ΚΟΣΜΟΣ

Η ορκωμοσία του Αμερικανού προέδρου: Ένα λαμπερό σόου... 232 ετών

Η ορκωμοσία του Αμερικανού προέδρου: Ένα λαμπερό σόου... 232 ετών
H δυτική πτέρυγα του Καπιτωλίου στολισμένη στα κόκκινα, τα μπλε και τα λευκά, δύο ημέρες πριν την ορκωμοσία Ομπάμα #CNNgrNews AP Photo/J. Scott Applewhite

Θα μπορούσε να παρομοιαστεί με τους… Ολυμπιακούς Αγώνες της αμερικανικής πολιτικής σκηνής. Η Hμέρα ορκωμοσίας, η τελετή ανάληψης των καθηκόντων του εκάστοτε προέδρου των ΗΠΑ που πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια και προσελκύει το παγκόσμιο ενδιαφέρον για τη λαμπρότητα αλλά και τα... μηνύματά της. 

Λαμβάνει χώρα σε πανηγυρικό κλίμα είτε πρόκειται για τη ορκωμοσία ενός επανεκλεγέντα προέδρου, είτε για έναν νεοεκλεγέντα πρόεδρο, όπως στην περίπτωση του Τζο Μπάιντεν.

Από το 1937 γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια στις 20 Ιανουαρίου στον περιβάλλοντα χώρο του Καπιτωλίου (στη δυτική πρόσοψη από το 1981), έδρα των νομοθετικών σωμάτων (Κογκρέσου).

Η πρώτη τελετή έγινε στις 30 Απριλίου 1789 στην τότε πρωτεύουσα των ΗΠΑ, τη Νέα Υόρκη, όταν ο Τζορτζ Ουάσινγκτον ορκίστηκε πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ.

Σκίτσο που απεικονίζει τον Τζορτζ Ουάσινγκτον, του πρώτου προέδρου των ΗΠΑ, να φτάνει στη Νέα Υόρκη προκειμένου να παραστεί στην τελετή ορκωμοσίας του στις 30 Απριλίου 1789.AP Photo

Καθώς τότε χρειάστηκαν έως και τέσσερις μήνες για να καταμετρηθούν οι ψήφοι, ορίστηκε ως ημερομηνία για την ορκωμοσία των νέων προέδρων των ΗΠΑ η 4η Μαρτίου και μόνο το 1937 άλλαξε αυτό και ορίστηκε η 20η Ιανουαρίου που ισχύει μέχρι σήμερα.

Επίσης, το 1801 η πρωτεύουσα των ΗΠΑ μεταφέρθηκε στην Ουάσινγκτον και ως εκ τούτου και η τελετή της ορκωμοσίας γίνεται έκτοτε εκεί.

Η ορκωμοσία πραγματοποιείται από τον εκάστοτε πρόεδρο των Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ υπό αυστηρό τελετουργικό το οποίο κάθε εκλεγμένος πρόεδρος πρέπει να τηρεί απαρέγκλιτα: ο νέος πρόεδρος δίνει το νενομισμένο όρκο με το αριστερό χέρι επί της Βίβλου, με την οποία είχε ορκιστεί ο Αβραάμ Λίνκολν, και το δεξί χέρι προτεταμένο.

Προγραμματικές δηλώσεις

Στη συνέχεια, ο νέος πρόεδρος εκφωνεί λόγο εν είδει προγραμματικών δηλώσεων, χωρίς συγκεκριμένη διάρκεια.

Η μικρότερη σε διάρκεια ομιλία που έχει εκφωνηθεί ποτέ, διαβάστηκε το 1793 μετά τη δεύτερη ορκωμοσία του ο Τζορτζ Ουάσινγκτον: αποτελείτο από μόλις 135 λέξεις.

orkomosia_kennedy.jpg
Πλήθος Αμερικανών κατά την τελετή ορκωμοσίας του Τζον Φ. Κένεντι στις 20 Ιανουαρίου 1961AP Photo/Sam Jones

Αντιθέτως, τη μεγαλύτερη ομιλία που εκφώνησε ποτέ Αμερικανός πρόεδρος μετά την ορκωμοσία του είχε απευθύνει ο Γουίλιαμ Χένρι Χάρισον, στις 4 Μαρτίου του 1841.

Αυτή αποτελείτο από 8.445 λέξεις και είχε διάρκεια μία ώρα και 45 λεπτά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Χάρισον, ο οποίος την είχε εκφωνήσει εν μέσω σφοδρής χιονοθύελλας χωρίς να φοράει καπέλο ή παλτό, πέθανε ένα μήνα αργότερα από πνευμονία.

Θριαμβευτική πομπή

Μετά το τελετουργικό, ο πρόεδρος ηγείται πομπής από το Καπιτώλιο στον Λευκό Οίκο δια μέσου της Λεωφόρου Πενσιλβάνιας και προσφέρει την ευκαιρία σε περισσότερους ανθρώπους να δουν από κοντά τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ.

