Πούτιν σε Ερντογάν στο Σότσι: Η Τουρκία ενεργειακά ασφαλής χάρη στον TurkStream

«Και τώρα, που βλέπουμε τις αρκετά δύσκολες, ταραχώδεις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου, η Τουρκία αισθάνεται απολύτως σίγουρη και σταθερή» δήλωσε ο Πούτιν αναφερόμενος στο αγωγό φυσικού αερίου TurkStream, που ξεκινάει από την Ρωσία, διασχίζει την Μαύρη Θάλασσα και καταλήγει στην Τουρκία.

Τα χερσαία τμήματα της σύνδεσης του αγωγού εκτείνονται περαιτέρω προς τη νότια Ευρώπη και αποτελούν μέρος των σχεδίων της Μόσχας να παρακάμψει τον πολιτικό της αντίπαλο, την Ουκρανία, στις εξαγωγές φυσικού αερίου που πραγματοποιεί στις προσοδοφόρες ευρωπαϊκές αγορές.

Η Ρωσία έθεσε σε λειτουργία τον αγωγό φυσικού αερίου TurkStream με ετήσια δυναμικότητα 31,5 δισ. κυβικών μέτρων, στις αρχές του 2020.

Η ρωσική πετρελαϊκή εταιρεία Gazprom ανακοίνωσε ότι αύξησε τις συνολικές προμήθειες φυσικού αερίου προς την Τουρκία κατά σχεδόν 160% από την αρχή του έτους.

Ο ρωσικός αγωγός φυσικού Nord Stream 2, υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου που διασχίζει με αφετηρία την Ρωσία, την Βαλτική Θάλασσα και καταλήγει στην Γερμανία, ολοκληρώθηκε πρόσφατα και αναμένεται να εγκριθεί η λειτουργία του από τις ρυθμιστικές αρχές της Γερμανίας.

Οι ευρωπαϊκές τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου στον ολλανδικό κόμβο TTF έχουν αυξηθεί από τον Ιανουάριο περισσότερο από τέσσερις φορές, λόγω των χαμηλών αποθεμάτων αποθήκευσης φυσικού αερίου, των υψηλών τιμών άνθρακα στην ΕΕ, των μειωμένων παραδόσεων από δεξαμενόπλοια μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου και των μειωμένων ρωσικών προμηθειών σε σχέση με τις αναμενόμενες.

Η «καυτή» ατζέντα

Δύσκολες διαπραγματεύσεις αναμένονται στο Σότσι μεταξύ των Βλαντιμίρ Πούτιν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Η ατζέντα της συνάντησης είναι ασφυκτικά γεμάτη: Εμφύλιος στη Λιβύη, διένεξη στην επαρχία Ιντλίμπ της Συρίας και σύγκρουση συμφερόντων μετά το πόλεμο μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν για τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Το Κρεμλίνο εμφανίζεται αποφασισμένο να δώσει λύση δια των όπλων στα βορειοδυτικά της Συρίας. Υπάρχουν ενδείξεις ότι μια κοινή εκτεταμένη στρατιωτική επιχείρηση με ρωσικά και συριακά στρατεύματα βρίσκεται προ των πυλών. Για να προλάβει δυσάρεστες εξελίξεις ο πρόεδρος Ερντογάν προχώρησε σε ενίσχυση των τουρκικών δυνάμεων στη βόρεια Συρία με σκοπό να αποτρέψει μια μαζική μετακίνηση σύρων προσφύγων προς τα τουρκικά σύνορα.

Ο Εμέρ Ενχόν, ο οποίος διετέλεσε το 2011 πρέσβης της Τουρκίας στη Δαμασκό, εκτιμά ότι το τίμημα μιας κοινής ρωσοτουρκικής στρατιωτικής επιχείρησης θα είναι μεγάλο: «Ο πληθυσμός στην Ιντλίμπ υπερδιπλασιάστηκε από την αρχή του εμφυλίου στη Συρία από ένα σε 4,5 εκατομμύρια. Κατά συνέπεια μια στρατιωτική παρέμβαση θα είναι αιματηρή και θα πυροδοτήσει νέα κύματα προσφύγων προς την Τουρκία». Ο τούρκος διπλωμάτης αναμένει ότι η συνάντηση στο Σότσι δεν θα αμβλύνει την αντιπαράθεση μεταξύ Άγκυρας και Δαμασκού. Πρόσφατα ο πρόεδρος Μπασάρ Αλ Άσαντ μετέβη στη Μόσχα για να ζητήσει από τον πρόεδρο Πούτιν την αποχώρηση όλων των ξένων δυνάμεων από τη Συρία. Η Άγκυρα ωστόσο θεωρεί νόμιμη την στρατιωτική της παρουσία στη βόρεια Συρία για την αντιμετώπιση των κουρδικών παραστρατιωτικών δυνάμεων του YPG, τις οποίες θεωρεί μακρύ χέρι του απαγορευμένου κουρδικού PKK.

O Ρώσος ειδικός Κερίμ Χας θεωρεί ότι λόγω της τροχιάς σύγκρουσης με τη Δύση που επέλεξε η Άγκυρα ποτέ μέχρι σήμερα η Τουρκία δεν είχε μια τόσο κακή διαπραγματευτική θέση. Ο ίδιος ο πρόεδρος Ερντογάν παραδέχθηκε την περασμένη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη ότι «δεν κάναμε μια καλή αρχή με τον πρόεδρο Μπάιντεν».

Ανυποχώρητη η Τουρκία στο ζήτημα των S-400

Αφορμή για την ανοιχτή αντιπαράθεση μεταξύ Άγκυρας και Ουάσιγκτον είναι η αγορά του ρωσικού αμυντικού πυραυλικού συστήματος S-400 από τον πρόεδρο Ερντογάν τον Μάιο του 2019.Η προμήθεια αντιμετωπίζεται ως προσβολή όχι μόνο από τις ΗΠΑ, αλλά και την νατοϊκή συμμαχία, της οποίας η Τουρκία είναι μέλος. Ας μην ξεχνάμε ότι η Ρωσία θεωρείται από το ΝΑΤΟ γεωστρατηγικά αντίπαλος.

Οι εμφανείς επιπτώσεις στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις λόγω της αμφιλεγόμενης προμήθειας των S-400 δεν φαίνεται να απασχολούν την Άγκυρα. Και σαν να μην έφθανε αυτό η Τουρκία προτίθεται, σύμφωνα με τα λεγόμενα του προέδρου Ερντογάν, να αγοράσει επιπλέον πυραυλικά συστήματα από τη Μόσχα. Σε συνέντευξη στο CBS την περασμένη Κυριακή ο τούρκος πρόεδρος κατέστησε σαφές ότι ουδείς θα επιβάλλει στη χώρα του ποια αμυντικά συστήματα θα αγοράζει.

Ο Κερίμ Χας θεωρεί ότι η πρόθεση Ερντογάν για αγορά και άλλων ρωσικών όπλων καθώς και η ανυποχώρητη στάση του στο ζήτημα των S-400 θα έχουν θετική επίδραση στις διαπραγματεύσεις στο Σότσι. «Ο Ερντογάν θα ζητήσει από τον Πούτιν να αναβάλει την στρατιωτική επιχείρηση στην Ιντλίμπ. Ως αντάλλαγμα δεν αποκλείεται να δεσμευθεί για την αγορά δεύτερης συστοιχίας S-400»