Σε αναβρασμό η διεθνής κοινότητα λόγω Ουκρανίας: Ο ρόλος του Μακρόν και η στάση του Πούτιν
Την ανάγκη να πέσουν οι τόνοι στην εδώ και αρκετές εβδομάδες τεταμένη ατμόσφαιρα που επικρατεί στα σύνορα Ρωσίας – Ουκρανίας σηματοδοτεί η πρωτοβουλία του προέδρου της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, να συναντηθεί με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν, χθες Τρίτη.
Σύμφωνα με το Reuters, ο κ. Μακρόν έγινε ο πρώτος ηγέτης της Δύσης που συναντάται με τον κ. Πούτιν, στον απόηχο της μαζικής συγκέντρωσης ρωσικών στρατευμάτων στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα.
Ο Γάλλος πρόεδρος εξέφρασε την εκτίμηση ότι θα πρέπει να γίνουν συγκεκριμένα βήματα, με σκοπό την αποκλιμάκωση της έντασης, ενώ απηύθυνε κάλεσμα προς όλες τις πλευρές για ψυχραιμία.
Σε αντίθεση με τους ηγέτες των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν και της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, ο κ. Μακρόν απέκλεισε την οποιαδήποτε πιθανότητα η Ρωσία να εισβάλει μέσα στο αμέσως επόμενο διάστημα στη γειτονική Ουκρανία.
Σύμφωνα με τον ίδιο, τόσο ο κ. Πούτιν όσο και ο Ουκρανός ομόλογός του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, υποστηρίζουν την ειρηνευτική συμφωνία του 2014, η οποία αφορά στις λεγόμενες «Συνθήκες του Μινσκ».
Οι συνθήκες αυτές, κατά την εκτίμηση του κ. Μακρόν, εξακολουθούν να είναι η βάση για την επίλυση των όλων των διαφορών ανάμεσα στη Μόσχα και το Κίεβο.
Ωστόσο, σύμφωνα πάντα με το Reuters, ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, δεν είχε να ανακοινώσει κάποια αξιοσημείωτη αλλαγή στην κατάσταση που σοβεί εδώ και αρκετό καιρό. Επέμεινε, όμως ότι οι επαφές που είχε τόσο με τον κ. Πούτιν όσο και με τον κ. Ζελένσκι έδρασαν μάλλον «πυροσβεστικά», αποτρέποντας την περαιτέρω κλιμάκωση της κρίσης.
Σε κάθε περίπτωση, ο ίδιος είπε στους δημοσιογράφους πως δεν είχε πιστέψει ούτε για μία στιγμή πως ο κ. Πούτιν θα προχωρούσε σε οποιοδήποτε συμβιβασμό.
«Ο μόνος δρόμος για την επίτευξη ειρήνης εδράζεται στην προσήλωση και των δύο πλευρών για την εξεύρεση μιας βιώσιμης πολιτικά λύσης», υπογράμμισε, εξάλλου, ο Γάλλος Πρόεδρος κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον κ. Ζελένσκι.
Ρωσία προς Βρετανία: Σταματήστε τις απειλές περί κυρώσεων
Εν τω μεταξύ, η Ρωσία ζήτησε την Τετάρτη από τη Βρετανία να εγκαταλείψει τη ρητορική των κυρώσεων ενόψει της επίσκεψης των Βρετανών υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας στη Μόσχα για να συζητήσουν την κρίση με την Ουκρανία, προειδοποιώντας ότι σε αντίθεση περίπτωση οι συναντήσεις που θα έχουν θα είναι σύντομες.
Ο υπουργός Άμυνας της Βρετανίας Μπεν Ουάλας και η υπουργός Εξωτερικών Λιζ Τρας αναμένεται να μεταβούν στη Μόσχα αυτή την εβδομάδα σε μια ακόμη προσπάθεια να αποκλιμακωθεί η ένταση μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας καθώς υπάρχουν φόβοι για ρωσική εισβολή στη γειτονική χώρα.
Η Μόσχα αρνείται ότι σκοπεύει να πράξει κάτι τέτοιο και έχει υποβάλει μια σειρά αιτημάτων στη Δύση, στα οποία περιλαμβάνεται η δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Η Δύση έχει απειλήσει τη Ρωσία με κυρώσεις σε περίπτωση εισβολής στην Ουκρανία.
