Κίνα: «Μεγάλος αδελφός» κατά δημοσιογράφων και ξένων φοιτητών

Αξιωματούχοι ασφαλείας παρήγγειλαν το σύστημα παρακολούθησης που όπως λένε θέλουν να χρησιμοποιήσουν για να εντοπίζουν δημοσιογράφους και φοιτητές από το εξωτερικό, ανάμεσα σε άλλα «ύποπτα πρόσωπα».

Μία γραπτή προσφορά για ανάθεση έργου με ημερομηνία 29 Ιουλίου που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της τοπικής κυβέρνησης της επαρχίας Χενάν -και μεταδίδεται για πρώτη φορά από τα μέσα ενημέρωσης- περιγράφει λεπτομερώς τα σχέδια για ένα σύστημα, το οποίο μπορεί να συγκεντρώνει αρχεία για πρόσωπα ενδιαφέροντος που φθάνουν στη Χενάν χρησιμοποιώντας 3.000 κάμερες αναγνώρισης προσώπου που συνδέονται με διάφορες εθνικές και τοπικές βάσεις δεδομένων.

Συμβόλαιο ύψους 698.000 ευρώ ανατέθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου στην κινεζική τεχνολογική εταιρεία, την Neusoft, η οποία κλήθηκε να ολοκληρώσει την κατασκευή του συστήματος εντός δύο μηνών από την υπογραφή του συμβολαίου, όπως δείχνουν άλλα έγγραφα που δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα της κυβέρνησης της Χενάν.

Το Reuters δεν ήταν σε θέση να διακριβώσει αν αυτή τη στιγμή λειτουργεί το σύστημα, ενώ η Neusoft που εδρεύει στην Σενιάνγκ δεν απάντησε σε αίτημα να σχολιάσει.

Η Κίνα, σημειώνει το πρακτορείο Reuters, επιχειρεί να κατασκευάσει αυτό που κάποιοι ειδικοί ασφαλείας περιγράφουν ως ένα απο τα πιο εξελιγμένα τεχνολογικά δίκτυα παρακολούθησης στον κόσμο με εκατομμύρια κάμερες σε δημόσιους χώρους και αυξανόμενη χρήση τεχνολογικών μεθόδων όπως η παρακολούθηση smartphone και η αναγνώριση προσώπου.

Η εδρεύουσα στις ΗΠΑ ερευνητική εταιρεία παρακολούθησης IPVM, η οποία παρακολουθεί στενά την επέκταση του δικτύου και εντόπισε πρώτη την γραπτή προσφορά για ανάθεση έργου από την Χενάν, είπε ότι αυτή ήταν μοναδική στο ότι προσδιορίζει τους δημοσιογράφους ως στόχους παρακολούθησης και παρέχει ένα προσχέδιο για τις αρχές δημόσιας ασφαλείας ώστε να εντοπίζονται γρήγορα και να παρακωλύεται το έργο τους.

Το Reuters δεν ήταν σε θέση να εντοπίσει τυχόν έγγραφα που να ταυτοποιούν δημοσιογράφους ή ξένους πολίτες ως συγκεκριμένους στόχους συστημάτων παρακολούθησης σε άλλες περιοχές της Κίνας.

Η τοπική κυβέρνηση της Χενάν και η αστυνομία δεν απάντησαν σε αιτήματα να σχολιάσουν. Το ίδιο και τα υπουργεία Δημόσιας Ασφαλείας και Εξωτερικών.

Το σχεδόν 200 σελίδων έγγραφο από την Υπηρεσία Δημόσιας Ασφαλείας της Χενάν δεν αιτιολογεί τους λόγους παρακολούθησης των δημοσιογράφων ή των φοιτητών από το εξωτερικό. Μια άλλη κατηγορία ατόμων που αναφέρει ότι θέλει να παρακολουθεί είναι «γυναίκες από γειτονικές χώρες που διαμένουν στη χώρα παρανόμως».

Παρακολούθηση και καταστολή

Το σύστημα θα διαχειρίζονται τουλάχιστον 2.000 αξιωματούχοι και αστυνομικοί και διαχωρίζει τους δημοσιογράφους σε τρεις κατηγορίες: κόκκινη, κίτρινη και πράσινη ανάλογα με τον βαθμό κινδύνου, όπως αναφέρεται.

Διαφορετικές αστυνομικές δυνάμεις που καλύπτουν ολόκληρη την Χενάν, τα 99 εκατομμύρια κάτοικοι της οποίας την καθιστούν την τρίτη μεγαλύτερη επαρχία της Κίνας με βάση τον πληθυσμό της, θα είναι συνδεδεμένες με την πλατφόρμα προκειμένου να αναλαμβάνουν δράση σε περίπτωση ενεργοποίησης της προειδοποίησης, σημειώνει το έγγραφο.

Οι προειδοποιήσεις θα ενεργοποιούνται αν ένας δημοσιογράφος ευρισκόμενος στην Χενάν κάνει check-in σε ένα ξενοδοχείο, αγοράσει ένα εισιτήριο ή διασχίσει το επαρχιακό σύνορο, σύμφωνα με το έγγραφο.

«Τα ύποπτα πρόσωπα θα πρέπει να παρακολουθούνται και να ελέγχονται, να γίνονται δυναμικές αναλύσεις, αξιολογήσεις κινδύνου και οι δημοσιογράφοι να αντιμετωπίζονται ανάλογα με την κατηγορία στην οποία εμπίπτουν» αναφέρεται στη γραπτή προσφορά.

Oργανώσεις για την ελευθερία του Τύπου καταγγέλλουν ότι το κυβερνών Kομμουνιστικό Kόμμα στην Κίνα έχει αυστηροποιήσει τον έλεγχο που ασκεί στα μέσα ενημέρωσης από τότε που ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ ανέλαβε την εξουσία το 2012.

Παρότι το μεγαλύτερο μέρος του εγγράφου της Χενάν αναφέρεται σε δημοσιογράφους, πολλά τμήματά του κάνουν λόγο για «ξένους δημοσιογράφους».

Η προσφορά έργου υποβλήθηκε στις 29 Ιουλίου λίγες μέρες αφού ξένοι δημοσιογράφοι από το BBC, την εφημερίδα Times του Λος Άντζελες, το Γαλλικό Πρακτορείο και άλλα διεθνή μέσα, που έκαναν ρεπορτάζ για τις καταστροφικές πλημμύρες στην Χενάν, στοχοποιήθηκαν από μια εθνικιστική εκστρατεία στο κινεζικό μέσο κοινωνικής δικτύωσης Weibo που υπόκειται σε αυστηρή λογοκρισία.

Στην προσφορά αναφέρεται ακόμη ότι το σύστημα θα πρέπει να μπορεί να εντοπίζει τις κινήσεις ξένων φοιτητών μέσω μεθόδων όπως το στίγμα του κινητού τηλεφώνου και οι ταξιδιωτικές κρατήσεις, κυρίως σε ημερομηνίες κλειδιά όπως η ετήσια σύνοδος του κοινοβουλίου ή η Εθνική Ημέρα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.