Μετάλλαξη Όμικρον: «Σπαζοκεφαλιά» για τους επιστήμονες μεταδοτικότητα και αντοχή στα αντισώματα
Νέα δεδομένα για την μετάλλαξη Όμικρον έρχονται στη δημοσιότητα την ώρα που η παραλλαγή του κορωνοϊού εξαπλώνεται σε τουλάχιστον 40 χώρες και προβλέπεται να επικρατήσει σύντομα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων.
Για τα πρώτα εργαστηριακά δεδομένα για τη μετάλλαξη από τη Νότια Αφρική, μίλησε ο διδάκτωρ Μοριακής Βιολογίας στο πανεπιστήμιο του Τορόντο, Ιωάννης Πρασσάς επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις ότι είναι ένα πάρα πολύ μεταδοτικό στέλεχος.
«Τα δεδομένα αποδεικνύουν αυτό που φοβόμασταν, ότι δηλαδή το νέο στέλεχος είναι πολύ πιο ικανό στο να διαφεύγει της προσοχής των αντισωμάτων που ήδη έχουμε χτίσει είτε από εμβολιασμό είτε από φυσική νόσηση. Τα αντισώματα είναι 40 φορές λιγότερο αποτελεσματικά» δήλωσε χαρακτηριστικά στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ.
Συνέχισε λέγοντας πως η ανοσία δεν είναι όπως είναι η εθνική άμυνα. «Έχουμε την αεροπορία που είναι τα αντισώματα, το πεζικό που αντιστοιχεί στην αναμνηστική β΄ άμυνα και το ναυτικό που είναι τα Τ λεμφοκύτταρα».
Σύμφωνα με τον κ. Πρασσά, αυτή τη στιγμή κανένα στέλεχος, μεταξύ των οποίων και το Όμικρον, δεν μπορεί να σβήσει με τη μία και τις τρεις γραμμές άμυνας.
«Αυτό που ξέρουμε είναι ότι το συγκεκριμένο στέλεχος είναι πολύ πιο αποτελεσματικό στο να σπάει την αεροπορική γραμμή άμυνας που είναι υπεύθυνη στο να μη μολυνθούμε καν από τον ιό. Άρα, αυτό το στέλεχος είναι πολύ πιο μεταδοτικό. Αυτό που είναι πολύ πιο ενθαρρυντικό είναι ότι οι άλλες δύο γραμμές άμυνας δείχνουν να κρατάνε πολύ γερά που σημαίνει ότι η προστασία έναντι σε βαριά νόσηση δείχνει να κρατάει πολύ ψηλά ακόμα και απέναντι στην Όμικρον», σημείωσε.
Πρόσθεσε δε ότι από τα νέα δεδομένα προκύπτει ότι ασθενείς, οι οποίοι έχουν νοσήσει μια φορά κι έχουν κάνει τη διπλή δόση του εμβολίου, διαθέτουν πολύ σημαντική ενίσχυση των αντισωμάτων τους σε σημείο που ούτε και η Όμικρον μπορεί να σπάσει την προστασία από μόλυνση. Μάλιστα, εκτίμησε ότι είναι πολύ πιθανό αυτή η τριπλή έκθεση στο αντιγόνο που δείχνει να ενισχύει τόσο πολύ την άμυνά του οργανισμού να ισχύει και με την τριπλή εμβολιαστική δόση.
Καμπάνακι κινδύνου για τους μη εμβολιασμένους
«Το κουδουνάκι χτυπάει πάλι πολύ έντονα για όσους είναι ανεμβολίαστοι παρά το γεγονός ότι η Όμικρον δε δείχνει βαριές νοσήσεις. Θα πρέπει να το δούμε πολύ προσεκτικά γιατί είναι πιθανό οι συγκεκριμένοι πληθυσμοί να είναι μαζικά εκτεθειμένοι στον ιό προηγουμένως και αυτό απλά να αποδεικνύει αυτό που ξέραμε, ότι η πρώτη έκθεση στον ιό είναι και η πιο επικίνδυνη. Γι’ αυτό θα πρέπει να τρέξουν γρήγορα να εμβολιαστούν γιατί ο χρόνος για αυτούς καίει. Οι υπόλοιποι θα πρέπει να κάνουμε την τρίτη δόση, να ενισχύσουμε την άμυνά μας και να περιμένουμε εκ του ασφαλούς όσο πιο έτοιμοι γίνεται σε περίπτωση που έρθει η Όμικρον», επισήμανε ο διδάκτωρ Μοριακής Βιολογίας.
Αβάσιμο ότι προκαλεί ήπιες νοσήσεις
Όσον αφορά στην εξέλιξη του ιού που θεωρείται ότι δίνει πιο ήπιες νοσήσεις, υποστήριξε ότι είναι κάτι αβάσιμο. «Αν ισχύσει ότι η παραλλαγή προκαλεί λιγότερο βαριές νοσήσεις, θα είναι απλά συγκυριακό θέμα», ανέφερε.
Υπογράμμισε ότι με τα νέα δεδομένα γίνεται ακόμα πιο σίγουρο ότι η Όμικρον μάλλον θα επικρατήσει μέσα στους επόμενους 2-3 μήνες.
