Σαμουέλ Πατί: Η Γαλλία τιμά τον δάσκαλο που έγινε σύμβολο της ελευθερίας της έκφρασης

Στις 16 Οκτωβρίου 2020, ο Σαμουέλ Πατί, 47 ετών, μαχαιρώθηκε και στη συνέχεια αποκεφαλίστηκε σε δρόμο κοντά στο κολέγιο Μπουά ντ' Ολν όπου δίδασκε, στο Κονφλάν-Σεντ-Ονορίν, μια ήσυχη πόλη στην περιφέρεια του Παρισιού, την ώρα που επέστρεφε στο σπίτι του.

Ο δολοφόνος του, ένας 18χρονος ριζοσπαστικοποιημένος τσετσένος πρόσφυγας, ο οποίος σκοτώθηκε στη συνέχεια από την αστυνομία, τον κατηγορούσε επειδή είχε δείξει στην τάξη σκίτσα του Μωάμεθ και πλήρωσε μαθητές για να του δείξουν ποιος είναι.

Στο πλαίσιο της υπόθεσης αυτής απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε βάρος συνολικά 15 προσώπων.

Σήμερα θα πραγματοποιηθούν πολλές τελετές ως φόρος τιμής σ' αυτόν που ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είχε χαρακτηρίσει «ήρεμο ήρωα» της Γαλλικής Δημοκρατίας.

Η οικογένεια του εκπαιδευτικού θα γίνει δεκτή από τον Μακρόν στο προεδρικό μέγαρο των Ηλυσίων, ενώ στη συνέχεια μια πλατεία του Παρισιού θα μετονομασθεί παίρνοντας το όνομά του. Στο Κονφλάν θα γίνουν τα αποκαλύπτήρια ενός μνημείου με τη μορφή βιβλίου.

Μια πλάκα στη μνήμη του θα τοποθετηθεί στην είσοδο του υπουργείου Εθνικής Παιδείας.

Η επίθεση είχε συγκλονίσει μια χώρα, η οποία είχε ήδη πληγεί από την αρχή της δεκαετίας από τζιχαντιστικές επιθέσεις, και είχε προκαλέσει θυελλώδεις συζητήσεις για την ελευθερία της έκφρασης, της θρησκείας, το λαϊκό χαρακτήρια του κράτους και το δικαίωμα στη βλασφημία.

Ο Σαμουέλ Πατί «αναζητούσε το μέσο για κάνει τους άλλους να σκεφτούν», αφηγήθηκε μία από τις αδελφές του, η Γκαέλ, στην εφημερίδα La Croix. Το να δείξει τα σκίτσα του προφήτη Μωάμεθ, τα ίδια που είχαν προκαλέσει το 2015 την αιματηρή επίθεση εναντίον της σύνταξης του Charlie Hebdo, ήταν για τον εκπαιδευτικό «το σημείο εκκίνησης μιας συζήτησης», πρόσθεσε.

Υπέγραψαν όμως τη θανατική καταδίκη του, αφού ένας γονιός μαθητή, υποστηριζόμενος από έναν μαχητικό ισλαμιστή, ξεκίνησε μια σφοδρή εκστρατεία εναντίον του Σαμουέλ Πατί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Έσπασαν τη σιωπή τους οι συνάδελφοι του καθηγητή

Εδώ κι ένα χρόνο οι καθηγητές του κολεγίου Μπουά ντ' Ολν, συγκλονισμένοι, είχαν μείνει σιωπηλοί, αρνούμενοι να μιλήσουν στα μέσα ενημέρωσης που τους το ζητούσαν.

Ωστόσο καθώς πλησίαζε η επέτειος, επτά από τους πενήντα εκπαιδευτικούς του κολεγίου αφηγήθηκαν στην εφημερίδα Liberation και στο ραδιοσταθμό France Inter ποιος ήταν «ο δικός τους Σαμουέλ Πατί», πάντα δίπλα στους μαθητές του και πάντα έτοιμος να συζητήσει με τους συναδέλφους του: «ένας άνθρωπος σαν τους άλλους» και όχι «ο μύθος» που τον έκανε άθελά του η επίθεση, είπε ένας απ' αυτούς.

Χθες, Παρασκευή, μαθητές του κολεγίου, στο οποίο δίδασκε, κλήθηκαν να διαβάσουν ποιήματά τους για τον καθηγητή.

«Αυτά τα ποιήματα, ήταν ωραία, αλλά με κάνουν να σκεφτώ πως θα ήταν καλά να ήμουν ακόμη μαζί του. Θα ήθελα να τον μάθω περισσότερο», είπε χθες στο Γαλλικό Πρακτορείο ο 14χρονος Γιγιόμ που είχε πέρυσι βασικό καθηγητή τον Σαμουέλ Πατί.

Η κοινότητα του κολεγίου επλήγη επίσης από την απαγγελία κατηγοριών εναντίον πέντε μαθητών, που ήταν ηλικίας από 13 έως 15 ετών όταν έγινε η επίθεση και είναι ύποπτοι ότι υπέδειξαν τον καθηγητή στο δολοφόνο του.

Η επίθεση «μας άφησε συγκλονισμένους από πολλές απόψεις» και «ο αντίκτυπός της παραμένει σημαντικός», επισημαίνει ο Ζαν-Ζακ Μπρο, νομάρχης του διαμερίσματος Ιβελιν, όπου βρίσκεται το κολέγιο.

Από την άποψη της ασφάλειας, προσθέτει, «ήταν ένα είδος αφύπνισης για όλες τις υπηρεσίες, είτε πρόκειται για το υπουργείο Εσωτερικών είτε για το Εθνικής Παιδείας, τις υπηρεσίες πληροφοριών, ανάλυσης ή πρόβλεψης».