Ουκρανία: Στο «φουλ οι μηχανές» της διπλωματίας για την αποτροπή πολεμικής σύρραξης

Καθώς η Ρωσία έχει αναπτύξει δεκάδες χιλιάδες στρατεύματα στα σύνορα της Ουκρανίας, οι ειδικοί φοβούνται ότι μια ενδεχόμενη εισβολή, θα μπορούσε να εγκαινιάσει μια νέα εποχή αβεβαιότητας στην Ανατολική Ευρώπη, να διαταράξει τις αλυσίδες εφοδιασμού και την παγκόσμια οικονομία και να αναγκάσει μια αλλαγή στη γεωπολιτική επιρροή που βλάπτει την αξιοπιστία της Δύσης.

Τις τελευταίες ωστόσο ώρες, ξεδιπλώνονται στη διπλωματική σκακιέρα, κινήσεις αποκλιμάκωσης με την Ουκρανική κυβέρνηση πρώτη, να υποβαθμίζει τους άμεσους κινδύνους μιας πλήρους κλίμακας εισβολής. Εξάλλου, Πούτιν-Μακρόν συμφώνησαν στην αποκλιμάκωση και συνέχιση του διαλόγου, ενώ ο Μπόρις Τζόνσον σε τηλεφωνική επικοινωνία που θα έχει με τον Βλαντιμίρ Πουτιν θα τον παροτρύνει να υποχωρήσει στην Ουκρανία έτσι ώστε να αποφευχθεί «αιματοχυσία», σύμφωνα με όσα δήλωσε το βράδυ της Παρασκευής εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ.

Δεν λείπουν βέβαια και οι κινήσεις που συντηρούν το ενδεχόμενο μια ένοπλης σύρραξης στην περιοχή, με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν να δηλώνει πως σύντομα θα στείλει στρατιώτες στην Ανατολική Ευρώπη και τις ρωσικές δυνάμεις να συγκεντρώνουν φιάλες αίματος και ιατρικό εξοπλισμό, ένδειξη η οποία εντείνει την ανησυχία ότι η Ρωσία μπορεί να προετοιμάζεται για μία νέα εισβολή στην χώρα.

Εξάλλου, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν δήλωσε την Παρασκευή ότι η συγκέντρωση των ρωσικών δυνάμεων κατά μήκος των συνόρων της Ουκρανίας έχει φτάσει στο σημείο όπου ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει πλέον ένα πλήρες φάσμα στρατιωτικών επιλογών, συμπεριλαμβανομένων ενεργειών που δεν θα απέχουν από μια εισβολή πλήρους κλίμακας.

«Αν και δεν πιστεύουμε ότι ο πρόεδρος Πούτιν έχει λάβει οριστική απόφαση να χρησιμοποιήσει αυτές τις δυνάμεις εναντίον της Ουκρανίας, έχει πλέον σαφώς τη δυνατότητα», δήλωσε ο Όστιν σε συνέντευξη Τύπου του Πενταγώνου.

Ο Όστιν δήλωσε ότι ο Πούτιν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε μέρος της δύναμής του, που εκτιμάται ότι αποτελείται από 100.000 στρατιώτες, για να καταλάβει ουκρανικές πόλεις και «σημαντικά εδάφη» ή να προβεί σε «καταναγκαστικές πράξεις ή προκλητικές πολιτικές πράξεις», όπως η αναγνώριση αποσχισθέντων εδαφών εντός της Ουκρανίας.

Ισορροπία μεταξύ Ρωσίας και Δύσης αναζητά ο Ζελένσκι

Πάντως, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκικάλεσε τη Ρωσία σε βήματα καλής θελήσεως, ζητώντας παράλληλα από τη Δύση αλλαγή ρητορικής περί επικείμενης ρωσικής εισβολής, λόγω του «αποτυπώματος» που έχει ο φόβος του πολέμου στην οικονομία της χώρας του.

«Εάν η Ρωσία δηλώνει, ότι δεν θα επιτεθεί στην Ουκρανία», θα μπορούσε «να κάνει βήματα για να το αποδείξει», είπε ο Ουκρανός πρόεδρος σε συνέντευξη που παραχώρησε στους ξένους ανταποκριτές στο Κίεβο.

Ο Ζελένσκι είπε ότι είναι έτοιμος να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν με οποιοδήποτε σχήμα. «Θέλω να συναντηθώ, δεν φοβάμαι κανένα σχήμα, διμερές (με τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας), το ίδιο είναι, είμαι έτοιμος», δήλωσε.

