Panama Papers: Τριγμοί από την αποκάλυψη μυστικών οικονομικών συναλλαγών

Έλληνας «ισχυρός παίκτης»

Ανάμεσα στους «ισχυρούς παίκτες» όπως αναφέρεται στα Panama Papers, είναι και ο Επικεφαλής Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων και σύμβουλος του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά (2012-2015), Γραμματέας Διεθνούς Πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας (Ν.Δ.) (2004-2015), ο Σταύρος Παπασταύρου.

Όπως αναφέρει το site του International Consortium of Investigative Journalists, λίγο μετά την άνοδο του Αντώνη Σαμαρά στην εξουσία στις εκλογές του Ιουνίου του 2012, ο Σταύρος Παπασταύρου, δικηγόρος και επί πολλά χρόνια στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας, βρέθηκε να εργάζεται για το νέο πρωθυπουργό ως αναπληρωτής επικεφαλής του προσωπικού για τις ευρωπαϊκές και διεθνείς υποθέσεις. Ενώ η δουλειά του αρχικά φαινόταν ασαφής, ο Παπασταύρου στην συνέχεια κατέληξε να γίνει επικεφαλής διαπραγματευτής του Σαμαρά με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κατά τη διάρκεια της ελληνικής διάσωσης.

Εν τω μεταξύ, το όνομά του εμφανίστηκε να συνδέεται με μια αδήλωτη κατάθεση, περίπου $ 6,9 εκατομμυρίων σε τραπεζικό λογαριασμό της HSBC της Ελβετίας. Ο ίδιος αρνήθηκε ότι τα χρήματα ήταν δικά του, αλλά πλήρωσε πρόστιμο $ 3,6 εκατομμύρια στις 2 Φεβρουαρίου 2016, για να αποσυρθούν οι κατηγορίες για φοροδιαφυγή και για ξέπλυμα χρήματος. Ο ίδιος δεσμεύθηκε να αποδείξει ότι το πρόστιμο ήταν άδικο.

Σύμφωνα με τα Panama Papers, από το 2005 ως το 2014, ο Παπασταύρου υπήρξε μέλος του συμβουλίου των παναμέζικων οργανισμών Green Shamrock Foundation και Diman Foundation. Το 2006, έγινε αναπληρωτής πρόεδρος του Aisios Foundation, που υπάρχει ακόμη και σήμερα.

Τι απάντησε ο Παπασταύρου

Αρχικά ο κ. Παπασταύρου είπε ότι δεν θυμάται τους οργανισμούς, αλλά αργότερα είπε ότι σύμφωνα με τα αρχεία του έχει υπηρετήσει ως μέλος των συμβουλίων των εταιριών Green Shamrock, Diman και Aisios.

Είπε ότι το έκανε «για δύο παλιούς οικογενειακούς φίλους» και ότι δεν έλαβε καμία αποζημίωση. Επιπλέον, δήλωσε πως «δεν είχε δικαιώματα ιδιοκτησίας σε αυτές τις οντότητες οποιουδήποτε είδους» και «δεν ήταν υποχρεωμένος» να τις δηλώσει στις φορολογικές αρχές.

Λίγο αργότερα επανήλθε λέγοντας ότι τα συμβούλια ήταν προορισμένα να ενεργοποιούνται μόνο αν ο ιδρυτής ενός οργανισμού πέθαινε, κάτι που «δεν έγινε ποτέ». Ένα δικηγορικό γραφείο εκπροσωπώντας τον ιδιοκτήτη του ιδρύματος Aisios έγραψε ότι ο Παπασταύρου παραιτήθηκε το 2012, ότι ποτέ δεν είχε «δικαίωμα στα περιουσιακά στοιχεία του ιδρύματος και ποτέ δεν έλαβε καμία αμοιβή.»

Στα σχετικά έγγραφα, εμφανίζονται ως μέλη του Δ.Σ.,τα ονόματα του Σπύρου Μεταξά και του Κωνσταντίνου Λαναρά.

Incorporation documents for Diman
Incorporation documents for Green Shamrock
Incorporation documents for Aisios

Εδώ όλα τα έγγραφα

Οι φορολογικές αρχές σε Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία ξεκίνησαν ήδη να καλούν πελάτες της νομικής εταιρίας με έδρα τον Παναμά, που βρίσκεται στο επίκεντρο της μεγαλύτερης ίσως διαρροής δεδομένων προσώπων που πιθανόν να φοροδιαφεύγουν.

