Στη δημοσιότητα το συμβόλαιο της Κομισιόν με την AstraZeneca

Στην ανακοίνωσή της, η Κομισίον «χαιρετίζει τη δέσμευση της εταιρείας για μεγαλύτερη διαφάνεια αναφορικά με τη συμμετοχή της στη στρατηγική της ΕΕ για τα εμβόλια.

Η διαφάνεια και η λογοδοσία είναι σημαντικά για να βοηθήσουν στην οικοδόμηση της εμπιστοσύνης των ευρωπαίων πολιτών και να είναι βέβαιοι ότι μπορούν να βασίζονται στην αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των εμβολίων που αγοράστηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο», προσθέτει η ανακοίνωση.

Η Επιτροπή ελπίζει να είναι σε θέση να δημοσιεύσει όλες τις συμβάσεις στο πλαίσιο των προκαταβολικών συμφωνιών αγοράς στο εγγύς μέλλον. Η σύμβαση που δημοσιεύτηκε σήμερα περιέχει αναδιατυπωμένα μέρη που αφορούν εμπιστευτικές πληροφορίες, όπως λεπτομέρειες τιμολογίων.

Αυτό είναι το συμβόλαιο:

Υπενθυμίζεται ότι η AstraZeneca συμφώνησε χθες με τις Βρυξέλλες να δοθεί στο φως της δημοσιότητας το συμβόλαιο, μετά από επίσημο αίτημα που υπέβαλε η Κομισιόν, με σκοπό να αποδείξει το δίκαιο των ισχυρισμών της.

Η εξέλιξη αυτή ήρθε παρόλο που οι δύο πλευρές δεσμεύονται από ρήτρα εμπιστευτικότητας, προκειμένου να μην γνωρίζουν ανταγωνίστριες χώρες και εταιρείες τους όρους των συμβολαίων.

Νωρίτερα την Παρασκευή, η επικεφαλής της Κομισιόν είχε ξεκαθαρίσει ότι το συμβόλαιο που έχει υπογράψει η ΕΕ με την AstraZeneca για την προμήθεια του εμβολίου της κατά της Covid-19 αναφέρεται συγκεκριμένα στις ποσότητες των εμβολίων που πρέπει να παραδοθούν στην Ένωση.

Η Φον ντερ Λάιεν εξήγησε ότι το συμβόλαιο περιέχει ξεκάθαρα τις ποσότητες των εμβολίων που θα έπρεπε να παραδοθούν στην Ένωση τον Δεκέμβριο και τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2021, ενώ αναφέρεται και σε τέσσερα εργοστάσια παραγωγής, εκ των οποίων δύο στη Βρετανία.

Ειδικοί του Ομοσπονδιακού Οργανισμού Φαρμάκων διενήργησαν εξάλλου την Πέμπτη αιφνιδιαστική έρευνα στο εργοστάσιο της AstraZeneca που βρίσκεται στο Βέλγιο.

Το υπουργείο Υγείας του Βελγίου δήλωσε πως η έρευνα έγινε κατόπιν αιτήματος της Κομισιόν με στόχο οι Αρχές να βεβαιωθούν ότι η καθυστέρηση παραδόσεων -εκτιμάται ότι οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις θα φθάσουν ακόμη και το 75%- οφείλεται πράγματι σε πρόβλημα παραγωγής του Βελγίου.

Εν μέσω της άγριας μάχης με τον φαρμακευτικό γίγαντα AstraZeneca σχετικά με το έλλειμμα παραγωγής εμβολίων, η Κομισιόν δήλωσε την Παρασκευή ότι θα επιδιώξει να επιβάλει έναν μηχανισμό με τον οποίο οι χώρες της ΕΕ θα μπορούν να εμποδίσουν τις εξαγωγές εμβολίων προς άλλες χώρες εάν δεν έχουν ακόμη πληρωθεί οι εντολές αγοράς απέναντι στην ίδια.

Για τον σκοπό αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναλύουν το νομικό οπλοστάσιο που τους παρέχει το άρθρο 122 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της ΕΕ και εξετάζουν ακόμα και την πιθανότητα πλήρους απαγόρευσης των εξαγωγών.

Ανεπαρκείς δόσεις

Η εταιρεία AstraZeneca πρόσφερε στην Ευρωπαϊκή Ένωση επιπλέον 8 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της κατά της Covid-19 κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους, προσφορά που κρίθηκε ανεπαρκής από την ΕΕ για να καλύψει τα κενά που θα δημιουργήσει η περικοπή των ποσοτήτων που αναμένονταν αρχικά, δήλωσε στο Reuters ευρωπαίος αξιωματούχος.

Την περασμένη εβδομάδα η αγγλοσουηδική εταιρεία ανακοίνωσε δραστική περικοπή των ποσοτήτων εμβολίων που θα παραδώσει στην ΕΕ επικαλούμενη προβλήματα παραγωγής στο εργοστάσιο του Βελγίου. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι αυτό σημαίνει μείωση κατά 60% στα 31 εκατομμύρια δόσεις μέχρι το τέλος του Μαρτίου.

