Συμφωνία Brexit: Συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις παρά το «πολύ πολύ πιθανό» ναυάγιο

Αν δεν υπάρξει κάποια μείζων αλλαγή μέχρι αύριο, Κυριακή, την προθεσμία που ορίσθηκε από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, οι ανταλλαγές ανάμεσα στις δύο όχθες της Μάγχης κινδυνεύουν να γίνονται σύμφωνα μόνο με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), που είναι συνώνυμοι με δασμούς και ποσοστώσεις.

Σε επίσκεψή του στη βόρεια Αγγλία, ο Μπόρις Τζόνσον έκρινε πως είναι «πολύ πολύ πιθανή» η αποτυχία των διαπραγματεύσεων, οι οποίες ωστόσο συνεχίζονται.

Παρά τις σκοτεινές προβλέψεις των οικονομολόγων, ο επικεφαλής της συντηρητικής κυβέρνησης υποστηρίζει πως αυτή η έκβαση θα ήταν «καταπληκτική για το Ηνωμένο Βασίλειο και θα μπορούσαμε να κάνουμε ό,τι ακριβώς θέλουμε από την 1η Ιανουαρίου».

«Συνεχίζουμε να ελπίζουμε», συνέχισε, περιμένοντας μια ενδεχόμενη «μεγάλη πρόταση» ή «μια μεγάλη αλλαγή» εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ίδια απαισιοδοξία εξέφρασε και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία δήλωσε στους ηγέτες των 27, που πραγματοποίησαν σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, πως οι ελπίδες για μια συμφωνία είναι «λιγοστές», είπαν στο Γαλλικό Πρακτορείο συμμετέχοντες.

Το Βερολίνο, το οποίο προεδρεύει της ΕΕ κατά το τρέχον εξάμηνο, και το Δουβλίνο, που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή στο μέτωπο του Brexit, μετρίασαν τις δηλώσεις αυτές λέγοντας πως μια συμφωνία παραμένει εφικτή.

Διαπιστώνοντας πως «επικρατούν οι σκέψεις» ότι οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν, ο ιρλανδός πρωθυπουργός Μιχάλ Μάρτιν υπενθύμισε πως «παρόμοιες» δηλώσεις είχαν γίνει και πριν από έναν χρόνο σχετικά με τη συμφωνία διαζυγίου, που τελικά συνήφθη την τελευταία στιγμή.

Έπειτα από ένα δείπνο την Τετάρτη στις Βρυξέλλες για να επιχειρήσουν να άρουν το αδιέξοδο που συνεχίζεται εδώ και μήνες, η φον ντερ Λάιεν και ο Τζόνσον διαπίστωσαν την έκταση των διαφορών τους που εξακολουθούν να υφίστανται και έδωσαν προθεσμία μέχρι την Κυριακή για να αποφασίσουν σχετικά με «το μέλλον» των συνομιλιών.

Οι συνομιλίες έχουν μπλοκάρει σε τρία θέματα: την αλιεία, τη διευθέτηση διενέξεων στο πλαίσιο της μελλοντικής συμφωνίας και τις εγγυήσεις που απαιτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση από το Λονδίνο όσον αφορά τον ανταγωνισμό.

Σ' αυτό το τελευταίο σημείο, που είναι το πιο ακανθώδες, οι Ευρωπαίοι θέλουν να εξασφαλίσουν τη σύγκλιση του Ηνωμένου Βασιλείου με τις δικές τους κοινωνικές, περιβαλλοντικές και δημοσιονομικές προδιαγραφές, καθώς και αυτές που αφορούν τις δημόσιες αρωγές, ώστε να αποφευχθεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός.

Μόνη βεβαιότητα η 1η Ιανουαρίου

«Είναι φυσιολογικό οι ανταγωνιστές των επιχειρήσεών μας να είναι εκτεθειμένοι στους ίδιους όρους στην αγορά μας», εξήγησε η φον ντερ Λάιεν σε συνέντευξη Τύπου.

