ΚΟΣΜΟΣ

«Πόλεμος σε όλα τα μέτωπα»: Απειλεί η Αλ Κάιντα ενώ ο Μπάιντεν αποσύρει τις ΗΠΑ από το Αφγανιστάν

«Πόλεμος σε όλα τα μέτωπα»: Απειλεί η Αλ Κάιντα ενώ ο Μπάιντεν αποσύρει τις ΗΠΑ από το Αφγανιστάν
AP Photo/Brennan Linsley, File

Δέκα χρόνια συμπληρώνονται αυτό το Σαββατοκύριακο από τη στιγμή που ο Οσάμα Μπιν Λάντεν, ο εγκέφαλος πίσω από το διπλό τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις ΗΠΑ, έπεφτε νεκρός από τη ειδική ομάδα επιχειρήσεων Seal Team 6, μέσα στο καλά κρυμμένο κρησφύγετό του στο Πακιστάν.

Το όνομά του και αυτό του τρομοκρατικού δικτύου πίσω από αυτόν, η Αλ Κάιντα, επρόκειτο να ορίσει μια ολόκληρη εποχή στην αντίδραση των ΗΠΑ απέναντι σε ό,τι μπορεί να συντελεί τρομοκρατική απειλή.

Ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» των ΗΠΑ πρόκειται να μπει σε μια νέα φάση καθώς ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ετοιμάζεται να αποσύρει όλες τις αμερικανικές δυνάμεις από το Αφγανιστάν μέχρι την 20ή επέτειο της 9ης Σεπτεμβρίου.

Η Αλ Κάιντα πάντως επιμένει πως ο πόλεμός της ενάντια στις ΗΠΑ κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει.

Σε μια αποκλειστική τους συνέντευξη στο CNNi, μέσω διαμεσολαβητών, δύο υψηλόβαθμα μέλη της Αλ Κάιντα διαμηνύουν ότι ο «πόλεμος ενάντια στις ΗΠΑ θα συνεχιστεί σε όλα τα μέτωπα, μέχρι να εκδιωχθούν κι από τον υπόλοιπο ισλαμικό κόσμο».

Στο παρελθόν η Αλ Κάιντα σπάνια απαντούσε σε ερωτήσεις, επιλέγοντας αντ' αυτού να κρύβεται πίσω από τη δική της προπαγάνδα. Δεν είναι σαφές γιατί η ομάδα επέλεξε να το κάνει τώρα. Σύμφωνα με τον αναλυτή σε θέματα τρομοκρατίας Paul Cruickshank, αυτό ίσως έγινε καθώς «ίσως η Αλ Κάιντα αισθάνεται ενθουσιασμένη με την απόφαση της διοίκησης Μπάιντεν να αποσύρει τα στρατεύματά της από το Αφγανιστάν αλλά παράλληλα να προσπαθεί να στρέψει την προσοχή του κοινού από τις πολλές πρόσφατες απώλειες».

Τέλος στον μακροβιότερο πόλεμο των ΗΠΑ

Μπορεί η τρομοκρατική ομάδα που κάποτε σόκαρε τον κόσμο να έχει ελαχιστοποιήσει τη δύναμή της, ωστόσο κάθε άλλο παρά νεκρή είναι. Και τώρα σχεδιάζει την επιστροφή της μετά την αποχώρηση των Αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν, συνεργαζόμενη για ακόμη μια φορά με τους Ταλιμπάν.

Τη συνεργασία αυτή επικροτούν και τα δύο μέλη της Αλ Κάιντα που μιλούν στο CNNi. «Χάρη στους Αφγανούς, πολλά τέτοια τζιχαντιστικά μέτωπα λειτουργούν επιτυχώς σε διαφορετικά μέρη του ισλαμικού κόσμου», λέει ο εκπρόσωπος.

Πριν λίγες μέρες ο πρόεδρος Μπάιντεν διακήρυξε το τέλος του μακροβιότερου πολέμου των ΗΠΑ λέγοντας: «Ο Μπιν Λάντεν είναι νεκρός και η Αλ Κάιντα έχει υποβαθμιστεί στο Αφγανιστάν. Είναι ώρα για το παντοτινό τέλος του πολέμου».

