ΚΟΣΜΟΣ

Ουκρανία: Αποκλείει ο Μπάιντεν αμερικανικές «μπότες» στο έδαφος εάν εισβάλει η Ρωσία

Ουκρανία: Αποκλείει ο Μπάιντεν αμερικανικές «μπότες» στο έδαφος εάν εισβάλει η Ρωσία
«Βέβαιος πως ο Πούτιν έλαβε το μήνυμα» δηλώνει ο Τζο Μπάιντεν για τη συνομιλία με τον Ρώσο πρόεδρο AP Photo/Gemunu Amarasinghe

Σε γεωπολιτικό «σκάκι» επιδίδονται Ηνωμένες Πολιτείες και Ρωσία εν μέσω «εκρηκτικού» σκηνικού στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Εκατέρωθεν απειλές και προειδοποιήσεις, αλλά και «παράθυρα» για νέους διαύλους επικοινωνίας, διαδέχονται το «μπρα ντε φερ» των Τζο Μπάιντεν και Βλαντιμίρ Πούτιν για την Ουκρανία, η οποία τελεί υπό την απειλή ρωσικής εισβολής.

Αμερικανικές «μπότες» δεν θα βρεθούν στο έδαφος, ξεκαθάρισε σήμερα, Τετάρτη, ο ίδιος ο Τζο Μπάιντεν. Όμως κατέστησε σαφές πως οι οικονομικές κυρώσεις με τις οποίες θα απαντήσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, σε συντονισμού με τους συμμάχους τους, θα είναι «άνευ προηγουμένου».

Ισχυρές προειδοποιήσεις έρχονται ταυτόχρονα από την Ευρώπη με τη Γαλλία να κάνει λόγο για «στρατηγικές και μαζικές συνέπειες», και το νέο καγκελάριο της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, να ακολουθεί τη γραμμή Μπάιντεν προειδοποιώντας τη Μόσχα με συνέπειες για τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2, ο οποίος και μετατρέπεται σε κεντρικό μοχλό πίεσης της Δύσης προς τη Μόσχα.

Στις πρώτες δηλώσεις του κατόπιν της δίωρης τηλεδιάσκεψης της Τρίτης με τον Ρώσο πρόεδρο, ο Τζο Μπάιντεν απέκλεισε την ανάπτυξη Αμερικανών στρατιωτών στο έδαφος της Ουκρανίας σε περίπτωση ρωσικής εισβολής.

«Δεν είναι στο τραπέζι. Έχουμε ηθική και νομική υποχρέωση, βάσει του Άρθρου 5, να υπερασπιστούμε τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ εάν δεχτούν επίθεση, όμως αυτή η υποχρέωση δεν επεκτείνεται στην Ουκρανία» δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος.

Μιλώντας στους δημοσιογράφους καθώς αναχωρούσε από τον Λευκό Οίκο για το Κάνσας, ο Μπάιντεν δήλωσε ότι προειδοποίησε τον Βλαντιμίρ Πούτιν ότι θα επιβάλει δρακόντειες κυρώσεις «όπως δεν έχει δει ποτέ», εκφράζοντας τη βεβαιότητα πως «ο Πούτιν έλαβε το μήνυμα».

«Ήμουν ξεκάθαρος. Ευγενής, αλλά το κατέστησα σαφές: Εάν πράγματι εισβάλει στην Ουκρανία, θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες. Οικονομικές συνέπειες όπως δεν έχει δει ποτέ, και όπως δεν έχουν εφαρμοστεί ποτέ» τόνισε.

Ανέφερε, παράλληλα, πως ελπίζει ότι έως την Παρασκευή θα έχουν υπάρξει ανακοινώσεις σχετικά με συνομιλίες σε υψηλό επίπεδο με τη Ρωσία και τουλάχιστον τέσσερις μεγάλες χώρες του ΝΑΤΟ ώστε «να συζητηθούν οι ανησυχίες» της Μόσχας και αν θα μπορούσαν να γίνουν κάποιοι συμβιβασμοί προς αποκλιμάκωση.

Η συνομιλία των ηγετών Ρωσίας και ΗΠΑ ολοκληρώθηκε χωρίς να καταστεί στην αμερικανική πλευρά πιο σαφές εάν ο Ρώσος πρόεδρος έχει λάβει τελικές αποφάσεις σχετικά με την Ουκρανία, όπως μεταδίδει το CNNi επικαλούμενο αξιωματούχους της διακυβέρνησης Μπάιντεν.

