Γερμανία: Αναμένοντας να ανάψει πράσινο το «Φανάρι» υπό τον Όλαφ Σολτς

Το «κλειδί» για τη συγκρότηση του πρώτου τρικομματικού συνασπισμού στη Γερμανία κρατούν οι Πράσινοι και οι Φιλελεύθεροι, με τους μεν να προτιμούν σαφώς τη συνεργασία με τους Σοσιαλδημοκράτες, και τους δε να βρίσκονται πολύ πιο κοντά στο συντηρητικό μπλοκ, χωρίς όμως αμφότεροι οι «ρυθμιστές» να αποκλείουν τη συμμετοχή τους σε σχήμα που δεν είναι της πρώτης επιλογής τους.

Ο νυν υπουργός Οικονομικών και υποψήφιος καγκελάριος των Σοσιαλδημοκρατών επιδιώκει τη συγκρότηση συνασπισμού στα χρώματα του «Φωτεινού Σηματοδότη» το «ταχύτερο δυνατόν», γεγονός που «μεταφράζεται» με όρους γερμανικών μετεκλογικών διεργασιών κοντά στην περίοδο των Χριστουγέννων.

Οι πιέσεις να μην επαναληφθεί το 2017, όταν χρειάστηκαν έξι μήνες για τη συγκρότηση του «μεγάλου συνασπισμού» υπό την Άνγκελα Μέρκελ, είναι έντονες προς αποφυγή ενός κλίματος παρατεταμένης αβεβαιότητας στη γερμανική πολιτική σκηνή, τη στιγμή που η Ευρώπη βρίσκεται ενώπιον σειράς προκλήσεων -από το πώς να διαχειριστεί τη Ρωσία και την Κίνα, τη σχέση της με τις ΗΠΑ μετά το «σοκ» της AUKUS, το οικονομικό πεδίο και όχι μόνο.

Ιδιαίτερα έντονη είναι η πίεση που προβάλλει κυρίως η Γαλλία, η οποία αναλαμβάνει την 1η Ιανουαρίου 2022 την κυλιόμενη προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, και θέλει έως τότε να βρίσκεται στα ηνία μία «ισχυρή» γερμανική κυβέρνηση για να μην «σκοντάψει» σειρά πολιτικών και μεταρρυθμίσεων που επιδιώκει να προωθήσει ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.

Όπως χαρακτηριστικά το αποτύπωσε σε συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα La Repubblica ο προερχόμενος από τις τάξεις των Σοσιαλιστών πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας, Μανουέλ Βαλς, «η μετά Μέρκελ εποχή αρχίζει με ένα κενό στην ευρωπαϊκή ηγεσία» και στη «μακρά πολιτική μετάβαση που ανοίγει στη Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία έχουν καίριο ρόλο να διαδραματίσουν».

Εντούτοις, ουδείς επιθυμεί η ματάβαση αυτή να είναι μακρά με τόσα ζητήματα ανοιχτά για την Ευρώπη, αλλά και ενώπιον της περαιτέρω αβεβαιότητας που φέρνουν οι προεδρικές εκλογές που έπονται τον Απρίλιο στη Γαλλία.

Εξ ου και ο Όλαφ Σολτς έσπευσε σήμερα, την επομένη των εκλογών, να εκπέμψει εκτός των «τειχών» το μήνυμα ότι η Γερμανία είναι «πολιτικά σταθερή» ανεξαρτήτως εάν εισέρχεται σε μακρά και δύσκολη διαδικασία μετεκλογικών διαβουλεύσεων, και μάλιστα ότι στόχος του είναι να συγκροτήσει έναν κυβερνητικό συνασπισμό μακράς πνοής.

Πρώτα «μόνοι τους» Πράσινοι και FDP - Αντικαγκελάριος ο Ρόμπερτ Χάμπεκ

Η μετεκλογική διαπραγμάτευση αρχίζει με προκαταρκτικές συνομιλίες που θα έχουν τις επόμενες ημέρες μεταξύ τους οι Πράσινοι και οι Ελεύθεροι Δημοκράτες, προκειμένου να θέσουν επί τάπητος πιθανούς συμβιβασμούς προς συνύπαρξη στους κόλπους κυβερνητικού συνασπισμού.

