Αρμενία - Αζερμπαϊτζάν: Εκεχειρία με ρωσική μεσολάβηση στην πυριτιδαποθήκη του Καυκάσου

«Με τη μεσολάβηση της ρωσικής πλευράς, επετεύχθη συμφωνία για τον τερματισμό ανταλλαγής πυρών στα ανατολικά σύνορα της Αρμενίας από τις 18.30 το απόγευμα [σήμερα, Τρίτη]», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το αρμενικό υπουργείο Άμυνας, προσθέτοντας ότι «η κατάσταση έχει σχετικά σταθεροποιηθεί».

Το υπουργείο Άμυνας ανέφερε ότι ένας Αρμένιος στρατιώτης σκοτώθηκε σήμερα στις συγκρούσεις, παρόλο που νωρίτερα το Κοινοβούλιο της χώρας είχε κάνει λόγο για 15 στρατιώτες που έχασαν τη ζωή τους στις συγκρούσεις στα σύνορα της χώρας με το Αζερμπαϊτζάν.

Η Αρμενία έχασε επίσης τον έλεγχο «δύο στρατιωτικών θέσεων» και 12 στρατιώτες της αιχμαλωτίστηκαν, σύμφωνα με το Γερεβάν. Αναφέρεται, επίσης ότι, σε απάντηση οι δυνάμεις της προκάλεσαν «βαριές απώλειες» στις δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν.

Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας, Νικόλ Πασινιάν, κατήγγειλε την «επιθετικότητα εναντίον κυρίαρχης αρμενικής επικράτειας» κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας, κατηγορώντας το Μπακού ότι στοχεύει «το κρατικό σύστημα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Αρμενίας».

Στη Ρωσία στράφηκε η Αρμενία - Συνομιλία με Πούτιν

Το Γερεβάν είχε ζητήσει νωρίτερα σήμερα από την Μόσχα να βοηθήσει στην υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της Αρμενίας έναντι του Αζερμπαϊτζάν δηλώνοντας ότι βρίσκεται σε εξέλιξη σφοδρή συνοριακή σύγκρουση μεταξύ αζέρικων και αρμενικών δυνάμεων.

Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, και ο Πασινιάν συζήτησαν για την κατάσταση, κατά την διάρκεια τηλεφωνικής συνομιλίας ανακοίνωσε από πλευράς του το Κρεμλίνο, χωρίς να αναφέρει περισσότερες λεπτομέρειες.

Ο υπουργός Άμυνας της Ρωσίας, Σεργκέι Σοϊγκού, είχε επίσης τηλεφωνικές συνομιλίες με τους ομολόγους του της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, τους οποίους κάλεσε να σταματήσουν τις δραστηριότητες που προκαλούν κλιμάκωση της κατάστασης μεταξύ των δύο χωρών, σύμφωνα με το πρακτορείο Interfax.

«Επειδή η επίθεση έγινε στο κυρίαρχο έδαφος της Αρμενίας, βάσει της συμφωνίας του 1997, απευθυνόμαστε στην Ρωσική Ομοσπονδία, την οποία καλούμε να υπερασπίσει την ακεραιότητα της Αρμενίας. Αυτή την στιγμή ετοιμάζεται η έγγραφη έκκληση» είχε δηλώσει νωρίς το απόγευμα της Τρίτης ο γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Αρμενίας, Αρμέν Γκριγκοριάν.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το Γερεβάν ελπίζει ότι η Ρωσική Ομοσπονδία θα παράσχει επαρκή βοήθεια, εάν οι συνομιλίες με το Αζερμπαϊτζάν δεν είχαν αποτέλεσμα.

Το Σύμφωνο Φιλίας, Συνεργασίας και Αμοιβαίας Βοήθειας μεταξύ Ρωσίας και Αρμενίας υπογράφηκε στις 29 Αυγούστου του 1997. Η διάρκεια ισχύος είναι 25 χρόνια και αυτομάτως ανανεώνεται στο τέλος κάθε δεκαετίας, εάν ένα εκ των μερών δεν δηλώσει την επιθυμία του να τερματίσει την ισχύ του συμφώνου. Το εν λόγω σύμφωνο είχαν υπογράψει οι πρώτοι πρόεδροι των δύο χωρών Μπόρις Γιέλτσιν και Λεβόν Τερ-Πετροσιάν.

