Ρωσία: Επιχειρεί περικύκλωση της Ουκρανίας από Λευκορωσία - Κλιμακώνει τη διπλωματική διελκυστίνδα

Την ίδια στιγμή, στο μέτωπο της διπλωματίας το βλέμμα στρέφεται στην «αποστολή» της επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, Αναλένα Μπέρμποκ, αύριο, Τρίτη, στη Μόσχα, με τις κυβερνήσεις τόσο στην ΕΕ, όσο και στη Βρετανία και τις ΗΠΑ, να αναζητούν στην επίσκεψη «σημάδια» για το εάν και σε ποιο βαθμό εμμένει η νέα ηγεσία υπό τον Όλαφ Σολτς στη γραμμή Μέρκελ περί ανεξάρτητου ρωσο-γερμανικού διαλόγου και συμβιβασμών με τη Μόσχα -με τις όποιες επιπτώσεις αυτό θα έχει στην κοινή γραμμή που επιδιώκουν να προβάλλουν έναντι του Κρεμλίνου.

Η επίσκεψη Μπέρμποκ και η «επίσημη πρώτη» της με τον Σεργκέι Λαβρόφ ακολουθεί την αδιέξοδη διαπραγμάτευση της Ρωσίας με τη διακυβέρνηση Μπάιντεν και τη Βορειοατλαντική Συμμαχία επί των νομικά δεσμευτικών εγγυήσεων ασφαλείας που απαιτεί ο Βλαντιμίρ Πούτιν προς αποσόβηση του κινδύνου ανάφλεξης -με πυρήνα τη μη περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς ή κατ' ουσίαν την προσπάθεια να «ξαναχτίσει» κατά κάποιο βαθμό τη Σοβιετική Ένωση.

Με την Ουκρανία κυκλωμένη ήδη από ρωσική δύναμη άνω των 100.000 στρατιωτών -και τις ΗΠΑ να δηλώνουν πως «στρώνεται το έδαφος» για πιθανή προβοκάτσια στα ανατολικά ως πρόσχημα εισβολής-, ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις και εξοπλισμός άρχισαν να φθάνουν στη Λευκορωσία.

Εκ μέρους του λευκορωσικού καθεστώτος του συμμάχου του Βλαντιμίρ Πούτιν, Αλεξάντερ Λουκασένκο, έχουν προαναγγελθεί κοινά στρατιωτικά γυμνάσια με τη Ρωσία το Φεβρουάριο χωρίς να έχει ανακοινωθεί ακριβής ημερομηνία. Τα ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων μετέδωσαν σήμερα, Δευτέρα, πως η αποστολή ρωσικών δυνάμεων για τα «γυμνάσια» έχει ήδη ξεκινήσει.

Εφόσον ο Βλαντιμίρ Πούτιν λάβει την τελική απόφαση να κινηθεί στρατιωτικά κατά της ανατολικής Ουκρανίας -κάτι που ακόμη δεν είναι σαφές εάν όντως και κυρίως σε ποια κλίμακα θα πράξει-, η εισβολή εικάζεται ότι μπορεί να ξεκινήσει εντός του επόμενου μήνα. Και τότε η Ρωσία θα έχει ανεπτυγμένες δυνάμεις και στο λευκορωσικό έδαφος.

Προβοκάτσια αναμένουν οι ΗΠΑ, διαψεύδει ο Λαβρόφ

Ως προς τις πρόσφατες δηλώσεις αξιωματούχων της κυβέρνησης Μπάιντεν ότι η Μόσχα ενδέχεται να ετοιμάζει προβοκάτσια στο έδαφος της ανατολικής Ουκρανίας, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, υποστήριξε σήμερα πως πρόκειται για «παραπληροφόρηση».

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν στοιχεία ότι ειδική επιχειρησιακή ομάδα, εκπαιδευμένη για πόλεμο σε αστικό περιβάλλον και στη χρήση εκρηκτικών, έχει ήδη αναπτυχθεί στο έδαφος της ανατολικής Ουκρανίας για να προχωρήσει σε πράξεις σαμποτάζ ενάντια στις υποστηριζόμενες από τη Ρωσία αυτονομιστικές δυνάμεις, ώστε να δοθεί το πρόσχημα εισβολής. Ανάλογες αναφορές έχουν έλθει από την Ουκρανία.

