Τσουνάμι: Η στιγμή της έκρηξης του ηφαιστείου στην Τόνγκα από δορυφόρο
Ένα συγκλονιστικό στιγμιότυπο κατέγραψε από το διάστημα ο ιαπωνικός μετεωρολογικός δορυφόρος Himawari-8 από τη στιγμή της υποθαλάσσιας έκρηξης που σημειώθηκε το Σάββατο στο ηφαίστειο του νησιού Τόνγκα, στον Ειρηνικό Ωκεανό. Η έντονη δραστηριότητα του ηφαιστείου προκάλεσε, μάλιστα, παλιρροϊκά κύματα (τσουνάμι) ύψους μισού μέτρου, τα οποία κατέκλυσαν τις γύρω παράκτιες περιοχές του νησιωτικού συμπλέγματος της Αμερικανικής Σαμόας.
Νωρίτερα, ερασιτεχνικές κάμερες είχαν καταγράψει απίστευτα πλάνα από τη στιγμή που τα τσουνάμι, «σφυροκοπούσαν» τις παρακείμενες ακτές.
Στα πλάνα διακρίνεται κόσμος διακρίνεται να τρέχει πανικόβλητος, καθώς τα ορμητικά κύματα εισβάλλουν στην ξηρά παρασύροντας στο διάβα τους τα πάντα.
Δείτε πώς φάνηκε από ψηλά η έκρηξη του ηφαιστείου στην Τόνγκα
Σύμφωνα με το Αμερικανικό κέντρο έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι στον Ειρηνικό, παλιρροϊκά κύματα (τσουνάμι) ύψους περίπου μισού μέτρου παρατηρήθηκαν σε μετρητές που βρίσκονται στο επίπεδο της θάλασσας στην πρωτεύουσα της Αμερικανικής Σαμόας ύστερα από δραστηριότητα ηφαιστείου στην Τόνγκα.
Η απειλή για τσουνάμι συνεχίζεται και οι διακυμάνσεις στο επίπεδο της θάλασσας καθώς και ισχυρά θαλάσσια ρεύματα δημιουργούν κινδύνους κατά μήκος παράκτιων περιοχών, ανέφερε σε ανακοίνωσή του το κέντρο.
Τι είναι το τσουνάμι
Τα τσουνάμι είναι θαλάσσια φαινόμενα, που δημιουργούνται κατά την απότομη μετατόπιση μεγάλων ποσοτήτων νερού, σε ένα υδάτινο σχηματισμό, όπως ένας ωκεανός, μια θάλασσα, μια λίμνη ή ένα φιόρδ.
Το τσουνάμι εκδηλώνεται ως κύματα, τα οποία στα βαθιά νερά των ωκεανών (μέσο βάθος 4.500 μέτρα) οδεύουν με μέση ταχύτητα 210 μέτρων/δευτερόλεπτο ή 756 χιλιομέτρων/ώρα (παραπάνω από το μισό της ταχύτητας του ήχου στην ατμόσφαιρα της Γης). Διαδίδονται με μέτωπα κυμάτων, που μπορούν να πλησιάσουν σε πλάτος ακόμα και τη γήινη περίμετρο και οδεύουν με σύνηθες μήκος κύματος της τάξης των 50-400 χιλιομέτρων και ύψος που κυμαίνεται, συνήθως, από μερικά εκατοστά έως 40 μέτρα.
Φτάνοντας τα κύματα αυτά σε ρηχά νερά χάνουν την ταχύτητά τους, έως και 20 φορές, αρχικά στο μπροστινό τους μέτωπο, αυτό που φτάνει πρώτο στα ρηχά, και έτσι το μήκος τους μικραίνει, καθώς το πίσω μέρος του κύματος ταξιδεύει ακόμη, με σχετικά μεγαλύτερη ταχύτητα. Το μήκος του κύματος ενός τσουνάμι μεταβάλλεται, ακολουθώντας την μεταβολή της μέσης ταχύτητάς του σύμφωνα με το βάθος της θάλασσας που διατρέχει, και η ορμή του διατηρείται (θεωρώντας προσεγγιστικά πως δεν εξαπλώνεται και κατά πλάτος) με αντίστοιχη μεταβολή του ύψους του. Φτάνοντας στις ακτές το κύμα συμπιέζεται και κερδίζει σε ύψος, που είναι και ο λόγος για τον οποίο γίνεται καταστρεπτικό φθάνοντας στις ακτές, αφού το ύψος του διατηρείται και καθώς εισβάλλει στην ενδοχώρα.
Η αρχική απότομη μετατόπιση του νερού, που προκαλεί τη γένεση ενός τσουνάμι, μπορεί να είναι αποτέλεσμα σεισμού, κυρίως υποθαλάσσιου, που προκαλεί κατακόρυφη ανάταξη του βυθού, παραθαλάσσιας κατάρρευσης βουνοπλαγιάς ή ηφαιστείου, υποθαλάσσιας ηφαιστειακής έκρηξης ή κατολίσθησης, καθώς και πτώσης ικανού μεγέθους ουράνιου σώματος στη θάλασσα. Ενώ σε βαθιά νερά το τσουνάμι, λόγω των χαρακτηριστικών του εκεί, δεν θεωρείται σοβαρός κίνδυνος για τις πλέουσες κατασκευές, φτάνοντας στις ακτές έχει ιδιαίτερα καταστρεπτικές συνέπειες.