Επισφαλής ισορροπία στην πυριτιδαποθήκη του Καυκάσου

Τα τελευταία γεγονότα αντικατοπτρίζουν την επισφαλή ισορροπία που επικρατεί στην πυριτιδαποθήκη του Καυκάσου, σχεδόν έναμ χρόνο μετά το τέλος της αιματηρής σύγκρουσης έξι εβδομάδων μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Το φθινόπωρο του 2020, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ ήταν το πεδίο ενός πολέμου μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας, στον οποίο σκοτώθηκαν περισσότεροι από 6.500 άνθρωποι.

Η σύγκρουση τελείωσε με τη βαριά ήττα της Αρμενίας, την υπογραφή εκεχειρίας, υπό ρωσική διαμεσολάβηση, και την παραχώρηση στο Αζερμπαϊτζάν σημαντικών εδαφών που διεκδικούσε από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990.

Οι σημερινές συγκρούσεις είναι οι πιο σφοδρές από το τέλος του περσινού πολέμου.

Σε αυτοσυγκράτηση καλεί ο ΟΗΕ

Ο ΟΗΕ δια του αναπληρωτή του Φαρχάν Φακ, εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού Αντόνιο Γκουτέρες, κάλεσε «όλα τα μέρη να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση», τονίζοντας την ανάγκη «να αποφευχθεί μια επιστροφή στην περσινή κλιμάκωση των εχθροπραξιών.

«Καλούμε όλα τα μέρη να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, να ενεργήσουν σύμφωνα με τις τριμερείς διακηρύξεις της 9ης Νοεμβρίου 2020 και της 11ης Ιανουαρίου 2021 και να επιλύσουν τυχόν πιθανές διαφορές ειρηνικά και μέσω διαλόγου» επισήμανε.

Η γαλλική διπλωματία, ανήσυχη για την «υποτιθέμενη χρήση βαρέων όπλων, η οποία προκάλεσε πολλά θύματα, ιδίως στην αρμενική πλευρά», από την πλευρά της προέτρεψε σε «τήρηση της εκεχειρίας», που επιτεύχθηκε μετά την λήξη των περσινών εχθροπραξιών.

Την ίδια στιγμή, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, μίλησε με τους ηγέτες Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν από τους οποίους ζήτησε «επείγουσα αποκλιμάκωση».

Το Αζερμπαϊτζάν από την πλευρά του κατηγόρησε την Αρμενία για «σκόπιμη κλιμάκωση της έντασης», κάνοντας λόγο για «πρόκληση μεγάλου μεγέθους». Το υπουργείο Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν δήλωσε ότι Αρμένιοι στρατιώτες εγκατέλειπαν «πανικόβλητοι» τις στρατιωτικές τους θέσεις, τονίζοντας ότι δύο Αζέροι στρατιώτες τραυματίστηκαν στις σημερινές συγκρούσεις.

Αυτές οι συγκρούσεις έρχονται έπειτα από εβδομάδες αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ αυτών των δύο πρώην σοβιετικών δημοκρατιών, με τακτικά περιστατικά βίας και θύματα στις ένοπλες δυνάμεις των δύο χωρών.

Η ήττα της Αρμενίας πέρυσι βιώθηκε ως τραύμα από μεγάλο μέρος του πληθυσμού της και συνεχίζει να κλονίζει την πολιτική σκηνή μέχρι σήμερα.

Αρκετές χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν την περασμένη εβδομάδα στην αρμενική πρωτεύουσα για να απαιτήσουν την παραίτηση του Νικόλ Πασινιάν, ο οποίος χαρακτηρίστηκε από την αντιπολίτευση ως «προδότης» για την περσινή σύναψης εκεχειρίας με το Μπακού.

Από την πλευρά του, το Αζερμπαϊτζάν μπόρεσε να υπολογίζει, κατά τη διάρκεια αυτού του πολέμου, στην υποστήριξη της Τουρκίας, η οποία του παρείχε μαχητικά drones.