Από την πλευρά του ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, είχε δηλώσει ότι είναι έτοιμοι να δεχθούν τον Ζελένσκι στη Ρωσία για να συζητήσουν την εξομάλυνση των σχέσεων, αλλά αν ο Ουκρανός ηγέτης προτίθεται να συζητήσει τα ζητήματα στο Ντονμπάς, τότε θα πρέπει να απευθυνθεί στην ομάδα επαφής. Ο Λαβρόφ κατονόμασε ως τόπους συνάντησης την Μόσχα, την Αγία Πετρούπολη και το Σότσι.

Παράλληλα, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την περασμένη Παρασκευή, ο Ζελένσκι, προσπάθησε να κατευνάσει τους φόβους του πολέμου, λέγοντας ότι ο συναγερμός της Δύσης για μια επικείμενη εισβολή έχει ωθήσει πολλούς επενδυτές στις χρηματοπιστωτικές αγορές της χώρας να αποχωρήσουν.

«Δεν χρειαζόμαστε αυτόν τον πανικό, κόστισε ακριβά στους Ουκρανούς», είπε χαρακτηριστικά.

«Η πιθανότητα μιας επίθεσης υπάρχει, δεν εξαφανίστηκε και δεν ήταν λιγότερο σοβαρή το 2021, δεν βλέπουμε μεγαλύτερη κλιμάκωση από όση υπήρχε πέρσι», διαβεβαίωσε.

«Αντιθέτως, αν κάποιος άκουγε τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, ακόμη και αξιοσέβαστους ηγέτες κρατών θα πίστευε ότι είμαστε ήδη σε πόλεμο σε όλη τη χώρα, ότι υπάρχουν στρατιώτες που προελαύνουν στους δρόμους» συνέχισε.

«Πόσο κοστίζει αυτός ο πανικός για τη χώρα μας;» διερωτήθηκε.

Μάλιστα σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν Ζελένσκι - Μπάιντεν την Πέμπτη, ο Ουκρανός πρόεδρος φέρεται να εξέφρασε την ενόχλησή του για τη πολεμική ρητορική του Αμερικανού προέδρου.

Μία πηγή που έχει γνώση αυτής της συνομιλίας ανέφερε ότι ο Ζελένσκι στο τηλεφώνημα με τον Μπάιντεν υποβάθμισε τον κίνδυνο ρωσικής επίθεσης και, αντιθέτως, επικεντρώθηκε στην οικονομία. Σήμερα, ο ίδιος ο Ουκρανός πρόεδρος εμφανίστηκε ενοχλημένος με τις συνεχείς δηλώσεις του Αμερικανού ομολόγου του περί πολέμου.

«Εγώ κατανοώ σε βάθος τι συμβαίνει στο κράτος μας, όπως ακριβώς (ο Μπάιντεν) καταλαβαίνει τι συμβαίνει στις ΗΠΑ. Μήπως έχουμε άρματα στους δρόμους μας; Όχι. Αλλά, αν δεν είσαι εδώ, σου δίνεται η αίσθηση από τα μέσα ενημέρωσης ότι γίνεται πόλεμος», τόνισε, προσθέτοντας ότι είναι σημαντικό ο Μπάιντεν να λαμβάνει τις πληροφορίες του για την κατάσταση από τον ίδιο και όχι από «ενδιάμεσους».

Ο Ουκρανός πρόεδρος είπε επίσης, ότι το νόμισμα σταθεροποιήθηκε και ότι η χώρα του ζητάει στρατιωτική, πολιτική και οικονομική στήριξη από τη Δύση, καθώς χρειάζεται 4-5 δισεκατομμύρια δολάρια, για να σταθεροποιήσει την οικονομία της.

Ο βασικός κίνδυνος για την Ουκρανία είναι η αποσταθεροποίηση εκ των έσω, συμπεριλαμβανομένης μιας οικονομικής κρίσης, πρόσθεσε.

Ο Ζελένσκι τόνισε πάντως ότι το ΝΑΤΟ ήταν ο μοναδικής εγγυητής της ασφάλειάς της Ουκρανίας στην αντιπαράθεσή της με τη Ρωσία. Παραδεχόμενος ότι η Ουκρανία πρέπει να αναπτύξει τον δικό της στρατό, σημείωσε:

«Καταλαβαίνουμε αυτή τη στιγμή πολύ καλά ότι αν δεν είμαστε μέρος του ΝΑΤΟ, τότε είμαστε μόνοι μας όσον αφορά την προστασία μας. Πρέπει να έχουμε κάτι στο οποίο μπορούμε να βασιστούμε».

Ο Ζελένσκι κατηγόρησε παράλληλα τη Βρετανία ότι επιτρέπει το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος από Ρώσους αλλά και άλλους ολιγάρχες από χώρες όπως το Καζακστάν ή η ίδια η Ουκρανία. Επέκρινε επίσης τη Γερμανία, με αφορμή τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2, εκτιμώντας ότι δίνει προτεραιότητα στις επιχειρηματικές συμφωνίες της με τη Ρωσία και όχι στην ασφάλεια και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.