Η πομπή αυτή είναι μία παράδοση που ξεκίνησε το 1805, όταν ο Τόμας Τζέφερσον άρχιζε τη δεύτερη θητεία του. Μόνο μία φορά στην ιστορία των ΗΠΑ, όταν ο Ρόναλντ Ρίγκαν αναλάμβανε για δεύτερη φορά καθήκοντα το 1985, δεν έγινε η παραδοσιακή πομπή μετά την ορκωμοσία λόγω των κακών καιρικών συνθηκών.

Στη συνέχεια, ο νέος πρόεδρος θα εγκατασταθεί στον Λευκό Οίκο, όπου βάσει της παράδοσης το πρώτο πράγμα που θα δει στο γραφείο του είναι μία επιστολή του απερχόμενου προέδρου.

orkomosia_rousvelt.jpg
Ο πρόεδρος Χούβερ (αριστερά) και ο εκλεγμένος πρόεδρος Ρούσβελτ καθώς φεύγουν από τον Λευκό Οίκο για να παραστούν στην τελετή ορκωμοσίας του δεύτερου, στις 4 Μαρτίου 1933.AP Photo

Η τελετή ανάληψης των καθηκόντων τού νέου προέδρου πλαισιώνεται από επίσημους χορούς, πάρτι και συναυλίες, που ξεκινούν πριν από την ορκωμοσία και διαρκούν πολλές ημέρες μετά.

Το πρωί της 20ης Ιανουαρίου και πριν από την ορκωμοσία του ο νέος πρόεδρος παρακολουθεί τη Θεία Λειτουργία σε ναό της Ουάσιγκτον, μία παράδοση που ξεκίνησε ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ το 1933.

Χωρίς κοινό αλλά με Gaga και Λόπεζ η ορκωμοσία Μπάιντεν

Παρά τα πρωτοφανή μέτρα ασφαλείας αλλά και τους περιορισμούς που δημιουργεί η πανδημία, η φετινή Ημέρα Ορκωμοσίας θα πραγματοποιηθεί με λαμπρότητα.

Η Lady Gaga και η Τζένιφερ Λόπεζ θα βρεθούν επί σκηνής, μαζί και με άλλους, κατά την τελετή της ορκωμοσίας του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, η οποία θα είναι μια βιτρίνα της διαφορετικότητας στην Αμερική, όπως ανακοίνωσε η ομάδα του.

Η πανηγυρική πομπή κατά την τελετή ορκωμοσίας του 42ου προέδρου των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον.AP Photo/Charles Tasnadi

Οι δύο καλλιτέχνιδες θα τραγουδήσουν κατά την τελετή της ορκωμοσίας του 46ου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών στην οποία θα συμμετάσχουν ακόμη ένας μαύρος πυροσβέστης από την Τζόρτζια, μία πρώην Νέα Δαφνοστεφής Ποιήτρια, ένας καθολικός ιερέας και ένας πάστορας από τη γενέτειρα του Μπάιντεν, το Γουίλμινγκτον του Ντελαγουέρ.

Η Lady Gaga θα τραγουδήσει τον εθνικό ύμνο και η Λόπεζ θα δώσει μια μουσική παράσταση.

«Αντιπροσωπεύουν μία σαφή εικόνα της μεγάλης διαφορετικότητας που υπάρχει στο σπουδαίο έθνος μας», ανέφερε σήμερα η ομάδα του σε δήλωση που εξέδωσε και στην οποία προσθέτει πως αντανακλούν «το σταθερό όραμα» του Μπάιντεν και της εκλεγμένης Αντιπροέδρου Κάμαλα Χάρις «για ένα νέο κεφάλαιο στην αμερικανική ιστορία μας, στο οποίο είμαστε μια Αμερική που θα ξεπεράσει ενωμένη τις βαθιές διαιρέσεις και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο λαός μας, ενώνοντας τη χώρα και αποκαθιστώντας την ψυχή του έθνους μας».

Η τελετή της ορκωμοσίας θα είναι περιορισμένη εξαιτίας της πανδημίας της Covid-19 και των αυξανόμενων ανησυχιών για την ασφάλεια αφού ένας όχλος υποστηρικτών του Τραμπ επιτέθηκε στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ επιδιώκοντας να αποτρέψει την επικύρωση της νίκης του Μπάιντεν από το νομοθετικό σώμα.

Το κοινό δεν θα μπορέσει να παρακολουθήσει την ορκωμοσία που θα γίνει στον δυτικό τομέα του κτηρίου του Καπιτωλίου, ο οποίος έχει πλέον οχυρωθεί με φράκτες και προστατεύεται από χιλιάδες μέλη της Εθνοφρουράς.