Αφγανιστάν: Μπαίνουν στην πρωτεύουσα Καμπούλ οι Ταλιμπάν «από όλες τις πλευρές»

^{Δημοσιεύτηκε: Κυριακή, 15 Αυγούστου 2021 10:57}

Από όλες τις πλευρές της πρωτεύουσας Καμπούλ, την οποία είχαν περικυκλώσει νωρίτερα, άρχισαν να εισέρχονται οι Ταλιμπάν μετά από ολιγοήμερη προέλαση και ενώ οι εκπρόσωποι των δυτικών δυνάμεων αποχωρούν εσπευσμένα.

Η είδηση της έναρξης κατάληψης της πόλης προκάλεσε πανικό και ανησυχία ωστόσο η κυβέρνηση, μέσω του υπουργού Εσωτερικών, Αμπντούλ Σατάρ Μιρζακουάλ, διαβεβαίωσε το μεσημέρι της Κυριακής η πρωτεύουσα Καμπούλ δεν θα δεχθεί επίθεση.

«Η ασφάλεια της πόλης είναι εγγυημένη, δεν θα υπάρξει επίθεση εναντίον της πόλης και έχει συμφωνηθεί πως η μετάβαση της εξουσίας θα γίνει με ειρηνικό τρόπο».

Λίγο πριν, ο εκπρόσωπος τύπου των Ταλιμπάν Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ επιβεβαίωνε στο BBC ότι διεξάγονται συνομιλίες με το προεδρικό μέγαρο σχετικά με μια ειρηνική κατάληψη της εξουσίας: «Οι μαχητές των Ταλιμπάν βρίσκονται σε αναμονή σε όλες τις εισόδους της Καμπούλ μέχρι να επιτευχθεί συμφωνία για μια ειρηνική και ικανοποιητική μετάβαση της εξουσίας», είπε ο Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ.

«Έδωσα εντολή στις δυνάμεις ασφαλείας (…) να εγγυηθούν την ασφάλεια όλων των συμπολιτών μας. Αποτελεί ευθύνη μας και θα το κάνουμε με την καλύτερο δυνατό τρόπο. Οποιοσδήποτε σκεφθεί να προκαλέσει χάος ή να λεηλατήσει θα αντιμετωπιστεί με βία», δήλωσε μετά τις παραπάνω διαβεβαιώσεις και ο Άσραφ Γάνι, ο επικεφαλής του αφγανικού κράτους, σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα που εστάλη στον Τύπο.

Ο Τζιλαλί πιθανός μεταβατικός ηγέτης

Ο Αλί Άχμαντ Τζιλαλί, ένας ακαδημαϊκός με έδρα τις ΗΠΑ και πρώην υπουργός Εσωτερικών του Αφγανιστάν, είναι πιθανόν να οριστεί επικεφαλής μιας προσωρινής διοίκησης στην Καμπούλ, ανέφεραν τρεις διπλωματικές πηγές σήμερα, την ώρα που οι Ταλιμπάν έχουν περικυκλώσει την πόλη.

Νωρίτερα, ο ασκών καθήκοντα υπουργού Εσωτερικών Αμπντούλ Σατάρ Μιρζακουάλ δήλωσε, σε τηλεοπτική παρέμβαση, ότι μια ειρηνική μετάβαση θα λάβει χώρα, όμως προς το παρόν δεν έχουν γίνει γνωστές λεπτομέρειες.

Δεν είναι μέχρι στιγμής σαφές εάν οι Ταλιμπάν έχουν δώσει το τελικό «ναι» στον διορισμό του Τζαλαλί, όπως είχε θεωρηθεί ως ένα ενδεχομένως αποδεκτό πρόσωπο για την επίβλεψη της μετάβασης της εξουσίας, σύμφωνα με τις πηγές.

Σε πανικό οι κάτοικοι

Νωρίτερα, υψηλόβαθμος αξιωματούχος δήλωσε στο πρακτορείο Reuters πως οι Ταλιμπάν εισέρχονταν στην πόλη «από όλες τις πλευρές».

Οι Ταλιμπάν διέταξαν τους μαχητές τους να αποφύγουν πράξεις βίας κατά την είσοδό τους στην αφγανική πρωτεύουσα επιτρέποντας να φύγουν με ασφάλεια όσοι το επιθυμούν, δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ηγέτης των Ταλιμπάν στη Ντόχα.

Το Associated Press μετέδωσε ότι εκπρόσωπος των Ταλιμπάν κατευθύνεται προς το Προεδρικό Μέγαρο, προκειμένου να γίνει η μεταβίβαση της εξουσίας.

