Εμβόλια κορωνοϊού: Πέντε προβλήματα στην σπαζοκεφαλιά της εκστρατείας εμβολιασμού

Ανεπάρκεια δόσεων

Η ανεπάρκεια δόσεων των εμβολίων αγωνίζεται να ακολουθήσει το ρυθμό της ανάπτυξης και της έγκρισής του, που έγιναν σε χρόνους ρεκόρ.

Ελλείψει επαρκών στοκ, τα μεγάλα εμβολιαστικά κέντρα στο Βερολίνο και στην Νέα Υόρκη καθυστέρησαν να ανοίξουν τις πόρτες τους, ενώ άλλα παραμένουν ακόμη κλειστά.

Στην Νέα Υόρκη, παραδόθηκαν 1 εκατομμύριο δόσεις για τα 4 εκατομμύρια των ατόμων που ανταποκρίνονται στα κριτήρια του εμβολιασμού.

Υπό πίεση, η Ευρωπαϊκή Ένωση διπλασίασε τις προπαραγγελίες του εμβολίου Pfizer-BioNTech, μόλις παραδόθηκαν οι πρώτες παρτίδες του εμβολίου της Moderna και ένα τρίτο εμβόλιο είναι πιθανόν να εγκριθεί μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου. Περί τα 600 εκατομμύρια δόσεις αναμένεται να είναι διαθέσιμες στην ΕΕ τους προσεχείς μήνες.

Η γερμανική BioNTech υπόσχεται 2 δισεκατομμύρια δόσεις από σήμερα μέχρι το τέλος του έτους, δηλαδή 700 εκατομμύρια περισσότερες από τις προβλεπόμενες, με την εφαρμογή του πρωτοκόλλου που επιτρέπει την εξαγωγή 6, αντί 5, δόσεων ανά φιαλίδιο και με την λειτουργία νέας μονάδας παραγωγής στην Γερμανία.

Η ανεπάρκεια των δόσεων συνοδεύεται ορισμένες φορές από άλλα προβλήματα. Στην Γαλλία, για παράδειγμα, διανεμήθηκαν δύο φορές λιγότερες σύριγγες από τις δόσεις, καθιστώντας αδύνατο μεγάλο αριθμό εμβολιασμών.

Θέματα υπάρχουν επίσης με τα φιαλίδια. Ομως, η γερμανική Schott, ένας από τους βασικούς κατασκευαστές, διαβεβαιώνει ότι θα είναι σε θέση να παραδώσει αρκετά φιαλίδια για τα 2 δισεκατομμύρια δόσεις αυτόν τον χρόνο.

Η πρόκληση της αποθήκευσης

Το εμβόλιο του αγγελιοφόρου RNA (mRNA), η ιατρική καινοτομία που χρησιμοποιείται για την παρασκευή των δύο προϊόντων που κυκλοφορούν αυτήν την στιγμή στην Ευρώπη, πρέπει να διατηρείται σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.

Ειδικά το εμβόλιο Pfizer/BioNTech διατηρείται σε θερμοκρασία -70 βαθμών για μεγάλο χρονικό διάστημα και στη συνέχεια, όταν βγει από την βαθιά κατάψυξη μπορεί να διατηρηθεί για 5 ημέρες σε θερμοκρασίες ανάμεσα στους 2 και 8 βαθμούς, γεγονός που αφήνει μικρά περιθώρια κινήσεων και δίνει χώρο στην ευρηματικότητα.

Έτσι στην Βαυαρία, μέρος των δόσεων αποθηκεύτηκε σε φορητά ψυγεία του κάμπινγκ. Εκατοντάδες δόσεις αχρηστεύθηκαν έτσι τις πρώτες ημέρες, λόγω του φόβου κενών στην αλυσίδα της ψύξης.

Στην Βουλγαρία, η πρώτη αποστολή δόσεων έγινε στο τέλος του Δεκεμβρίου σε φορτηγά ψυγεία παραγωγού λουκάνικων, τροφοδοτώντας την καχυποψία του πληθυσμού.

Η Ισπανία δεν μπόρεσε να λάβει δόσεις στα τέλη του Δεκεμβρίου εξαιτίας προβλήματος «θερμοκρασίας» σε εργοστάσιο του Βελγίου, ενώ η πρόσφατη σφοδρή χιονόπτωση και το κλείσιμο του αεροδρομίου της Μαδρίτης Μπαράχας πρόσθεσε νέα προβλήματα τροφοδοσίας στην ισπανική κακοτυχία.

Η αποθήκευση των εμβολίων αποτελεί σπαζοκεφαλιά στην Ινδία, η οποία έχει θέσει ως στόχο τον εμβολιασμό 300 εκατομμυρίων ανθρώπων μέχρι τον Ιούλιο. Η τήρηση της αλυσίδας ψύξης στην περίπτωση της Ινδίας σημαίνει την επιστράτευση 29.000 σημείων αποθήκευσης και 41.000 καταψυκτών.

