωθεί το τελευταίο 24ωρο και στο Τσερνίχιβ, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές της πόλης της βόρειας Ουκρανίας. Οι ρωσικές δυνάμεις πλήττουν συστηματικά με πυρά πυροβολικού και αεροπορικές επιδρομές το κέντρο της περιφέρειας. Καταστρέφουν πολιτικές υποδομές. Μεταξύ των νεκρών στο Τσερνίχιβ βρίσκεται και Αμερικανός πολίτης.
Τουλάχιστον ένας άμαχος σκοτώθηκε επίσης από ρωσική επιδρομή που έπληξε τα ξημερώματα της Πέμπτης πολυκατοικία σε συνοικία του Κιέβου. Στην πρωτεύουσα οι σειρήνες αεράμυνας ηχούν αδιάκοπα.
Μετά και τον τελευταίο βομβαρδισμό του θεάτρου της Μαριούπολης και με τους αμάχους να στοχοθετούνται σε μεγάλα αστικά κέντρα, ακόμη και όταν στέκονται στην ουρά να αγοράσουν ψωμί, πληθαίνουν οι χώρες που κατηγορούν ευθέως πλέον τη Ρωσία και τον Βλαντιμίρ Πούτιν για διάπραξη εγκλημάτων πολέμου. Η σχετική έρευνα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου έχει ήδη «ανοίξει», ενώ ανεξάρτητη έρευνα διενεργούν και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που έλαβε χώρα το βράδυ της Πέμπτης για τον πόλεμο και την ανθρωπιστική κρίση στην οποία έχει βυθιστεί η Ουκρανία, έξι χώρες κατηγόρησαν τη Ρωσία για εγκλήματα πολέμου -Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες, Γαλλία, Αλβανία, Ιρλανδία και Νορβηγία. Είχε προηγηθεί την Τετάρτη η δήλωση Μπάιντεν για τον «εγκληματία πολέμου» Βλαντιμίρ Πούτιν.
Δεν κερδίζουν έδαφος οι ρωσικές δυνάμεις
Δυτικοί αξιωματούχοι, που επικαλούνται διεθνή μέσα ενημέρωσης, διαβλέπουν ότι η Ρωσία πασχίζει να κερδίσει έδαφος γύρω από το Κίεβο. Ορισμένοι εκφράζουν για πρώτη φορά αμφιβολίες για το κατά πόσο χερσαίες δυνάμεις θα επιχειρήσουν όντως να εισβάλουν στην ουκρανική πρωτεύουσα. Ωστόσο, συνεχίζονται οι κινήσεις των μονάδων πυροβολικού με διαφαινόμενο στόχο να τεθεί το Κίεβο υπό πολιορκία.
Κατά την εκτίμηση του αμερικανικού Πενταγώνου, τουλάχιστον 7.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν σκοτωθεί από την έναρξη της εισβολής -αριθμός υψηλότερος από τις απώλειες για τις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ σε 20 χρόνια επιχειρήσεων στο Ιράκ και το Αφγανιστάν.
Υψηλόβαθμος αξιωματούχος του βρετανικού υπουργείου Άμυνας δηλώνει ότι οι ρωσικές δυνάμεις επιχειρούν εδώ και ημέρες να περικυκλώσουν το Κίεβο, αλλά αποτυγχάνουν να σημειώσουν επαρκή πρόοδο τόσο στα βορειοδυτικά, όσο και στα ανατολικά.
«Εκτιμώ ότι υπάρχει ένα ερώτημα αναφορικά με το εάν η Μόσχα τώρα σκοπεύει να επιχειρήσει να επιτεθεί στο Κίεβο ή όχι, και δεν γνωρίζω την απάντηση σε αυτό. Εάν το πράξει, κατά την κρίση μου, με ή άνευ βομβαρδισμών, θα έχει πολύ μεγάλο κόστος» αναφέρει ο ίδιος.
Θεωρεί πως θα ήταν εφικτό ακόμη και να οδηγήσει ο -υποστηριζόμενος με όπλα της Δύσης- ουκρανικός στρατός τη Ρωσία σε «στρατιωτικό αδιέξοδο» -κάτι που μπορούσε να συμβάλει σε επιτυχή ολοκλήρωση της ειρηνευτικής διαπραγμάτευσης.