Σύμφωνα με την ανταποκρίτρια του BBC, Yalda Hakim, οι μουτζαχεντίν των Ταλιμπάν δεν συναντούν αντίσταση.

Αξιωματούχος στο προεδρικό μέγαρο στην Καμπούλ επιβεβαίωσε ότι ο Αφγανός πρόεδρος βρίσκεται σε συνομιλίες με τον Ειδικό Εκπρόσωπο των ΗΠΑ για τη Συμφιλίωση του Αφγανιστάν, Ζαλμάι Χαλιλζάντ και άλλους κορυφαίους αξιωματούχους του ΝΑΤΟ.

Το Reuters μετέδωσε νωρίτερα ότι η κυβέρνηση του Γκανί ήταν σε συνομιλίες με τους Ταλιμπάν για «ειρηνική παράδοση» της Καμπούλ.

Εκκενώθηκε η αμερικανική πρεσβεία

Οι Αμερικανοί εκκένωσαν ήδη την πρεσβεία τους στη χώρα με ελικόπτερο. Αξιωματούχοι των ΗΠΑ δήλωσαν πως οι διπλωμάτες μεταφέρονται στο αεροδρόμιο από την πρεσβεία που βρίσκεται στον οχυρωμένο τομέα Ουαζίρ Ακμπάρ Χαν. Περισσότερα αμερικανικά στρατεύματα στέλνονται για να βοηθήσουν τις εκκενώσεις μετά την προέλαση-αστραπή των Ταλιμπάν που οδήγησε την ισλαμική οργάνωση στην Καμπούλ μέσα σε ελάχιστες ημέρες.

Μόλις την περασμένη εβδομάδα, εκτιμήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ ανέφεραν πως η Καμπούλ θα μπορούσε να κρατήσει τουλάχιστον για τρεις μήνες.

Μέλη «κεντρικών» ομάδων των ΗΠΑ εργάζονται από το αεροδρόμιο της Καμπούλ, σύμφωνα με αξιωματούχο των ΗΠΑ, ενώ αξιωματούχος του ΝΑΤΟ δήλωσε πως αρκετά μέλη του προσωπικού της ΕΕ μετακινήθηκαν σε ασφαλέστερη περιοχή της πρωτεύουσας που δεν έχει γίνει γνωστή.

«Υπό έλεγχο» η κατάσταση διατείνεται η κυβέρνηση

Σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους κατοίκους, ο επίσημος λογαριασμός Twitter του προέδρου της χώρας, Ασράφ Γκανί, μετέδωσε το εξής μήνυμα:

«Ακούγονται σποραδικοί πυροβολισμοί στην Καμπούλ, η Καμπούλ δεν τελεί υπό επίθεση, η ασφάλεια της χώρας και οι ομάδες άμυνας συνεργάζονται με διεθνείς εταίρους για να εξασφαλίσουν την ασφάλεια στην πόλη, η κατάσταση βρίσκεται υπό έλεγχο», αναφέρει το μήνυμα στην Παστού, μία από τις επίσημες γλώσσες του Αφγανιστάν.

Την ίδια ώρα, προσωπικό των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναζήτησαν ασφαλές καταφύγιο.

Μέλη «κεντρικών» ομάδων των ΗΠΑ εργάζονται από το αεροδρόμιο της Καμπούλ, σύμφωνα με αξιωματούχο των ΗΠΑ, ενώ αξιωματούχος του ΝΑΤΟ δήλωσε πως αρκετά μέλη του προσωπικού της ΕΕ μετακινήθηκαν σε ασφαλέστερη περιοχή της πρωτεύουσας που δεν έχει γίνει γνωστή.

Η πρωτεύουσα του Αφγανιστάν ήταν η μοναδική μεγάλη πόλη που είχε μείνει για να καταλάβουν μετά την κατάληψη, νωρίτερα σήμερα, της πόλης στρατηγικής σημασίας Τζαλαλαμπάντ , θέτοντας πλέον υπό τον έλεγχό τους το τμήμα του οδικού δικτύου που συνδέει το Αφγανιστάν και το Πακιστάν.

Η πόλη αυτή έπεσε χωρίς μάχη. «Ήταν ο μοναδικός τρόπος για να σωθούν οι ζωές αμάχων», δήλωσε στο Reuters Αφγανός αξιωματούχος.

Πλέον μόνο λιγοστές μικρές πόλεις παραμένουν ακόμη υπό κυβερνητικό έλεγχο. Αλλά είναι διεσπαρμένες και απομονωμένες και οι περισσότερες δεν έχουν μεγάλη στρατηγική αξία.

