Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ: Διαφωνούν για το ευρωομόλογο, «παραφωνίες» και για το ρωσικό εμπάργκο

Οι ηγέτες της ΕΕ διαφωνούν στην έκδοση κοινού ευρωομολόγου για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, ωστόσο φέρονται να συμφωνούν στη διάθεση επιπλέον πόρων για έκτακτα -λόγω του πολέμου στην Ουκρανία- έξοδα.

Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από το προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής που επικαλείται το Reuters.

«Οι εθνικές μας δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις συνολικές επενδυτικές ανάγκες και να αντικατοπτρίζουν τη νέα γεωπολιτική κατάσταση», σημειώνεται στο προσχέδιο συμπερασμάτων.

Επίσης αναφέρεται: «Θα ακολουθήσουμε υγιείς δημοσιονομικές πολιτικές, οι οποίες διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του χρέους για κάθε κράτος-μέλος, μεταξύ άλλων παρέχοντας κίνητρα για επενδύσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη και είναι κρίσιμες για τους στόχους μας για το 2030».

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία μέχρι το 2027

Κατά τις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έθεσε πιο σαφές χρονοδιάγραμμα για την απεξάρτηση της ΕΕ από τα ορυκτά καύσιμα της Ρωσίας, ορίζοντας ως στόχο το 2027.

Στην αρχική παρουσίαση των προτάσεων την Τρίτη, η Κομισιόν τοποθέτησε το χρόνο απεξάρτησης «πριν από το 2030». Ωστόσο, κατά την παρουσίαση του σχεδίου απόψε το βράδυ ενώπιον των Ευρωπαίων ηγετών, που αναρτήθηκε από την ίδια και στο Twitter, ανέφερε πως η Επιτροπή στοχεύσει να επιτύχει το στόχο εντός της επόμενης πενταετίας. Παράλληλα, επεκτείνεται η στόχευση και στην απεξάρτηση από το πετρέλαιο και τον άνθρακα, πέραν του φυσικού αερίου.

Η πρόταση έξι σημείων Μητσοτάκη

Στη δέσμη προτάσεων για την ενέργεια, που ζητά η Σύνοδος Κορυφής από την Κομισιόν να εξετάσει, προκειμένου να καταθέσει οριστική πρόταση, περιλαμβάνεται και το σχέδιο έξι σημείων του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, που προβλέπει μεταξύ άλλων την επιβολή προσωρινού πλαφόν στις τιμές φυσικού αερίου.

Την εκτίμηση ότι απαιτείται μια ευρωπαϊκή αντίδραση για να προστατευθούν οι Ευρωπαίοι πολίτες από τις αυξομειώσεις στις τιμές του φυσικού αερίου και κατά συνέπεια της ηλεκτρικής ενέργειας, που δεν υπαγορεύονται από κανόνες προσφοράς και ζήτησης αλλά είναι αποτέλεσμα αποκλειστικά και μόνο κερδοσκοπίας στην αγορά του φυσικού αερίου, εξέφρασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στις Βερσαλλίες για την άτυπη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

«Θέλω να θυμίσω ότι προχθές έστειλα στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μία επιστολή με την οποία ζητώ ευρωπαϊκή παρέμβαση ώστε να μπει πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου στη χονδρική αγορά» σημείωσε ο πρωθυπουργός στις δηλώσεις του κατά την άφιξή του στις Βερσαλλίες, όπου τον υποδέχθηκε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.

Η Ευρώπη ενώπιον «ιστορικών αποφάσεων», λέει ο Μακρόν

Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα οδηγήσει τους «27» να λάβουν «ιστορικές αποφάσεις» για «να επανακαθορίσουν πλήρως την αρχιτεκτονική [σ.σ. ασφαλείας] της Ευρώπης» δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, προσερχόμενος στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής που φιλοξενεί στις Βερσαλλίες. Επί τάπητος η ευρωπαϊκή άμυνα και η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία. Δεν ανάβουν οι «27» το «πράσινο φως» fast track ένταξη της εμπόλεμης Ουκρανίας στο ευρωπαϊκό μπλοκ.

«Η Ευρώπη άλλαξε υπό την επίδραση της πανδημίας και θα αλλάξει γρηγορότερα και ισχυρότερα, λόγω του πολέμου» επισήμανε ο Εμανουέλ Μακρόν κατά την έναρξη της διήμερης Συνόδου Κορυφής.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα οδηγήσει τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ να λάβουν «ιστορικές αποφάσεις» για «να επανακαθορίσουν πλήρως την αρχιτεκτονική της Ευρώπης μας», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος, ευχόμενος να ληφθούν αποφάσεις για τον ενεργειακό τομέα και ίσως για τη γεωργία μέχρι τα τέλη Μαρτίου.