Πάντως, αμφότεροι Μπάιντεν και Πούτιν αναφέρθηκαν σήμερα σε νέους διπλωματικούς διαύλους που μπορεί να ανοιξουν σύντομα σε μία προσπάθεια αποκλιμάκωσης.

Ο Nord Stream 2 στο «οπλοστάσιο» Μπάιντεν

Ο αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream 2 αναδεικνύεται σε ισχυρό «όπλο» των ΗΠΑ έναντι της Ρωσίας υπό την παρούσα κατάσταση, με τη νέα διακυβέρνηση στη Γερμανία υπό τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς να προειδοποιεί εξίσου τη Μόσχα με σχετικές συνέπειες εάν παραβιαστεί η κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.

Ο αγωγός, που συνδέει τη Ρωσία με την Γερμανία και αποτέλεσε επί χρόνια πεδίο σύγκρουσης με τις ΗΠΑ έως ότου τον αποδεχθεί τελικά ο Τζο Μπάιντεν, μπαίνει στο «παιχνίδι» ως ένας από τους βασικούς μοχλούς που διαθέτει σήμερα η Ουάσινγκτον για να αποτρέψει την Μόσχα να εισβάλει στην Ουκρανία.

Ο Λευκός Οίκος δεν έχει διευκρινίσει εάν ο πρόεδρος των ΗΠΑ διατύπωσε την ενεργειακή απειλή κατά την διάρκεια της κρίσιμης τηλεδιάσκεψης της Τρίτης με τον Πούτιν. Όμως, ενώπιον των δημοσιογράφων ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Τζέικ Σάλιβαν επέμεινε ότι ο Nord Stream 2 είναι ένα πεδίο απόλυτης προτεραιότητας.

Σημειώνοντας ότι ο αγωγός φυσικού αερίου εξακολουθεί να βρίσκεται εκτός λειτουργίας εν αναμονή της γερμανικής πιστοποίησης, δήλωσε ότι μπορεί κατά συνέπεια να χρησιμεύσει ως μοχλός πίεσης στον Πούτιν.

«Είναι ένας μοχλός για την Δύση, διότι αν ο Βλαντιμίρ Πούτιν θέλει ο μελλοντικός Nord Stream να μεταφέρει φυσικό αέριο, ίσως και να μην αναλάβει το ρίσκο να εισβάλει στην Ουκρανία» υπογράμμισε.

Ο Τζο Μπάιντεν αποφάσισε να κλείσει προ μηνών το κεφάλαιο της διένεξης με την Γερμανία για τον Nord Stream 2 υπογράφοντας συμφωνία με το Βερολίνο, η οποία παίρνει σήμερα θέση στο διεθνές προσκήνιο.

Το κείμενο προέβλεπε ότι εάν η Ρωσία προχωρήσει σε επιθετικές ενέργειες κατά της Ουκρανίας, η Γερμανία θα λάβει μέτρα για να περιορίσει τις εξαγωγικές ικανότητες της Ρωσίας προς την Ευρώπη στον ενεργειακό τομέα, σημειώνει σχετικά το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP).

Η αμερικανική διπλωματία στηρίζεται σήμερα ακριβώς σε αυτή την διατύπωση που είχε περάσει απαρατήρητη τότε.

«Αν ο πρόεδρος Πούτιν κινηθεί κατά της Ουκρανίας, περιμένουμε ότι το σχέδιο του αγωγού θα διακοπεί» δήλωσε την Τρίτη η Βικτόρια Νούλαντ, τρίτη στην ιεραρχία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ενώπιον των Αμερικανών γερουσιαστών.

Σήμερα, κατά την πρώτη ημέρα ανάληψης των καθηκόντων του, ο νέος καγκελάριος της Γερμανίας προειδοποίησε επίσης τη Μόσχα με συνέπειες για τον Nord Stream 2.

«Η θέση μας είναι πολύ σαφής, θέλουμε το απαραβίαστο των συνόρων να γίνεται σεβαστό από όλους» δήλωσε ο Όλαφ Σολτς ερωτηθείς αν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ο αγωγός για να ασκηθεί πίεση στη Ρωσία.

«Όλοι καταλαβαίνουν ότι θα υπάρχουν συνέπειες αν δεν συμβεί αυτό, όμως το ζήτημα είναι να κάνουμε τα πάντα για να διασφαλίσουμε ότι [τα σύνορα] θα παραμείνουν απαραβίαστα» επισήμανε σε τηλεοπτική του συνέντευξη, όπως μεταδίδει το Reuters.