Οι Ταλιμπάν εξαπέλυσαν την ολομέτωπη επίθεσή τους τον Μάιο, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επιβεβαίωσε την έναρξη της διαδικασίας αποχώρησης των τελευταίων ξένων στρατευμάτων που απέμεναν στη χώρα, 20 χρόνια μετά την επέμβαση του διεθνούς συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ που ανέτρεψε το καθεστώς των ισλαμιστών εξαιτίας της άρνησής του να παραδώσει τον Οσάμα μπιν Λάντεν, τον ηγέτη της Αλ Κάιντα. Η αποχώρηση αναμένεται να έχει αποπερατωθεί την 31η Αυγούστου.

Αρχικά κατέλαβαν, συναντώντας ασθενική αντίσταση, αχανείς εκτάσεις στις επαρχίες, κατόπιν στράφηκαν εναντίον μεγάλων αστικών κέντρων, περικυκλώνοντας επαρχιακές πρωτεύουσες. Η προέλασή τους επιταχύνθηκε με δραματικό τρόπο τις τελευταίες ημέρες, προς κατάπληξη πολλών. Οι πόλεις πέφτουν στα χέρια τους η μια μετά την άλλη, συχνά εύκολα.

Επιπλέον στρατιώτες στέλνει ο Μπάιντεν

Ο Τζο Μπάιντεν αποφάσισε αργά το Σάββατο να στείλει 2.000 επιπλέον στρατιώτες από ό,τι είχε προγραμματιστεί στην Καμπούλ για να εξασφαλίσει την απομάκρυνση Αμερικανών διπλωματών και Αφγανών αμάχων.

Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι έπειτα από διαβούλευση με τους συμβούλους του εθνικής ασφάλειας, «σχεδόν 5.000 στρατιώτες», και όχι πλέον 3.000, θα αναπτυχθούν στο αεροδρόμιο της Καμπούλ για να διευκολύνουν την απομάκρυνση από τη χώρα έπειτα από 20 χρόνια πολέμου.

Απειλώντας τους Ταλιμπάν με γρήγορη και ισχυρή απάντηση σε περίπτωση επιθέσεων κατά των αμερικανικών συμφερόντων, ο Μπάιντεν υπεραμύνθηκε της απόφασής του να αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από το Αφγανιστάν και υποσχέθηκε ότι δεν θα «κληροδοτήσει» αυτόν τον πόλεμο σε άλλο πρόεδρο των ΗΠΑ.

«Είμαι ο τέταρτος πρόεδρος που ηγείται της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στο Αφγανιστάν - δύο Ρεπουμπλικανοί, δύο Δημοκρατικοί. Δεν θα κληροδοτήσω αυτόν τον πόλεμο σε έναν πέμπτο», δήλωσε.

Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν μίλησε το Σάββατο το βράδυ με τον Αφγανό πρόεδρο Ασράφ Γάνι για την «επείγουσα ανάγκη να συνεχιστούν οι διπλωματικές και πολιτικές προσπάθειες για τη μείωση της βίας», αναφέρει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε ανακοίνωσή του.

Οι δυνάμεις των Ταλιμπάν εισήλθαν το Σάββατο στη Μαζάρ-Σαρίφ, την πρωτεύουσα της επαρχίας Μπαλχ του βόρειου Αφγανιστάν, σχεδόν χωρίς αντίσταση, κι ενώ οι δυνάμεις ασφαλείας διέφευγαν από την περιοχή, δήλωσαν επαρχιακοί αξιωματούχοι.

Φεύγουν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι

Οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν να απομακρύνουν διπλωμάτες από την πρεσβεία τους στην Καμπούλ, δήλωσαν σήμερα δύο αξιωματούχοι των ΗΠΑ στο Reuters.

«Έχουμε μια μικρή ομάδα ανθρώπων που φεύγει τώρα καθώς μιλάμε, η πλειονότητα του προσωπικού είναι έτοιμη να φύγει... η πρεσβεία εξακολουθεί να λειτουργεί», δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Αναμενόταν πως η εκκένωση των περισσότερων διπλωματών θα ξεκινούσε σήμερα, καθώς οι Ταλιμπάν συνεχίζουν την προέλασή τους που έχει φέρει την ισλαμική οργάνωση στα πρόθυρα της Καμπούλ μέσα σε μερικές ημέρες.

Εγκαταλείπει και ο πρεσβευτής της Βρετανίας

Ο πρεσβευτής της Βρετανίας στο Αφγανιστάν πρόκειται να έχει εγκαταλείψει τη χώρα της Ασίας αεροπορικώς ως το απόγευμα, αναφέρει στο σημερινό της φύλλο η Sunday Telegraph, αφού εκατοντάδες μέλη του στρατού του ΗΒ μετέβησαν στη χώρα για εγγυηθούν την ασφάλεια της απομάκρυνσης των βρετανών διπλωματών, δημοσίων λειτουργών και πολιτών.

