Γερμανία: H αποτυχία των μυστικών υπηρεσιών στο Αφγανιστάν και η απάντηση του Χάικο Μάας

Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πληροφοριών (BND) είναι η πολιτική και στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών της Γερμανίας. «Καθήκον της είναι να συλλέγει και να αξιολογεί πληροφορίες που σχετίζονται με την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας και να τις διαθέτει στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση» αναφέρεται στην ιστοσελίδα της. Η BND όμως υπέστη μια δραματική ήττα στο Αφγανιστάν και αναγκάζει την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να δώσει εξηγήσεις.

Ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας είχε δηλώσει τον Ιούνιο ότι «οι Ταλιμπάν αποκλείεται να πάρουν την εξουσία στην Καμπούλ μέσα σε λίγες εβδομάδες».

Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ενημερώνεται τακτικά για τη γενική κατάσταση ασφάλειας από την BND, την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος (BfV) και τη Στρατιωτική Υπηρεσία Αντικατασκοπείας (MAD). Αυτές οι εκθέσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τις στρατιωτικές αποστολές στο εξωτερικό και το προσωπικό των γερμανικών πρεσβειών, συμπεριλαμβανομένου του τοπικού προσωπικού.

Οι γερμανικές υπηρεσίες πληροφοριών και κυρίως η BND δεν αντελήφθησαν το γεγονός ότι θα μπορούσαν να βρεθούν σε ακραίο κίνδυνο στο Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση των διεθνών στρατευμάτων. Τόσο ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μαας όσο και η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ θα πρέπει τώρα να δώσουν κάποιες εξηγήσεις.

Μάας: Λάθος εκτίμηση από την BND και άλλες υπηρεσίες με καταστροφικές συνέπειες

«Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πληροφοριών (BND) προφανώς έκανε λάθος εκτίμηση της κατάστασης στο Αφγανιστάν, όπως επίσης λάθος έκαναν και άλλες υπηρεσίες. Οι αποφάσεις που ελήφθησαν βάσει αυτών των εσφαλμένων εκτιμήσεων ελήφθησαν σύμφωνα με όσα γνωρίζαμε. Εκ του αποτελέσματος όμως αποδεικνύεται ότι ήταν λανθασμένες, με καταστροφικές συνέπειες», δήλωσε ο Χάικο Μάας στο «Spiegel».

«Αυτό δεν θα μπορούσε να μείνει χωρίς συνέπειες για τη λειτουργία των γερμανικών υπηρεσιών πληροφοριών. Οι μυστικές υπηρεσίες ελάμβαναν λανθασμένες εκτιμήσεις η μία από την άλλη. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Στο μέλλον, οι πληροφορίες άλλων υπηρεσιών θα πρέπει να επανελέγχονται πολύ εντατικά», πρόσθεσε ο Μάας.

«Η αποτυχία στο Αφγανιστάν δεν πρέπει να μας οδηγήσει στην πλήρη άρνηση ανάληψης ευθύνης στον κόσμο όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας, αλλά το Αφγανιστάν δεν πρέπει να επαναληφθεί ξανά», τόνισε.

«Οι εταίροι του ΝΑΤΟ θα πρέπει να συζητήσουν εάν η αμυντική συμμαχία είναι καν κατάλληλη για τη διεξαγωγή άλλων αποστολών εκτός της πραγματικής του. Είναι δουλειά μας να φροντίζουμε για την ειρήνη; Για την τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων; Είναι επίσης μέρος της αποστολής του η εξαγωγή της μορφής διακυβέρνησής μας; Αυτό σίγουρα απέτυχε στο Αφγανιστάν», πρόσθεσε ο Σοσιαλδημοκράτης πολιτικός.

Ο Μάας τάχθηκε επίσης υπέρ του να ενισχυθεί ο ευρωπαϊκός πυλώνας του ΝΑΤΟ και να γίνει πιο ανεξάρτητος από την Ουάσινγκτον. «Στην πραγματικότητα οι Αμερικανοί αποφασίζουν πολλά και εμείς ακολουθούμε γιατί δεν είμαστε καθόλου σε θέση να πραγματοποιήσουμε δύσκολες διεθνείς αποστολές χωρίς τις ΗΠΑ. Πρέπει να συζητήσουμε πολύ πιο πολιτικά πριν στείλουμε τους στρατιώτες μας οπουδήποτε. Διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος να ακολουθούμε πάντα τις αποφάσεις της Ουάσινγκτον, ανεξάρτητα από το ποιος είναι πρόεδρος εκεί», δήλωσε

Ο αιφνιδιασμός της ανόδου των Ταλιμπάν

O Σοσιαλδημοκράτης βουλευτής Ούλι Γκρετς ζητά την άμεση σύγκληση της κοινοβουλευτικής επιτροπής ελέγχου των μυστικών υπηρεσιών, των οποίων είναι μέλος. Θέτει το ερώτημα εάν η κλιμάκωση και η ταχεία κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν θα μπορούσε να έχει προβλεφθεί, όπως σημειώνει η DW.

