Τουρκία: Υπο καθεστώς φόβου ζουν πλέον οι μετανάστες από το Αφγανιστάν

Ο Γαουσουντίν Μουμπάριζ ήδη δυσκολευόταν να κοιμηθεί ανησυχώντας ότι θα απελαθεί στο Αφγανιστάν προτού ένα γήπεδο γεμάτο Τούρκους οπαδούς αρχίσει να φωνάζει συνθήματα καλώντας τους μετανάστες να γυρίσουν στις χώρες τους.

Ο 20χρονος άνδρας αισθανόταν καλοδεχούμενος όταν έφτασε στην Τουρκία πριν σχεδόν δύο χρόνια αφού έφυγε από την Κουντούζ στο βορειοανατολικό Αφγανιστάν και έπειτα από ένα επικίνδυνο ταξίδι τριών εβδομάδων μέσω του Πακιστάν και του Ιράν.

Βρήκε αμέσως δουλειά σε ένα fast food στην Κωνσταντινούπολη και έστελνε τον μισό μισθό του στους γονείς του στο Αφγανιστάν.

Όμως όλα άλλαξαν όταν η αστυνομία άρχισε να συλλαμβάνει τους Αφγανούς και να τους βάζει σε κέντρα κράτησης προκειμένου να τους απελάσει. Η αυξανόμενη οργή των Τούρκων απέναντι στους μετανάστες, την οποία τροφοδότησε και η οικονομική κρίση, ώθησε την Άγκυρα να λάβει αυτή την απόφαση.

«Αποθήκη προσφύγων»

Από το 2016 στην Τουρκία ζει ένας από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς μεταναστών μετά τη συμφωνία που συνήψε η Άγκυρα με την ΕΕ.

Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εκτίμησε ότι η χώρα του των 84 εκατομμυρίων κατοίκων πλέον φιλοξενεί πέντε εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες, εκ των οποίων περίπου 3,7 εκατομμύρια Σύρους και έως και 420.000 Αφγανούς.

Όμως η οικονομική αστάθεια, που οξύνθηκε από την πανδημία του κορωνοϊού, έκανε τις αρχές και τον πληθυσμό εχθρικούς απέναντί τους σε βαθμό που δεν είχε παρατηρηθεί στο παρελθόν.

Σύμφωνα με έρευνα του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Αξόι, το 85% των ερωτηθέντων δήλωσε «ανήσυχο» στην προοπτική άφιξης στην Τουρκία Αφγανών προσφύγων μετά την κατάληψη της εξουσίας στην εμπόλεμη χώρα από τους Ταλιμπάν.

Ο Ερντογάν έχει ήδη προειδοποιήσει τους Δυτικούς, που επίσης ανησυχούν για το ενδεχόμενο ενός μεγάλου μεταναστευτικού ρεύματος, ότι η Τουρκία δεν σκοπεύει να γίνει «αποθήκη μεταναστών».

Η οργή των Τούρκων έχει πλέον αρχίσει να γίνεται ολοένα και πιο ορατή, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τους χιλιάδες οπαδούς ποδοσφαίρου που φώναζαν μέσα από το γήπεδο «δεν θέλουμε πρόσφυγες στη χώρα μας» στη διάρκεια του αγώνα για την πρόκριση της εθνικής ομάδας της Τουρκίας στο Μουντιάλ.

«Οι Αφγανοί είναι εδώ»

Το γραφείο του κυβερνήτη της Κωνσταντινούπολης ανακοινώνει σχεδόν καθημερινά επιχειρήσεις εντοπισμού Αφγανών και άλλων μεταναστών που δεν διαθέτουν νόμιμα έγγραφα, οι οποίοι συλλαμβάνονται και μεταφέρονται σε κέντρα κράτησης.

Το αντιπολιτευόμενο κόμμα CHP, που έχει μια αυστηρή αντιμεταναστευτική στάση και το οποίο ελέγχει πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη και τη Άγκυρα, ανήρτησε πανό στα οποία εμφανίζεται ο επικεφαλής του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου να δηλώνει: «Τα σύνορα είναι η τιμή μας».

Ο φόβος αυτός αναγκάζει πολλούς Αφγανούς πρόσφυγες να κρατούν χαμηλό προφίλ. Το γήπεδο στο οποίο συγκεντρώνονταν κάθε Κυριακή πολλοί Αφγανοί μετανάστες για να παίξουν κρίκετ εναντίον των Πακιστανών είναι εδώ και μήνες άδειο.

Ένας από τους αντιπροέδρους του CHP στην Κωνσταντινούπολη, ο Μπουρκάι Ντουζτσέ, υπερασπίστηκε τη στάση του κόμματός του και την αντιμεταναστευτική του ρητορική ενόψει των βουλευτικών εκλογών που είναι προγραμματισμένες να διεξαχθούν το αργότερο τον Ιούνιο του 2023.

«Δεν λέμε ότι οι άνθρωποι αυτοί θα πρέπει να παραδοθούν στους Ταλιμπάν», τονίζει. «Αλλά το ζήτημα είναι να δούμε τι μπορούμε να προσφέρουμε (στους νέους μετανάστες) που εμφανίζονται», προσθέτει.

«Η Τουρκία δεν είναι γκέτο μεταναστών», υπογραμμίζει ο Ντουζτσέ.

Τα προεκλογικά συνθήματα του CHP έχουν απήχηση στους Τούρκους που είδαν τις τιμές των προϊόντων να αυξάνονται και τα εισοδήματά τους να μειώνονται λόγω της κατάρρευσης της τουρκικής λίρας και της ανόδου του πληθωρισμού.

Σύμφωνα με την αναλύτρια Ντενίζ Σενόλ Σερτ του πανεπιστημίου Ozyegin της Κωνσταντινούπολης, η εχθρότητα των Τούρκων θα αναγκάσει τον Ερντογάν – ο οποίος θα μπορούσε να ζητήσει από τους Τούρκους να δείξουν συμπόνια προς τους πρόσφυγες—να τηρήσει μια αδιάλλακτη στάση.

«Εφόσον υπάρχει ανταγωνισμός για τους πόρους (…) το μίσος για τους ξένους θα παραμείνει εκτιμά η ίδια.