Πόλεμος Ουκρανία: Ενεργοποίηση της οδηγίας για εργασία εκτοπισμένων στην ΕΕ - Όλα τα μέτρα στήριξης

«Πρέπει να αναγνωρίσουμε το μέγεθος της πρόκλησης και να αποφασίσουμε σαν να είμαστε ένας για να κάνουμε ό,τι χρειάζεται» ανέφερε η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον μιλώντας στην ολομέλεια του ΕΚ στο Στρασβούργο για την επιδείνωση της κατάστασης που αφορά στους πρόσφυγες ως συνέπεια της ρωσικής επιθετικότητας κατά της Ουκρανίας.

«Μην πιστεύετε τα ψέματα του Πούτιν» σημείωσε η κ. Γιόχανσον και πρόσθεσε ότι «εάν φεύγετε από τον πόλεμο του Πούτιν είστε ευπρόσδεκτοι εδώ (στην ΕΕ)».

Παράλληλα, αναφέρθηκε στην οδηγία για την προσωρινή προστασία όσων φεύγουν από τον πόλεμο της Ουκρανίας και οι οποίοι έχουν δικαίωμα να μείνουν στην ΕΕ, οι ενήλικοι να εργαστούν και τα παιδιά να πάνε στο σχολείο. Υπογράμμισε ότι πρόκειται για μια οδηγία, η οποία υπάρχει εδώ και περίπου 20 χρόνια ωστόσο είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιείται μετά από «ομόφωνη απόφαση» των κρατών-μελών και έκανε λόγο για «ιστορική στιγμή».

«Είναι ξεκάθαρο ότι όποιος φεύγει από τον πόλεμο πρέπει να μπορεί να μπει στην ΕΕ» επισήμανε η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων. Τέλος, εξήρε την ενότητα που έχει επιδειχθεί μέχρι τώρα.

Παράλληλα, η Eυρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τη βοήθεια που προσφέρει η ΕΕ σε όσους φεύγουν από την Ουκρανία και περνούν στα κράτη-μέλη. Κατ' αρχάς πρόκειται για ανθρωπιστική υποστήριξη: Όπως ανακοίνωσε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, 500 εκατομμύρια ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ κατευθύνονται για την αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών συνεπειών του πολέμου, τόσο εντός της Ουκρανίας όσο και εκτός αυτής. Από αυτά, 90 εκατ. ευρώ σε ανθρωπιστική βοήθεια, συμπεριλαμβανομένων 85 εκατ. ευρώ για την Ουκρανία και 5 εκατ. ευρώ για τη Μολδαβία, διοχετεύονται ήδη για την παροχή τροφής, καθώς και νερού, υγειονομικής περίθαλψης, στέγης και για την κάλυψη των βασικών αναγκών των πιο ευάλωτων.

Ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, ανέφερε ότι «επισκεπτόμενοι τα σύνορα, γίναμε μάρτυρες απίστευτα συγκινητικών σκηνών, με εθνικούς αξιωματούχους, την κοινωνία των πολιτών και απλούς πολίτες να έρχονται να βοηθήσουν όσους έφτασαν από την Ουκρανία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει αυτές τις προσπάθειες με όλη τη δύναμη και το εύρος των μέσων, του προσωπικού και της χρηματοδότησής μας. Η ενεργοποίηση της οδηγίας για την προσωρινή προστασία είναι μια αδιαμφισβήτητη και πολύ απτή έκφραση υποστήριξης προς όσους φεύγουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Και σήμερα κινητοποιούμε πρόσθετη χρηματοδότηση για να στηρίξουμε τα κράτη μέλη σε αυτή την προσπάθεια».

Μέσω της μεγαλύτερης ενεργοποίησης του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ για αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης που έχει σημειωθεί ποτέ, εξοπλισμός όπως οχήματα, ιατρικά κιτ, σκηνές, κουβέρτες και υπνόσακοι έχουν ήδη φτάσει σε όσους έχουν ανάγκη στην Ουκρανία, ενώ περαιτέρω βοήθεια παραδίδεται στη γειτονική Μολδαβία, την Πολωνία και τη Σλοβακία για να υποστηρίξουν όλους όσοι φεύγουν από τον πόλεμο.