Ο πρώην συνεργάτης της BND Γκέρχαρντ Κόνραντ, μιλώντας στο πρώτο δημόσιο κανάλι της γερμανικής τηλεόρασης ARD, δήλωσε λίγο μετά την άνοδο των Ταλιμπάν στην εξουσία πως: «Οι μυστικές υπηρεσίες θα έπρεπε να βρίσκονται στη χώρα με μεγάλο αριθμό συνεργατών, κάτι που ως γνωστόν δεν ίσχυε πλέον στο Αφγανιστάν».

Όπως ο Ούλι Γκρετς, έτσι και ο Αντρέ Χαν βουλευτής του κόμματος Η Αριστερά κατηγορεί το BND για πλήρη αποτυχία. «Η BND πιθανότατα βασίστηκε πλήρως σε πληροφορίες που είχε από τις αμερικανικές υπηρεσίες», οι οποίες επίσης δεν μπόρεσαν να προβλέψουν τις δραματικές εξελίξεις.

Ο Χαν μάλιστα διερωτάται αγανακτισμένος: «Σε τι χρησιμεύει μια τέτοια μυστική υπηρεσία;»

Εν τω μεταξύ, οι New York Times αναφέρουν, χωρίς όμως να κατονομάζουν τις πηγές τους, ότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες είχαν ήδη προειδοποιήσει για μια γρήγορη νίκη των Ταλιμπάν τον περασμένο Ιούλιο. Ωστόσο, δεν υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση από την αμερικανική κυβέρνηση.

Ο ειδικός σε θέματα Αφγανιστάν Γιαν Κέλερ του οποίου είχε ζητηθεί αρκετές φορές η γνώμη σε συνεδριάσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της γερμανικής Βουλής αναφέρει πως «ακόμη και καλά οργανωμένες αφγανικές οργανώσεις έχουν εκπλαγεί από τη γρήγορη νίκη των Ταλιμπάν».

«Οι Αφγανοί δεν παλεύουν για τους ηττημένους»

Παρόλα αυτά, ο Κέλερ, ο οποίος επισκεπτόταν συχνά το Αφγανιστάν από το 2003, έχει μια πιθανή εξήγηση για τον «ξαφνικό θάνατο» της κυβέρνησης του προέδρου Ασράφ Γκάνι, ο οποίος διέφυγε στο εξωτερικό, συνεχίζει στο άρθρο της η DW. Όπως αναφέρει, τις προηγούμενες εβδομάδες, υπήρχαν επίσης φωνές που προειδοποιούσαν για γρήγορη κατάρρευση. Προφανώς, η έλλειψη εμπιστοσύνης των αφγανικών δυνάμεων ασφαλείας στην κυβέρνηση τους οδήγησε να καταθέσουν τα όπλα. Ως φαινόμενο θα μπορούσε κανείς να το προβλέψει αλλά η ταχύτητα ήταν «ιδιαίτερα δραματική», εκτιμά ο Κέλερ.

Ο ειδικός εμπειρογνώμονας δεν εκπλήσσεται από τη συμπεριφορά των στρατιωτών και των αστυνομικών που έφυγαν χωρίς να δώσουν μάχη με τους Ταλιμπάν: «Οι Αφγανοί δεν πολεμούν για τους ηττημένους» λέει. Τα στρατεύματα προφανώς είχαν αυτή την εικόνα για τον εαυτό τους και έτσι εξηγείται και η κακή εικόνα της κεντρικής κυβέρνησης στην Καμπούλ.

Ο Kέλερ δεν μπορεί να κρίνει εάν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ενήργησε αφελώς με βάση τις εκτιμήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών της. «Δεν νομίζω ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και οι ένοπλες δυνάμεις είχαν πολλά περιθώρια ελιγμών», λέει. Αυτά είναι πράγματα που ξεκίνησαν στην Ουάσινγκτον. Ο Κέλερ υπενθυμίζει την απόφαση του τότε προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να διαπραγματευτεί την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων απευθείας με τους Ταλιμπάν, παρακάμπτοντας την αφγανική κυβέρνηση.