Αναφερόμενος σε δηλώσεις της εκπροσώπου του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκι, η οποία συνέκρινε τη σημερινή κατάσταση στην Ουκρανία με αυτήν που είχε διαμορφωθεί προ της προσάρτησης της χερσονήσου της Κριμαίας το 2014, ο Λαβρόφ είπε ότι «η τραγωδία στην σημερινή Ουκρανία πράγματι άρχισε το 2014, ωστόσο δεν ήταν συνέπεια κάποια πρόκλησης εκ μέρους της Ρωσίας, αλλά το αποτέλεσμα πραξικοπήματος που το υποστήριξαν και μάλιστα οργάνωσαν σε σημαντικό βαθμό οι ΗΠΑ».

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο ίδιος αναφέρθηκε με δόση ειρωνίας και σε δηλώσεις της Αμερικανίδας υφυπουργού Εξωτερικών, αρμόδιας για Πολιτικές Υποθέσεις, Βικτόρια Νούλαντ, ότι οι ΗΠΑ έχουν επεξεργαστεί 18 σενάρια δράσης στην περίπτωση ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

«Μπορώ μόνο επιπροσθέτως να υποθέσω ότι μάλλον οι Ηνωμένες Πολιτείες όπως είναι γνωστό διαθέτουν 17 μυστικές υπηρεσίες και υπηρεσίες πληροφοριών. Ίσως, οι 17 υπηρεσίες μαζί με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ μας κάνουν 18 σενάρια. Μπορούν λοιπόν να προκηρύξουν διαγωνισμό μεταξύ τους» σχολίασε. Ο ίδιος τόνισε ότι η ίδια η Μόσχα εξετάζει «διάφορα σενάρια» που αφορούν τις περαιτέρω ενέργειές της στον τομέα της διασφάλισης εγγυήσεων ασφαλείας, τα οποία πάντως, όπως είπε στον ίδιο ειρωνικό τόνο, είναι λιγότερα από αυτά των ΗΠΑ...

Την ίδια στιγμή, ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Ριαμπκόφ, επέμενε στις απειλές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες περί ανάπτυξης ρωσικών στρατιωτικών υποδομών στην Κούβα και Βενεζουέλα, λέγοντας σε συνέντευξή του πως «ούτε επιβεβαιώνει, ούτε αποκλείει τίποτα».

Ο ίδιος ο Ριαμπκόφ έχει συγκρίνει την παρούσα ένταση γύρω από την Ουκρανία με την κρίση των πυραύλων στην Κούβα το 1962 που έφερε τον κόσμο στα πρόθυρα πυρηνικού πολέμου. Ανάλογες προειδοποιήσεις έχει απευθύνει και ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Πούτιν σε περίπτωση περαιτέρω επέκτασης του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς.

Από πλευράς του, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, απαντώντας σε ερώτημα σχετικά με το ενδεχόμενο εγκατάστασης ρωσικών πυραύλων στη Λατινική Αμερική σε σχέση με τις δηλώσεις Ριαμπκόφ, δήλωσε σήμερα ότι «δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Κούβα και η Βενεζουέλα είναι κυρίαρχα κράτη».

Απαντώντας στις ρωσικές απειλές, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, έχει διαμηνύσει ότι η αντίδραση θα είναι «αποφασιστική», ωστόσο από τις δηλώσεις του διεφάνη ότι στην Ουάσινγκτον δεν λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις συγκεκριμένες προειδοποιήσεις.

«Όλα εξαρτώνται από τις ενέργειες των ΗΠΑ» διαμηνύει σταθερά η Ρωσία και προειδοποιεί για κρίση «με απρόβλεπτες συνέπειες για την ευρωπαϊκή ασφάλεια», επαναλαμβάνοντας διαρκώς ότι εξετάζει μέτρα στρατιωτικο-τεχνικής φύσης χωρίς να υπεισέρχεται περαιτέρω.

Ερωτηθείς επ' αυτού, ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Αλεξάντρ Γκρουσκό, δήλωσε ότι το ΝΑΤΟ γνωρίζει ποια ανάλογα μετρα μπορεί να λάβει η Μόσχα εφόσον η Συμμαχία αρνηθεί να συναινέσει στα αιτήματά της.

