Βρετανική προειδοποίηση για ρωσικό πραξικόπημα στην Ουκρανία - Στις Βρυξέλλες αύριο η «καυτή πατάτα»

Το Ηνωμένο Βασίλειο κατηγόρησε επίσημα το Σάββατο τη Ρωσία πως «επιδιώκει να εγκαταστήσει φιλορώσο ηγέτη στο Κίεβο» και σχεδιάζει να προχωρήσει σε «κατοχή» της Ουκρανίας, την επομένη των αμερικανορωσικών συνομιλιών, με τη Μόσχα να διαψεύδει, χαρακτηρίζοντας «ανοησίες» τις καταγγελίες του Λονδίνου.

«Καλούμε το ΥΠΕΞ της Βρετανίας να σταματήσει να διασπείρει ανοησίες», ήταν η αντίδραση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών.

Σε ανακοίνωσή της σε εξαιρετικά οξύ τόνο, η επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας, η Λιζ Τρας, κατήγγειλε «το εύρος της ρωσικής δραστηριότητας με σκοπό να καθυποταχθεί η Ουκρανία». «Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, η ρωσική κυβέρνηση επιδιώκει να εγκαταστήσει φιλορώσο ηγέτη στο Κίεβο, ενώ σχεδιάζει να εισβάλει και να καταλάβει την Ουκρανία».

Σύμφωνα με το Φόρεϊν Όφις, «ο ουκρανός πρώην βουλευτής Γιεβγκένι Μουράγεφ θεωρείται δυνητικός υποψήφιος», όμως δεν είναι ο μόνος: «οι ρωσικές υπηρεσίες κατασκοπείας» διατηρούν «δεσμούς με αρκετούς ουκρανούς πρώην πολιτικούς».

Το βρετανικό ΥΠΕΞ αναφέρθηκε στον Σεργκέι Αρμπούζοφ (πρωθυπουργό από το 2012 ως το 2014, μετέπειτα μεταβατικό πρωθυπουργό), τον Αντρέι Κλούγεφ (επικεφαλής της κυβέρνησης του πρώην προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς), τον Βολοντίμιρ Σιβκόβιτς (πρώην αναπληρωτή γραμματέα του ουκρανικού Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας και Άμυνας), καθώς και τον Μικόλα Αζάροφ (πρωθυπουργό από το 2010 ως το 2014).

«Ορισμένοι εξ αυτών βρίσκονται σε επαφή με πράκτορες των ρωσικών υπηρεσιών πληροφοριών οι οποίοι εμπλέκονται το τρέχον διάστημα στον σχεδιασμό επίθεσης εναντίον της Ουκρανίας», πρόσθεσε το Φόρεϊν Όφις.

Για τις ΗΠΑ, οι βρετανικές κατηγορίες είναι «βαθιά ανησυχητικές». «Αυτό το είδος συνωμοσίας είναι βαθιά ανησυχητικό. Ο ουκρανικός λαός έχει το κυρίαρχο δικαίωμα να ορίσει το μέλλον του και στεκόμαστε στο πλευρό των δημοκρατικά εκλεγμένων εταίρων μας στην Ουκρανία», ανέφερε η Έμιλι Χορν, η εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας.

Το σενάριο κατά το οποίο η Ρωσία μπορεί να καταλάβει τη γειτονική της χώρα χαρακτηρίστηκε «παραλογισμός» από τον επικεφαλής του γερμανικού Πολεμικού Ναυτικού, τον αντιναύαρχο Κάι-Άχιμ Σένμπαχ. Αυτό και άλλα σχόλια που έκανε οδήγησαν στην ανακοίνωση, από το γερμανικό υπουργείο Άμυνας, της παραίτησής του χθες βράδυ.

«Ειλικρινείς» συνομιλίες

Οι βρετανικές κατηγορίες διατυπώθηκαν μερικές ώρες μόλις αφού ο Ρώσος υπουργός Άμυνας, ο Σεργκέι Σόιγκου, δέχθηκε να συναντηθεί στη Μόσχα με τον βρετανό ομόλογό του Μπεν Γουάλας.

Όμως η διμερής αυτή συνάντηση –θα ήταν η πρώτη από το 2013–, με σκοπό να «εξερευνηθούν όλες οι οδοί για να φθάσουμε στη σταθερότητα και σε μια επίλυση της ουκρανικής κρίσης», όπως ανέφερε χθες πηγή προσκείμενη στο βρετανικό υπουργείο Άμυνας, ενδέχεται να τεθεί υπό αμφισβήτηση μετά τις βρετανικές κατηγορίες.

Το Κρεμλίνο, που κατηγορείται από τους δυτικούς πως έχει συγκεντρώνει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στα σύνορα με την Ουκρανία ενόψει επίθεσης, διαψεύδει ότι έχει οποιαδήποτε πρόθεση να εισβάλει, αλλά συναρτά την αποκλιμάκωση με τη σύναψη συμφωνιών για την αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη, ειδικά τη μη διεύρυνση του NATO, πάνω απ’ όλα στην Ουκρανία.

Απαράδεκτο, απαντά η Δύση, που απειλεί τη Ρωσία με συντριπτικές οικονομικές κυρώσεις σε περίπτωση που επιτεθεί.