Θα πρέπει όμως να ληφθούν και «αποφάσεις σε ό,τι αφορά την άμυνα», σε μια έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, που θα οργανωθεί για το θέμα αυτό πιθανότατα τον Μάιο, επισήμανε.

Ως προς το αίτημα της Ουκρανίας να ενταχθεί με «ταχείες διαδικασίες» στην ΕΕ, ο Γάλλος πρόεδρος είπε ότι πιστεύει πως είναι «μη ρεαλιστικό» να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με μίαχώρα που βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση.

Προσέθεσε επίσης ότι δεν διακρίνει πως μπορεί να υπάρξει διπλωματική λύση στον πόλεμο τις επόμενες ώρες ή ημέρες.

«Η προτεραιότητά μας: Να προστατεύσουμε τους πολίτες και τις επιχειρήσεις από τις αυξανόμενες τιμές φυσικού αερίου. Πέραν εθνικών μέτρων όπως το 'πάγωμα' των τιμών στη Γαλλία, εμείς οι Ευρωπαίοι πρέπει να βρούμε ανθεκτικούς μηχανισμούς για να μειώσουμε και στη συνέχεια να εξαλείψουμε την εξάρτησή μας από το ρωσικό φυσικό αέριο» δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος μετά τον αρχικό κύκλο συνομιλιών.

Μαρκ Ρούτε: Δεν υπάρχουν ταχείες διαδικασίες ένταξης

Είναι σημαντικό ότι η Ουκρανία υπέβαλε αίτημα για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όμως δεν υπάρχει κάποια ταχεία διαδικασία ένταξης, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, προσερχόμενος στην άτυπη Σύνοδος Κορυφής.

H Oλλανδία ηγείται των χωρών που τάσσονται ενάντια σε fast track ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Ρούτε επισήμανε πως είναι πρόωρη η συζήτηση επί του αιτήματος ένταξης της Ουκρανίας, επισήμανε όμως πως υπάρχει σύμπνοια στη Δυτική Ευρώπη ενάντια σε οποιουδήποτε είδους επιτάχυνση της ενταξιακής δικασίας.

Η Ουκρανία ζήτησε την ένταξή της στην ΕΕ λίγο μετά την εισβολή της Ρωσίας στο έδαφός της, πριν από δύο εβδομάδες.

Ντράγκι: «Η απάντηση σε αυτό το δράμα δεν μπορεί παρά να είναι ευρωπαϊκή»

Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, πριν από την έναρξη της άτυπης συνόδου των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, που διεξάγεται στις Βερσαλλίες, δήλωσε ότι «η απάντηση σε αυτό το δράμα δεν μπορεί παρά να είναι ευρωπαϊκή».

«Είχα μακρά συνάντηση με τον πρόεδρο (της Γαλλίας, Εμανουέλ) Μακρόν. Μιλήσαμε για τον πόλεμο και για τις συνέπειές του για την Ευρώπη και την Ιταλία. Η Γαλλία και η Ιταλία είναι ευθυγραμμισμένες με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, τόσο σε ό,τι αφορά την απάντηση των κυρώσεων, όσο και την αναγκαία στήριξη που θα χρειαστούν οι χώρες μας, λόγω των κυρώσεων αυτών» επισήμανε ο Ιταλός πρωθυπουργός.

Ο Μάριο Ντράγκι τόνισε ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να ζητά από τον Βλαντιμίρ Πούτιν να σταματήσει τους βομβαρδισμούς και ιδίως κατά του άμαχου πληθυσμού» και κατέστησε σαφές ότι «η απάντηση σε αυτό το δράμα δεν μπορεί παρά να είναι ευρωπαϊκή».

Διαπίστωσε, επίσης, ότι «η ευρωπαϊκή οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται αλλά με βραδύτερους ρυθμούς, ιδίως στους τομείς της ενέργειας, των τροφίμων, του χάλυβα, της παραγωγής χαρτιού και της κεραμικής.

«Πρέπει να απαντήσουμε σε όλα αυτά στηρίζοντας τις επιχειρήσεις και την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, με την ίδια πεποίθηση και ταχύτητα με την οποία στηρίξαμε την απάντηση στην Ρωσία», είπε ο Ντράγκι.

Τέλος, ο Ιταλός πρωθυπουργός, απαντώντας σε ερώτηση για την δυνατότητα να στηριχθούν, οι επιχειρήσεις και οι ευρωπαίοι πολίτες, «με ένα ενιαίο ευρωπαϊκό χρέος», υπογράμμισε ότι «οι θέσεις της Ιταλίας και της Γαλλίας ταυτίζονται πλήρως και σε αυτό το θέμα».