Ερωτηθείς αν μπορούμε να μιλάμε για σταδιακή εξασθένηση του ιού, ο κ. Πρασσάς είπε ότι πρέπει να τη δούμε σε μεγάλους χρόνους. «Ο συγκεκριμένος ιός μεταδίδεται κατά βάση προσυμπτωματικά. Δεν τον ενδιαφέρει τι θα γίνει ο ασθενής αφού θα έχει προλάβει να τον μεταδώσει. Υπό αυτή την έννοια δεν υπάρχει μεγάλη πίεση εξέλιξης ώστε αυτός ο ιός να γίνει πιο ήπιος. Αν τύχει να γίνει θα είναι απλά μια ευτυχής συγκυρία», επισήμανε.
Για τα εμβόλια
Σε ό,τι αφορά στα εμβόλια, ο ίδιος είπε ότι αν και τα εμβόλια είχαν σχεδιαστεί για το αρχικό στέλεχος της Γιουχάν, είναι πάρα πολύ αποτελεσματικά κι έναντι στη Δέλτα και είναι πάρα πολύ πιθανό να είναι πολύ αποτελεσματικά έναντι βαριάς νόσησης και για την Όμικρον. «Αν δούμε ότι η μείωση της αποτελεσματικότητας είναι σημαντική, μέσα σε 4-6 μήνες θα έχουμε νέα εμβόλια», πρόσθεσε.
Μετάλλαξη Όμικρον: Νέα στοιχεία για το εμβόλιο της Pfizer - «Λιγότερο αποτελεσματικές οι δύο δόσεις»
Στο πλαίσιο αυτό κατέστησε σαφή την ανάγκη να εμβολιαστούν, πρωτίστως οι ηλικιωμένοι τονίζοντας ότι «κάθε εμβολιασμός ενός ηλικιωμένου αντιστοιχεί σε εκατοντάδες εμβολιασμούς μη ηλικιωμένων, καθώς κατά βάση οι ηλικιωμένοι καταλήγουν στη ΜΕΘ».
Αναφερθείς σε ενδεχόμενες παρενέργειες των εμβολίων, είπε ότι είναι εξαιρετικά ελάχιστες και έχουν καταγραφεί. «Όταν φτάνει τα 7 δισ. εμβολιασμούς, δεν υπάρχει κάτι που να σου έχει ξεφύγει», κατέληξε.
Η «αόρατη» εκδοχή που δεν ανιχνεύεται στα PCR τεστ
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, οι επιστήμονες εντόπισαν τη «stealth» ή «αόρατη» εκδοχή της μετάλλαξης Όμικρον, η οποία δεν μπορεί να διακριθεί από άλλες παραλλαγές στους μοριακούς ελέγχους (PCR τεστ).
Η «αόρατη Όμικρον» έχει πολλές κοινές μεταλλάξεις με την τυπική μετάλλαξη Όμικρον, εξακολουθεί να ανιχνεύεται ως κορωνοϊός από όλους τους τύπους διαγνωστικού ελέγχου και μπορεί να αναγνωριστεί ως μετάλλαξη Όμικρον μέσω γονιδιακού ελέγχου, αλλά όχι μέσω PCR τεστ.
Οι επιστήμονες λένε ότι είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε εάν η νέα μορφή της «Όμικρον» θα εξαπλωθεί με τον ίδιο τρόπο, και πως η «αόρατη» έκδοση είναι γενετικά διακριτή, συνεπώς μπορεί να συμπεριφέρεται διαφορετικά.
Η «αόρατη Όμικρον» εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε γονιδιώματα του ιού που υποβλήθηκαν τις τελευταίες ημέρες από τη Νότια Αφρική, την Αυστραλία και τον Καναδά, αλλά δεν αποκλείεται να έχει ήδη εξαπλωθεί ευρύτερα.
Η ανακάλυψη της νέας μορφής της Όμικρον ώθησε τους ερευνητές να χωρίσουν τη γενεαλογία B.1.1.529 σε τυπική Όμικρον, γνωστή ως BA.1, και στη νεότερη παραλλαγή, γνωστή ως BA.2.
Ο καθηγητής Φρανσουά Μπαλού, διευθυντής του University College London Genetics Institute, είπε ότι το 42 ή περίπου το 6% από τα 709 γονιδιώματα Όμικρον που υποβλήθηκαν στη βάση δεδομένων γονιδιώματος Gisaid ήταν η «αόρατη» έκδοση BA.2.
«Υπάρχουν δύο γενεαλογίες εντός της Όμικρον, η BA.1 και η BA.2, που είναι γενετικά αρκετά διαφοροποιημένες», είπε. «Οι δύο γενεαλογίες μπορεί να συμπεριφέρονται διαφορετικά», σημείωσε.
Το πώς προέκυψε η νέα «αόρατη» αυτή εκδοχή είναι, για την ώρα, άγνωστο. Ενώ εμπίπτει στην Όμικρον, είναι τόσο γενετικά διακριτή που μπορεί να χαρακτηριστεί ως στέλεχος ειδικού ενδιαφέροντος (Variant Of Concern-VOC), μια νέα «παραλλαγή ανησυχίας» εάν εξαπλωθεί γρήγορα.