Οι Ευρωπαίοι δεν σκοπεύουν να υποχρεώσουν το Ηνωμένο Βασίλειο να προσαρμόζεται σε καθεμιά από τις νομοθετικές εξελίξεις τους, διευκρίνισε.

Οι Βρετανοί, οι οποίοι αποχώρησαν επισήμως από την ΕΕ στις 31 Ιανουαρίου 2020, «θα παραμείνουν ελεύθεροι, κυρίαρχοι να αποφασίσουν αυτό που θέλουν να κάνουν. Απλώς θα προσαρμόσουμε τις προϋποθέσεις πρόσβασης στην αγορά μας» ανάλογα με την απόφασή τους, εξήγησε η φον ντερ Λάιεν.

Το Λονδίνο υποστηρίζει από την πλευρά του πως οι προτάσεις της ΕΕ δεν σέβονται την κυριαρχία του.

Σχολιάζοντας το χρονοδιάγραμμα, ένας υψηλόβαθμος ευρωπαίος ειρωνεύθηκε: «Είναι τουλάχιστον η δέκατη φορά που μας λένε πως είναι η αποφασιστική στιγμή». «Η μόνη βεβαιότητα, είναι η 1η Ιανουαρίου», ημερομηνία κατά την οποία το Ηνωμένο Βασίλειο θα έχει εγκαταλείψει την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση, υπογράμμισε.

Σύμφωνα με την πηγή αυτή, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ αρνήθηκαν αμφότεροι θα συνομιλήσουν χωριστά με τον Μπόρις Τζόνσον πριν από μια τηλεφωνική συνομιλία, την περασμένη Δευτέρα, ανάμεσα στον Βρετανό και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Μιλάμε με μία φωνή», επέμεινε ο αξιωματούχος αυτός.

«Η γεωγραφία είναι πεισματάρα: όπως και να 'χει, θα ζήσουμε δίπλα-δίπλα», υπενθύμισε από την πλευρά του ο Μακρόν εκφράζοντας την επιθυμία να υπάρξει μια συμφωνία «που να διαφυλάσσει τα ευρωπαϊκά συμφέροντα (...) και να σέβεται τους βρετανούς φίλους μας».

Πάντως η ΕΕ έχει ήδη προβλέψει να λάβει επειγόντως μέτρα σε περίπτωση «no deal». Οι στόχοι είναι να διατηρηθεί η σύνδεση στις οδικές και τις αεροπορικές μεταφορές για έξι μήνες, με την προϋπόθεση ότι το Λονδίνο θα κάνει το ίδιο, και να υπάρξει εγγύηση αμοιβαίας πρόσβασης στα ύδατα των δύο πλευρών για τα αλιευτικά το 2021.

Στη Βρετανία, οι χρηματοοικονομικοί κύκλοι προετοιμάζονται επίσης για ένα «no deal». «Εργαζόμαστε από το δημοψήφισμα (για το Brexit) του 2016 ώστε να ετοιμάσουμε το χρηματοοικονομικό σύστημα για ένα φάσμα ενδεχομένων, όμως προφανώς επικεντρωνόμαστε ιδιαίτερα σ' αυτο που αποκαλούμε μια έξοδο χωρίς συμφωνία, επειδή αυτή είναι που θα έχει τις περισσότερες επιπτώσεις», δήλωσε χθες, Παρασκευή, η διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας Άντριου Μπέιλι, τον οποίο επικαλείται το πρακτορείο Press Association (PA).

Σύμφωνα με τους «Times» και τον «Guardian», τέσσερα σκάφη 80 μέτρων του Βασιλικού Πολεμικού Ναυτικού είναι έτοιμα για να προστατεύουν τα βρετανικά ύδατα από την 1η Ιανουαρίου σε περίπτωση «no deal». «Ο υπουργός Άμυνας προχώρησε σε εντατικό σχεδιασμό και προετοιμασίες για να εξασφαλίσει ότι η άμυνα θα είναι έτοιμη για διάφορα σενάρια στο τέλος της μεταβατικής περιόδου» που κλείνει στις 31 Δεκεμβρίου, δήλωσε από την πλευρά του ένας εκπρόσωπος του υπουργείου, τον οποίο επικαλείται το PA.