Κορωνοϊός: Έως και 1 εκατομμύριο εμβόλια για την COVID έληξαν στη Νιγηρία τον περασμένο μήνα

Οι κυβερνήσεις στην αφρικανική ήπειρο με πληθυσμό άνω του ενός δισεκατομμυρίου πιέζουν για περισσότερες παραδόσεις εμβολίων, καθώς τα ποσοστά εμβολιασμού καθυστερούν σε πλουσιότερες περιοχές, αυξάνοντας τον κίνδυνο νέων παραλλαγών όπως της Όμικρον, η οποία εξαπλώνεται τώρα σε ολόκληρη τη Νότια Αφρική.

Στη Νιγηρία, το πολυπληθέστερο έθνος της Αφρικής με περισσότερους από 200 εκατομμύρια κατοίκους, λιγότερο από το 4% των ενηλίκων έχουν εμβολιαστεί πλήρως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Ωστόσο, μια πρόσφατη αύξηση της προσφοράς προκάλεσε ένα νέο πρόβλημα: πολλές αφρικανικές χώρες διαπιστώνουν ότι δεν έχουν την ικανότητα να διαχειριστούν τις λήψεις, ορισμένες από τις οποίες έχουν σύντομη ημερομηνία λήξης.

Οι ληγμένες δόσεις παρασκευάστηκαν από την AstraZeneca (AZN.L) και παραδόθηκαν από την Ευρώπη, ανέφεραν στο Reuters πηγές με άμεση γνώση της παράδοσης και χρήσης του εμβολίου. Παρέχονταν μέσω του COVAX, του μηχανισμού κατανομής των εμβολίων με επικεφαλής τη συμμαχία εμβολίων GAVI και τον ΠΟΥ, ο οποίος εξαρτάται όλο και περισσότερο από δωρεές.

Μια τρίτη πηγή με γνώση της παράδοσης είπε ότι ορισμένες από τις δόσεις έφτασαν εντός τεσσάρων έως έξι εβδομάδων από τη λήξη τους και δεν μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν έγκαιρα, παρά τις προσπάθειες των υγειονομικών Αρχών.

Η καταμέτρηση των ληγμένων δόσεων είναι ακόμη σε εξέλιξη και ο επίσημος αριθμός δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, ανέφεραν οι πηγές.

«Η Νιγηρία κάνει ό,τι μπορεί. Αλλά παλεύει με εμβόλια με σύντομη ημερομηνία λήξης», είπε μία από τις πηγές στο Reuters και πρόσθεσε: «Τώρα (η προσφορά είναι) απρόβλεπτη και στέλνουν πάρα πολλά».

Ο ΠΟΥ επιβεβαίωσε ότι οι δόσεις είχαν λήξει, αλλά αρνήθηκε να δώσει αριθμό, προσθέτοντας πως 800.000 επιπλέον δόσεις που κινδύνευαν να λήξουν τον Οκτώβριο χρησιμοποιήθηκαν όλες έγκαιρα.

«Η σπατάλη εμβολίων είναι αναμενόμενη σε οποιοδήποτε πρόγραμμα εμβολιασμού και στο πλαίσιο της εξάπλωσης της COVID-19 είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο», ανέφερε ο ΠΟΥ σε ανακοίνωσή του απαντώντας σε ερωτήσεις του Reuters. Παραδέχτηκε ότι τα εμβόλια που παραδόθηκαν με «πολύ σύντομη» ημερομηνία λήξης ήταν πρόβλημα.

Η απώλεια εμβολίων στη Νιγηρία φαίνεται να είναι μία από τις μεγαλύτερες του είδους της σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, ξεπερνώντας ακόμη και τον συνολικό αριθμό εμβολίων που έχουν λάβει ορισμένες άλλες χώρες της περιοχής. Ωστόσο, δεν είναι η μόνη που σπαταλά εμβόλια.

Σε όλη την Ευρώπη, χώρες όπως η Γερμανία και η Ελβετία παλεύουν να μεγιστοποιήσουν τη χρήση των δόσεων. Τον Ιανουάριο, αξιωματούχοι στη Βρετανία προέβλεψαν σπατάλη περίπου 10% των εμβολίων. Τον Απρίλιο, ο υπουργός Υγείας της Γαλλίας είπε σε τοπικά μέσα ενημέρωσης ότι το 25% των εμβολίων AstraZeneca, το 20% των εμβολίων Moderna (MRNA.O) και το 7% των εμβολίων Pfizer (PFE.N) σπαταλούνταν εκείνη την εποχή.

Αδύναμα θεμέλια

Τα υψηλά ποσοστά εμβολιασμού στην Αφρική είναι ζωτικής σημασίας για τον τερματισμό της πανδημίας COVID-19 παγκοσμίως, λένε ειδικοί στον τομέα της υγείας. Μόνο 102 εκατομμύρια άνθρωποι, ή το 7,5% του πληθυσμού της Αφρικής, είναι πλήρως εμβολιασμένοι, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Οι ελλείψεις προσωπικού, εξοπλισμού και κεφαλαίων παρεμπόδισαν την ανάπτυξη. Μια αναμενόμενη αύξηση της προσφοράς, που περιλαμβάνει εκατομμύρια δόσεις τις επόμενες εβδομάδες, θα μπορούσε να εκθέσει περαιτέρω αυτές τις αδυναμίες, προειδοποιούν οι ειδικοί.

Το υποχρηματοδοτούμενο σύστημα υγείας της Νιγηρίας στερείται καθημερινών προμηθειών όπως οι μπατονέτες. Η ανεπαρκής παροχή ρεύματος σημαίνει ότι τα ψυγεία που περιέχουν εμβόλια πρέπει να διατηρούνται σε ακριβές γεννήτριες καυσίμων. Εκατομμύρια πολίτες ζουν σε περιοχές που κατακλύζονται από ληστές ή ισλαμιστικές εξεγέρσεις, όπου δεν μπορούν να φτάσουν οι γιατροί.

«Το θεμέλιο δεν είναι ισχυρό. Και αν δεν έχετε ισχυρά θεμέλια, δεν υπάρχουν πολλά που μπορείτε να χτίσετε στην κορυφή», δήλωσε ο υπουργός Υγείας Osagie Ehanire σε δημόσιο φόρουμ την περασμένη εβδομάδα.

Η σύντομη ημερομηνία λήξης των δωρεών εμβολίων δεν βοηθά τα αφρικανικά έθνη.

Το Νότιο Σουδάν και η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, δύο έθνη σε απόγνωση για δόσεις, έπρεπε να στείλουν μερικές πίσω επειδή δεν μπορούσαν να τις διανείμουν εγκαίρως. Η Ναμίμπια προειδοποίησε τον περασμένο μήνα ότι μπορεί να χρειαστεί να καταστρέψει χιλιάδες παρωχημένες δόσεις.