Γεμάτος "αγκάθια" ο δρόμος για συμφωνία στη Σύνοδο Κορυφής

Οι γερμανικές εκλογές με την άνοδο της Ακροδεξιάς, καθώς και το τρομοκρατικό χτύπημα στην Άγκυρα δημιουργούν νέα δεδομένα. Ήδη, η καγκελάριος Μέρκελ δέχεται πιέσεις από τα ΜΜΕ της Γερμανίας αλλά και τον πολιτικό της χώρο να σκληρύνει τη στάση της στο προσφυγικό και να απεμπολήσει την πολιτική ανοιχτών συνόρων που ακολουθούσε.

Χαρακτηριστική είναι η παρέμβαση του Αντρέας Σόιερ γενικού γραμματέα του CSU του αδερφού κόμματος του CDU, του κόμματος της Μέρκελ στη Βαυαρία. «Το αποτέλεσμα των εκλογών δείχνει πως πολλοί ψηφοφόροι εξέφρασαν τη δυσαρέσκεια τους στο μεγαλύτερο ζήτημα , το προσφυγικό ζήτημα, επομένως τα κατεστημένα κόμματα πρέπει να οδηγηθούν στο συμπέρασμα στο οποίο έχουμε καταλάβει όλοι» είπε στο γερμανικό ραδιόφωνο.

Την ίδια στιγμή η Έρικα Στάινμπαχ, βουλευτής του CDU που είναι επικριτική απέναντι στους χειρισμούς της Μέρκελ στο προσφυγικό ζήτημα με ανάρτηση της στο Twitter αναφέρει πως η κυβέρνηση «συμπεριφερόταν σαν δικτατορία στο προσφυγικό ζήτημα».

Το πλαίσιο της συζήτησης στη Σύνοδο Κορυφής

Η Σύνοδος της Πέμπτης, σε αυτό το κλίμα της ευρωπαϊκής αντιπαράθεσης αλλά και των τουρκικών απαιτήσεων θα κληθούν να διαμορφώσουν το τελικό πλαίσιο της συμφωνίας με βάση την προηγούμενη απόφαση. Τα ζητήματα είναι:

• Η εξασφάλιση της επιστροφής όλων των νέων παράτυπων μεταναστών που μεταβαίνουν από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά, με το κόστος να καλύπτεται από την Ε.Ε.
• Για κάθε Σύρο που θα γίνεται εκ νέου δεκτός στην Τουρκία από τα ελληνικά νησιά, ένας ακόμη Σύρος θα επανεγκαθίσταται από την Τουρκία στα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
• Η επιτάχυνση της απελευθέρωσης του καθεστώτος θεωρήσεων (βίζα) για όλα τα κράτη-μέλη, με στόχο να υπάρξει η δυνατότητα ελεύθερης μετακίνησης των Τούρκων υπηκόων στην Ε.Ε. το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2016.
• Να επισπεύσουν την εκταμίευση των 3 δισεκατομμυρίων ευρώ που είχαν αρχικά εγκριθεί ώστε να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση μιας πρώτης δέσμης έργων πριν από το τέλος Μαρτίου και να λάβουν απόφαση για πρόσθετη χρηματοδότηση της Διευκόλυνσης για τους πρόσφυγες όσον αφορά τους Σύρους.
• Να προετοιμαστούν για την απόφαση επί του ανοίγματος νέων κεφαλαίων στις διαπραγματεύσεις προσχώρησης το συντομότερο δυνατόν, βάσει των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου του 2015.
• Να εργαστούν από κοινού με την Τουρκία σε κάθε κοινή προσπάθεια για βελτίωση των ανθρωπιστικών συνθηκών στη Συρία που θα έδινε τη δυνατότητα στον τοπικό πληθυσμό και τους πρόσφυγες να ζήσουν σε ασφαλέστερες περιοχές.

Τα νομικά αγκάθια της συμφωνίας

Εκτός από τις πολιτικές διαστάσεις του ζητήματος υπάρχουν και σημαντικά νομικά ζητήματα που προκύπτουν προκειμένου να υπάρχει μια τελική συμφωνία.
Στο ζήτημα της βίζας για τους Τούρκους πολίτες η ουσιαστική κατάργηση της θα απαιτούσε έγκριση από το Ευρωκοινοβούλιο, όπου πάρα πολλοί ευρωβουλευτές δεν είναι διατεθειμένοι να ανταμείψουν μια χώρα που θεωρούν αυταρχική, αναφέρει δημοσίευμα του Reuters.

