Έκθεση ΟΗΕ: Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας από όλες τις πλευρές στο Τιγκράι

Η έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ σε συνεργασία με την Αιθιοπική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία συστήθηκε από την αιθιοπική κυβέρνηση, δημοσιεύθηκε μία ημέρα αφού η Αιθιοπία κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μετά την ανακοίνωση των δυνάμεων του Τιγκράι τη Δευτέρα ότι ενδέχεται να προελάσουν ως την Αντίς Αμπέμπα για να ανατρέψουν την κυβέρνηση.

Η έκθεση καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της σύγκρουσης που μαίνεται εδώ και έναν χρόνο.

«Η σοβαρότητα των παραβιάσεων και των πληγμάτων (στα ανθρώπινα δικαιώματα) που καταγράψαμε υπογραμμίζει την ανάγκη να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι από όποια πλευρά κι αν προέρχονται», εκτίμησε η Ύπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Μισέλ Μπατσελέτ.

«Υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις που μας οδηγούν να πιστέψουμε ότι όλες οι πλευρές που συμμετέχουν στις συγκρούσεις στην περιοχή του Τιγκράι επιδόθηκαν σε διαφορετικό βαθμό σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του ανθρωπιστικού διεθνούς δικαίου και των διεθνών συμβάσεων για τους πρόσφυγες, κάποιες από τις οποίες ενδέχεται να αποτελούν εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», υπογραμμίζεται στην έκθεση.

«Η έκθεση αυτή αποτελεί ευκαιρία για όλες τις πλευρές να αναγνωρίσουν τις ευθύνες τους, να δεσμευθούν ότι θα λάβουν συγκεκριμένα μέτρα σε ό,τι αφορά την απόδοση ευθυνών και την αποζημίωση των θυμάτων και να βρουν μια βιώσιμη λύση για να τερματιστούν τα δεινά εκατομμυρίων ανθρώπων», δήλωσε ο Ντάνιελ Μπέκελε, επικεφαλής της Αιθιοπικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Η έκθεση καλύπτει την περίοδο από τις 3 Νοεμβρίου 2020, όταν ο Αιθίοπας πρωθυπουργός Άμπιι Άχμεντ ξεκίνησε την επιχείρηση εναντίον των αρχών του Τιγκράι, ως τις 28 Ιουνίου, όταν η Αντίς Αμπέμπα ανακοίνωσε μονομερή εκεχειρία, και καταρτίστηκε έπειτα από επιτόπια έρευνα, από 269 συνεντεύξεις αλλά και από συναντήσεις με τοπικές και ομοσπονδιακές αρχές, μη κυβερνητικές οργανώσεις και γιατρούς.

Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης το Τιγκράι

Έκτοτε η κατάσταση επί του πεδίου έχει αλλάξει και η αιθιοπική κυβέρνηση κήρυξε χθες Τρίτη κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε όλη τη χώρα λόγω της προέλασης του Λαϊκού Απελευθερωτικού Μετώπου του Τιγκράι (TPLF), οι δυνάμεις του οποίου κατευθύνονται προς την πρωτεύουσα.

Όμως η ομάδα που διεξήγαγε την έρευνα αντιμετώπισε πολλά εμπόδια και δεν κατάφερε να επισκεφθεί παρά μερικές περιοχές του Τιγκράι, υπογράμμισε στην ανακοίνωσή της η Ύπατη Αρμοστεία.

Εξάλλου δημιουργήθηκαν αμφιβολίες για την αμεροληψία της έρευνας όταν οι αρχές της Αιθιοπίας απέλασαν ένα από τα μέλη της ομάδας της Ύπατης Αρμοστείας μαζί με άλλους αξιωματούχους του ΟΗΕ.

Αντιδρώντας στην έκθεση το TPLF έκανε λόγο για «μεροληπτική μεθοδολογία η οποία αμαυρώνει τη φήμη» της Ύπατης Αρμοστείας.