«Από τη μία πλευρά, μεταξύ του FDP και των Πρασίνων υπάρχουν οι μεγαλύτερες διαφορές πολιτικής, από την άλλη πλευρά και τα δύο κόμματα ήταν περισσότερο αντίθετα στο status quo του μεγάλου συνασπισμού. Θα πρέπει, συνεπώς, να εξεταστεί εάν αυτό θα μπορούσε να γίνει το προοδευτικό κέντρο ενός νέου συνασπισμού. Μετά από αυτές τις διαβουλεύσεις με του Πρασίνους, το FDP είναι ανοιχτό σε πρόσκληση από το CDU/ CSU και το SPD για περαιτέρω συζητήσεις» δήλωσε ο πρόεδρος του κόμματος, Κρίστιαν Λίντνερ.

Οι Ελεύθεροι Δημοκράτες συγκεντρώνουν 11,5% των ψήφων, βάσει των προσωρινών επίσημων αποτελεσμάτων, με τον Κρίστιαν Λίντνερ να φέρεται να διεκδικεί το αξίωμα του υπουργού Οικονομικών.

Για τους Πράσινους -που τερματίζουν τρίτοι στις κάλπες με ποσοστό 14,8%- επόμενος «σταθμός» μετά τους Ελεύθερους Δημοκράτες είναι οι συνομιλίες με το SPD στο πλαίσιο ενός συνασπισμού «Φανάρι», χωρίς όμως να κλείνουν την «πόρτα» στο συντηρητικό μπλοκ.

Ο συνασπισμός 'Φανάρι' [συνεργασία με SPD και FDP] είναι η πλησιέστερη επιλογή. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα συζητήσουμε και με τους Χριστιανοδημοκράτες και τους Χριστιανοκοινωνιστές (CDU/CSU)» δήλωσε σήμερα ο συμπρόεδρος των Πρασίνων, Ρόμπερτ Χάμπεκ.

Αναφερόμενος στις επικείμενες διαπραγματεύσεις, ο ίδιος ανέφερε:

«Η σχέση μου με την υποψήφια καγκελάριο Αναλένα Μπέρμποκ εξακολουθεί να είναι καλή, σταθερή, άθικτη και σχέση εμπιστοσύνης όσο ποτέ. Η συνεργασία μεταξύ των δύο προέδρων των Πρασίνων αποτελεί άγκυρα και παράγοντα σταθερότητας» στις επερχόμενες διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού».

Μεταξύ τους έχουν ήδη συμφωνήσει ποιος θα είναι ο αντικαγκελάριος εφόσον σχηματιστεί κυβέρνηση με την συμμετοχή τους. Και μπορεί ο Χάμπεκ να αρνήθηκε να αποκαλύψει σήμερα το όνομα, όμως σύμφωνα με την εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung θα είναι εκείνος ο οποίος θα χριστεί αντικαγκελάριος.

Επιμένει ο Άρμιν Λάσετ

Ο υποψήφιος καγκελάριος του συντηρητικού μπλοκ, Άρμιν Λάσετ, σαφώς ο μεγάλος ηττημένος των εκλογών, θα επιχειρήσει εξίσου να συγκροτήσει συνασπισμό υπό τους Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές (CDU/CSU) με τους Πράσινους και το FDP, υποστηρίζοντας ότι δεδομένης της οριακής διαφοράς -25,7% των ψήφων για το SPD και 24,1% για το συντηρητικό μπλοκ- κανένα κόμμα δεν έλαβε ξεκάθαρη εντολή.

Δεδομένου ότι στη Γερμανία δεν υφίσταται διαδικασία ανάθεσης διερευνητικής εντολής, και παρά το ιστορικό χαμηλό των Χριστιανοδημοκρατών (CDU), o Άρμιν Λάσετ πρόκειται προσεχώς να ξεκινήσει διαβουλεύσεις με τα κόμματα, έχοντας εν τω μεταξύ παραδεχθεί προσωπικά λάθη κατά την προεκλογική εκστρατεία.

«Οι ψηφοφόροι που μας ψήφισαν θέλουν να αναλάβουμε την ευθύνη και να κυβερνήσουμε» δήλωσε σήμερα -αν και φάνηκε πιο συγκρατημένος συγκριτικά με την εκλογική βραδιά όταν ανέφερε πως το κόμμα του «θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν» για να ηγηθεί κυβέρνησης συνασπισμού.

Ο ίδιος παράλληλα αναγνώρισε προσωπικά λάθη και μίλησε για ανάγκη ανανέωσης των συντηρητικών σε όλα τα επίπεδα, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης στο Konrad-Adenauer-Haus», έδρα των Χριστιανοδημοκρατών, στο Βερολίνο.

