CNNi: Στην παγίδα του Ναβάλνι έπεσε η FSB – Πράκτορας παραδέχτηκε τη δηλητηρίαση

Πώς έστησε ο Ναβάλνι παγίδα στον πράκτορα σε τηλεφωνική συνομιλία που «καίει» το διάδοχο σχήμα της KGB. Όλο το παρασκήνιο που φέρνει κατ’ αποκλειστικότητα στο φως το CNNi…

Η ομολογία ήλθε από τον πράκτορα Κονσταντίν Κουντριάφτσεφ, ο οποίος ανήκε στη μονάδα της FSB που είχε γίνει εδώ και πάνω από τρία χρόνια «σκιά» του Αλεξέι Ναβάλνι, στο πλαίσιο μυστικής επιχείρησης που τέθηκε σε εφαρμογή αφότου ανακοίνωσε την πρόθεσή του να κατέβει στις εκλογές κόντρα στον Βλαντιμίρ Πούτιν, το 2017, κηρύσσοντας πόλεμο κατά της διαφθοράς στους κόλπους της ρωσικής ολιγαρχίας.

Η δημοσιογραφική έρευνα του CNNi για την υπόθεση της απόπειρας δολοφονίας -σε συνεργασία με το δίκτυο ερευνητικής δημοσιογραφίας Bellingcat, το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel και το ρωσικό The Insider- έχει ήδη «τοποθετήσει» από την περασμένη εβδομάδα την FSB στον τόπο και το χρόνο της δηλητηρίασης του αντιπολιτευόμενου ηγέτη στο Τομσκ της Σιβηρίας -αποκαλύπτοντας τη δράση της μονάδας, κινήσεις, πρόσωπα και ονόματα.

Τη «συνέχεια» σε ένα θρίλερ μηνών έδωσε ο ίδιος ο Αλεξέι Ναβάλνι, παγιδεύοντας τον πράκτορα Κονσταντίν Κουντριάφτσεφ σε τηλεφωνική επικοινωνία, κατά την οποία προσποιήθηκε ότι ήταν αξιωματούχος του ρωσικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας που απαιτούσε «εξηγήσεις» για την αποτυχία της επιχείρησης τη νύχτα της 19ης Αυγούστου στο Τομσκ.

Και ουσιαστικά απέσπασε τις πρώτες άμεσες αποδείξεις για την ανάμειξη της FSB στην απόπειρα δολοφονίας του, με τον πράκτορα να δηλώνει πως η νευροπαραλυτική χημική ουσία Νόβιτσοκ τοποθετήθηκε στα εσώρουχα του Ναβάλνι και εκείνος είχε την αποστολή να «καθαρίσει» τα ίχνη μετά την απόπειρα.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν ουσιαστικά επιβεβαίωσε προ ημερών ότι πράκτορες της ρωσικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας παρακολουθούσαν τον Αλεξέι Ναβάλνι, λέγοντας ωστόσο πως εάν η Ρωσία τον ήθελε νεκρό «πιθανότατα θα το είχε τελειώσει».

Ο σφοδρός πολέμιος του Κρεμλίνου κατέρρευσε στις 20 Αυγούστου κατά τη διάρκεια της πτήσης επιστροφής στη Μόσχα από το Τομσκ, τελευταίο σταθμό περιοδείας του στη Σιβηρία.

Επιβάτης της πτήσης κατέγραψε σε βίντεο τις κραυγές πόνου του Ναβάλνι, ο οποίος είχε εκείνη τη στιγμή πλήρη επίγνωση τι του είχε συμβεί.

«Στράφηκα στον ιπτάμενο φροντιστή και του είπα ‘με δηλητηρίασαν, θα πεθάνω’» ανέφερε ο αντιπολιτευόμενος ηγέτης σε συνέντευξη που παραχώρησε προ ημερών, στη σκιά των αποκαλύψεων για τη μονάδα της FSB, από μυστική τοποθεσία στη Γερμανία στην δημοσιογράφο Κλαρίσα Γουόρντ του CNNi, η οποία «τρέχει» τη μεγάλη έρευνα εκ μέρους του αμερικανικού ειδησεογραφικού δικτύου.

Τα γρήγορα αντανακλαστικά του πιλότου έσωσαν τη ζωή του... Aντί να συνεχίσει το ταξίδι προς τη Μόσχα, που απείχε τρεις ώρες, ο πιλότος κατηύθυνε το αεροσκάφος στο Όμσκ.

