Σύνοδος Κορυφής για το Προσφυγικό: Ένα δύσκολο διήμερο για την Ευρώπη

Στη συνάντηση, ο έλληνας πρωθυπουργός επιχείρησε να διερευνήσει τις προθέσεις των δύο σημαντικών ευρωπαίων ηγετών σχετικά με τους όρους της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας.

Πηγη: Eurokinissi

Αμέσως μετά ο Αλέξης Τσίπρας μετέβη στην συνεδρίαση των ευρωπαίων Σοσιαλιστών, που πραγματοποιείται πριν από την έναρξη της Συνόδου Κορυφής. Είναι η πρώτη φορά που ο Αλέξης Τσίπρας μετέχει σε αυτή την σύνοδο, στην οποία λαμβάνει μέρος με την ιδιότητα του παρατηρητή. Λίγο πριν από την είσοδο του Έλληνα πρωθυπουργού, είχε προσέλθει στην συνάντηση η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Φώφη Γεννηματά.

Σε ότι αφορά τη Σύνοδο, ο Αλέξης Τσίπρας επιθυμεί να προχωρήσει η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας καθώς στην κυβέρνηση θεωρούν ότι κάτι τέτοιο θα ελαφρύνει την κατάσταση στην Ελλάδα. Ο πρωθυπουργός αναγνωρίζει τις δυσκολίες αλλά και τα ερωτηματικά που προκύπτουν από τους όρους της συμφωνίας και για αυτό θα επιδιωχθεί η διευκρίνιση των «γκρίζων ζωνών» της συμφωνίας.

Η Άνγκελα Μέρκελ ξεκαθάρισε χθες ότι η Ευρώπη δεν θα δώσει λευκή επιταγή στην Άγκυρα επέμεινε όμως ότι στόχος είναι να υπάρξει συμφωνία προκειμένου να υπάρξει ίση κατανομή βαρών στις ευρωπαϊκές χώρες στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης.

Η γερμανίδα καγκελάριος σχετικά με την απελευθέρωση της βίζας για την Τουρκία δήλωσε πως δεν θα υπάρξει καμία χαλάρωση στους όρους κι ότι η Άγκυρα θα πρέπει να πληροί όλα τα κριτήρια για να γίνει αποδεκτή η εφαρμογή της, ενώ η επιθυμία της Τουρκίας για μεγαλύτερη χρηματοδότηση είναι αποδεκτή και όλα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι έτοιμα να ανταποκριθούν, αφού πρόκειται για τις ανάγκες των προσφύγων.

To πρόγραμμα της Συνόδου

Η Σύνοδος Κορυφής θα ξεκινήσει στις 16:00 ώρα Ελλάδος και το προσφυγικό ζήτημα θα συζητηθεί σε δύο σκέλη. Αρχικά στο τραπέζι θα μπει η ευρωπαϊκή στρατηγική αντιμετώπισής ενώ το σκέλος που αφορά τη συνεργασία ΕΕ και Τουρκίας θα συζητηθεί κατά τη διάρκεια του δείπνου εργασίας των 28 ηγετών των κρατών - μελών.

To προσχέδιο της συμφωνίας

Σύμφωνα με όσα μετέδωσε το βράδυ της Τετάρτης το πρακτορείο Reuters το προσχέδιο πάνω στο οποίο θα συζητήσουν σήμερα οι αρχηγοί των κρατών αποτελείται από 8 σημεία. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα καταλήξουν σε ένα κοινό κείμενο, επί του οποίου θα συνεχιστεί η συζήτηση αύριο με τον τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου. Σύμφωνα με το προσχέδιο:

1. Όλοι οι νέοι παράνομοι μετανάστες που έρχονται από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά θα επιστρέφονται στην Τουρκία. Όλοι οι μετανάστες που έρχονται στα νησιά θα καταγράφονται και όσοι δεν κάνουν αίτηση ασύλου ή εκείνοι των οποίων η αίτηση ασύλου απορρίπτεται θα επιστρέφονται στην Τουρκία.