Το σχέδιο για την απομάκρυνση των Βρετανών προέβλεπε ότι η επιχείρηση θα διαρκούσε εβδομάδες, όμως, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της κυριακάτικης έκδοσης της Τέλεγκραφ, η ταχύτητα της προέλασης των Ταλιμπάν εγείρει φόβους πως το αεροδρόμιο της Καμπούλ θα καταληφθεί σύντομα από τους αντάρτες και το Λονδίνο αποφάσισε να επισπεύσει τη διαδικασία.

Ως το βράδυ του Σαββάτου είχαν απομείνει μόλις μερικές δεκάδες βρετανοί διπλωμάτες και δημόσιοι λειτουργοί από τους 500 που υπηρετούσαν στο Αφγανιστάν ως αυτή την εβδομάδα. Ο πρεσβευτής αναμένεται να αναχωρήσει μέσα στην ημέρα.

Δεν ήταν εφικτή η επικοινωνία με κάποιον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών για να σχολιάσει το δημοσίευμα της εφημερίδας.

Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι αποφάσισε να αναπτυχθούν κάπου 600 στρατιωτικοί, ιδίως μέλη των Ειδικών Δυνάμεων, στην Καμπούλ για να εγγυηθούν την ασφάλεια της επιχείρησης απομάκρυνσης των βρετανών πολιτών και αφγανών συνεργατών τους, κυρίως διερμηνέων.

Επιχείρηση εκκένωσης ετοιμάζει η Γερμανία

Οι ένοπλες δυνάμεις της Γερμανίας ετοιμάζονται για αποστολή εκκένωσης Γερμανών διπλωματών και πολιτών καθώς και Αφγανών συνεργατών και υπαλλήλων από το Αφγανιστάν υπό αυστηρή φρούρηση, ενημέρωσαν στρατιωτικές πηγές το Γερμανικό Πρακτορείο χθες Σάββατο.

Το μέτρο που θα δίνει την εξουσιοδότηση στον Μπούντεσβερ, τον ομοσπονδιακό γερμανικό στρατό, ώστε να αναπτύξει μέλη της δύναμης ταχείας αντίδρασης μέσα σε μια εβδομάδα, λέγεται πως καταρτίζεται με ταχύ ρυθμό στο κοινοβούλιο.

Οι πηγές του dpa εξήγησαν ότι ελάχιστες αμφιβολίες υπάρχουν μεταξύ των μελών της Μπούντεσταγκ πως η αποστολή αυτή θα είναι απαραίτητη.

Στο Αφγανιστάν βρίσκονται επί του παρόντος πάνω από 100 Γερμανοί πολίτες, συμπεριλαμβανομένων διπλωματών και υπαλλήλων στην πρεσβεία στην Καμπούλ, καθώς και ειδικών που εργάζονται σε υπουργεία και οργανισμούς.

Αφγανοί που εργάζονται για τη γερμανική κυβέρνηση θα απομακρυνθούν επίσης εσπευσμένα, αν και ο ακριβής αριθμός τους δεν είναι σαφής. Μόνο το υπουργείο Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης της Γερμανίας απασχολεί πάνω από 1.000 Αφγανούς.

Την Παρασκευή, η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε πως θα μειώσει τον αριθμό των εργαζομένων στην πρεσβεία στην Καμπούλ στο «απόλυτο μίνιμουμ», όπως και άλλες χώρες, εν μέσω της ταχύτατης προέλασης των Ταλιμπάν στην εμπόλεμη χώρα.

Χθες, η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και κλιμάκιο του υπουργικού συμβουλίου εξέτασαν εκτάκτως την αντίδραση του Βερολίνου στην επιδείνωση της κατάστασης στο Αφγανιστάν. Η συνεδρίαση του κλιμακίου αντιμετώπισης της κρίσης έγινε ψηφιακά και συμμετείχαν ο αντικαγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας, η υπουργός Άμυνας Άνεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ, ο υπουργός Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ, ο Χέλγκε Μπράουν, υπουργός προεδρίας της κυβέρνησης, και αντιπρόσωπος του υπουργείο Οικονομικής Συνεργασίας.

Στο πλαίσιο της επιχείρησης απομάκρυνσης των γερμανών πολιτών από το Αφγανιστάν αναμένεται να αναπτυχθούν κυρίως αλεξιπτωτιστές της δύναμης ταχείας αντίδρασης.