Η γραφειοκρατία

Το πρόβλημα της γραφειοκρατίας εξηγεί την καθυστέρηση της εκστρατείας εμβολιασμού στην Γαλλία.

Εγχειρίδιο οδηγιών 45 σελίδων είχε σταλεί στο υγειονομικό προσωπικό για να συνοδεύσει τους εμβολιασμούς στους οίκους ευγηρίας. Οι υγειονομικές αρχές είχαν προβλέψει ιατρική εξέταση κάθε υποψήφιου για εμβολιασμό πέντε ημέρες πριν από τον εμβολιασμό. Αυτό καταργήθηκε και το εγχειρίδιο των οδηγιών περιορίσθηκε στις 20 σελίδες.

Η γαλλική κυβέρνηση έχει επίσης χρησιμοποιήσει ιδιωτικά ιατρεία στο πλαίσιο μίας διαδικασίας στην οποία συμμετέχουν υγειονομικές αρχές, ιατρικά και παραϊατρικά ιδρύματα και τοπικοί θεσμοί.

Η έναρξη των εκστρατειών εμβολιασμού μέσα στην περίοδο των γιορτών δεν διευκόλυνε τις επιχειρήσεις, κυρίως στην Ισπανία, όπου οι υπηρεσίες δεν έκαναν εμβολιασμούς εκείνες τις ημέρες, παραδέχθηκε ο επικεφαλής επιδημιολόγος του υπουργείου Υγείας.

Σπατάλη

Οι εμβολιαστές αντιλήφθηκαν γρήγορα ότι μπορούσαν να βγάλουν έξι δόσεις αντί για πέντε από κάθε φιαλίδιο του εμβολίου Pfizer/BioNTech. Ομως, καθώς για την έκτη δόση δεν είχε δοθεί έγκριση, έπρεπε να την πετούν. Εκτοτε, οι υγειονομικές αρχές έχουν αλλάξει το πρωτόκολλο, ώστε να μην χάνεται σταγόνα.

Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν απώλειες.

Νοσοκομεία στην Νέα Υόρκη πέταξαν ολόκληρα φιαλίδια ελλείψει υποψηφίων για εμβολιασμό κατά το πρώτο κύμα του εμβολιασμού.

«Δεν υπάρχουν οδηγίες για το τι πρέπει να γίνει με τις δόσεις που περισσεύουν», δήλωσε στο AFP ο δρ Σάαντ Ομερ, διευθυντής του Ινστιτούτου παγκόσμιας Υγείας του Yale.

Μία λύση θα μπορούσε να είναι η κατάρτιση επικουρικής λίστας σε περίπτωση που δεν παρουσιάζονται οι υποψήφιοι της κύριας λίστας για εμβολιασμό, «όπως είναι τα εισιτήρια της τελευταίας στιγμής στο Μπρόντγουέι».

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, από τα 25,4 εκατομμύρια των πρώτων δόσεων των εμβολίων Pfizer και Moderna που διανεμήθηκαν στην χώρα, μόνο 8,9 εκατομμύρια (35%) είχαν χορηγηθεί στις 11 Ιανουαρίου, σε μία εκστρατεία εμβολιασμού που χαρακτηρίστηκε «φάρσα» από τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο Τζο Μπάιντεν.

Το κλείσιμο των ραντεβού μπορεί να γίνει επίσης χαώδης διαδικασία. Στην Θουριγγία (Γερμανία) η ιστοσελίδα εγγραφής έγινε στόχος κυβερνοεπίθεσης, προκαλώντας στην απώλεια πολλών εκατοντάδων αιτήσεων για ραντεβού. Σε άλλες χώρες, τα τηλεφωνικά δίκτυα και το Ιντερνετ κράσαραν.

Το βάρος του σκεπτικισμού

Το αντιεμβολιαστικό «κίνημα» και οι, ορισμένες φορές, βίαιες εκδηλώσεις του, έχουν οδηγήσει σειρά κυβερνήσεων, όπως της Γαλλίας και της Αυστρίας, να χρησιμοποιούν αργές διαδικασίες.

Ο σκεπτικισμός απέναντι στα εμβόλια είναι εξαιρετικά έντονος στην κεντρική και την ανατολική Ευρώπη.

Αλλά, αυτό το πνεύμα απειλεί και το ιατρικό σώμα. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, λιγότεροι από τους μισούς γιατρούς δήλωναν τον Νοέμβριο ότι θα εμβολιαστούν.

Στην Λετονία, πολλοί εργαζόμενοι στο νοσοκομείο του Ντούνεμπουργκ, την δεύτερη σε μέγεθος πόλη της χώρας, αρνούνται να εμβολιαστούν.

Στην Γερμανία, οι μισοί νοσηλευτές δεν θέλουν εμβόλιο, γεγονός που οδήγησε τον Βαυαρό πρωθυπουργό να ζητήσει υποχρεωτικό εμβολιασμό του νοσηλευτικού προσωπικού.