Από τις 4 Απριλίου σε ισχύ η συμφωνία Τουρκίας – Ε.Ε.

Η Τουρκία συμφώνησε με την Ε.Ε. αυτό τον μήνα, να παίρνει πίσω τους μετανάστες και τους πρόσφυγες που εισέρχονται παρανόμως στην Ελλάδα, με αντάλλαγμα την οικονομική βοήθεια και την επιτάχυνση των ενταξιακών συνομιλιών.

Οι επαναπροωθήσεις αναμένται να ξεκινήσουν στις 4 Απριλίου, σύμφωνα με το σχέδιο, το οποίο στοχεύσει στο κλείσιμο της κύριας διαδρομής μέσω της οποίας περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι πήγαν στην Γερμανία και την Σουηδία.

Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβεβαίωσε σήμερα ότι την ερχόμενη Δευτέρα αναμένεται να είναι σε ισχύ όλες οι νομικές προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν την επιστροφή από την Ελλάδα στην Τουρκία των μεταναστών που δεν έχουν γίνει αποδεκτά τα αιτήματα ασύλου και παράλληλα, η μεταφορά Σύρων προσφύγων από την Τουρκία στις χώρες-μέλη της Ε.Ε.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο, βρίσκονται εν εξελίξει διαβουλεύσεις ανάμεσα στην ελληνική και την τουρκική πλευρά, υπό την αιγίδα της ΕΕ, για τη ρύθμιση των εκκρεμοτήτων της διαδικασίας επιστροφής.

Ωστόσο, υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με το πόσοι συνολικά θα επαναπροωθηθούν, πως θα γίνει αυτό και που θα στεγαστούν. Το σχέδιο ενέχει το ρίσκο της αποτυχίας, από την στιγμή που η συνεχής ροή προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα δεν μειώνεται και οι νέες αφίξεις στη χώρα σημείωσαν απότομη άνοδο αυτή την εβδομάδα. Σύμφωνα με εκτιμήσει μη κυβερνητικών οργανώσεων υπολογίζεται ότι αυτήν τη στιγμή έως 500 μπορεί να είναι ο αριθμός των επιστροφών, χωρίς να διευκρινίζουν το πώς καταλήγουν σε αυτόν τον αριθμό.

Μια σειρά μέτρων πρέπει να ληφθούν μέχρι την προσεχή Δευτέρα ώστε να τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία, σύμφωνα με αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σε αυτά περιλαμβάνεται η νομοθετική προσαρμογή της Ελλάδας και της Τουρκίας, η διμερής συμφωνία σχετικά με την μεταφορά τους και εκκρεμεί η σαφής περιγραφή από την πλευρά της Τουρκίας αναφορικά με τον χειρισμό των μη-Σύρων προσφύγων.

Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που ακολούθησε ειδικές αποστολές ευρωπαίων αξιωματούχων στην Άγκυρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλεί τις χώρες μέλη να αναγνωρίσουν την Τουρκία ως «ασφαλή τρίτη χώρα» για τους πρόσφυγες.

Η διατύπωση αυτή ερμηνεύεται από πολλούς αναλυτές ως μια προσπάθεια κατευνασμού της ανησυχίας των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αρκετών ευρωπαίων πολιτικών σχετικά με την νομιμότητα και την υλοποίηση της συμφωνίας.

Οι ίδιοι θέτουν εν αμφιβόλω την ικανότητα της Τουρκίας να ενεργοποιήσει δικλείδες ασφαλείας για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των προσφύγων κι αν πράγματι η Τουρκία αποτελεί μια ασφαλή χώρα.

Οι πρώτοι που θα επαναπροωθηθούν αναμένεται να μεταφερθούν με πλοίο από τα ελληνικά νησιά στο Ντικιλί, νότια της Σμύρνης, στα τουρκικά παράλια, σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους. Ωστόσο η στέγασή τους και οι συνθήκες φιλοξενίας τους παραμένουν ασαφείς.

«Οι ανησυχίες μας δεν έχουν να κάνουν μόνο με το Ντικιλί αλλά με τις υποδομές ολόκληρης της περιοχής που δεν είναι ολοκληρωμένες. Έχουμε εκφράσει αυτές τις ανησυχίες», δήλωσε ο δήμαρχος του Ντικιλί, Μουσταφά Τοσούν, στο Reuters.

Επιπλέον, όπως δήλωσε ο κυβερνήτης της περιοχής, Μουσταφά Ναζμί Σεζγκίν στην εφημερίδα Haberturk, το σχέδιο δεν περιλαμβάνει την κατασκευή προσφυγικού καταυλισμού αλλά κέντρου καταγραφής, από όπου οι μετανάστες θα μεταφέρονται στην Σμύρνη ή σε άλλες περιοχές εντός 24 ωρών.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η Άγκυρα θα δέχεται πίσω όλους τους μετανάστες και τους πρόσφυγες από την Ελλάδα. Την ίδια ώρα, η Ε.Ε. θα προχωρήσει στην μετεγκατάσταση χιλιάδων νόμιμων Σύρων προσφύγων απευθείας από την Τουρκία – για κάθε Σύρο που επιστρέφει από τα ελληνικά νησιά.

Η πρώτη ευρωπαϊκή μετεγκατάσταση 40 Σύρων στην Γερμανία είναι προγραμματισμένη για την επόμενη εβδομάδα, σύμφωνα με διπλωματική πηγή.

Στη Βουλή σήμερα το νομοσχέδιο για το άσυλο

Eισάγεται σήμερα με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για τη διευθέτηση ζητημάτων που σχετίζονται με την εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ - Τουρκίας για το προσφυγικό. Ένα τέτοιο σημαντικό ζήτημα είναι οι αλλαγές σε θέματα που έχουν να κάνουν με το άσυλο.