Λίγες ημέρες αργότερα, και έπειτα από παλινωδίες της ρωσικής κυβέρνησης, ο Αλεξέι Ναβάλνι διακομίστηκε για τη συνέχιση της νοσηλείας του στη Γερμανία, όπου και ανακοινώθηκε επισήμως από την κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ ότι δηλητηριάστηκε με τον νευροτοξικό παράγοντα Νόβιτσοκ.

Η κλήση – παγίδα

Από το 2017 τα μέλη της «ομάδας κρούσης», έξι έως 10 στον αριθμό, (παρ)ακολούθησαν τον Αλεξέι Ναβάλνι σε περισσότερους από 30 προορισμούς από και προς τη Μόσχα, όπως μαρτυρά μεγάλος όγκος από τηλεπικοινωνιακά δεδομένα και δεδομένα πτήσεων που συγκεντρώθηκαν στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής έρευνας, η οποία έχει ταυτοποιήσει τουλάχιστον έξι μέλη της ομάδας.

Το CNNi επιχείρησε να έρθει σε επαφή με τους πράκτορες που είχαν αναγνωριστεί και ανωτέρους τους στη Ρωσία.

Ένας εκ των μελών της ομάδας, ο Όλεγκ Ταγιάκιν, έκλεισε την πόρτα στο πρόσωπο της Κλαρίσα Γουόρντ όταν έφτασε στο διαμέρισμά του στη Μόσχα, ενώ άλλοι δεν απάντησαν σε κλήσεις.

Την ίδια στιγμή, τηλεφωνήματα έκανε και ο ίδιος ο Αλεξέι Ναβάλνι.

Μόλις οι πράκτορες με τους οποίους επικοινώνησε άκουγαν το όνομά του, έκλειναν τη γραμμή.

Έμενε ένα τελευταίο τηλεφώνημα στον πράκτορα Κονσταντίν Κουντριάφτσεφ, ειδικευμένο στα χημικά και βιολογικά όπλα, όμως αυτή τη φορά η ομάδα του Ναβάλνι αποφάσισε να ακολουθήσει διαφορετική ...οδό.

Ο Ναβάλνι παρουσιάστηκε ως ανώτερος αξιωματούχος του ρωσικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, επιφορτισμένος με τη σύνταξη αναφοράς για την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας.

Ο τηλεφωνικός αριθμός από τον οποίο καλούσε «μεταμφιέστηκε» μέσω ειδικής εφαρμογής ώστε να παραπέμπει στο αρχηγείο της FSB.

Σύμφωνα με το ηχογραφημένο απόσπασμα της συνομιλίας, το οποίο ήλθε στην κατοχή των CNNi, αφότου ο Κουντριάφτσεφ επιβεβαιώνει την ταυτότητά του, ο αντιπολιτευόμενος ηγέτης του λέει πως χρειάζεται «μία σύντομη ενημέρωση από τα μέλη της ομάδας: τι πήγε στραβά, γιατί υπήρξε πλήρης αποτυχία στο Τομσκ με τον Ναβάλνι;».

Κάποιες φορές ο πράκτορας ακούγεται εμφανώς ανήσυχος για το γεγονός ότι δεν μιλά σε ασφαλή γραμμή, όμως ο Ναβάλνι χρησιμοποιώντας συχνά απότομο τόνο και δίνοντας αίσθηση επείγοντος τον πείθει ότι ανώτεροι αξιωματούχοι απαιτούν μία αναφορά για την απόπειρα άμεσα και λέει ότι «όλα αυτά θα συζητηθούν στο Συμβούλιο Ασφαλείας στο υψηλότερο επίπεδο».

Στα εσώρουχα του Ναβάλνι το Νόβιτσοκ

Στη συνομιλία διάρκειας 45 λεπτών ο Κονσταντίν Κουντριάφτσεφ μιλά με λεπτομέρειες για το πώς ο νευροτοξικός παράγοντας Νόβιτσοκ τοποθετήθηκε στα εσώρουχα του Ναβάλνι.

«Σε ποιο ρούχο δόθηκε έμφαση; Ποιο είναι το πιο επικίνδυνο ρούχο;» ρωτά ο Ναβάλνι, με τον Κουντριάφτσεφ να απαντά «τα εσώρουχα» και εν συνεχεία να διευκρινίζει «εσωτερικά, στον καβάλο».