Η κυβέρνηση της Αιθιοπίας από την πλευρά της είδε στη συνεργασία με τον ΟΗΕ «τη σοβαρότητα» με την οποία αντιμετωπίζει το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

«Τυφλές» επιθέσεις και σφαγές

Η έκθεση καταγγέλλει, παραθέτοντας και μαρτυρίες, «τις τυφλές επιθέσεις» εναντίον αμάχων, εξωδικαστικές εκτελέσεις, βασανιστήρια, απαγωγές και αυθαίρετες κρατήσεις, αλλά και σεξουαλική βία και λεηλασίες.

Οι ερευνητές συνάντησαν επιζώντες, εκ των οποίων σχεδόν οι μισοί ήταν θύματα ομαδικών βιασμών, ενώ κατέγραψαν και περιστατικά σεξουαλικής βίας εναντίον ανδρών, ανάμεσά τους και την περίπτωση ενός 16χρονου εφήβου τον οποίο βίασαν στρατιώτες από την Ερυθραία και ο οποίος στη συνέχεια αυτοκτόνησε.

Τα βασανιστήρια είναι ενδημικά, «με τα θύματα να δέχονται χτυπήματα με ηλεκτρικά καλώδια, σιδηρόβεργες, να κρατούνται σε μυστικές τοποθεσίες, να απειλούνται με όπλα και να τους στερούν τροφή και νερό».

Η έκθεση κάνει επίσης λόγο για σφαγές, τις οποίες ακολούθησαν αντίποινα, και οι οποίες κόστισαν τη ζωή σε εκατοντάδες αμάχους. Υπογραμμίζει επίσης ότι όλες οι πλευρές που συμμετέχουν στη σύγκρουση στοχοθέτησαν σκοπίμως αμάχους, όπως και σχολεία, νοσοκομεία και χώρους λατρείας.

Επίσης τονίζει τον ρόλο των στρατευμάτων από την Ερυθραία που στήριξαν τις κυβερνητικές δυνάμεις και τα οποία ανάγκασαν πρόσφυγες να επιστρέψουν στην Αιθιοπία από την Ερυθραία.

Σύσταση για δημιουργία διεθνούς επιτροπής έρευνας

Η ομάδα έρευνας προχώρησε και σε πολλές συστάσεις, καλώντας, μεταξύ άλλων, την κυβέρνηση της Αιθιοπίας να προσάγει τους υπεύθυνους των εγκλημάτων. Ζήτησε εξάλλου από την κυβέρνηση της Ερυθραίας να απελευθερώσει αμέσως τους πολίτες της που συνέλαβε αφού επέστρεψαν από το Τιγκράι, όπου είχαν καταφύγει ως πρόσφυγες.

Η διεθνής κοινότητα πρέπει να διασφαλίσει ότι οι δράστες των εγκλημάτων θα λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους, συστήνοντας μια διεθνή επιτροπής έρευνας προκειμένου να εξετάσει το ενδεχόμενο προσφυγών στη διεθνή δικαιοσύνη.

Εξάλλου το γραφείο της Μπατσελέτ εξακολουθεί να λαμβάνει αναφορές για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο βόρειο Τιγκράι, μεταξύ των οποίων αεροπορικές επιδρομές και βομβαρδισμοί που προκαλούν τον θάνατο αμάχων, εκτελέσεις με συνοπτικές διαδικασίες και μια επιδεινούμενη ανθρωπιστική κατάσταση, δήλωσε η ίδια σήμερα.

«Η κυβέρνηση της Αιθιοπίας μάς έχει διαβεβαιώσει ότι οι εθνικοί θεσμοί έχουν ξεκινήσει έρευνες και προχωρούν σε διώξεις, με κάποιους δράστες ήδη να έχουν δικαστεί και καταδικαστεί. Ωστόσο υπάρχει ανησυχητική έλλειψη διαφάνειας», τόνισε η Ύπατη Αρμοστής.