Παρότι οι θέσεις των δύο πλευρών μοιάζουν επί του παρόντος ασυμβίβαστες, επιχειρείται εκτόνωση των εντάσεων με τη Μόσχα έπειτα από αρκετές εβδομάδες φραστικής κλιμάκωσης· Ρώσοι και Αμερικανοί συμφώνησαν να συνεχίσουν την επόμενη εβδομάδα τις «ειλικρινείς» συνομιλίες τους στη Γενεύη, όπου πήγαν οι Σεργκέι Λαβρόφ και Άντονι Μπλίνκεν.

Η εξέλιξη ώθησε τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ να εκφράσει την ελπίδα πως «δεν θα γίνει» εισβολή ή παρείσφρηση ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία.

«Στρατηγικό λάθος»

Οι βρετανικές καταγγελίες συνάδουν με αμερικανικές πληροφορίες.

Την Πέμπτη, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις σε τέσσερις Ουκρανούς, ανάμεσά τους δύο βουλευτές εν ενεργεία, κατηγορώντας τους πως συνεργάζονται με τη ρωσική υπηρεσία κατασκοπείας FSB, μιλώντας περί «αποσταθεροποιητικών δραστηριοτήτων» στην Ουκρανία.

Η απόφαση του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών έβαλε στο στόχαστρο τους κοινοβουλευτικούς Τάρας Κόζακ και Αλέγκ Βαλόσιν –κατηγορούνται πως έλαβαν από την FSB εντολή να στρατολογήσουν «νυν και πρώην κυβερνητικούς αξιωματούχους για να προετοιμαστούν να αναλάβουν τον έλεγχο της κυβέρνησης και των υποδομών της χώρας με μια ρωσική δύναμη κατοχής»–, καθώς και τον Βολοντίμιρ Σιβκόβιτς, που αναφέρεται επίσης στο δελτίο Τύπου του Φόρεϊν Όφις.

Ο Λευκός Οίκος εκτιμά ότι η Ρωσία μπορεί να επιτεθεί στην Ουκρανία «ανά πάσα στιγμή».

Η επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας Λιζ Τρας προειδοποίησε χθες τον Βλαντίμιρ Πούτιν εναντίον της διάπραξης του «μείζονος στρατηγικού σφάλματος» που θα αποτελούσε «οποιαδήποτε ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία», απειλώντας πως σε τέτοια περίπτωση τα αντίποινα της χώρας της θα είχαν «οδυνηρά κόστη».

Ήδη την Παρασκευή η κυρία Τρας αξίωνε η Ρωσία να προχωρήσει «σε αποκλιμάκωση» κατά τη διάρκεια επίσκεψής της στο Σίδνεϊ, προειδοποιώντας ότι εάν εισβάλει θα μπει σε «φοβερά περίπλοκη κατάσταση και σε απώλειες ανθρώπινων ζωών», όπως όταν η πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ είχε εμπλακεί στον πόλεμο στο Αφγανιστάν και όταν είχαν ξεσπάσει οι συρράξεις στην Τσετσενία.

Στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα το «καυτό» θέμα

H κατάσταση ασφαλείας της Ευρώπης και η έκρυθμη κατάσταση στα σύνορα Ρωσίας-Ουκρανίας είναι από τα βασικά θέματα που θα συζητηθούν στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών που θα γίνει τη Δευτέρα 24 Ιανουαρίου στις Βρυξέλλες, με τη συμμετοχή του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν μέσω τηλεδιάσκεψης.

Σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, ο Άντονι Μπλίνκεν αναμένεται να ενημερώσει τους ευρωπαίους ομολόγους του για τα αποτελέσματα της συνάντησής του με τον Ρώσο Υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στη Γενεύη. Μεταξύ άλλων, αναμένεται να συζητηθεί η γραπτή απάντηση στη ρωσική πρόταση. Σύμφωνα με ευρωπαίους διπλωμάτες, οι ρωσικές αξιώσεις κρίνονται «απαράδεκτες» και «ανατρεπτικές» για την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας. Η συζήτηση θα κινηθεί στη βάση των 10 αρχών που ενέκριναν οι Υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ στην άτυπη συνάντηση που είχαν πριν από μερικές ημέρες στη Δρέσδη.

Με τη συγκέντρωση ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων κατά μήκος των συνόρων της Ουκρανίας και με τον κίνδυνο ενός ατυχήματος να είναι ορατός, οι Υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αναμένεται να ζητήσουν από τη Ρωσία να αποκλιμακώσει επειγόντως την ένταση που έχει προκαλέσει, ανέφερε ευρωπαίος αξιωματούχος. «Δεν θα συζητηθούν κυρώσεις», σύμφωνα με τον ίδιο, ωστόσο, σε περίπτωση στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία, η απάντηση που θα δώσει η ΕΕ θα είναι «άμεση» και «ανάλογη της ρωσικής πρόκλησης».

Την ίδια στιγμή, είναι εμφανές ότι υπάρχουν διαφορές μεταξύ των χωρών της ΕΕ για τις οικονομικές κυρώσεις που σχεδιάζονται κατά της Ρωσίας, οι οποίες προς το παρόν δεν ανακοινώνονται. Όπως σημείωναν ευρωπαίοι διπλωμάτες, «η κάθε χώρα έχει τις δικές της ευαισθησίες».

Τέλος, ευρωπαίοι διπλωμάτες επισημαίνουν τη σημασία συνέχισης του διαλόγου με τη Ρωσία, σε διάφορα φόρα, τόσο μέσω του ΝΑΤΟ (21 κράτη-μέλη της ΕΕ είναι και μέλη του ΝΑΤΟ), αλλά ακόμη περισσότερο μέσω του Οργανισμού για την Ασφάλεια και Σταθερότητα στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).