Έτερος αξιωματούχος του αμερικανικού Πενταγώνου κάνει την ίδια στιγμή λόγο για ενδείξεις ότι κάμπτεται το ηθικό των στρατιωτών σε ορισμένες μονάδες του ρωσικού στρατού.
Ο Πούτιν... «διαπραγματεύεται» όπως σε Χαλέπι και Γκρόζνι;
Στο πεδίο των διαπραγματεύσεων, η τουρκική πλευρά έκανε λόγο την Πέμπτη για «μεγαλύτερες ελπίδες» προς κατάπαυση του πυρός, ενώ σε ιδιαίτερα προσεκτικές δηλώσεις περί διπλωματικής προόδου έχουν προχωρήσει δημόσια Μόσχα και Κίεβο, με το μοντέλο ουδετερότητας της Ουκρανίας να βρίσκεται στο επίκεντρο.
Δυτικοί αξιωματούχοι, πάντως, αναφέρουν πως παραμένει «πολύ μεγάλο χάσμα» μεταξύ των δύο πλευρών και υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις για άμεση πρόοδο προς τον τερματισμό του πολέμου. Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Ιβ Λεντριάν, δηλώνει δε πως ο Βλαντιμίρ Πούτιν «προσποιείται ότι διαπραγματεύεται» εκεχειρία, στο πλαίσιο της ίδιας τακτικής που είχε ακολουθήσει σε Χαλέπι και Γκρόζνι. Μαξιμαλιστικές απαιτήσεις, βομβαρδισμοί και πολιορκία.
«Όπως στο Χαλέπι [της Συρίας] ή το Γκρόζνι [της Τσετσενίας] η ρωσική λογική συνίσταται στο συνηθισμένο τρίπτυχο: Βομβαρδισμοί αδιακρίτως, οι λεγόμενοι 'ανθρωπιστικοί διάδρομοι' που δημιουργούνται ώστε στη συνέχεια να κατηγορηθεί ο αντίπαλος ότι δεν τους σέβεται και συνομιλίες που δεν έχουν κανέναν άλλο στόχο παρά να προσποιηθεί ότι διαπραγματεύεται» δήλωσε ο Λεντριάν σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα Le Parisien.
Ο τρόπος να αποδείξει ο Πούτιν ότι ενδιαφέρεται για την ειρήνη είναι ένας -η εκεχειρία, αναφέρει ο Ζαν-Ιβ Λεντριάν. Δεν πρόκειται να υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία δίχως να προηγηθεί εκεχειρία, τονίζει ταυτόχρονα σε όλους τους τόνους η κυβέρνηση υπό τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Ως προς το ζήτημα του ουδέτερου καθεστώτος, το Κίεβο ζητά, όπως δήλωσε Ουκρανός αξιωματούχος από το περιβάλλον Ζελένσκι στο Associated Press, τη συμμετοχή μίας ή περισσότερων εκ των δυτικών πυρηνικών δυνάμεων στις διαπραγματεύσεις, καθώς και νομικά δεσμευτικές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία.
Θέλει την Τουρκία εγγυήτρια το Κίεβο
Επ' αυτού, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δήλωσε κατόπιν της συνάντησης που είχε με τον Ουκρανό ομόλογό του, Ντμίτρο Κουλέμπα, στη Λβιβ (σε συνέχεια των επαφών του στη Μόσχα) πως το Κίεβο ζήτησε από την Άγκυρα να αναλάβει εγγυήτρια χώρα ενδεχόμενης συμφωνίας με τη Ρωσία.
«Η Ουκρανία υπέβαλε μία πρόταση για τη συμφωνία συλλογικής ασφαλείας: Τα πέντε μόνιμα κράτη-μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας (P5), συν η Τουρκία και η Γερμανία» δήλωσε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, διαβεβαιώνοντας ότι «η Ρωσική Ομοσπονδία δεν είχε καμία αντίρρηση».
Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είχε την ίδια στιγμή νέα τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του, στον οποίο και επανέλαβε την πρόταση να φιλοξενήσει στην Άγκυρα ή την Κωνσταντινούπολη συνάντηση των Βλαντιμίρ Πούτιν και Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Ο Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε επίσης η Άγκυρα να στείλει παρατηρητές για την τήρηση της κατάπαυσης του πυρός στη Μαριούπολη.