Η διαρροή περιλαμβάνει πάνω από 11,5 εκατομμύρια έγγραφα από τα αρχεία της εταιρίας Μοσάκ Φονσέκα, με έδρα τον Παναμά, που αποκαλύπτουν λεπτομέρειες για εκατοντάδες χιλιάδες πελάτες της από διάφορες περιοχές.

Τα έγγραφα αποτέλεσαν αντικείμενο μιας έρευνας που δημοσιοποιήθηκε την Κυριακή από την Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητικών Δημοσιογράφων (International Consortium of Investigative Journalists), την γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung και περισσότερους από 100 ειδησεογραφικούς οργανισμούς παγκοσμίως.

Τα έγγραφα καλύπτουν μια περίοδο περίπου 40 ετών, από το 1977 μέχρι τον περασμένο Δεκέμβριο και δείχνουν ότι αρκετές εταιρίες με έδρα σε φορολογικούς παραδείσους, χρησιμοποιήθηκαν για ξέπλυμα μαύρου χρήματος, για ύποπτες συναλλαγές με ναρκωτικά και όπλα και φοροδιαφυγή.

Ο βρετανικός Guardian αναφέρει ότι τα έγγραφα αποκαλύπτουν ένα δίκτυο υπεράκτιων συμφωνιών και δανείων ύψους 2 δις δολαρίων που οδηγεί σε στενούς φίλους του ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.

Η Φορολογική Αρχή της Αυστραλίας (ATO) ανακοίνωσε σήμερα Δευτέρα, ότι διερευνά πάνω από 800 πελάτες της Μοσάκ Φονσέκα.

Προς το παρόν έχουμε ταυτοποιήσει πάνω από 800 φορολογούμενους και έχουμε συνδέσει πάνω από 120 με τις δραστηριότητες μιας offshore που εδρεύει στο Χονγκ Κονγκ, δήλωσε η υπηρεσία στο Reuters, χωρίς να κατονομάσει την εταιρία.

Ο επικεφαλής της Μοσάκ Φονσέκα αρνήθηκε ότι έκανε κάτι κακό, ωστόσο παραδέχτηκε πως η εταιρία του υπέστη ένα επιτυχές αλλά «περιορισμένο» χακάρισμα στη βάση δεδομένων της.

Ο διευθυντής της εταιρίας, Ραμόν Φονσέκα, περιέγραψε το χακάρισμα και τη διαρροή ως «μια διεθνή καμπάνια κατά της ιδιωτικότητας».

Ο Φονσέκα, που ήταν μέχρι τον περασμένο Μάρτιο ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης του Παναμά, δήλωσε σε τηλεφωνική συνέντευξη στο Reuters, ότι η εταιρία που εξειδικεύεται στην ίδρυση offshore, έχει «στήσει» πάνω από 240.000 υπεράκτιες και τόνισε ότι η «μεγαλύτερη πλειοψηφία» τους χρησιμεύει για «νόμιμους σκοπούς».

Ηχηρά ονόματα διεθνούς ενδιαφέροντος, ηγέτες, σελέμπριτις, εγκληματίες, πολιτικοί

Ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του κόσμου, ο Λιονέλ Μέσι, περιλαμβάνεται στα έγγραφα. Σύμφωνα με αυτά, ο Μέσι και ο πατέρας του είναι ιδιοκτήτες μια εταιρίας στον Παναμά, την Mega Star Enterprises Inc., ενώ ο ίδιος ελέγχεται ήδη για υπόθεση φοροδιαφυγής στην Ισπανία.

Στα έγγραφα περιλαμβάνονται ο πρόεδρος της Αργεντινής, ο πρώην πρωθυπουργός της Γεωργίας, ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας, ο πρώην πρωθυπουργός του Ιράκ, ο πρώην πρωθυπουργός της Ιορδανίας, ο πρώην πρωθυπουργός του Κατάρ, ο πρώην εμίρης του Κατάρ, ο βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας, ο πρώην πρόεδρος του Σουδάν, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ο πρώην πρωθυπουργός αλλά και ο νυν πρόεδρος της Ουκρανίας.

Η επιτροπή δεοντολογίας της FIFA ανέφερε σε ανακοίνωσή της την Κυριακή, ότι ο Juan Pedro Damiani, επρόκειτο να διερευνηθεί σχετικά με μια πιθανή επιχειρηματική σχέση με τον συνάδελφό του από την Ουρουγουάη, Eugenio Figueredo, έναν από τους αξιωματούχους που συνελήφθησαν στη Ζυρίχη τον περασμένο χρόνο.

Ο Damiani δήλωσε στο Reuters ότι έχει διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις με τον Figueredo όταν ο τελευταίος είχε κατηγορηθεί για διαφθορά.