Ο Ρώσος πρεσβευτής στο Λονδίνο Αντρέι Κελίν δήλωσε ότι η Μόσχα ενδιαφέρεται να έχει συζητήσεις με τη Βρετανία, εφόσον αυτή έχει να καταθέσει εποικοδομητικές προτάσεις που απαντούν στις ανησυχίες της Ρωσίας για την ασφάλειά της, μετέδωσε το πρακτορείο TASS.
«Αν έρχονται στη Ρωσία για να μας απειλήσουν και πάλι με κυρώσεις, τότε είναι μάλλον ανώφελο: διαβάζουμε τα πάντα, βλέπουμε τα πάντα, γνωρίζουμε και ακούμε. Σε αυτή την περίπτωση ο διάλογος με τη Μόσχα θα είναι μάλλον αρκετά σύντομος», σχολίασε.
Το «φαρμακερό» σχόλιο του Πούτιν στον Ζελένσκι
Την ίδια στιγμή, σάλο φαίνεται πως έχουν προκαλέσει στα ρωσικά ΜΜΕ οι δηλώσεις του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, στον απόηχο της συνέντευξης Τύπου που πραγματοποίησε με το Γάλλο ομόλογό του, Εμανουέλ Μακρόν.
Ο λόγος δεν ήταν τα τεχνικά ζητήματα των Συμφωνιών του Μίνσκ (σ.σ. μια σειρά από πρωτόκολλα κατάπαυσης του πυρός που είχαν συνυπογραφεί το 2015 από την Ρωσία και την Ουκρανία), αλλά το - μάλλον - εκτός πρωτοκόλλου λεξιλόγιο που χρησιμοποίησε ο Ρώσος πρόεδρος, στην προσπάθειά του να περιγράψει στους δημοσιογράφους την αδυναμία του Ουκρανού ομολόγου του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, να τηρήσει τις συνθήκες αυτές.
Το ύφος της δήλωσης του κ. Πούτιν προκάλεσε κατάπληξη: «Όσο για τις Συμφωνίες του Μινσκ, (αναρωτιέμαι) εάν παραμένουν ενεργές κι αν και κατά πόσον έχουν κάποια προοπτική ή όχι; Πιστεύω ότι απλά δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική. Επαναλαμβάνω για ακόμη μία φορά, στο Κίεβο είτε λένε πως θα συμμορφωθούν είτε ότι αυτό θα καταστρέψει τη χώρα τους. Πρόσφατα, ο νυν πρόεδρος δήλωσε ότι δεν του αρέσει ούτε ένα σημείο από αυτές τις Συμφωνίες του Μινσκ. Σου αρέσει δεν σου αρέσει, αυτό είναι το καθήκον σου, ομορφιά μου. Οι Συμφωνίες αυτές πρέπει να τηρηθούν. Δεν θα δουλέψει, αλλιώς, όλο αυτό».
Ανάλυση CNNi: Το σχόλιο του Πούτιν για τον Ζελένσκι και η απάντηση του Ουκρανού προέδρου
Το «Τρίγωνο της Βαϊμάρης»
Κατά τα λοιπά, η κρίση στην Ουκρανία, καθώς εντείνονται οι φόβοι για ρωσική εισβολή, επικράτησε στην ατζέντα των συνομιλιών των ηγετών του «Τριγώνου της Βαϊμάρης», το οποίο συνεδριάζει σε επίπεδο κορυφής για πρώτη φορά έπειτα από 11 χρόνια.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα σε δηλώσεις τους, πριν από τη συνάντησή τους στην Καγκελαρία ανέδειξαν ως κοινό στόχο «τη διατήρηση της ειρήνης στην Ευρώπη, μέσω της διπλωματίας, σαφών μηνυμάτων και κοινής βούλησης για δράση».
Ο Όλαφ Σολτς χαρακτήρισε «απαράδεκτη» οποιαδήποτε περαιτέρω προσβολή της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της Ουκρανίας και επανέλαβε ότι κάτι τέτοιο «θα έχει σοβαρές συνέπειες - πολιτικές, οικονομικές και σίγουρα γεωστρατηγικές - για τη Ρωσία». Η εκτίμηση των τριών χωρών σε αυτό το θέμα συμπίπτει απολύτως, τόνισε. «Η παράταξη ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα με την Ουκρανία προκαλεί μεγάλη ανησυχία (…) χρειαζόμαστε αποκλιμάκωση, διαπραγματεύσεις και μια λύση», ανέφερε ο Καγκελάριος.