«Εμείς δεν απειλούμε κανέναν. Εμείς προειδοποιούμε. Η θέση μας είναι απολύτως κατανοητή και προβλέψιμη. Την παρουσιάσαμε με σαφήνεια και τώρα περιμένουμε την ίδια ακριβώς έντιμη αντίδραση» δήλωσε ο Γκρουσκό, επισημαίνοντας ότι «στο ΝΑΤΟ αντιλαμβάνονται άριστα, για ποια μέτρα στρατιωτικό-τεχνικής φύσεως γίνεται λόγος από ρωσικής πλευράς. Εμείς δεν κρύβουμε τις δυνατότητες μας, ενεργούμε με πολύ διαφανή τρόπο»....

Ο ίδιος ανέφερε ότι τα μέτρα θα εξαρτηθούν από το ποιες στρατιωτικές δυνάμεις μπορεί να ενεργοποιηθούν κατά των ρωσικών συμφερόντων.

Το βλέμμα στη συνάντηση Μπέρμποκ-Λαβρόφ στη Μόσχα

Με το μέλλον της Ουκρανίας επί ξυρού ακμής, η νέα Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ, επιχείρησε κατά την επίσκεψη που πραγματοποίησε σήμερα στο Κίεβο να καθησυχάσει την ηγεσία της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας ότι το Βερολίνο δεν θα συμβιβαστεί ως προς τις βασικές αρχές της εθνικής κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας της χώρας κατά την «επίσημη πρώτη» συνάντηση που θα έχει την Τρίτη στη Μόσχα με τον Σερκέι Λαβρόφ.

Η προερχόμενη από το κόμμα των Πρασίνων υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας υπογράμμισε ότι είναι έτοιμη για σοβαρό διάλογο με τη Ρωσία σχετικά με την αμοιβαία ασφάλεια, αλλά δεν είναι διατεθειμένη να υποχωρήσει «σε βασικές αρχές όπως το παραβίαστο των συνόρων, η ελεύθερη επιλογή συμμαχιών [αναφορά στην απαίτηση της Μόσχας να μην ενταχθεί η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ] και η αποκήρυξη της απειλής προσφυγής στη βία».

Η Αναλένα Μπέρμποκ προειδοποίησε ότι εάν η Ρωσία εισβάλει στο έδαφος της Ουκρανίας θα κληθεί να καταβάλλει «υψηλό τίμημα», επιμένοντας ότι η διπλωματία «είναι η μοναδική οδός».

«Κάθε περαιτέρω επιθετική ενέργεια θα έχει υψηλό τίμημα για τη Ρωσία από οικονομικής, στρατηγικής και πολιτικής πλευράς» τόνισε η Μπέρμποκ σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε από κοινού με τον Ουκρανό ομόλογό της, Ντμίτρο Κουλέμπα.

Οι διαφορετικές γραμμές εντός της Δύσης

Τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και η Βρετανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν στραμμένο το βλέμμα στην αυριανή επίσκεψη της Αναλένα Μπέρμποκ στη Μόσχα προκειμένου να «αποκωδικοποιήσουν» εάν η Γερμανία καταφεύγει εκ νέου στην παραδοσιακή τακτική του να επιδιώκει ανεξάρτητο διάλογο με τη Ρωσία.

Η ίδια η Μπέρμποκ ανήκει στη νεότερη γενιά Γερμανών πολιτικών που είναι σθεναρά προσηλωμένοι στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής και είναι αποφασισμένοι να απομακρύνουν τη Γερμανία από την πάγια γραμμή συμβιβασμού με τη Μόσχα. Από την άλλη όμως, η -υπό την ηγεσία του SPD γερμανική καγκελαρία- θεωρείται λιγότερο διατεθειμένη να απομακρυνθεί από την πολιτική της τέως καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ.

Και θα είναι βαθιά απογοητευτικό, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο βρετανικός Guardian, για τη Δύση εάν η Γερμανία συνεχίσει να λειτουργεί «παρελκυστικά», τη στιγμή που η Ευρώπη και οι ΗΠΑ καταβάλλουν έντονες προσπάθειες για να παρουσιάσουν ένα ενιαίο μέτωπο εντός του ΝΑΤΟ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν επί της ουσίας απούσα σε επίπεδο επίσημης εκπροσώπησης στις -τελικά αδιέξοδες- διαπραγματεύσεις της περασμένης εβδομάδας σχετικά με το μέλλον της Ουκρανίας, που έλαβαν χώρα αρχικά σε διμερές επίπεδο μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας στη Γενεύη και εν συνεχεία στους κόλπους του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας στις Βρυξέλλες.

Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, έχει τονίσει πως το Κρεμλίνο εσκεμμένα επιχειρεί να παραμερίσει την ΕΕ, σημειώνοντας όμως ότι διαθέτει αμερικανικές εγγυήσεις πως «τίποτα δεν θα αποφασιστεί χωρίς συνεργασία, συντονισμό και συμμετοχή από την ΕΕ». Ανάλογο μήνυμα ότι «η όποια απόφαση 'περνάει' από την ΕΕ» έχουν εκπέμψει προς πάσα κατεύθυνση από κοινού η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν (η Γαλλία βρίσκεται από 1ης Ιανουαρίου στο τιμόνι της κυλιόμενης προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ).

Επιμένει στο «Σχήμα της Νορμανδίας» η Ουκρανία

Η Ουκρανία από την πλευρά της καλεί σταθερά σε απευθείας διαπραγμάτευση με τη Ρωσία στο πλαίσιο του Σχήματος της Νορμανδίας (Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, Ουκρανία) για «να μπει τέλος στη σύγκρουση» με τους φιλορώσους αυτονομιστές στο ανατολικό τμήμα της χώρας -προοπτική στην οποία αντιστέκεται η Μόσχα, επιλέγοντας τη διαπραγμάτευση με τις ΗΠΑ, παρόλο που δημοσίως δηλώνει ότι θα ήταν «πρόθυμη» εφόσον τηρηθούν τα προσυμφωνηθέντα για την ανατολική Ουκρανία.

Το ίδιο επανέλαβε ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών, Νμίτρο Κουλέμπα, κατά τη συνέντευξη Τύπου με την Αναλένα Μπέρμποκ στο Κίεβο, τονίζοντας ότι είναι σημαντικό η Γερμανία και η Γαλλία να μη λαμβάνουν αποφάσεις για την Ουκρανία ερήμην της.

Πέραν των συνομιλιών σχετικά με την ανάπτυξη ρωσικών στρατευμάτων στο σύνορα της Ουκρανίας, οι εκκλήσεις του Κιέβου προς τη Γερμανία για την παράδοση όπλων και ο αμφιλεγόμενος αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream 2 επρόκειτο επίσης στο επίκεντρο των συνομιλιών.

Απομακρύνεται η «πυρηνική» επιλογή του αποκλεισμού της Ρωσίας από το σύστημα Swift

Εν τω μεταξύ, ως προς τις κυρώσεις που «ζυγίζει» η Δύση εφόσον τελικά ο Βλαντιμίρ Πούτιν επιχειρήσει εισβολή στην Ουκρανία, η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt αναφέρει επικαλούμενη πηγές της καγκελαρίας ότι δεν εξετάζεται πλέον το ενδεχόμενο αποσύνδεσης των ρωσικών τραπεζών από το διεθνές σύστημα διατραπεζικών πληρωμών Swift -κάτι το οποίο συχνά έχει χαρακτηριστεί ως «πυρηνική επιλογή» λόγω των συνεπειών που θα είχε για την ρωσική αλλά και την παγκόσμια οικονομία.

Κατά τις πληροφορίες της Handelsblatt, οι οικονομικές κυρώσεις που έχουν ως στόχο τις ρωσικές τράπεζες εξετάζονται ως εναλλακτική λύση. Το ρωσικό ρούβλι βγήκε ενισχυμένο μετά την εν λόγω αναφορά.

Ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το σύστημα Swift, κίνηση που θα απέκοπτε ουσιαστικά τη χώρα από την παγκόσμια οικονομία, θεωρείται εδώ και καιρό η έσχατη των κυρώσεων που θα μπορούσαν να επιβάλουν οι δυτικές χώρες στη Ρωσία για να την αποτρέψουν από την ανάληψη περαιτέρω στρατιωτικής δράσης εναντίον της γειτονικής της Ουκρανίας.

Το σύστημα Swift είναι ένα παγκόσμιο δίκτυο που χρησιμοποιείται από όλα σχεδόν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα παγκοσμίως για την αποστολή χρηματικών ποσών μεταξύ τους και αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του διεθνούς συστήματος πληρωμών.