«Το αποτέλεσμα δεν επιτρέπεται να μας ικανοποιεί και δεν μας ικανοποιεί. Οι λόγοι για αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα είναι πολύπλευροι. Έχω επίσης κι εγώ μερίδιο της ευθύνης σε αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα. Τα λάθη θα αναλυθούν σε βάθος σε επίπεδο κρατιδίων και περιφερειών, ακόμη και αν Χριστιανοδημοκράτες και Χριστιανοκοινωνιστές ηγηθούν της κυβέρνησης. Ακόμα και σε περίπτωση ανάληψης κυβερνητικής ευθύνης, πρέπει να ανανεωθούμε σε όλα τα επίπεδα» ανέφερε.

Εντούτοις, ο πρόεδρος της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CSU), Μάρκους Ζέντερ, είχε δηλώσει προηγουμένως ότι η συμμετοχή στην κυβέρνηση «δεν μπορεί να γίνει με κάθε τίμημα». Ο ίδιος ανέφερε ότι Οι Χριστιανοδημοκράτες και Χριστιανοκοινωνιστές δεν θα πρέπει να απαρνηθούν (εν ονόματι της συμμετοχής τους) τον εαυτό τους, είπε προσθέτοντας ότι βρίσκται σε συνεχή επαφή με τον Λάσετ.

Συνασπισμό «μακράς πνοής» επιδιώκει ο Σολτς

Ο Όλαφ Σολτς, επικρατέστερος καγκελάριος ως όλα δείχνουν, δηλώνει ότι θα επιδιώξει μια γρήγορη συμφωνία με τους Πράσινους και τους Ελεύθερους Δημοκράτες προκειμένου να σχηματισθεί κυβερνητικός συνασπισμός, ο οποίος θα μπορεί να είναι βιώσιμος και πέραν αυτής της κοινοβουλευτικής περιόδου.

«Ο στόχος μας είναι η νέα κυβέρνηση να μπορέσει να συνεχίσει να υπάρχει περισσότερο από μία κοινοβουλευτική περίοδο. Οι εταίροι θα έπρεπε να κυβερνούν κατά τέτοιον τρόπο ώστε οι πολίτες να τους εμπιστευθούν και να επανεκλεγούν» δήλωσε ο ίδιος κατά τη συνεδρίαση του προεδρίου του SPD στο Βερολίνο.

Χαρακτήρισε, επίσης, απόλυτα κατανοητό το γεγονός ότι οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι θέλουν πρώτα να συζητήσουν μεταξύ τους.

Όσο για τις συνομιλίες του SPD με τα δύο κόμματα, έξι Σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί θα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή: Ο ίδιος ο Σολτς, οι συμπρόεδροι του κόμματος Σάσκια Έσκεν και Νόρμπερτ Βάλτερ-Μπόργιανς, ο γενικός γραμματέας Λαρς Κλίνγκμπαϊλ, ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας Ρολφ Μίτσενιχ και η πρωθυπουργός του κρατιδίου Ρηνανία-Παλατινάτο Μαλού Ντράιερ.

«Το SPD, το FDP και οι Πράσινοι έχουν ευδιάκριτη εντολή να σχηματίσουν κυβέρνηση ως νικητές των εκλογών. Όσον αφορά τις απόψεις υπάρχουν αρκετές επικαλύψεις. Ο σεβασμός [προς αλλήλους], ο εκσυγχρονισμός της χώρας και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής είναι τα βασικά καθήκοντα» σημείωσε ο Σολς, όπως μεταδίδει το DPA.

Ο νυν αντικαγκελάριος υπενθύμισε επίσης «τους πολύ επιτυχημένους συνασπισμούς Σοσιαλδημοκρατών και Φιλελεύθερων υπό τους καγκελάριους του SPD Βίλι Μπραντ και Χέλμουτ Σμιτ». Είναι επίσης σαφές ότι κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει την ψήφο των ψηφοφόρων χωρίς να προκαλέσει ζημιά, διαμήνυσε.

Το όνομα του Άρμιν Λάσετ αναφέρθηκε στο SPD μόνο παρεμπιπτόντως. «Το γεγονός ότι θέλει να γίνει καγκελάριος είναι αστείο» δήλωσε ο γενικός γραμματέας του SPD Λαρς Κλίνγκμπαϊλ, ενώ ο Σολτς είπε ότι «οι συντηρητικοί δεν πρέπει πλέον να κυβερνήσουν, αλλά να περάσουν στην αντιπολίτευση».