Διαβάστε επίσης

Μητσοτάκης: Η πρόταση για την αγορά ενέργειας και η στρατηγική αυτονομία της ΕΕ στη Σύνοδο

Πόλεμος, ευρωπαϊκή άμυνα και ενεργειακό

Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν την κατάσταση επί του πεδίου καθώς συνεχίζονται οι μάχες με τις ρωσικές δυνάμεις, αλλά και το ανθρωπιστικό ζήτημα, με την εισροή των προσφύγων στις χώρες της ΕΕ να ξεπερνά πλέον τα 2,1 εκατομμύρια.

Οι «27» αναμένεται να δεσμευτούν ότι θα συνεχίσουν να παρέχουν ανθρωπιστική και οικονομική υποστήριξη στους πρόσφυγες και στις χώρες που τους φιλοξενούν.

Επιπλέον, θα συζητηθεί η αίτηση της Ουκρανίας, αλλά και της Γεωργίας και της Μολδαβίας, για ένταξη στην ΕΕ.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να στείλουν ένα πολιτικό μήνυμα ότι οι χώρες αυτές ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια, ωστόσο δεν αναμένεται να ανάψουν το πράσινο φως για να ξεκινήσει μια διαδικασία ταχείας ένταξης στην ΕΕ.

Σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων, οι «27» αναμένεται να δεσμευτούν να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με την Ουκρανία, τη Μολδαβία και τη Γεωργία και να εμβαθύνουν την εταιρική τους σχέση. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι διχασμένα μεταξύ εκείνων που θέλουν να προχωρήσει γρήγορα η διαδικασία προσχώρησης της Ουκρανίας και εκείνων που έχουν περισσότερες επιφυλάξεις. «Δεν υπάρχει ταχεία διαδικασία», ανέφερε ευρωπαϊκή πηγή, η οποία εξήγησε ότι η διαδικασία διεύρυνσης είναι χρονοβόρα, επομένως η ιδέα είναι να ενισχυθούν οι δεσμοί με τη χώρα.

Εξάλλου, οι Ευρωπαίοι ηγέτες ενδέχεται να συζητήσουν νέα μέτρα κατά της Ρωσίας και να δηλώσουν «έτοιμοι να προχωρήσουν γρήγορα σε περαιτέρω κυρώσεις, αν χρειαστεί». Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, κάποιες χώρες ενδέχεται να θέσουν το θέμα επιβολής εμπάργκο στο ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, μετά τις αποφάσεις των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, ωστόσο αυτό το μέτρο θεωρείται προς το παρόν απίθανο να εγκριθεί σε επίπεδο ΕΕ.

Η Ρωσία αντιπροσωπεύει το 45% των εισαγωγών φυσικού αερίου και άνθρακα της ΕΕ και το 25% εισαγωγών πετρελαίου, έναντι 8% για τις ΗΠΑ και 7% για το Ηνωμένο Βασίλειο, σχολίαζαν οι ίδιες πηγές.

Η μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της ΕΕ, ιδίως από το ρωσικό αέριο, άνθρακα και πετρέλαιο, θα είναι βασικό θέμα συζήτησης την πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παρουσιάσει ένα σχέδιο για τη μείωση κατά 2/3 των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία φέτος και για την πλήρη απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια πριν από το 2030.

Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή προτείνει ο στόχος αυτός να επιτευχθεί μέσω διαφοροποίησης των προμηθειών ενέργειας, αυξημένων εισαγωγών LNG, με την εξοικονόμηση ενέργειας και την επιτάχυνση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές.

Η συνομιλίες των «27» αναμένεται να επικεντρωθούν, επίσης, στις συνεχώς αυξανόμενες τιμές ενέργειας, αλλά και στις αυξανόμενες τιμές των σιτηρών, εξετάζοντας τη δυνατότητα δημιουργίας κοινών εργαλείων ή κοινών κεφαλαίων για την αντιμετώπισή τους.

Στο θέμα της άμυνας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της ΕΕ και να δεσμευθούν σε μια σημαντική αύξηση των αμυντικών δαπανών. Οι επενδύσεις που απαιτούνται στον τομέα της άμυνας είναι τεράστιες και οι «27» αναμένεται να αναζητήσουν το κατάλληλο ευρωπαϊκό πλαίσιο χρηματοδότησής τους.

Τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου αύριο, Παρασκευή, οι «27» θα συζητήσουν για το «νέο αναπτυξιακό και επενδυτικό μοντέλο» της ΕΕ, παρουσία της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Προέδρου του Eurogroup. Στόχος της γαλλικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ είναι σε βάθος χρόνου να ενισχυθεί η αυτονομία της ΕΕ σε στρατηγικούς τομείς, όχι μόνο στην ενέργεια και στην άμυνα, αλλά και στις πρώτες ύλες, την υγεία, τους ημιαγωγούς (μικροτσιπ), καθώς και την ψηφιακή αγορά και τις τεχνολογίες.