Τουρκία και Ελλάδα, με την συνδρομή των θεσμών και οργάνων της ΕΕ, θα λάβουν τα απαραίτητα μέτρα και θα συμφωνήσουν διμερώς σε κάθε αναγκαία ρύθμιση, συμπεριλαμβανόμενης και της παρουσίας Τούρκων αξιωματούχων στα ελληνικά νησιά, για να διασφαλιστεί η συνεργασία και η ομαλή λειτουργία των ρυθμίσεων αυτών. Τα έξοδα θα καλυφθούν από την ΕΕ. Οι μετανάστες που βρίσκονται ήδη στα ελληνικά νησιά θα μεταφερθούν σε κέντρα υποδοχής στην ηπειρωτική Ελλάδα.

2. Για κάθε Σύρο που θα επιστρέφεται από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία, άλλος Σύρος θα επανεγκαθίσταται από την Τουρκία στην ΕΕ. Προτεραιότητα θα δίνεται σε μετανάστες που δεν έχουν προσπαθήσει να μπουν παράνομα ή δεν έχουν μπει στο παρελθόν παράνομα στην ΕΕ. Σε περίπτωση που καλυφθούν οι θέσεις προσφύγων που έχουν προβλεφθεί, θα αναθεωρηθεί ο μηχανισμός.

3. Η Τουρκία θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα να εμποδίσει τη δημιουργία νέων θαλάσσιων ή χερσαίων μεταναστευτικών οδών από την Τουρκία στην ΕΕ και θα συνεργαστεί με γειτονικές χώρες και την ΕΕ για το σκοπό αυτό.

4. Όταν έχουν σταματήσει ή τουλάχιστον μειωθεί σημαντικά οι παράνομοι είσοδοι μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ, θα ενεργοποιηθεί το Εθελοντικό Σχέδιο Ανθρωπιστικής Εισόδου και τα μέλη της ΕΕ θα συνδράμουν σε εθελοντική βάση στο σχέδιο αυτό.

5. Θα επιταχυνθεί η διαδικασία κατάργησης της βίζας για Τούρκους υπηκόους που ταξιδεύουν στην ΕΕ το αργότερο μέχρι το τέλος του Ιουνίου του 2016.

6. Η ΕΕ, σε συνεργασία με την Τουρκία, θα επιταχύνει την καταβολή της αρχικής χορήγησης των 3 δισεκατομμυρίων ευρώ για τους πρόσφυγες στην Τουρκία και θα διασφαλίσει χρηματοδότηση για άτομα που βρίσκονται υπό προσωρινή προστασία στην Τουρκία, πριν το τέλος Μαρτίου. Το ανώτατο όριο που μπορεί να δοθεί στην Τουρκία από την ΕΕ για τους πρόσφυγες είναι άλλα 3 δις ευρώ, μέχρι το τέλος του 2018.

7. Η ΕΕ, σε συνεργασία με την Τουρκία, θα προετοιμαστεί για την απόφαση του ανοίγματος νέων κεφαλαίων στις διαπραγματεύσεις για ένταξη στην ΕΕ το συντομότερο δυνατόν, βάσει των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου Οκτωβρίου. (Το Κεφάλαιο 17 άνοιξε τον περασμένο Δεκέμβριο.)

8. Η ΕΕ και τα μέλη της θα συνεργαστούν με την Τουρκία σε κάθε κοινή προσπάθεια για την βελτίωση των ανθρωπιστικών συνθηκών μέσα στη Συρία η οποία θα επιτρέψει στον πληθυσμό της χώρας και τους πρόσφυγες να ζήσουν σε περιοχές που είναι περισσότερο ασφαλείς.

Ντόναλτ Τουσκ: Μένουν πολλά ακόμα για να έχουμε συμφωνία

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ φαίνεται να στηρίζει τις κυπριακές θέσεις, όπως του αναπτυχθήκαν από τον πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, γεγονός που δυσχαιρένει ακόμα περισσότερο τις προοπτικές της συμφωνίας.

