Ραγδαίες εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία μετά την παραίτηση Ζάεφ - Τα σενάρια

Ο Ζόραν Ζάεφ αργά βράδυ της Κυριακής δήλωσε πως αναλαμβάνει την ευθύνη για την ήττα του κόμματός του και παραιτείται από επικεφαλής του κυβερνώντος κόμματος και του πρωθυπουργού, θέση την οποία κατέλαβε τον Μάιο του 2017.

Μεγάλος νικητής της κάλπης ήταν το εθνικιστικό VMRO-DPMNE, ο αρχηγός του οποίου, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, υποστήριξε ότι η κυβέρνηση απώλεσε την εμπιστοσύνη των πολιτών και υποστήριξε πως στη χώρα συντρέχουν πλέον οι προϋποθέσεις για να προκηρυχθούν πρόωρες βουλευτικές εκλογές.

Ο Ζάεφ συνεχάρη τον Μίτσκοσκι αλλά κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι χρησιμοποιεί «ξένο χρήμα» στην εκστρατεία. Και υπεραμύνθηκε της «προόδου» που είχε σημειώσει για να μπει η χώρα στο ΝΑΤΟ και να επιδιώξει την ένταξη στην Ε.Ε., ύστερα από τη Συμφωνία των Πρεσπών και την αλλαγή του ονόματος της πρώην ΠΓΔΜ.

Τα σενάρια

Η παραίτηση του 47χρονου πολιτικού από το αξίωμα του πρωθυπουργού δεν συνεπάγεται απαραίτητα τη διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών στη Βόρεια Μακεδονία. Ο ίδιος στη δήλωση παραίτησής του, επανέλαβε ότι η παρούσα κυβέρνηση έχει ακόμη 2,5 χρόνια για να ολοκληρώσει την θητεία της και πρέπει να συνεχίσει το έργο της.

Άλλωστε, διατηρεί την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, έστω ισχνή καθώς υποστηρίζεται από 62 βουλευτές εκ των 120 που αριθμεί το νομοθετικό σώμα της γειτονικής χώρας λόγω της οριακής νίκης του κυβερνώντος κόμματος στις εκλογές του 2020.

Ως εκ τούτου, το μεγαλύτερο κόμμα του κυβερνητικού συνασπισμού, το SDSM, σε συνεννόηση με τους εταίρους του, μπορεί να ορίσει νέο πρωθυπουργό, ο οποίος πρέπει να εξασφαλίσει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή.

Όμως, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο κάποιο ή κάποια από τα μικρότερα κόμματα του συνασπισμού να αποφασίσει την άρση την εμπιστοσύνης στην παρούσα κυβέρνηση και τη «μεταπήδηση» στην αντιπολίτευση και στο VMRO-DPMNE, το οποίο, στην περίπτωση αυτή θα μπορούσε να ηγηθεί ενός νέου κυβερνητικού σχήματος, άνευ εκλογών.

Σε περίπτωση που δεν «ευοδωθεί» κανένα από τα δύο σενάρια, θα προκηρυχθούν στη χώρα πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Στην περίπτωση αυτή, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, 100 ημέρες πριν τη διεξαγωγή των εκλογών πρέπει να σχηματιστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση, η οποία θα οδηγήσει τη χώρα στις εκλογές.

Βαριά ήττα

Στις χθεσινές εκλογές κρίθηκαν συνολικά 44 δήμοι, με σημαντικότερο τον μητροπολιτικό δήμο των Σκοπίων (700.000 κάτοικοι), στον οποίο η υποψήφια Ντανέλα Άρσοφσκα, ανεξάρτητη αλλά υποστηριζόμενη ανοιχτά από το VMRO-DPMNE, επικράτησε με διαφορά 14 εκατοστιαίων μονάδων του απερχόμενου δημάρχου των Σκοπίων και εκ νέου υποψηφίου του SDSM, του Πέτρε Σιλέγκοφ.

Το VMRO-DPMNE επικράτησε ακόμη σε άλλους μεγάλους δήμους της χώρας, όπως στο Μπίτολα (Μοναστήρι) και στην Οχρίδα, ενώ στο Κουμάνοβο, τον δεύτερο μεγαλύτερο δήμο της χώρας, επικράτησε «αντάρτης» του SDSM.

Στο αλβανικό πολιτικό στρατόπεδο, το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα στη Βόρεια Μακεδονία, το DUI του Αλί Αχμέτι, υπέστη επίσης βαριά ήττα στον μεγαλύτερο «αλβανικό» δήμο της χώρας: στο Τέτοβο, όπου η υποψήφια του Τεούτα Αρίφι ηττήθηκε από τον αρχηγό του μικρότερου συγκυβερνώντος αλβανικού κόμματος BESA, τον Μπιλάλ Κασάμι.