Ο Επίτροπος για τη Διαχείριση Κρίσεων Γιάνες Λέναρσιτς σημείωσε ότι «το μεγαλύτερο θύμα αυτής της βίαιης στρατιωτικής επίθεσης είναι αθώοι άνθρωποι που ζουν στην Ουκρανία. Η ΕΕ μαζί με τα κράτη μέλη της εργάζονται όλο το εικοσιτετράωρο για να παράσχουν επείγουσα βοήθεια στην Ουκρανία και στις χώρες που πλήττονται άμεσα από την εισροή μεταναστών» και προσέθεσε ότι «είναι επιτακτική ανάγκη να σταματήσει αυτή η επιθετικότητα τώρα καθώς η ανθρωπιστική κατάσταση γίνεται κρίσιμη κάθε μέρα».

Επίσης, η βοήθεια περιλαμβάνει υποστήριξη για τη διαχείριση των συνόρων: Η Επιτροπή έχει εκδώσει επιχειρησιακές κατευθυντήριες γραμμές για να βοηθήσει τους συνοριοφύλακες των κρατών μελών να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τις αφίξεις στα σύνορα με την Ουκρανία και να μειώνουν τον χρόνο αναμονής διατηρώντας παράλληλα υψηλό επίπεδο ασφάλειας. Οι υπηρεσίες της ΕΕ παρέχουν επίσης πρόσθετο προσωπικό και εμπειρογνωμοσύνη για την υποστήριξη των κρατών μελών, με 49 μέλη του προσωπικού του Frontex που έχουν αναπτυχθεί στα σύνορα ΕΕ-Ουκρανίας και Μολδαβίας-Ουκρανίας και επιπλέον 162 προσωπικό στη Ρουμανία. Η Μολδαβία θα λάβει επίσης επιπλέον 15 εκατομμύρια ευρώ για να βοηθήσει στη διαχείριση της κατάστασης.

Παράλληλα, παρέχεται προστασία όσων διαφεύγουν και υποστήριξη για ικανότητα υποδοχής. Σε χρόνο ρεκόρ η ΕΕ συμφώνησε ομόφωνα να ενεργοποιήσει την Οδηγία Προσωρινής Προστασίας προσφέροντας δικαιώματα για υποστήριξη πρόνοιας, πρόσβαση στην αγορά εργασίας και εκπαίδευση. Κεντρικό στοιχείο αυτής της προσέγγισης είναι η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών. Μια «πλατφόρμα αλληλεγγύης», όπου τα κράτη μέλη μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με την ικανότητα υποδοχής θα συντονίζεται από την Επιτροπή. Τα κονδύλια που αφορούν στις Εσωτερικές Υποθέσεις για την περίοδο 2021-2027 θα αποφέρουν επίσης σημαντικούς πρόσθετους πόρους στα κράτη μέλη για να εξασφαλίσουν επαρκείς εγκαταστάσεις υποδοχής και αποτελεσματικές διαδικασίες ασύλου.

«Όλοι οι άνθρωποι που φεύγουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία θα έχουν πρόσβαση στην ΕΕ ανεξάρτητα από την εθνικότητα ή το χρώμα του δέρματός τους» τόνισε ο Μαργαρίτης Σχοινάς και προσέθεσε ότι «διαθέτουμε σήμερα περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ για να τους στηρίξουμε».