Παράλληλα, ο Ουκρανός πρόεδρος είχε τηλεφωνική επικοινωνία την Παρασκευή, και με τον Γάλλο ομόλογό του, τον Εμανουέλ Μακρόν, στον οποίο τόνισε ότι οι εντατικές διαβουλεύσεις έχουν μειώσει τον κίνδυνο μίας κλιμάκωσης της κρίσης μεταξύ της χώρας του και της Ρωσίας.

Από το γραφείο της γαλλικής προεδρίας έγινε γνωστό πως ο Εμανουέλ Μακρόν επαναβεβαίωσε την πλήρη αλληλεγγύη της Γαλλίας στην Ουκρανία. Μακρόν και Ζελένσκι συμφώνησαν να συνεχίσουν τις προσπάθειες με στόχο την αποκλιμάκωση της έντασης και να συνεργαστούν στο πλαίσιο του σχήματος της Νορμανδίας για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ. Ο πρόεδρος Μακρόν επανέλαβε επίσης την αποφασιστικότητά του για τη διατήρηση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας, αναφέρει το Ελιζέ.

Συμφωνία Πούτιν-Μακρόν για αποκλιμάκωση και συνέχιση του διαλόγου

Την πρόθεσή του να ακολουθήσει τον δρόμο του διαλόγου με τη Δύση και να μην κλιμακωθεί περαιτέρω η κατάσταση στα σύνορα της Ουκρανίας εξέφρασε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν στον Γάλλο ομόλογό του, Εμανουέλ Μακρόν, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε αξιωματούχος της γαλλικής προεδρίας μετά τη συνομιλία των δύο ηγετών.

Η τηλεφωνική επικοινωνία Πούτιν - Μακρόν πραγματοποιήθηκε αφού οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ υπέβαλαν τις επίσημες γραπτές απαντήσεις τους στα αιτήματα ασφαλείας της Μόσχας, μετά από εβδομάδες προσωπικής δημόσιας σιωπής για την ουκρανική κρίση από πλευράς του Ρώσου προέδρου.

«Ο πρόεδρος Πούτιν είπε ότι ήθελε να συνεχιστεί ο διάλογος και ότι ήταν σημαντικό να εργαστούμε για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ», είπε ο αξιωματούχος. Πρόσθεσε ότι ο Ρώσος πρόεδρος υπογράμμισε ότι δεν επιθυμεί την κλιμάκωση της κατάστασης.

Πούτιν και Μακρόν συμφώνησαν ότι είναι αναγκαία η αποκλιμάκωση και η συνέχιση του διαλόγου, σύμφωνα με το Ελιζέ.

«Ο πρόεδρος Πούτιν δεν εξέφρασε καμία επιθετική πρόθεση. Είπε ξεκάθαρα ότι δεν επιδιώκει την αντιπαράθεση» αναφέρεται στην ανακοίνωση της γαλλικής προεδρίας.

Εξάλλου, για τις συνομιλίες που αφορούν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ο Γάλλος αξιωματούχος είπε ότι παραμένουν «δύσκολες» αλλά υπάρχουν ενδείξεις πως θα μπορούσε να επιτευχθεί μια συμφωνία.

Το Κρεμλίνο, από την πλευρά του, επιβεβαίωσε ότι η Μόσχα είναι πρόθυμη να συνεχίσει τον διάλογο.

Ο Μπόρις Τζόνσον θα παροτρύνει τον Πούτιν να υποχωρήσει στην Ουκρανία

Τηλεφωνική επικοινωνία αναμένεται να έχει ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον με τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν προκειμένου να τον παροτρύνει να υποχωρήσει στο ζήτημα της Ουκρανίας, έτσι ώστε να αποφευχθεί «αιματοχυσία», σύμφωνα με όσα δήλωσε το βράδυ της Παρασκευής εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ.

«Ο πρωθυπουργός είναι αποφασισμένος να επιταχύνει τις διπλωματικές προσπάθειες και να ενισχύσει την αποτροπή ώστε να αποφευχθεί μια αιματοχυσία στην Ευρώπη», ανέφερε η εκπρόσωπος σε ανακοίνωσή της.

«Ο Τζόνσον διατυπώσει εκ νέου την ανάγκη η Ρωσία να υποχωρήσει και να εμπλακεί διπλωματικά όταν θα συναντηθεί με τον πρόεδρο Πούτιν την επικείμενη εβδομάδα», συμπλήρωσε.

