Ανάλυση CNNi: Χωρίς εκπλήξεις η συνάντηση Μπάιντεν - Σι: Κι όμως, το Πεκίνο πανηγυρίζει ήδη

Οι σινο-αμερικανικές σχέσεις κατά το τελευταίο έτος της προεδρίας Τραμπ ήρθαν σχεδόν σε πλήρη ρήξη, με τις τελευταίες συναντήσεις σε ανώτατο επίπεδο –συμπεριλαμβανόμενής της διαβόητης πλέον Συνόδου στην Αλάσκα τον Μάρτιο, όπου διπλωμάτες και από τις δύο πλευρές αντάλλασσαν καρφιά- να διεξάγονται σε κλίμα ανοικτής εχθρότητας.

Και παρότι η ψηφιακή Σύνοδος ανάμεσα στους δύο ηγέτες δεν αποτέλεσε άσκηση ουσιώδους πολιτικής για θέματα – κλειδιά όπως το κλίμα, το εμπόριο, η πανδημία, ή ο έλεγχος των εξοπλισμών, πράγματι εγκαθίδρυσε έναν διάλογο πάνω στον οποίο οι δύο χώρες μπορούν να χτίσουν, πιθανά αμβλύνοντας την ένταση και επιτρέποντας την επιστροφή μίας πιο εποικοδομητικής και σταθερής σχέσης.

Ήδη, οι πρώτοι καρποί αυτής της επικοινωνίας είναι εμφανής, μιας και οι δύο χώρες φαίνεται πως συμφώνησαν να χαλαρώσουν τους περιορισμούς στην έκδοση βίζας στους δημοσιογράφους η μία της άλλης.

Ωστόσο, παρότι η διάθεση είναι αναμφίβολα θετική και για τις δύο χώρες, μια καλύτερη ματιά δείχνει ότι το Πεκίνο είχε περισσότερα πράγματα για να πανηγυρίσει.

Μία Κίνα ή περισσότερες;

«Ο Μπάιντεν ξεκαθαρίζει ότι δεν στηρίζει την ανεξαρτησία της Ταϊβάν», είναι ο κεντρικός τίτλος κινεζικού κρατικού Μέσου αμέσως μετά τη συνάντηση, ενώ ένα παρόμοιο hashtag έγινε γρήγορα trending topic στο Weido, το αντίστοιχο και βαριά λογοκριμένο κινεζικό Twitter, προσελκύοντας περισσότερα από 200 εκατομμύρια views.

To Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα επιθυμεί διακαώς «επανένωση» με την Ταϊβάν, ωστόσο το να λέει ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος πιθανότατα θα συμφωνούσε με τη θέση της Κίνας πάνω στο ζήτημα αυτό θα ήταν μια μεγάλη νίκη της προπαγάνδας. Ωστόσο, αν διαβάσει κανείς τα πρακτικά της συνάντησης από τον Λευκό Οίκο, θα δει ότι δεν είπε αυτό ο Τζο Μπάιντεν. Στην πραγματικότητα, δεν αναφέρθηκε ποτέ η λέξη «ανεξαρτησία».

«Σχετικά με την Ταϊβάν, ο Πρόεδρος Μπάιντεν υπογράμμισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν προσηλωμένες στην πολιτική της «Μια Κίνα», με γνώμονα τον νόμο για τις σχέσεις της Ταϊβάν, τα τρία κοινά ανακοινωθέντα και τις Έξι Διαβεβαιώσεις, και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιτίθενται σθεναρά στις μονομερείς προσπάθειες αλλαγής του status quo ή εκείνες που υπονομεύουν την ειρήνη και τη σταθερότητα στα στενά της Ταϊβάν», ανέφερε ο Λευκός Οίκος.

Ο Μπάιντεν πρόσφερε αργότερα περαιτέρω διευκρινίσεις για το θέμα. «Είπα ότι πρέπει να αποφασίσουν αυτοί - η Ταϊβάν, όχι εμείς. Δεν ενθαρρύνουμε την ανεξαρτησία», είπε ο Μπάιντεν. Εξηγώντας τη θέση του, είπε «Κάναμε πολύ σαφές ότι υποστηρίζουμε τον νόμο της Ταϊβάν και αυτό είναι», προσθέτοντας ότι η Ταϊβάν «λαμβάνει τις δικές της αποφάσεις».

Οι ΗΠΑ διατηρούν στενούς ανεπίσημους δεσμούς με την Ταϊπέι και είναι υποχρεωμένη να στηρίζει το νησί με αμυντικά μέσα βάσει του Νόμου για τις σχέσεις της Ταϊβάν.

Μια λεπτομερής ανάγνωση 3.900 χαρακτήρων που κυκλοφόρησε από το Υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας ανέφερε και πάλι ότι ο Μπάιντεν είπε ότι οι ΗΠΑ δεν υποστηρίζουν την ανεξαρτησία της Ταϊβάν, αλλά δεν ανέφερε την ισχυρή στάση της Ουάσιγκτον ενάντια στις «μονομερείς προσπάθειες αλλαγής του status quo».