Το νομοσχέδιο που θα συζητηθεί στην Ολομέλεια τιτλοφορείται «Οργάνωση και Λειτουργία Υπηρεσίας Ασύλου Αρχής Προσφύγων, Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης, Σύσταση γενικής γραμματείας Υποδοχής, προσαρμογής της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της οδηγίας 2013/32/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ″σχετικά με τις κοινές διαδικασίες για την χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας (αναδιατύπωση)″ (L 180/29-6-2013), διατάξεις για την εργασία δικαιούχων διεθνούς προστασίας και άλλες διατάξεις».

Το νομοσχέδιο με το οποίο κυρώνεται η συμφωνία των Βρυξελλών για το προσφυγικό, χαρακτηρίστηκε από την κυβέρνηση ως κατεπείγον και εισάγεται στις συναρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές αύριο στις 17:30, ώστε την Παρασκευή να εισαχθεί και να ψηφισθεί από την Ολομέλεια της Βουλής.

Το νομοσχέδιο έχει σκοπό να καλύψει τα κενά στην ελληνική νομοθεσία ώστε να είναι εφικτή η εφαρμογή των συμφωνηθέντων στις Βρυξέλλες, γίνεται η πλήρης ενσωμάτωση της αναθεωρημένης Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2013/32 για τις κοινές ευρωπαϊκές διαδικασίες στην χορήγηση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας σε όσους την αιτούνται (μέρος της οδηγίας είχε ενσωματωθεί με το Προεδρικό Διάταγμα 113/2013), σύμφωνα με το δημοσίευμα του Αθηναϊκού Πρακτορείου.

Πέραν των κριτηρίων που θέτει η Οδηγία δεν θα υπάρξει ειδική αναγνώριση της Τουρκίας ή άλλου κράτους ως ασφαλούς τρίτης χώρας στο σώμα του νομοσχεδίου, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες. Υπενθυμίζεται ωστόσο ότι μόνον εφόσον η Ελλάδα αναγνωρίσει την Τουρκία ως τέτοια (ασφαλή τρίτη χώρα) θα είναι εφικτές οι επιστροφές προσφύγων εκεί.

Μια από τις βασικές προβλέψεις του νοσμοσχεδίου είναι η επιτάχυνση της διαδικασίας εξέτασης αιτημάτων διεθνούς προστασίας, προκειμένου να μην υπερβαίνει τις 14 ημέρες, ένα ζήτημα για το οποίο η Ελλάδα δέχεται ισχυρότατες πιέσεις.

Το νομοσχέδιο μεταξύ άλλων προβλέπει, τέλος:

1) Τη σύσταση γενικής γραμματείας Υποδοχής στο υπουργείο Εσωτερικών και τη μετονομασία της Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής, που θα υπάγεται στη συγκεκριμένη γραμματεία, σε Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΥΠΥΤ).

2)Την μετονομασία της υφιστάμενης γενικής γραμματείας Πληθυσμού και Κοινωνικής Συνοχής του ίδιου υπουργείου σε γενική γραμματεία Μεταναστευτικής Πολιτικής.

Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ διαφωνούν με τη συμφωνία

Την ίδια ώρα πάντως, βουλευτές και μέλη του Τμήματος Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ εκφράζουν τη διαφωνία τους με τη συμφωνία ΕΕ- Τουρκίας. Μεταξύ τους τρεις βουλευτές και η συντονίστρια του τμήματος. Για σήμερα, πάντως είναι προγραμματισμένη η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ η οποία θα ενημερωθεί, από τον αναπληρωτή υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής Ι. Μουζάλα σχετικά με το περιεχόμενο των διατάξεων του νομοσχεδίου για το προσφυγικό.

"Το τμήμα δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει την αντίθεσή του στην συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας και υποστηρίζει ότι τα “αδιαπραγμάτευτα” δικαιώματα των προσφύγων δεν είναι αδιαπραγμάτευτα όταν αναιρείται στην πράξη η Συνθήκη της Γενεύης αλλά και το κοινοτικό δίκαιο".

Στην ανακοίνωση του Τμήματος Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρεται ότι: "Η Τουρκία δεν συνιστά ασφαλή τρίτη χώρα, αν και θα θέλαμε και θα συμβάλλουμε στο μέτρο του δυνατού, και δεν έχει αναγνωριστεί ως τέτοια από καμία ευρωπαϊκή χώρα. Καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν την αναγνώρισε ως τέτοια ούτε με τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας. Συνεπώς, δεν την αναγνωρίζει ούτε η χώρα μας. Σε αντίθετη περίπτωση η Ελλάδα θα είναι η μοναδική χώρα και θα φέρει το βάρος μιας συστηματικής παραβίασης του διεθνούς και κοινοτικού δικαίου (Σύμβαση της Γενεύης, Οδηγία 2013/32). Μια τέτοια εξέλιξη δεν πρέπει να συμβεί."

Η ανακοίνωση καταλήγει με την προτροπή: "Να αγωνιστούμε για την τήρηση του προσφυγικού δικαίου και της συνθήκης της Γενεύης. Να αντισταθούμε στο κλείσιμο των ευρωπαϊκών συνόρων και τις επαναπροωθήσεις στην Τουρκία. Να διεκδικήσουμε ασφαλείς διόδους προκειμένου να υποδεχτούμε τους πρόσφυγες, ενάντια στη λογική της Ευρώπης-φρούριο και των κλειστών διαδρόμων."