Ο ευρωπαίος αξιωματούχος που μίλησε στο Reuters και συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις με την εταιρεία δήλωσε ότι η AstraZeneca πρόσφερε στην συνέχεια αύξηση κατά 8 εκατομμύρια αυτής της μειωμένης ποσότητας των 31 εκατομμυρίων δόσεων, ώστε οι παραδόσεις στο ευρωπαϊκό μπλοκ μέχρι τον Μάρτιο να φθάσουν τα 39 εκατομμύρια δόσεις. Η Ευρωπαϊκή Ενωση έκρινε ανεπαρκή την προσφορά.

Σύμφωνα με το συμβόλαιο το οποίο υπεγράφη τον Αύγουστο, η εταιρεία θα πρέπει να παραδώσει 80 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου κατά το πρώτο τρίμηνο και μέχρι 120 εκατομμύρια «ανάλογα με το πώς διαβάζεται το συμβόλαιο».

Δεύτερος ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε την Τετάρτη ότι η εταιρεία έχει προτείνει να προμηθεύσει το ένα τέταρτο του συμπεφωνημένου όγκου εμβολίων μέχρι τον Μάρτιο, το οποίο μεταφράζεται σύμφωνα με το συμβόλαιο σε «τριψήφιο νούμερο» (120 εκατομμύρια), το οποίο συμπίπτει, μετά την περικοπή, με τα σχεδόν 40 εκατομμύρια δόσεις (από τα 120) στα οποία αναφέρθηκε η πρώτη ευρωπαϊκή πηγή.

Ο επικεφαλής της AstraZeneca Πασκάλ Σοριό δήλωσε σε συνεντεύξεις του την Τρίτη ότι η εταιρεία δεν έχει νομική δέσμευση να κάνει παραδόσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση με βάση αυστηρό χρονοδιάγραμμα, διότι η μόνη της δέσμευση είναι η προμήθεια εμβολίων σύμφωνα με την ρήτρα της «κάθε κατά το δυνατόν προσπάθειας».

Σε συνάντηση την Τετάρτη με ευρωπαίους αξιωματούχους, ο Πασκάλ Σοριό επανέλαβε αυτό το επιχείρημα και δεν παρουσίασε άλλη προσφορά πέραν των επιπλέον 8 εκατομμυρίων δόσεων (συνολικά 39) για το πρώτο τρίμηνο του έτους.

Πώς φτάσαμε στην κόντρα

Η κίνηση θεωρείται αυτονόητο πως στρέφεται κατά της AstraZeneca:

Η αγγλο-σουηδική AstraZeneca έχει εξοργίσει την ΕΕ, καθώς η εταιρεία προβάλλει ως λόγο μείωσης των παραδόσεων εμβολίων προβλήματα παραγωγής στις μονάδες της στο Βέλγιο και την Ολλανδία, με την Κομισιόν να ζητεί από την AstraZeneca να βρει τρόπους να καλύψει το έλλειμμα, με εμβόλια που παράγει στις μονάδες της στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Η φαρμακευτική θεωρεί τα εργοστάσιά της στο Ηνωμένο Βασίλειο πρωτογενείς τόπους παρασκευής εμβολίων και τις μονάδες της στο Βέλγιο και τις Κάτω Χώρες δευτερεύουσας σημασίας, καθώς παράγουν λιγότερες δόσεις.

Ωστόσο, η Κομισιόν θεωρεί ότι τα χρήματα της ΕΕ που δόθηκαν στην AstraZeneca χρησιμοποιήθηκαν για την αναβάθμιση των μονάδων της στη Μεγάλη Βρετανία, αφήνοντας ξεκρέμαστη την ΕΕ.

Έγκριση με περιορισμούς

Κι ενώ η κόντρα καλά κρατεί η Γερμανία αναμένει ότι το εμβόλιο κατά της Covid-19 της AstraZeneca θα εγκριθεί σήμερα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) με «περιορισμούς» κυρίως σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητά του στους ενήλικες άνω των 65 ετών, χωρίς ωστόσο να απαγορεύει τη χορήγησή του σε αυτή την ομάδα, δήλωσε ο υπουργός Υγείας Γενς Σπαν.

«Δεν αναμένουμε μια έγκριση χωρίς περιορισμούς», εξήγησε μιλώντας σε δημοσιογράφους ο Σπαν, διευκρινίζοντας ότι «δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα» κυρίως σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητά του στους ενήλικες άνω των 65 ετών.

Οι περιορισμοί αυτοί ενδέχεται να είναι μια γενική έγκριση του εμβολίου με την απλή αναφορά των ευρωπαϊκών αρχών σχετικά με τις επιφυλάξεις τους για τη χορήγησή του στους ενήλικες άνω των 65 ετών είτε μια έγκριση του εμβολίου μόνο για όσους είναι κάτω των 65 ετών, επισήμανε ο ίδιος.

Η ίδια η AstraZeneca απορρίπτει αυτές τις εκτιμήσεις, αν και παραδέχεται ότι υπάρχει «περιορισμένος αριθμός δεδομένων για τον ηλικιωμένο πληθυσμό», θεωρώντας «πιθανό» κάποιες χώρες να προτιμήσουν να μην τους χορηγήσουν προς το παρόν το εμβόλιό της.

Παράλληλα ο Σπαν δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται σε συζητήσεις με τη Novavax για την ποσότητα των εμβολίων της κατά της covid-19 που θα παραγγείλει από την αμερικανική εταιρεία.

«Θα παραγγείλουμε και επιπλέον δόσεις του εμβολίου κατά της Covid-19 της Moderna», διαβεβαίωσε ο Γερμανός υπουργός.