Την ίδια στιγμή, και η Γαλλία προειδοποίησε τη Ρωσία ότι θα υποστεί «στρατηγικές και μαζικές συνέπειες» εάν επιτεθεί στην Ουκρανία.

«Ισχυρά μηνύματα έχουν σταλεί στη Ρωσία σχετικά με τις στρατηγικές και μαζικές συνέπειες που θα είχε μια νέα επίθεση εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας» επισημαίνεται σε ανακοίνωση του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών.

Swift, η «έσχατη επιλογή»

Παράλληλα, όπως μεταδίδει το AFP, εικασίες κυκλοφορούν τις τελευταίες ημέρες σχετικά με πρωτοβουλία της Ουάσινγκτον να αποκόψει την Ρωσία από το παγκόσμιο δίκτυο συναλλαγών Swift (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).

Αλλά, το σενάριο αυτό, που συχνά χαρακτηρίζεται «πυρηνική επιλογή» λόγω των συνεπειών που θα είχε για την ρωσική αλλά και την παγκόσμια οικονομία, δεν αντιμετωπίζεται από την Ουάσινγκτον παρά ως έσχατη λύση. Αλλωστε κανένας Αμερικανός αξιωματούχος δεν την έχει επιβεβαιώσει.

«Το Swift θα ήταν τεράστια κλιμάκωση» δήλωσε σχετικά ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Κίεβο Ουίλιαμ Τέιλορ, αντιπρόεδρος του United States Institute of Peace.

Κατά την εκτίμησή του, «ο Nord Stream 2 είναι «ένα από τα σημαντικότερα υπό εξέταση μέτρα», διότι θα επέτρεπε στην κυβέρνηση Μπάιντεν να επιδείξει μεγάλη αποφασιστικότητα χωρίς να προκαλέσει οικονομικό σεισμό.

Η «κόκκινη γραμμή» Πούτιν

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν την ίδια στιγμή κρατά ανοιχτό το «παράθυρο» στρατιωτικής δράσης εναντίον της Ουκρανίας, διαμηνύοντας εκ νέου σήμερα, Πέμπτη, πως η προοπτική προσχώρησής της στις ΝΑΤΟϊκές δομές αποτελεί απαράβατη «κόκκινη γραμμή» για τη Ρωσία.

Σε μία ισορροπία... τρόμου, ο Ρώσος πρόεδρος χαρακτήρισε «εποικοδομητική» τη συζήτηση που είχε με τον Τζο Μπάιντεν, λέγοντας πως ο διάλογος πρόκειται να συνεχιστεί, προσέθεσε όμως -υπό μορφή προειδοποίησης- πως «βασιζόμαστε στο ότι αυτή τη φορά οι ανησυχίες μας θα εισακουστούν».

Η Ρωσία έχει συγκεντρώσει κατά τις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών άνω των 175.000 στρατιωτών, καθώς και βαρέα όπλα, κοντά στα σύνορα της Ουκρανίας, «ζυγίζοντας» το ενδεχόμενο εισβολής περί τα τέλη Ιανουαρίου -κάτι στο οποίο δεν φέρεται εντούτοις να έχει οριστικά καταλήξει επί του παρόντος ο Βλ.Πούτιν.

Στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε σήμερα από κοινού με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, στο θέρετρο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας, ο Βλαντιμίρ Πούτιν δέχθηκε ευθεία ερώτηση εάν σκοπεύει να εισβάλει στην Ουκρανία.

Γραφείο Τύπου Πρωθυπουργού / Παπαμήτσος Δημήτρης

«Είναι μία προκλητική ερώτηση» επισήμανε ο Ρώσος πρόεδρος για να προειδοποιήσει επί της ουσίας πως η Ρωσία δεν πρόκειται να μείνει άπραγη ενώπιον επέκτασης του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς και εγκατάστασης στρατιωτικών βάσεων στα σύνορά της.

«Η Ρωσία ακολουθεί φιλειρηνική πολιτική, αλλά δικαιούται να προασπίσει την ασφάλειά της» ανέφερε επισημαίνοντας ότι όλα τα ζητήματα ασφαλείας τίθενται προς τους εταίρους και συνομιλητές της, περιλαμβανομένων του Τζο Μπάιντεν.

«Δεν μπορεί να μην μας ανησυχεί η προοπτική προσχώρησης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Ύστερα από αυτό θα ακολουθήσει η ανάπτυξη στρατιωτικών βάσεων» δήλωσε ο Πούτιν, ο οποίος και θέτει μετ' επιτάσεως στις ΗΠΑ το ζήτημα νομικά δεσμευτικών εγγυήσεων ασφαλείας για μη περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς.