Σύμφωνα με τα κινεζικά πρακτικά, ο Σι έριξε την ευθύνη για την αυξανόμενη ένταση στα στενά της Ταϊβάν στην προσπάθεια της Ταϊπέι να «στηριχτεί στις ΗΠΑ για να επιδιώξει την ανεξαρτησία», καθώς και στην «πρόθεση ορισμένων Αμερικανών να χρησιμοποιήσουν την Ταϊβάν για να περιορίσουν την Κίνα».

«Τέτοιες κινήσεις είναι εξαιρετικά επικίνδυνες, όπως το παιχνίδι με τη φωτιά. Όποιος παίζει με τη φωτιά θα καεί», είπε ο Σι στον Μπάιντεν, σύμφωνα με την κινεζική ανάγνωση.

«Έχουμε υπομονή και θα αγωνιστούμε για την προοπτική ειρηνικής επανένωσης με απόλυτη ειλικρίνεια και προσπάθειες. Ωστόσο, εάν οι αυτονομιστικές δυνάμεις της «ανεξαρτησίας της Ταϊβάν» προκαλέσουν, αναγκάσουν ή ακόμα και ξεπεράσουν την κόκκινη γραμμή, θα πρέπει να λάβουμε δραστικά μέτρα», πρόσθεσε ο Σι.

Μια τέτοια ισχυρή ρητορική είναι πιθανό να έχει απήχηση στο εγχώριο κοινό της Κίνας, πολλοί από τους οποίους υποστηρίζουν σθεναρά την ενοποίηση με την Ταϊβάν.

Στην κινεζική πρωτεύουσα, η εικονική σύνοδος κορυφής πραγματοποιήθηκε σε μια αίθουσα βαμμένη με χρυσό, με κόκκινο χαλί στη Μεγάλη Αίθουσα του Λαού. Τα πρόσωπα του Σι και του Μπάιντεν εμφανίστηκαν δίπλα-δίπλα σε μια τεράστια οθόνη με ζωντανή μετάδοση της συνάντησης, ενώ οι Κινέζοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του Σι, κάθισαν μέτρα μακριά στη σειρά στην άλλη πλευρά της αίθουσας -- μια πολύ διαφορετική διάταξη από αυτό που είχαν οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ στην Δωμάτιο Ρούσβελτ του Λευκού Οίκου.

Σύμφωνα με τα κινεζικά πρακτικά, ο Σι παρομοίασε την Κίνα και τις ΗΠΑ με δύο γιγάντια πλοία στη θάλασσα, καθένα από τα οποία πρέπει να κατευθύνεται σταθερά για να αποφευχθεί η σύγκρουση.

Για τον Σι, η οικοδόμηση γεφυρών με τον Μπάιντεν και η προσπάθεια να φέρει τις διμερείς σχέσεις σε μια πιο φυσιολογική τροχιά βοηθά επίσης την εσωτερική πολιτική ατζέντα του.

«Ο πρόεδρος Σι φυσικά, εισέρχεται σε μια πολύ πολιτική χρονιά», δήλωσε ο Paul Haenle, διευθυντής του Carnegie-Tsinghua Center for Global Policy, επικαλούμενος την προσπάθεια του Σι να επιδιώξει μια άνευ προηγουμένου τρίτη θητεία στην εξουσία στο 20ο Συνέδριο του Κόμματος το επόμενο φθινόπωρο.

«Θα είναι μια σημαντική χρονιά και ο Πρόεδρος Xi πιστεύω ότι θα επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στην άρση αυτών των κινδύνων και αυτών των αβεβαιοτήτων στη σχέση ΗΠΑ-Κίνας, ώστε να μπορέσει πραγματικά να επικεντρωθεί στην εσωτερική πολιτική κατά την προετοιμασία του Συνεδρίου του Κόμματος», λέει ο Haenle.

Σαφώς, είναι προς το καλύτερο συμφέρον του Σι να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους ενόψει του συνεδρίου και να δημιουργήσει μια σταθερή σχέση ΗΠΑ-Κίνας -- τοποθετώντας προστατευτικά κιγκλιδώματα για να αποτρέψει τη διάχυση απρόβλεπτων περιστατικών σε σύγκρουση.

Ο Ράιαν Χας, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Μπρούκινγκς, είπε ότι οι εγχώριοι παράγοντες πιθανότατα θα παίξουν μεγάλο ρόλο και για τους δύο ηγέτες το επόμενο έτος.

«Κανένας ηγέτης δεν θα θέλει να θεωρείται ότι αμβλύνει την προσέγγισή του προς τον άλλον, αλλά την ίδια στιγμή, κανένας ηγέτης δεν θα δει κέρδος στο να επιτρέψει στη σχέση να κλιμακωθεί σημαντικά πέρα ​​από τα τρέχοντα επίπεδα έντασης», είπε.

«Ως εκ τούτου, η σχέση πιθανότατα θα κυμανθεί μεταξύ ενός αρκετά σταθερού δαπέδου και μιας οροφής το επόμενο έτος».

Biden-Xi meeting yielded no major breakthroughs. But Beijing has already claimed victory, by Nectar Gan and Steve George, CNN