Την αποχώρηση έκανε δυνατή η υπογραφή της συμφωνίας τον Φεβρουάριο του 2020 με τους Αφγανούς Ταλιμπάν, κατά την οποία η ομάδα υποσχέθηκε να κόψει τους δεσμούς της με την Αλ Κάιντα η οποία προκάλεσε την εισβολή των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν μετά το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου.

Μετά τις Αμερικανικές ανακοινώσεις, ο δημοσιογράφος του CNNi Saleem Mehsud αναζήτησε την αντίδραση της Αλ Κάιντα. Και αντί να τον αγνοήσει όπως είχε κάνει τόσες φορές στο παρελθόν, η οργάνωση απάντησε.

Στην απάντησή τους αφήνουν να φανεί ότι πιθανότατα οι Αμερικανοί δεν είναι ειλικρινείς γύρω από την αποχώρησή τους και ότι η απόσυρση των στρατευμάτων δεν είναι παρά μια απάτη.

Η απάντηση, η οποία αξιολογείται ως αυθεντική, περιέχει και ένα σημείο που θεωρείται κρίσιμο για τις σχέσης της οργάνωσης με τους Ταλιμπάν. «Ταυτόχρονα, ΤΤP (οι Ταλιμπάν του Πακιστάν) και η Αλ Κάιντα έχουν σχέσεις ισλαμικής αδελφότητας η οποία ήταν και παραμένει άθικτη και ίδια με την περίπτωση των Αφγανών Ταλιμπάν».

Η παραπάνω φράση, σύμφωνα με τους αναλυτές, επιβεβαιώνει όσα λέει ο ΟΗΕ ότι, «οι Ταλιμπάν διαβουλεύονταν τακτικά» με την Αλ Κάιντα κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεών τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ εγγυόταν ότι θα «τιμήσουν τους ιστορικούς τους δεσμούς» με την τρομοκρατική ομάδα.

Η Άλ Κάιντα ισχυρίζεται επίσης ότι δεν ενδιαφέρεται να χρησιμοποιήσει το ίδιο το Αφγανιστάν ως σημείο εκκίνησης για μελλοντικές επιθέσεις, επειδή δεν το χρειάζεται πλέον. «Δεν χρειαζόταν το Αφγανιστάν και δεν υπάρχει τέτοια πρόθεση στο μέλλον», λέει η ομάδα.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Cruickshank, «μια δήλωση προθέσεων από έναν ανώνυμο πράκτορα είναι μόλις και μετά βίας δεσμευτική για την ομάδα».

Ομολογία ήττας

Στην απάντησή της προς στο CNNi, η Αλ Κάιντα διακηρύσσει τη νίκη της στο Αφγανιστάν. «Οι Αμερικανοί είναι τώρα ηττημένοι», λέει παρομοιάζοντας την κατάσταση με την αποχώρηση της Σοβιετικής Ένωσης πριν από τρεις δεκαετίες από τη χώρα και την επακόλουθη κατάρρευσή της: «Ο αμερικανικός πόλεμος στο Αφγανιστάν έπαιξε βασικό ρόλο στο πλήγμα της οικονομίας των ΗΠΑ».

Αυτή η φράση αντικατοπτρίζει τη ρητορική του ίδιου του Μπιν Λάντεν, ο οποίος προώθησε την υπερ-απλοποιημένη ιδέα ότι οι Σοβιετικοί χρεοκόπησαν στο Αφγανιστάν. Το κόστος των αμερικανικών πολέμων κατά της τρομοκρατίας έχει φτάσει τα τρισεκατομμύρια, αλλά οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου δεν έφεραν την οικονομική κατάρρευση των ΗΠΑ. Η Αλ Κάιντα παραδέχεται το τίμημα που τους έχει προκαλέσει ο πόλεμος, λέγοντας ότι έστειλε «περισσότερους» κεντρικούς μαχητές της Αλ Κάιντα στη Συρία όπου «μερικοί από αυτούς έχουν μαρτυρήσει τα τελευταία χρόνια». Παραδέχεται επίσης ότι ο θάνατος του Μπιν Λάντεν στα χέρια της ομάδας Seal 6 εξασθένησε την Αλ Κάιντα, επιτρέποντας στους πιο μηδενιστικούς ισλαμιστές, τον ISIS, να καθιερωθούν.