«Βασιζόμαστε στο ότι οι ανησυχίες μας θα εισακουστούν, τουλάχιστον αυτή τη φορά. Αν και τις προηγούμενες δεκαετίες εμείς μόνιμα μιλούσαμε για τις ανυσυχίες μας, παρόλα αυτά οι υποδομές του ΝΑΤΟ πλησίαζαν τα σύνορά μας» δήλωσε.

«Τώρα βλέπουμε αντιπυραυλικά συστήματα στη Ρουμανία, και έχουμε σοβαρές υποψίες να περιμένουμε ότι το ίδιο θα συμβεί στην Ουκρανία. Πώς γίνεται να μη το σκεφτόμαστε αυτό; Θα ήταν εγκληματική αδράνεια» συνέχισε.

Ο Ρώσος πρόεδρος επανέλαβε ότι συμφωνήθηκε κατά τη συνομιλία του με τον Τζο Μπάιντεν -κατόπιν πρότασης της αμερικανικής πλευράς- να συσταθεί μία επιτροπή, η οποία θα εξετάσει λεπτομερώς την κατάσταση και θα εισηγηθεί συγκεκριμένες προτάσεις -στις οποίες επί του παρόντος είναι πρόωρο να αναφερθεί, όπως δήλωσε, αναγνωρίζοντας ότι υπάρχει «μεγάλο και δικαιολογημένο ενδιαφέρον» τις ρωσικής, ευρωπαϊκής και διεθνούς κοινής γνώμης.

Σε άλλο σημείο της συνέντευξης Τύπου, ο Βλαντιμίρ Πούτιν κατακεραύνωσε το ΝΑΤΟ για «επιθετική πολιτική» κατά της Ρωσίας διά της προοπτικής προσχώρησης της Ουκρανίας στους κόλπους του. Πάγια ρωσική θέση είναι, άλλωστε, ότι η Ρωσία δεν απειλεί την Ουκρανία, αλλά απαντά σε απειλητικές ενέργειες της ίδιας και του ΝΑΤΟ.

Το Κρεμλίνο είχε ανακοινώσει πριν τις δηλώσεις Πούτιν ότι Ρώσοι και Αμερικανοί αξιωματούχοι θα συνεχίσουν την επικοινωνία με συζητήσεις γι' αυτή «την περίπλοκη συγκρουσιακή κατάσταση». Ωστόσο, δεν δόθηκαν συγκεκριμένες ημερομηνίες ή λεπτομέρειες για το πώς θα γίνουν οι επαφές.

Η συμφωνία να συνεχιστούν οι συζητήσεις ήταν το μόνο απτό αποτέλεσμα της τηλεδιάσκεψης Μπάιντεν-Πούτιν.

Ουδεμία πλευρά μίλησε για σημαντική πρόοδο στις συζητήσεις, στις οποίες ο Μπάιντεν προειδοποίησε τον Πούτιν ότι η Δύση θα επιβάλει «ισχυρά οικονομικά και άλλα μέσα» σε βάρος της Ρωσίας εάν εισβάλει στην Ουκρανία, ενώ ο Πούτιν ζήτησε εγγυήσεις ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί προς Ανατολάς.

Η Ουκρανία χαιρετίζει τον ρόλο Μπάιντεν

Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, χαιρέτισε από πλευράς του σήμερα τον «προσωπικό ρόλο» του Αμερικανού προέδρου, Τζο Μπάιντεν, στην προσπάθεια επίτευξης ειρήνης στην ανατολική Ουκρανία.

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο Ζελένσκι εξέφρασε επίσης την ελπίδα ότι η Ουκρανία και η Ρωσία θα μπορούσαν να συμφωνήσουν στην επίτευξη νέας εκεχειρίας και στην ανταλλαγή κρατουμένων, καθώς οι εκπρόσωποί τους άρχισαν σήμερα συνομιλίες στην περιοχή Ντονμπάς της ανατολικής Ουκρανίας.

«Σε γενικές γραμμές, θεωρώ θετικό το γεγονός ότι ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών μίλησε με τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας» δήλωσε ο Ζελένσκι.

«Το πιο σημαντικό που βλέπουμε τώρα είναι ότι υπάρχει μια προσωπική πραγματική αντίδραση και ένας προσωπικός ρόλος του προέδρου Μπάιντεν στην επίλυση αυτής της διένεξης, του πολέμου, στο ανατολικό τμήμα της χώρας μας» σημείωσε.