Ο Εμανουέλ Μακρόν χαρακτήρισε την ειρήνη και την σταθερότητα στην Ευρώπη ως «τον μεγαλύτερο θησαυρό της ηπείρου μας», τον οποίο πρέπει όλοι να κάνουμε το παν για να υπερασπιστούμε. Το ίδιο, τόνισε, πρέπει να υπερασπιστούμε τις αξίες της Ευρώπης, την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία των κρατών της. Ο Γάλλος πρόεδρος σημείωσε ακόμη ότι τις τελευταίες ημέρες έχουν παρουσιαστεί «νέες προσεγγίσεις» για την εκτόνωση της κρίσης, επί των οποίων, πρόσθεσε, «θέλουμε να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε», συνεχίζοντας ταυτόχρονα και τον διάλογο με τη Ρωσία.
Ο κ. Μακρόν ανέφερε ακόμη ότι μπορεί να χρειαστούν μήνες για την διευθέτηση της κρίσης στην Ουκρανία, αλλά εκτίμησε ότι οι συνομιλίες που είχε χθες με τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντιμίρ Πούτιν «βοήθησαν να σημειωθεί πρόοδος για την σταθεροποίηση της κατάστασης». Η εργασία στο πλαίσιο και του «Σχήματος της Νορμανδίας» (Γερμανία, Γαλλία, Ρωσία, Ουκρανία) για την εφαρμογή ενός ειρηνευτικού σχεδίου τις επόμενες εβδομάδες θα μπορούσε να οδηγήσει σε σταθεροποίηση και να επιτρέψει την έναρξη βιώσιμης αποκλιμάκωσης, συνέχισε. «Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να ξεκινήσει ένας ευρύς, διεθνής διάλογος για μια κοινή, νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ευρώπη», υπογράμμισε.
Ο Αντρέι Ντούντα από την πλευρά του τόνισε ότι η συνάντηση του «Τριγώνου της Βαϊμάρης» έρχεται την κατάλληλη στιγμή και πρόσθεσε ότι είναι πολύ σημαντικό να βρεθεί λύση στην «πιο δύσκολη κατάσταση για την Ευρώπη από το 1989». Όπως είπε, δεν έχουν σημειωθεί κινήσεις στρατευμάτων στην Ευρώπη από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. «Αναρωτιέται κανείς, τι θα συμβεί αργότερα, τι έχει σκοπό να κάνει ο Πούτιν με το στρατό του», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ντούντα και πρόσθεσε ότι είναι σημαντικό να φροντίσουμε για την ασφάλεια και την εδαφική ακεραιότητα και χωρών οι οποίες δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του ΝΑΤΟ.
«Υπάρχει εδώ η βούληση για την εξεύρεση της καλύτερης λύσης (…) μιας λύσης που θα μπορεί να αποτρέψει τον πόλεμο. Δεν θα εγκαταλείψουμε κανέναν. Πιστεύω ότι θα το πετύχουμε, αλλά πρέπει να ενεργήσουμε με ενότητα και αποφασιστικότητα», τόνισε ο Πολωνός πρωθυπουργός.
Η ανησυχία του Όλαφ Σολτς
Υπενθυμίζεται, πάντως, ότι ήδη από τη Δευτέρα ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, είχε προειδοποιήσει από την Ουάσινγκτον πως το κόστος μιας στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία θα είναι πολύ υψηλό.
«Βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικές συνομιλίες στο πλαίσιο της διατλαντικής συνεργασίας, μεταξύ Γερμανίας και ΗΠΑ, μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ και φυσικά στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ. Είμαστε στενά συνδεδεμένοι και ενεργούμε σε συμφωνία σε ό,τι αφορά την υπέρβαση αυτής της κρίσης. Το θέμα είναι τώρα η ένταση που συνδέεται με την κρίση στην Ουκρανία», δήλωσε ο κ. Σολτς και πρόσθεσε:
«Προετοιμαζόμαστε σε όλα τα επίπεδα, πρόσθεσε ο γερμανός Καγκελάριος και κατέληξε λέγγοντας ότι «το σημαντικό είναι να είμαστε σε θέση να αντιδράσουμε με ταχύτητα και αποφασιστικότητα - και προ πάντων με ενότητα».