Τοξικολόγοι τους οποίους επικαλείται το CNNi ανέφεραν ότι εάν εφαρμοστεί σε μορφή κόκκων στα ρούχα, το Νόβιτσοκ θα απορροφηθεί μέσω του δέρματος όταν το θύμα αρχίσει να ιδρώνει.

Σε αυτήν την περίσταση, εκτιμούν, πως χρησιμοποιήθηκε στερεή μορφή του νευροτοξικού παράγοντα, αντί υγρή μορφή ή τζελ όπως είχε ανιχνευτεί στην περίπτωση της δηλητηρίασης του πρώην διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ και της κόρης του στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά, τουλάχιστον πέντε μέλη της ομάδας της FSB ακολούθησαν τον Αλεξέι Ναβάλνι και το επιτελείο του με διαφορετικές πτήσεις στο ταξίδι του περασμένου Αυγούστου στη Σιβηρία.

Στο Τομσκ, ο Ναβάλνι και οι συνάδελφοί του έμειναν στο ξενοδοχείο Xander.

Ο ίδιος δεν γνώριζε, έως σήμερα, πώς δηλητηριάστηκε. Έπεσε για ύπνο γύρω στα μεσάνυχτα αφού είχε πιει ένα κοκτέιλ με τους συνεργάτες του, το οποίο όπως ανέφερε είχε πολύ κακή γεύση, εξ ου και είχαν στραφεί και προς εκεί οι υποψίες.

Ένα σήμα στο κινητό τηλέφωνο του 39χρονου Αλεξέι Αλεξάντροφ, μέλους της ομάδας, τον έχει «τοποθετήσει» μόλις λίγα τετράγωνα από το ξενοδοχείο Xander το βράδυ της 19ης Αυγούστου -όταν ο νευροτοξικός παράγοντας «μπήκε» στο δωμάτιο του Αλεξέι Ναβάλνι.

Το επόμενο πρωί ο Ναβάλνι επιβιβάστηκε στην πτήση προς τη Μόσχα νιώθοντας καλά για να βρεθεί τρεις ώρες μετά να παλεύει για τη ζωή του.
Πίσω στο Τομσκ, η ομάδα του, σε κατάσταση σοκ, προσπαθούσε να συγκεντρώσει οποιοδήποτε στοιχείο μπορούσε από το δωμάτιο του ξενοδοχείου -μπουκάλια νερού και σαμπουάν, μία οδοντόβουρτα και μία πετσέτα.

Όταν οι ρωσικές αρχές επέτρεψαν τελικά τη διακομιδή του Αλεξέι Ναβάλνι για νοσηλεία στο Βερολίνο δεν γνώριζαν ότι στην ίδια πτήση βρίσκονταν και τα αντικείμενα που μετέφεραν οι συνεργάτες του Ναβάλνι από το δωμάτιο του ξενοδοχείου στο Τομσκ, στα οποία ακολούθως ανιχνεύθηκε ο νευροτοξικός παράγοντας.

Στη συνομιλία - παγίδα με τον Ναβάλνι ο Κονσταντίν Κουντριάφτσεφ παραδέχεται ότι γνωρίζει τον Αλεξέι Αλεξάντροφ και μάλιστα, εξαίρει, τη δουλειά του.

Εξαφάνισαν τα ίχνη

Το CNNi δεν δύναται να επιβεβαιώσει πως ο Κουντριάφτσεφ βρισκόταν επίσης στο Τομσκ εκείνη τη νύχτα.

Όμως, από την κλήση διαφαίνεται πως είχε πλήρη γνώση του τι είχε συμβεί, ενώ ο ίδιος μετέβη στις 25 Αυγούστου στο Ομσκ, όπου νοσηλεύτηκε ο Ναβάλνι πριν διακομιστεί στη Γερμανία, με αποστολή να εξαφανίσει κάθε ίχνος του Νόβιτσοκ από τα ρούχα του Αλεξέι Ναβάλνι.

«Άρα δεν θα υπάρξουν εκπλήξεις με τα ρούχα;» ρωτά ο Ναβάλνι.