"Ο στόχος είναι σαφής: μια συμφωνία αποδεκτή από όλα τα 28 κράτη-μέλη, καθώς και από τους Τούρκους εταίρους μας. Οι εργασίες προχωρούν, αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν" αναφέρει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, στην πρόσκληση που απέστειλε στους 28 ηγέτες για την αυριανή κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής.

Ο κ. Τουσκ αναφέρει πως ο κατάλογος των θεμάτων που πρέπει να επιλυθούν πριν να γίνει εφικτή μια συμφωνία είναι “μακρύς, ενώ ως προτεραιότητα θέτει “να διασφαλιστεί ότι οι αποφάσεις θα σέβονται τόσο το ευρωπαϊκό όσο και το διεθνές δίκαιο”.

Επίσης, σημειώνει πως πρέπει να εξεταστεί το πως θα αποτραπεί η εμφάνιση νέων μεταναστευτικών διαδρομών, χερσαίων και θαλάσσιων από την Τουρκία στην Ευρώπη καθώς και οι τρόποι με τους οποίους θα στηριχθεί η Ελλάδα στην “πρακτική εφαρμογή” του νέου μηχανισμού επιστροφών, “μέσω της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για το Άσυλο και εάν είναι απαραίτητο μέσω βοήθειας απευθείας από τα κράτη μέλη”.

Σε ό,τι αφορά την ενταξιακή διαδικασία και σε συνέχεια των επαφών του σε Λευκωσία και Άγκυρα, ο Ντ. Τουσκ εκφράζει την πεποίθηση ότι πρέπει να βρεθεί ο τρόπος έτσι ώστε η γενικότερη διαδικασία της αναζωογόνησης των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, “η οποία υπερβαίνει κατά πολύ τη μετανάστευση”, να αποτελέσει “ευκαιρία” για να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού. “Μόνο αν αυτό καταστεί δυνατό, μπορούμε να προχωρήσουμε,” αναφέρει.

Σουλτς: Mάλλον δε θα έχουμε οριστική συμφωνία

Ενδεικτικές των χαμηλών προσδοκιών που επικρατούν είναι και οι σημερινές δηλώσεις του προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτες

Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Westdeutsche Allgemeine Zeitung ο κύριος Σουλτς, εκφράζοντας τον σκεπτικισμό του, ανέφερε χαρακτηριστικά: “Δεν θα υπάρξει μάλλον οριστική επίτευξη συμφωνίας” και πρόσθεσε: “Μπορώ, όμως, να φανταστώ ότι θα σημειώσουμε μερική πρόοδο”.

Ο Σουλτς επέστησε την προσοχή στο ενδεχόμενο αποτυχίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης: “Χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή λύση, η οποία να εκκινεί από τις αιτίες της φυγής. Αν δεν το καταφέρουμε, η Ευρώπη μπορεί να διασπαστεί”. Προϋπόθεση για μια αποτελεσματική συμφωνία με την Τουρκία είναι να θέσουμε σε κίνηση τον ήδη υπάρχοντα μηχανισμό της ανακατανομής των 160.000 προσφύγων, υπενθύμισε ο ίδιος.
“Η Ευρώπη βιώνει ήδη την απόκλιση. Τα χάσματα τα οποία δημιουργούνται, μπορούν να οδηγήσουν στην αποτυχία της Ε.Ε.”, υπογράμμισε ο Γερμανός πολιτικός.

Tίμερμανς: Δε θα δώσουμε ελευθέρας για τη βίζα

Χαρακτηριστική του κλίματος που επικρατεί είναι και η παρέμβαση του αντιπροέδρου της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς ο οποίος τόνισε πως η Ε.Ε σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται να δώσει «ελευθέρας» στην Τουρκία για τη συμφωνία. Αναφερόμενος στο θέμα π.χ. της βίζας ο κ. Τίμερμανς ξεκαθάρισε πως η Τουρκία θα πρέπει να εκπληρώσει μια σειρά από υποχρεώσεις έως τα τέλη Απριλίου προκειμένου να γίνουν δεκτές οι απαιτήσεις της για μετακίνηση των Τούρκων πολιτών στην Ε.Ε χωρίς βίζα από τα τέλη Ιουνίου.