Επιπροσθέτως, η βοήθεια αφορά στη δράση της πολιτικής συνοχής για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη: Η Επιτροπή εγκρίνει τη νομοθετική πρόταση «Δράση Συνοχής για τους Πρόσφυγες στην Ευρώπη» (CARE). Κάτι τέτοιο θα προσφέρει πρόσθετη ευελιξία για τη χρηματοδότηση ενός ευρέος φάσματος μέτρων για την υποστήριξη ατόμων που εγκαταλείπουν την Ουκρανία, από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους. Για παράδειγμα, αυτά τα κονδύλια μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε επενδύσεις στην εκπαίδευση, την απασχόληση, τη στέγαση, την υγεία και τις υπηρεσίες παιδικής μέριμνας, και στην περίπτωση του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας Προς τους Απόρους, σε βασική υλική βοήθεια, όπως τρόφιμα και ρούχα. Επιπλέον, περίπου 10 δισεκατομμύρια ευρώ από τα κονδύλια του 2022 της Συνδρομής στην Ανάκαμψη για τη Συνοχή και τις Περιοχές της Ευρώπης («REACT-EU») είναι άμεσα διαθέσιμα και μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση δράσεων για την υποστήριξη όσων εγκαταλείπουν την Ουκρανία.

Παράλληλα, υπό το πρίσμα της επιδείνωσης της ανθρωπιστικής κατάστασης στην Ουκρανία και των εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που καταφεύγουν στις γειτονικές χώρες για ασφάλεια μετά τη ρωσική εισβολή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιούργησε ένα ειδικό ευρωπαϊκό σύστημα για την ταχεία μεταφορά ατόμων που χρειάζονται ιατρική περίθαλψη μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ.

Η Επίτροπος για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδου, ανέφερε ότι «μπροστά στη ρωσική εισβολή που διαλύει οικογένειες και προκαλεί αφάνταστα δεινά, υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι που φεύγουν από την Ουκρανία και χρειάζονται επείγουσα περίθαλψη και φροντίδα. Αυτό περιλαμβάνει θύματα από τη σύγκρουση και όσους χρειάζονται συνέχεια φροντίδας, όπως οι καρκινοπαθείς. Έχουμε δημιουργήσει ένα σύστημα για τον συντονισμό της μεταφοράς ασθενών μεταξύ νοσοκομείων στα κράτη μέλη. Χάρη στην αλληλεγγύη της ΕΕ στη δράση, έχουμε ήδη 10.000 διαθέσιμες κλίνες μέχρι στιγμής και θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να διασφαλίσουμε ότι οι ασθενείς μπορούν να φτάσουν σε αυτές το συντομότερο δυνατό».

Μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου που διαθέτουν κλίνες για ανθρώπους από την Ουκρανία που έχουν ανάγκη είναι: η Αυστρία, το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Εσθονία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισλανδία, η Λετονία, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα, η Νορβηγία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Σλοβενία, η Ισπανία και η Σουηδία.

Ο Επίτροπος για τη Διαχείριση Κρίσεων, Γιάνες Λέναρσιτς σημείωσε ότι «το Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης της ΕΕ εργάζεται όλο το εικοσιτετράωρο για να συντονίσει την άνευ προηγουμένου βοήθεια που κινητοποιήθηκε από την πρώτη μέρα αυτής της βίαιης εισβολής στην Ουκρανία. Ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ είναι έτοιμος να βοηθήσει στη διοχέτευση της μεταφοράς ασθενών».

Για να αμβλυνθεί η πίεση στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης των κρατών μελών που συνορεύουν με την Ουκρανία, έχει δημιουργηθεί ένας ειδικός μηχανισμός στο πλαίσιο του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης και αντίδρασης του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων μέσω του οποίου τα κράτη μέλη της ΕΕ μπορούν να ζητήσουν υποστήριξη για τη μεταφορά ασθενών που χρειάζονται ιατρική φροντίδα.

Ο μηχανισμός θα υποστηρίξει την αντιστοίχιση των αναγκών για μεταφορά ασθενών στα γειτονικά κράτη μέλη της ΕΕ με βάση τις προσφορές και τις δυνατότητες θεραπείας και περίθαλψης που διατίθενται σε νοσοκομεία άλλων κρατών μελών της ΕΕ, καθώς και την ασφαλή ανταλλαγή των απαιτούμενων πληροφοριών.