Στο ζήτημα της επαναπροώθησης προσφύγων στην Τουρκία τίθεται το ζήτημα αν η Τουρκία τηρεί τις προϋποθέσεις προκειμένου να θεωρηθεί ασφαλής τρίτη χώρα για τους πρόσφυγες. Σύμφωνα με έγκυρους νομικούς κύκλους τίθεται το ζήτημα αν η Τουρκία πληρεί της προϋποθέσεις που ορίζονται από τη σύμβαση της Γενεύης.
Πάλι στο ζήτημα της επιστροφής προσφύγων στην Τουρκία αξιωματούχοι του ΟΗΕ έχουν τονίσει επανειλημμένως πως η συμφωνία της μαζική επαναπροώθησης αντιβαίνει στο δίκαιο που αφορά το άσυλο που ορίζει πως κάθε περίπτωση πρέπει να εξετάζεται ατομικά.

Αμείωτες οι προσφυγικές ροές στα ελληνικά νησιά

Το «μπλόκο» στην Ειδομένη συνεχίζει να προκαλεί συνωστισμό των προσφύγων στα ελληνικά νησιά, στον Πειραιά και στα κέντρα φιλοξενίας. Στο λιμάνι του Πειραιά ο αριθμός των προσφύγων και μεταναστών ανέρχεται στους 3.680, σύμφωνα με την πρωινή καταμέτρηση. Φιλοξενούνται σε επιβατικούς σταθμούς και στην πέτρινη αποθήκη του ΟΛΠ, στο λιμάνι του Πειραιά. Στους επιβατικούς σταθμούς της πύλης Ε1 φιλοξενούνται 1.000 πρόσφυγες, της Ε2 1.200, της Ε3 300, της Ε6 30, της Ε7 250 και στην πέτρινη αποθήκη 900.

Μέλη του Ερυθρού Σταυρού και εθελοντικές οργανώσεις αναμένεται το μεσημέρι να διανείμουν εκ νέου ξηρά τροφή, ενώ μέχρι στιγμής έχει προγραμματιστεί κάποια μεταφορά προσφύγων/μεταναστών σε κέντρα προσωρινής φιλοξενίας. Αργά το βράδυ αναμένεται να καταπλεύσουν στο λιμάνι του Πειραιά δύο πλοία από νησιά του ανατολικού Αιγαίου, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο.

Αυξάνονται οι εγκλωβισμένοι μετανάστες στα νησιά

Σημαντικά αυξημένος είναι και ο αριθμός των εγκλωβισμένων μεταναστών και προσφύγων στα νησιά του βορειονατολικού Αιγαίου. Σήμερα Δευτέρα στις 9 το πρωί στη Λέσβο, στη Χίο και στη Σάμο και σύμφωνα με τις αστυνομικές αρχές, βρισκόταν 9.259 άτομα, όταν χθες Κυριακή ήταν 8.281 και προχθές Σάββατο 7.212. Αυτό σημαίνει ότι άρχισαν να δοκιμάζονται σοβαρά οι δομές φιλοξενίας.
Ιδιαίτερα στη Λέσβο συζητιέται το άνοιγμα για φιλοξενία δομών υποδοχής στο Μανταμάδο και της Συκαμνιά στη βόρεια πλευρά του νησιού, οι οποίες σήμερα παραμένουν ανενεργές λόγω μειωμένων αφίξεων εκεί, αλλά και διαφορετικού σχεδιασμού υποδοχής απ’ ό,τι όταν δημιουργήθηκαν το περασμένο φθινόπωρο. Ας σημειωθεί ότι το τελευταίο 24ωρό στα νησιά βγήκαν 1.756 άτομα, για πρώτη φορά περισσότεροι στη Χίο απ’ ό,τι στη Λέσβο.

Ο αριθμός των προσφύγων και μεταναστών που παραμένει εγκλωβισμένος στη Λέσβο αν και έχει πιστοποιηθεί, σήμερα Δευτέρα στις 9.00 το πρωί ήταν 5.696. Όλο το προηγούμενο 24ωρο και μέχρι σήμερα το πρωί ο αριθμός όσων πιστοποιήθηκαν στο hot spot της Μόριας έφτασε τους 728. Περίπου 500 Πακιστανοί και Βορειοαφρικανοί μετανάστες παραμένουν στον χώρο έξω από το hot spot και δεν παρουσιάζονται για να καταγραφούν, αφού κάτι τέτοιο θα οδηγήσει στη σύλληψη και στη συνέχεια στη απέλαση τους. Διαμένουν δε, σε έναν πρόχειρο καταυλισμό που έχει στηθεί από ΜΚΟ στον εξωτερικό χώρο του hot spot σε πραγματικά πολύ άσχημες συνθήκες.
Στη Χίο χθες και μέχρι στις 9.00 σήμερα το πρωί πιστοποιήθηκαν 777 άτομα. Στο νησί έτοιμοι να αναχωρήσουν βρίσκονται αυτή τη στιγμή 3.006 άτομα, αριθμός διπλάσιος από αυτόν που «σηκώνουν» οι υπάρχουσες δομές.Τέλος, στη Σάμο το τελευταίο 24ωρο πιστοποιήθηκαν 251 νεοεισερχόμενοι, ενώ στο νησί βρίσκονται 557 άτομα.