DW: Στόχος ο Ερντογάν για τις πυρκαγιές - Πού ρίχνει ο ίδιος τις ευθύνες
Έντονες επικρίσεις για τον τρόπο που αντέδρασε στις φωτιές δέχεται το συγκεντρωτικό σύστημα διακυβέρνησης, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του Τούρκου Προέδρου, καθώς δεν ανταποκρίθηκε στην πρόκληση των πυρκαγιών.
Σε ένα σημείο επικρατεί ομοφωνία σύμφωνα με τον Ρόναλντ Μαϊνάρντους: «Τέτοιες πυρκαγιές δεν έχουμε ξαναδεί στην ιστορία μας» λέει ο Πρόεδρος Ερντογάν - και κανείς δεν διαφωνεί. Όμως: Κατά τα λοιπά έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις επισκιάζουν για μια ακόμα φορά τις δημόσιες συζητήσεις.
Οι Τούρκοι ψηφοφόροι έχουν συνηθίσει την κομματική αντιπαράθεση και πόλωση στα μεγάλα θέματα. Και για τον λόγο αυτό οι καταστροφικές φωτιές έχουν πάρει μια ιδιαίτερα αισθητή πολιτική διάσταση - πέρα από την τεράστια οικολογική ζημιά.
Δεν προκαλεί έκπληξη ότι για την αντιπολίτευση καθώς και μεγάλο μέρος της κοινωνίας των πολιτών ο Ταγίπ Ερντογάν είναι ο κύριος - εάν όχι ο μόνος - ένοχος για τις καταστροφές. Όλο και περισσότεροι παρατηρούν ότι το ιδιαίτερα συγκεντρωτικό σύστημα διακυβέρνησης, το όποιο έχει ράψει στα μέτρα του ο ακόρεστος για εξουσία πρόεδρος, δεν ανταποκρίθηκε στην μεγάλη πρόκληση των πυρκαγιών. Από την πρώτη ημέρα και μετά η αντιπολίτευση δεν έχανε ευκαιρία να κατακρίνει τον κ. Ερντογάν για απουσία πρόβλεψης και λανθασμένες προτεραιότητες. Σε ένα σημείο ο ίδιος αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι η χώρα δεν έχει στη διάθεσή της ούτε ένα αεροπλάνο διάσωσης.
Φταίνε εχθροί του κράτους εκτός και εντός των τειχών
Μετά την ομολογία αυτή του Τούρκου Προέδρου που σπάνια ασκεί αυτοκριτική, ο Ταγίπ Ερντογάν πέρασε στην αντεπίθεση: Κατά το επίσημο πλέον αφήγημα υπεύθυνη για τις αρχικές δυσλειτουργίες στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών είναι η αντιπολίτευση και άλλοι εχθροί του κράτους εκτός και εντός των τειχών - και όχι οι κυβερνώντες στην Άγκυρα.
Στην επικοινωνιακή της εκστρατεία η κυβέρνηση χρησιμοποιεί ένα μείγμα από θεωρίες συνομωσίας, απειλές και ωραιοποιήσεις. Στόχος ήταν από την αρχή να παρουσιάζεται η Τουρκία ως ισχυρή και ανεξάρτητη χώρα που δεν ζητά τη βοήθεια κανενός. Στα πλαίσια αυτής της στρατηγικής εντάσσεται και η δυσφήμηση διαφόρων πρωτοβουλιών πολιτών και οργανώσεων να εξασφαλιστεί υποστήριξη από άλλες χώρες. Για προσπάθεια υπονόμευσης από το εξωτερικό με στόχο να παρουσιαστεί το κράτος ως ανήμπορο και να αποδυναμωθεί η Τουρκία, έκανε λόγο ο διευθυντής επικοινωνίας του κ. Ερντογάν Φαρετίν Αλτούν. Λίγο αργότερα - σε μια προσπάθεια ωραιοποίησης - ο κυβερνητικός φορέας για την ρύθμιση των μέσων μαζικής ενημέρωσης «υπενθύμισε» στα κανάλια να συγκεντρώσουν την προσοχή τους στις πυρκαγιές που κατασβήστηκαν και όχι σ’ αυτές που καίνε.
Παρά την κρατική προπαγάνδα η οικολογική καταστροφή και τα επακόλουθά της αποδυναμώνουν την θέση του κ. Ερντογάν. Λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης η δημοτικότητά του έχει ήδη πέσει σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο. Αναμένεται αυτή η τάση να συνεχιστεί και μετά τις καταστροφές.
Η αδυναμία της αντιπολίτευσης ενισχύει την κυβέρνηση
Ήδη γίνεται αναφορά στο προηγούμενο του μεγάλου σεισμού του 1999 και την επακόλουθη κακή διαχείριση εκ μέρους της κυβέρνησης. Ο μεγάλος κερδισμένος της κυβερνητικής φθοράς ήταν η τότε αντιπολίτευση υπό την ηγεσία του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος το 2002 κέρδισε τις εκλογές με μεγάλη πλειοψηφία.
Σε αντίθεση με εκείνα τα χρόνια η τωρινή αντιπολίτευση δεν διαθέτει ενωτικό υποψήφιο με δημοφιλές όραμα. Η αδυναμία της αντιπολίτευσης ενισχύει την κυβέρνηση. Ταυτόχρονα εντείνεται σε όλο και περισσότερους ανθρώπους στην Τουρκία η απογοήτευση έναντι των πολιτικών.
*Ο Ρόναλντ Μαϊνάρντους είναι επικεφαλής του παραρτήματος του Ιδρύματος Friedrich Naumann (Φρίντριχ Νάουμαν) που πρόσκειται στους Γερμανούς Φιλελεύθερους (FDP), στην Κωνσταντινούπολη. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 είχε διατελέσει διευθυντής της ελληνικής σύνταξης της Deutsche Welle.