«Γι’ αυτό πήγαμε εκεί πολλές φορές» απαντά ο Κουντριάφτσεφ, συμπληρώνοντας πως χρησιμοποιήθηκαν διαλύματα ώστε να μην μείνουν ίχνη του νευροτοξικού παράγοντα στα ρούχα που φορούσε. Ο Ναβάλνι και η ομάδα του έχουν ζητήσει κατ’ επανάληψη να του επιστραφούν τα ρούχα του, ωστόσο οι ρωσικές Αρχές αρνούνται.

«Μου είπαν να ‘δουλέψω’ συγκεκριμένα με τα εσώρουχα, στο εσωτερικό» λέει ο Κουντριάφτσεφ και, ερωτηθείς σχετικά από τον Ναβάλνι, επιβεβαιώνει ότι η σχετική οδηγία ήλθε από τον Στάνισλαφ Μακσάκοφ, επικεφαλής της ομάδας που έχει την έδρα της στο Ινστιτούτο Εγκληματολογίας της FSB στα νοτιοανατολικά περίχωρα της Μόσχας.

Ο Μακσάκοφ είναι επιστήμονας ειδικευμένος στα χημικά όπλα και είχε το βαθμό του συνταγματάρχη όταν εργαζόταν στο Ινστιτούτο Shikhany στη νοτιοανατολική Ρωσία -εκεί αναπτύχθηκε τη δεκαετία του ‘70 και παρήχθη τις επόμενες δύο δεκαετίες το Νόβιτσοκ. Αρκετά από τα μέλη της ομάδας είναι επίσης γιατροί, τοξικολόγοι και παραϊατρικό προσωπικό.

Αλλά δεν στρατολογήθηκαν για να σώσουν ζωές…

«Όλα θα είχαν εξελιχθεί διαφορετικά»...

Ως προς το γιατί ο Ναβάλνι δεν πέθανε, καθώς σαφώς αυτή ήταν η πρόθεση, ο πράκτορας Κουντριάφτσεφ δηλώνει -νομίζοντας πάντα ότι μιλά σε αξιωματούχο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας- πως εάν δεν είχε προσγειωθεί το αεροπλάνο στο Όμσκ «ίσως όλα θα είχαν εξελιχθεί διαφορετικά».

Εάν το αεροσκάφος είχε συνεχίσει την πορεία του προς τη Μόσχα, σε μία πτήση διάρκειας τριών ωρών, τότε ο Ναβάλνι σχεδόν σίγουρα θα είχε πεθάνει, σύμφωνα με τοξικολόγους με τους οποίους επικοινώνησε το CNNi.

«Δεν περιμέναμε να συμβούν όλα αυτά. Είμαι βέβαιος ότι όλα πήγαν στραβά» λέει ο Κουντριάφτσεφ.

Και όταν ο Ναβάλνι τον πιέζει ρωτώντας τον μήπως η δόση του Νόβιτσοκ δεν ήταν η κατάλληλη, εκείνος απαντά «Εξ όσων καταλαβαίνω, προσθέσαμε λίγο παραπάνω».

«Έχει καταστεί πια τόσο ξεκάθαρο πως βρισκόταν προσωπικά ο Πούτιν πίσω από όλο αυτό» δήλωσε ο Αλεξέι Ναβάλνι στο CNNi τη Δευτέρα, τονίζοντας πως δεν πιστεύει ότι οι νέες αποκαλύψεις θα οδηγήσουν σε έρευνα στη Ρωσία.

Η FSB από πλευράς της εξέδωσε ανακοίνωση κάνοντας λόγο για «σχεδιασμένη προβοκάτσια» με την ανάμειξη ξένων μυστικών υπηρεσιών και χαρακτηρίζοντας «ψεύτικο» το βίντεο με την επίμαχη συνομιλία.

Ο Αλεξέι Ναβάλνι εξακολουθεί να αναρρώνει σε μυστική τοποθεσία στη Γερμανία.

«Θέλω να πάω πίσω στη Ρωσία και θα το κάνω. Γνωρίζω τους κινδύνους, αλλά είμαι Ρώσος πολιτικός και ανήκω σε αυτή τη χώρα και οπωσδήποτε, ειδικά τώρα, που αυτό το έγκλημα αποκαλύπτεται, που καταλαβαίνω όλη αυτή την επιχείρηση, δεν θα έδινα ποτέ στον Πούτιν τέτοιο δώρο» είχε αναφέρει από την πρώτη στιγμή που ήλθαν στο φως οι αποκαλύψεις σχετικά με τη δηλητηρίασή του.