Εκτός από την τηλεφωνική επικοινωνία των δύο ηγετών, ο επικεφαλής της βρετανικής κυβέρνησης αναμένεται να ταξιδέψει στην περιοχή μέσα στις επόμενες ημέρες.

Ο Μπάιντεν στέλνει στρατιώτες στην Ανατολική Ευρώπη ως ενίσχυση στο ΝΑΤΟ

Χθες Σάββατο 28 Ιανουρίου, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε πως σύντομα θα στείλει στρατιώτες στην Ανατολική Ευρώπη.

Όπως είπε χαρακτηριστικά σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους, μετά από την επιστροφή του από ταξίδι στην Πενσυλβάνια: «Θα στείλω Αμερικανούς στρατιώτες στην Ανατολική Ευρώπη και στις χώρες του ΝΑΤΟ σύντομα. Όχι μεγάλο αριθμό».

Οι ΗΠΑ έχουν ήδη θέσει σε επιφυλακή 8.500 στρατιώτες για να ενισχύσουν τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ.

Ωστόσο, ο Αμερικανός πρόεδρος τόνισε και επανέλαβε ότι δεν τίθεται ζήτημα αποστολής Αμερικανικών στρατιωτών στην Ουκρανία, η οποία δεν είναι μέλος της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.

Η αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης κρίνεται ως ένα πρόσθετο μέσο πίεσης στον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ουάσινκγτον ενδέχεται να εισβάλει στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο.

Συγκεντρώνουν φιάλες αίματος στην Ουκρανία

Ενόσω συνεχίζονται οι διπλωματικές προσπάθειες προκειμένου να αποφευχθεί μία ένοπλη σύρραξη στην ανατολική Ευρώπη, περισσότεροι από 100.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν συγκεντρωθεί στα σύνορα με την Ουκρανία.

Παρά τις διαβεβαιώσεις της Μόσχας ότι δεν σκοπεύει να εισβάλλει στη γειτονική της χώρα, οι ρωσικές δυνάμεις συγκεντρώνουν φιάλες αίματος και ιατρικό εξοπλισμό, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Reuters που επικαλείται τρεις αμερικανούς αξιωματούχους.

Εν ενεργεία και πρώην αξιωματούχοι των ΗΠΑ επισημαίνουν ότι συγκεκριμένες ενδείξεις -όπως οι προμήθειες αίματος- είναι κρίσιμες για να κριθεί εάν η Μόσχα θα ήταν έτοιμη να πραγματοποιήσει μία εισβολή, εφόσον ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αποφάσιζε να δώσει τέτοια εντολή.

Η αποκάλυψη που έκαναν Αμερικανοί αξιωματούχοι -χωρίς να κατονομάζονται- για τις φιάλες αίματος, εντείνουν την ανησυχία από τις προειδοποιήσεις των ΗΠΑ ότι η Ρωσία μπορεί να προετοιμάζεται για μία νέα εισβολή στην χώρα.

Το αμερικανικό Πεντάγωνο έχει επισημάνει πως η συγκέντρωση ιατρικού εξοπλισμού γίνεται στο πλαίσιο της ανάπτυξης στρατιωτικών δυνάμεων της Ρωσίας στη μεθόριο.

Ωστόσο, η αποκάλυψη για τις φιάλες αίματος προσθέτει ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες που, σύμφωνα με τους αναλυτές, είναι απολύτως ενδεικτικές του επιπέδου της στρατιωτικής ετοιμότητας της Ρωσίας.

«Δεν είναι απολύτως σίγουρο ότι θα υπάρξει μία νέα επίθεση, αλλά δεν θα εξαπέλυε κανείς επίθεση, χωρίς αυτά (σ.σ. τα αποθέματα αίματος)», σχολίασε ο Μπεν Χότζες, αντιστράτηγος ε.α. που πλέον είναι αναλυτής στο Κέντρο για την Ανάλυση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής.

Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας απέφυγε να σχολιάσει το δημοσίευμα του Reuters.

Εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου αρκέστηκε να υπενθυμίσει τις κατ’ επανάληψη προειδοποιήσεις της Ουάσινγκτον για την στρατιωτική ετοιμότητα των ρωσικών δυνάμεων κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία. Από την πλευρά του το αμερικανικό Πεντάγωνο αρνήθηκε να σχολιάσει τις πληροφορίες.

Οι τρεις αμερικανοί αξιωματούχοι που έκαναν την αποκάλυψη για τη συγκέντρωση φιαλών αίματος, αρνήθηκαν να διευκρινίσουν πότε ακριβώς έγινε αντιληπτή η μεταφορά τους κοντά στα σύνορα Ρωσίας-Ουκρανίας. Ωστόσο, δύο από αυτούς ανέφεραν πως έγινε μέσα στις τελευταίες εβδομάδες.