Τα τελευταία χρόνια, οι φρικαλεότητες και οι επιθέσεις του ISIS που ενέπνευσε στην Ευρώπη έχουν σχεδόν εξαφανίσει την Αλ Κάιντα. Ωστόσο, η τελευταία παρουσιάζει αυτό το γεγονός ως «τακτική σιωπής», υποστηρίζοντας ότι δεν είναι «σπασμένη» και αντ 'αυτού «πολεμά έναν μακρύ πόλεμο» με «διαφορετικά στάδια».

Ο σημερινός ηγέτης της Αλ Κάιντα, ο λιγότερο χαρισματικός Ayman al-Zawahiri, ζει σχεδόν εικονικά και ακούγεται μόνο σε σπάνια περιπτώσεις. Ωστόσο, η ομάδα εξακολουθεί να βλέπει τον εαυτό της ως ηγέτιδα άλλων τζιχαντιστών. Παραρτήματα της Αλ Κάιντα λειτουργούν μεταξύ άλλων στην Υεμένη, τη Συρία, τη Σομαλία και τη Βόρεια Αφρική.

Στην απάντησή του στο CNNi σχετικά με τον ρόλο του στο Πακιστάν και το Αφγανιστάν, ισχυρίζεται ότι «μηχανεύτηκε» την επίθεση του 2009 σκοτώνοντας επτά πράκτορες της CIA στη βάση τους κοντά στο Khowst του Αφγανιστάν με τη βοήθεια των Πακιστανών Ταλιμπάν.

Σήμερα η Αλ Κάιντα εμφανίζεται υπερήφανη για την επιρροή της στο Πακιστάν. «Τώρα η οργάνωση των Πακιστανών Ταλιμπάν και η ηγεσία τους όχι μόνο προχωρούν υπό το φως της Σαρία λαμβάνοντας καλύτερες αποφάσεις», λέει χωρίς να είναι σαφές αν αναφέρεται στο πρόσφατο χτύπημα σε ξενοδοχείο στην Γκέτα κατά του Κινέζου πρέσβη στη χώρα. Αξιωματούχοι ασφαλείας από το Πακιστάν λένε ότι ο πρέσβης δεν ήταν ο στόχος, αλλά ακόμη κι έτσι το γεγονός δείχνει ότι η Αλ Κάιντα ανακτά τη δύναμή της στην περιοχή.

Η Αλ Κάιντα καθιστά σαφές ότι η χώρα που κάποτε ήταν η βάση της για να σχεδιάσει τη θανατηφόρα επίθεση στο αμερικανικό έδαφος είναι ελεύθερη για να την ξαναχρησιμοποιήσει. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι πρόβλημα για τους Αφγανούς αδελφούς μας, αλλά λόγω των θυσιών στον Αφγανικό πόλεμο, οι Αμερικανοί είναι τώρα νικημένοι. Είτε Ρεπουμπλικάνοι είτε Δημοκρατικοί - και οι δύο έχουν πάρει την τελική απόφαση να αποσυρθούν από τον Αφγανικό πόλεμο».

Εάν οι Ταλιμπάν τηρήσουν τις υποσχέσεις τους στον Μπάιντεν, τότε όλα αυτά είναι απλώς ακόμη μια προπαγάνδα της Αλ Κάιντα. Αλλά αν δεν το κάνουν, όλα τα στοιχήματα για τη μελλοντική απειλή είναι ανοικτά.

Al Qaeda promises 'war on all fronts' against America as Biden pulls out of Afghanistan, by Nic Robertson and Saleem Mehsud, CNN