Δεν ήταν η πρώτη απόπειρα

Ενδέχεται μάλιστα η απόπειρα δολοφονίας στη Σιβηρία να μην ήταν η πρώτη. Λίγες εβδομάδες πριν το ταξίδι του Αυγούστου ο Αλεξέι Ναβάλνι και η σύζυγός του, Γιούλια, είχαν μεταβεί για ολιγοήμερες διακοπές σε θέρετρο στο Καλίνινγκραντ.

Η διεθνής δημοσιογραφική έρευνα έχει αποκαλύψει ότι τουλάχιστον τρία μέλη της FSB τους ακολούθησαν και εκεί.

Σύμφωνα με το Bellingcat, οι κάμερες ασφαλείας στο ξενοδοχείο όπου διέμεναν είχαν τεθεί μυστηριωδώς εκτός λειτουργίας κατά την παραμονή τους.

Ο Ναβάλνι αναφέρει ότι η σύζυγός του ένιωθε άβολα, τραβούσε βίντεο και φωτογραφίες ανθρώπων που νόμιζε ότι τους παρακολουθούσαν.

Στις 6 Ιουλίου, λίγες ώρες αφότου η ομάδα της FSB αναχώρησε από το Καλίνινγκραντ, η Γιούλια Ναβάλνι ξαφνικά ένιωσε έντονη αδιαθεσία χωρίς να μπορεί να προσδιορίσει ακριβώς, ούτε να περιγράψει τα συμπτώματά της, πέραν μίας αίσθησης αιφνίδιας βαριάς κόπωσης και αποπροσανατολισμού.

Η Γιούλια Ναβάλνι ανάρρωσε και τα αίτια της αδιαθεσίας δεν εξακριβώθηκαν. Ειδικοί ανέφεραν στο CNNi πως ανάλογη συμπτωματολογία συμβαδίζει με δηλητηρίαση χαμηλής δόσης.

Μετά το ταξίδι στο Καλινίνγκραντ τηλεπικοινωνιακά δεδομένα αποκαλύπτουν «πυρετό» επαφών μεταξύ πολλών υψηλόβαθμων αξιωματούχων της FSB.

Στο «επίκεντρο» βρισκόταν το Ινστιτούτο Signal στη Μόσχα, το οποίο η έρευνα του Bellingcat έχει ήδη «δείξει» ως την καρδιά του παράνομου ρωσικού προγράμματος ανάπτυξης του Νόβιτσοκ.

Ο επικεφαλής του, Αρτούρ Ζιρόφ, βρισκόταν σε τακτική επικοινωνία με αξιωματούχους που επέβλεπαν την ομάδα της FSB, περιλαμβανομένου του ίδιου του Στάνισλαφ Μακσάκοφ.

Βρισκόταν επίσης σε επικοινωνία με τον Σεργκέι Τσεπούρ, επιστήμονα στην Αγία Πετρούπολη, ο οποίος είχε στενές επαφές με την ομάδα της ρωσικής στρατιωτικής υπηρεσίας GRU που εμπλέκεται στην υπόθεση Σκριπάλ.

Εν μέσω όλων αυτών, υπήρξαν τουλάχιστον δύο ταξίδια μελών της μονάδας της FSB στο θέρετρο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας, το θερινό θέρετρο που επισκέπτεται ο Βλαντιμίρ Πούτιν.

Αμφότερα τα ταξίδια κλείστηκαν με διαδικασίες εξπρές, σύμφωνα με τα δηλωτικά πτήσεων.

Το δεύτερο, το οποίο διήρκησε μόλις λίγες ώρες, ήταν την ημέρα πριν τη δηλητηρίαση του Αλεξέι Ναβάλνι.

Και μολονότι, το Bellingcat και το CNNi δεν μπορούν να αναγνωρίσουν ποιους συνάντησαν τα μέλη της FSB στο Σότσι, το ταξίδι υποδεικνύει πως η εντολή για την επιχείρηση στο Τομσκ ενδέχεται να ήλθε από το υψηλότερο επίπεδο.

Russian opposition leader Alexey Navalny dupes spy into revealing how he was poisoned, by Tim Lister, Clarissa Ward and Sebastian Shukla, CNN